به گزارش لیزنا، این نشست با حضور داریوش مطلبی، عضو هیات علمی گروه کتابداری دانشگاه آزاد اسلامی و سردبیر کتاب ماه  کلیات و کامران پارسی نژاد، مدرس مکاتب ادبی برگزار شد .

داریوش مطلبی در ابتدای بحث ضمن اشاره به تاریخچه کتابگزاری، بیان کرد: کتابگزاری از نظر تئوریک جدید است ولی خود موضوع ، موضوع جدیدی نیست در واقع از همان زمانی که بشر قلم بدست گرفت و نوشتن آغاز کرد کتابگزاری به وجود آمد و تولید اثر به معنای این بود که هر پدیدآور می خواست اثر و وقایع را در معرض داوری قرار  دهد. در واقع کتابهای قدیم که با عنوان «شرحی بر» ، «مقدمه ای بر» نوشته شده نشان دهنده کتابگزاری می باشد.

در ادامه مهران بهروز فغانی، دبیر نشست در مورد ضرورت به وجود آمدن نقد و بررسی کتابها سوالاتی را مطرح کرد.

داریوش مطلبی از دو دیدگاه کلی به مسئله پرداخت: اول اینکه صاحب نظران وقتی با اثری  مواجه می شدند و آن را مطالعه می کردند برای اینکه بتوانند برای طالبان علم نقص های کتاب را آشکار کنند و از دیدگاه دوم نیاز مراکز دانشگاهی به انتخاب کتاب بود. چرا که با افزایش تعداد کتابها ، هیچ صاحب نظری نمی توانست تمامی کتابهای مناسب را تشخیص دهد در نتیجه متخصصان تصمیم به ایجاد راهنماهایی گرفتند.

وی افزود: در این راهنماها برخی با نگاه انتقادی به توصیف اثر می پرداختند و برخی هم نگاه تجاری داشتند به خصوص ناشرانی که برای تبلیغ کتابهای تازه انتشار یافته خود بروشور هایی ایجاد کرده بودند.

در ادامه بحث کامران پارسی نژاد مسأله کتابگزاری را از دیدگاه فرهنگی بررسی کرد. وی مقایسه ای بین ایران و غرب در این موضوع ارائه کرد.

وی جریان شناسی در حوزه ادبیات را یکی از سیاست های بنیادی و اساسی در غرب دانست و ادامه داد: در غرب قبل از هر حرکتی ، آگاهی وجود دارد  و معمولا عملی را انجام نمی دهند مگر اینکه قبلا چندین  تئوریسین چندین سال کار کنند و طرح ارائه دهند که این کار در ایران بیشتر در حوزه سیاست ملموس است و در حوزه ادبیات و کتاب کمتر تئوریسین داریم .در ایران همچنین سیاست گذاری وجود ندارد و در حد صفر است، همینطور در عرصه سیاست نیز اول اجرا می کنیم و بعد تئوری درست می کنیم که باعث عدم تعامل می شود.

کامران پارسی نژاد در ادامه به پیشینه این کار اشاره کرد و افزود:  قبل  از جنگ جهانی دوم محور اصلی در غرب اقتصاد بود ولی بعد از آن محور اصلی توسعه است و در لایه های زیرین نیز وجود دارد. دهه هشتاد اوج شکوفایی کتابگزاری است و محور، توسعه است محور کتاب نیست و خود توسعه هم صد شاخه دارد و غربیها توسعه را در مدرنیسم ( تکنولوژی ) می بینند. در غرب کتاب ابزاری برای توسعه ، اقتصاد و استعمار نو می باشد .در حالی که در ایران محور سیاست است و اقتصاد را تعیین می کند.

سپس فغانی این سوال را مطرح کرد که "آیا نقد می تواند به توسعه کتاب کمک کند  و  همچنین می تواند جزئی از پروژه جهانی سازی باشد؟"

مطلبی گفت: نقد باعث به وجود آمدن دو حوزه می شود یکی توسعه فرهنگی و دیگری جهانی سازی. نقد به هر شکلی هم باشد می تواند سازنده باشد هر چند نقد نباید فقط نقص ها را مد نظر داشته باشد بلکه برتری های کتاب را هم باید شامل شود .

وی ادامه داد: نقد تاثیر مستقیمی بر آثار بعدی نویسنده دارد. نقد بیشتر مواقع دو کارکرد دارد: نخست آنکه کتاب در ویرایش های بعدی اصلاح می شود و دوم آنکه مواقع بسیار نادری هم ناشر عکس العمل مثبت انجام می دهد. مطلبی همچنین تبادل افکار را بسیار تاثیر گذار در عرصه علم دانست و افزود: اکثر ناشران گروه علمی ندارند و وقتی دو اثر آنها نقد شود برای کار بعدی دقت بیشتری می کنند در نتیجه نقد از از لحاظ توسعه کیفیت موثر است.

مطلبی درخصوص نقد در نشریات اظهار داشت: بیشتر نگاه روزنامه نگاری به مسأله بحث می شود و خیلی عمیق به مباحث نمی پردازند و بیشتر به معرفی کتابها می پردازند و در نشریات علاوه بر معرفی و نقد، گفتگوهای زیادی با نویسندگان مختلف انجام می شود.

اما گروه دوم نشریاتی همچون library journal نشریاتی هستند که به صورت تخصصی به نقد کتاب می پردازند. در ایران نیز مثل همشهری که در ضمیمه نقد و بررسی داشت همچنین جهان کتاب و کتابهای ماه و قبلا نیز راهنمای کتاب که زیر نظر زنده یاد ایرج افشار نشر می یافت عمیق تر به موضوع نگاه می کردند.

مطلبی در ادامه به نشریاتی که در این حوزه فعال هستند اشاره کرد :

1321- خوشه

1328- دانش

1332- شیوه و همچنین کتابشناسی ایران توسط انجمن کتابداری ایران

1334- کتابهای ماه

سپس پارسی نژاد در ادامه درمورد الزامات روزنامه نگاری در حوزه کتاب اشاره کرد و گفت: این حوزه دارای سه بخش تحلیل ، آموزش و اطلاع رسانی است و برای این کار ما باید سیاست گذاری و برنامه ریزی داشته باشیم و همچنین باید فضای سالمی در فضای مطبوعات ایجاد شود که باعث رشد آگاهی اجتماعی گردد. در ایران این نوع نگاه بیشتر جنبه فرهنگی دارد ولی در غرب بیشتر جنبه استعماری دارد. در ایران ادبیات آزاد اندیشی به سمت جریانهای سیاسی خاصی رفته است .

مطلبی در پایان گفت: نقد تاثیر بسیار مثبتی در انتخاب کتاب در میان آحاد مردم و همچنین ارتقای کیفی آثار منتشر شده دارد.

نشست «روزنامه نگاری کتابگزار در جهان» روز جمعه مورخ 16 اردیبهشت 1390 در سرای روزنامه نگاران ایران واقع در طبقه دوم شبستان مصلی برگزار شد.

گزارش: راضیه محمدزاده و زینب ندرلو