دهمين آئين بزرگداشت حاميان نسخ خطي برگزار شد

 

به گزارش پایگاه خبری کتابداری و اطلاع رسانی ایران (لیزنا) به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد . کتابخانه ملی، علي‌اكبر اشعري رئيس این سازمان، با اشاره به علاقه كتابخانه ملي كشورمان براي بزرگداشت تلاشهاي آيت الله مرعشي نجفي و فرزنداشان در حوزه نسخ خطي گفت : بعد از چند سال آرزو و علاقه امسال كتابخانه ملي براي نخستين‌بار ، آئين بزرگداشت حاميان نسخ خطي را به نگوداشت تلاش هاي اين مرجع عاليقدر در حوزه نسخ خطي اختصاص داد.

  • اشعری: دانشگاهيان بايد براي جمع‌آوري نسخ خطي فكري بيانديشند چراكه نسخ خطي در جهت‌گيري مسائل فرهنگي نقش بسزايي را ايفا خواهند كرد.

رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملي با بيان اينكه يكي از موضوعات مهم و مورد توجه كتابخانه ملي ، توجه به نسخ خطي است، افزود: كتابخانه ملي ايران براي اينكه نسخ خطي را از نابساماني‌ها نجات دهد برنامه‌هاي بسياري را دنبال مي‌كند كه طي 5 سال اخير تلاش شده تا در قالب خريد و قبول هديه، نسخ خطي را جمع‌ آوري و به حجم و تعداد آنها بيفزائيم.

اشعري با بيان اينكه در برخي از كشورها متاسفانه عنايتي به نسخ خطي نمي‌شود، ادامه داد: برخي از كشورهاي جهان به نگهداري نسخ خطي توجه نداشته و يا به نوعي دانش جمع‌آوري و حفظ اين آثار را ندارند؛ كه ما بايد براي حفظ نسخ خطي فارسي موجود در جهان تدابيري بيانديشيم.

مشاور فرهنگي رئيس جمهور با بيان اينكه برخي از مراكز به دليل بي‌توجهي به نسخ خطي، باعث از بين رفتن اين آثار مي‌شوند، افزود: خانواده‌ها و اقشار مختلف جامعه با اهداء نسخه‌هاي خطي به گنجينه‌هاي ملي از خطر از بين رفتن اين آثار جلوگيري كنند.

رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملي گفت: در سال 88 به سازمان اسناد كتابخانه ملي 60 نسخ خطي اهداء شد كه در سال 89 نيز 45 نسخ ديگر به اين كتابخانه اهداء شد كه اكثر اهداءكنندگان از خانواده‌هاي معروفي بودند كه به جمع‌آوري نسخ خطي پرداخته بودند.

اشعري با بيان اينكه بايد براي بازتوليد و اطلاع رساني نسخ خطي تدابيري انديشيده شود، اضافه كرد: دانشگاهيان بايد براي جمع‌آوري نسخ خطي فكري بيانديشند چراكه نسخ خطي در جهت‌گيري مسائل فرهنگي نقش بسزايي را ايفا خواهند كرد.

  • حدادعادل: توسعه كتابخانه‌هاي نسخ خطي بر عهده حوزه‌هاي علميه، دولت، مجلس و نظام است

دكتر غلامعلي حدادعادل رئيس كميسيون فرهنگي مجلس نيز در اين مراسم با بيان اينكه انديشه‌هاي حضرت آيت‌الله مرعشي را مي‌توان به كلمه طيبه‌اي تشبيه كرد كه ريشه الهي دارد، گفت: حدود 20 سال پيش كه كتاب‌هاي درسي دوره راهنمايي را براي آموزش و پرورش تاليف مي‌كردم شخصاً درسي را با عنوان معرفي شخصيت حضرت آيت‌الله مرعشي و كتابخانه ايشان براي آشنايي نسل جوان به نگارش درآوردم.

وي با بيان اينكه مرحوم مرعشي نمونه بارز علم، ايمان و اخلاص است، افزود: مجموعه آثار مرحوم آيت‌الله مرعشي حكايت از وسعت انديشه و عمق دانش آن عالم بزرگوار مي‌كندو اين مرجع براي حفظ نسخ‌هاي خطي در عالم، بلاد اسلام و حوزه علميه كوشش‌هاي بسياري كردند تا نسخ‌هاي خطي شيعيان هميشه محفوظ و باقي بماند.

رئيس كميسيون فرهنگي مجلس با بيان اينكه آيت‌الله مرعشي در عرصه علم و فرهنگ كار حماسي كرده است، گفت: هيچ فردي شايد تصور نكند كه يك شخص عالم و سيدي بزرگوار برخاسته از يك دودمان شريف در حوزه علميه براي آنكه پولي بدست بياورد و يك نسخه خطي را خريداري كند، روزه استيجاري گيرد و با پول آن يك كتاب نسخ خطي خريداري تا اين كتاب از دسترس مخاطبان خارج نشود.

وي با بيان اينكه با توجه به نسخه‌هاي خطي مي‌توان فهميد چه گنجينه‌هايي در تاريخ نهفته است، بيان كرد: آيت‌الله مرعشي در متن حوزه علميه حساسيت توجه به نسخ خطي را ايجاد كرده است همچنين اين مرجع عاليقدر توانسته سند و شجره نام خانواده‌هاي سادات و اظهار نظرات درباره امام زادگان ايران را به صورت كتاب چاپ و منتشر كند.

حدادعادل ادامه داد: توسعه كتابخانه‌هاي نسخ خطي بر عهده حوزه‌هاي علميه، دولت، مجلس و نظام است ودر فرهنگستان زبان فارسي گروهي براي تصحيح نسخه‌هاي خطي تشكيل شده است تا اين آثار محفوظ بمانند.

حجت‌الاسلام والمسلمين سيدعبدالله فاطمي‌نيا نيز در سخناني در اين مراسم، اظهار داشت: آيت‌الله مرعشي علاوه بر مرجعيت يكي از كتاب‌شناسان بزرگ جهان اسلام بودند؛ همچنين، اين بزرگوار در چند علم صاحب‌نظر و داراي كرامت بودند.

حجت‌الاسلام فاطمي‌نيا با بيان اينكه آيت‌الله مرعشي موضوع‌شناس بودند، ادامه داد: اين عالم بزرگوار با تمام رشته‌هاي علوم اسلامي و حتي چيزهايي كه به عقل يك فرد هم نمي‌رسد، آشنا بودند همچنين كتابخانه آيت‌الله مرعشي از لحاظ كيفيت يكي از كتابخانه‌هاي عالم اسلام است.

وي با بيان اينكه آيت‌الله مرعشي براي ايجاد كتابخانه خود بسيار زحمات‌هاي فراواني متحمل شده است، افزود: حجت‌الاسلام والمسلمين سيدمحمود مرعشي نجفي فرزند اين مرجع عاليقدر براي حفظ و جمع‌آوري آثار نسخ خطي به سفرهاي بسيار عزيمت كرده و تاكنون به حفظ اين آثار پرداخته است.

  • حجت‌الاسلام والمسلمين سيدمحمود مرعشي نجفي: پژوهشكده علوم كتابداري و نسخه شناسي با متراژ 130 هزار متر مربع در شهر جديد پرديسان قم براي عموم كتابداران ايجاد مي‌شود.

در اين مراسم حجت‌الاسلام والمسلمين سيدمحمود مرعشي نجفي، رئيس و متولي كتابخانه مرحوم آيت‌الله مرعشي نجفي در شهرستان قم، اظهار داشت: در سال‌هاي قبل از انقلاب، رژيم پهلوي به جمع‌آوري و حفظ نسخ خطي توجه نداشتند اما بعد از انقلاب نيز به اين آثار توجه بسيار نمي‌شود.

وي افزود: مسئولان و متوليان فرهنگي بايد به اين امر كه برخي از پيشكسوتان اين عرصه 60 سال قلم زدند و در گوشه منزلشان نشستند و معطل هزينه روزمره خود هستند، توجه كرده و تدابيري براي آنها بيانديشند؛ چراكه آنها چشم، دست و جان خود را براي خلق آثار نسخ خطي گذاشتند.

حجت‌الاسلام مرعشي‌نجفي ادامه داد: مرحوم آيت‌الله مرعشي براي اينكه بتواند نسخ خطي مربوط به اسلام و شيعه را از يك كتاب‌فروشي واقع در شهر نجف خريداري كند، از يك وعده غذاي روزانه خود چشم‌پوشي مي‌كرد و شب‌ها در كارگاه برنج كوبي مشغول كار مي‌شد تا آثار نسخ خطي براي شيعيان باقي بماند.

وي در خصوص چگونگي راه‌اندازي كتابخانه مرحوم آيت‌الله مرعشي نجفي در شهرستان قم، بيان كرد: امام خميني (ره) در زمان حياتشان به آيت‌الله مرعشي نجفي براي گسترش كتابخانه وي دستور خريد خانه‌هاي اطراف اين كتابخانه را دادند و اين كتابخانه از 16 هزار متر مربع به 21 هزار و 500 متر مربع افزايش يافت.

حجت‌الاسلام مرعشي‌نجفي اضافه كرد: كتابخانه آيت‌الله مرعشي داراي 35 هزار نسخه خطي و 70 هزار عنوان كتاب است همچنين اين مرجع عاليقدر تاكنون بيشتر كتب كهن شيعي را جمع‌آوري كرده است و در نظر داريم 50 تا 60 آثار شيعه را به چاپ برسانيم.

وي با بيان اينكه كتب اربعه شيعه در جهان داراي نسخه‌هاي بسيار اندكي است، ادامه داد: روزانه بسياري از اساتيد كشورهاي ساير جهان از منابع اين كتابخانه استفاده مي‌كنند اما مردم كشورمان از وجود چنين كتابخانه‌اي در شهر قم بي‌اطلاع هستند.

رئيس و متولي كتابخانه مرحوم آيت‌الله مرعشي نجفي در شهرستان قم، گفت: هنگامي كه كتابخانه مرحوم آيت‌الله مرعشي نجفي ساخته مي‌شد آن مرحوم، بر چهار ستون اين كتابخانه تربت امام حسين (ع) را قرار دادند تا فردي با مطالعه و ورود به اين كتابخانه به بيراهه كشيده نشود، همچنين ايشان وصيت كرده‌اند تا فرزندانشان نسبت به نسخ خطي اين كتابخانه چشم‌داشتي نداشته باشند.

وی افزود: پژوهشكده علوم كتابداري و نسخه شناسي با متراژ 130 هزار متر مربع در شهر جديد پرديسان قم براي عموم كتابداران ايجاد مي‌شود.

همچنين در اين مراسم از حاميان نسخ خطي شامل حجت‌الاسلام سيدصادق اشكوري برگزيده در گروه تاريخ و اسناد،‌ منصوره اعتمادي رتبه شايسته تقدير در گروه دين، علي اوجبي رتبه شايسته تقدير در گروه علوم، ايرج افشار رتبه شايسته تقدير در گروه فلسفه و حكمت، جواد بشري رتبه شايسته تقدير در گروه فهرست‌نويسي، پژوهشكده علوم و معارف (دارالحديث) به مديريت حجت‌الاسلام مهدي مهريز رتبه شايسته تقدير در گروه دين، حجت‌الاسلام ابوالفضل حافظيان بابلي رتبه شايسته تقدير در گروه فهرست‌نويسي (2)، جلال خالقي مطلق رتبه شايسته تقدير در گروه مقاله و بابك خضرائي رتبه شايسته تقدير در گروه علوم تجليل شد.

بر اساس اعلام كميته علمي اين همايش همچنين شادروان محمدتقي دانش‌پژوه رتبه شايسته تقدير در گروه فلسفه و حكمت، مصطفي رستمي رتبه برگزيده در گروه پايان‌نامه، حسين رضوي برقعي رتبه شايسته تقدير در گروه ادبيات، حجت‌الاسلام علي صدرايي خويي رتبه شايسته تقدير در گروه فهرست‌نويسي، زهرا ضيايي رتبه شايسته تقدير در گروه پايان‌نامه، حسن عاطفي رتبه شايسته تقدير در گروه علوم، داود غلام‌زاده رتبه شايسته تقدير در گروه مقاله، كتابخانه، موزه و مركز اسناد مجلس شوراي اسلامي به مديريت حجت‌الاسلام رسول جعفريان رتبه برگزيده در گروه ناشر، شي‌گوان از كشور چين رتبه شايسته تقدير در گروه پايان‌نامه، احمد مجاهد رتبه شايسته تقدير در گروه ادبيات و مركز پژوهشي ميراث مكتوب به مديريت اكبر ايراني رتبه شايسته تقدير در گروه فاكسيميله لوح تقدير و تنديس دهمين آئين بزرگداشت حاميان نسخ خطي را به خود اختصاص دادند.

از ديگر برگزيدگان دهمين آئين بزرگداشت حاميان نسخ خطي مي‌توان به حجت‌الاسلام سيدمحمود مرعشي نجفي رتبه برگزيده در گروه دين، حميدرضا مستفيد رتبه برگزيده در گروه تصحيح‌الرساله، سيدمحمدكاظم موسوي رتبه شايسته تقدير در گروه دين، مريم ميرشمي رتبه شايسته تقدير و گروه تاريخ و اسناد، محمدرضا نصيري رتبه شايسته تقدير در گروه تاريخ و اسناد و توفيق هاشم‌پور سبحاني رتبه شايسته تقدير در گروه فلسفه و حكمت اشاره كرد.

در اين مراسم به پيشكسوتان اين عرصه از جمله عبدالحسين حائري، سيدمحمدحسين خبره فرشچي و ميرنجيب مايل هروي لوح تقدير و تنديس اهداء شد.