داخلی
»سخن هفته
لیزنا؛ آمنه جمشید زاده، کتابدار خانه کتابدار کودک و نوجوان: سلام به آقای عمرانی عزیز، اولین دیدار من با شما به اردیبهشت 1392 بر میگردد، همراه با بچههای کتابداری دانشگاه طی بازدیدی که از کتابخانه ملی داشتیم، شما را دیدم و راهنمای ما در این بازدید بودید. دغدغه و عشق به هویت شغلیتان در کلام و حتی حرص خوردنهایتان از شیطنتهای بیش از بیست جوان بیست و چند ساله کاملا عیان بود. یادم هست حتی از دست شلوغ کاریهای بیجای برخی تصمیم به توقف بازدید گرفتید... نامتان را فراموش کرده بودم، اما نمیدانم چرا در ذهنم حک شده بودید. بیشتر که فکر میکنم حرص خوردنهایتان بیشتر در ذهنم مانده است که شاید آن روز و آن لحظه با خودتان اندیشیدهاید «یعنی اینها قرار است کتابخانهها را سر پا نگه دارند و آیندهاش را تغییر دهند؟!» بعدها که در دورهی ارشد این بار بواسطهی انجمن، مجدد شما را دیدم و آن روز برایم زنده شد. حالا هر وقت شما را میبینم یاد آن روز ماندگار که از هر جنبهای برایم ماندگار شد، میافتم تور بازدیدی که شروعش از خوردن صبحانه در پارک طالقانی با همهی خستگی راه بود و سماوری که برای پر کردنش بچهها باشیطنت در حوض غرقش کرده بودند و آخرش که با پرسهزنی در نمایشگاه کتاب تهران به اتمام رسید.
دوست داشتم خاطرهی آن آشنایی اولیهام را با شما را یک روز بگویم، انگار الان زمانش بوده و یا الان زمانش را خودم فراهم کردم.
حال من برسم به پاسخ به شما و سپاس بسیار از جوابیهتان
اول از احساس خوبتان که در یادداشتهای پیش و پس از روایت در کلام جاری کرده بودید سپاسگزارم. جرئت و جسارتی میدهد که راحتتر بنویسم.
خانه شعر و ادبیات مدتی است کارگاهی هفتگی با عنوان «شنبههای روایت» برگزار میکند. در این کلاس همین روایت را خواندم. خاطرم هست جلسهی اول که گفتم کتابداری میخوانم خانم شوشتری از رشته و شغلم پرسید، گفت بسیار علاقهمند است بداند کتابداری چیست؟ تصمیم گرفتم روایتم را در آن کلاس بخوانم تا نظرات خانم شوشتری و بقیه دوستان را که همه به نوعی به کار جستارنویسی علاقهمند و مشغول هستند، بشنوم.
دوستی گفت «من پیش از این هیچ وقت در وقت بیکاری به این فکر نمیکردم که مثلا کتابداری چیست؟ اصلا به چه کسی کتابدار میگویند؟ به نظر من این جستار تا این حد هم کار خودش را کرده است و برای من شنونده/خواننده این سوال را ایجاد کرده و آن جستجویی که باید، اتفاق افتاده است.»
اما خانم شوشتری نظرش این بود که در پاسخ آن «کتابداری چیست؟» را که در ذهنم کامل است، بیشتر از آن بنویسم ولو با توصیف امور کتابخانه و یا با بازگو کردن سرفصلهای درسی که در جستار از آن یاد شده. چرا که با نوشتن و گفتن است که آگاهی ایجاد میشود. من نمیدانم منظور ازکامل بودن چیست؟ اما احساس میکنم منظورشان همان تعریف شخصی است. تعریف شخصی که میگویم همان است که بر اساس تجربهی زیستهات در اینجا در شغل و حرفه زاویهی دید را شکل میدهد. این تجربهی زیسته از دیدن، شنیدن، خواندن و زیست کردن تغذیه میشود. خانم شوشتری درست میگوید برای من کامل است، کامل هم نباشد برای آمنه اکنون کامل است تا زمانی که دوباره تغییر کند، بازتعریف دیگری در زمان و مکان دیگر از آن به دست آورد.
آقای عمرانی اینجا درست همان جایی است که من کتابدار به چالش میخورم. آقای عمرانی شما پس از نزدیک 50 سال کتابداری و کتابدار بودن همهی تعاریف پیشینتان را برای پاسخ به من در کنجی قرار دادید تا بر اساس حسی که در آن روز تجربه کردید، دیدید و شنیدید، پاسخ دهید و پاسختان بسیار به جا بود. اما این شاید برای بسیار کتابداران و دانشجویان کتابداری ناملموس باشد، شاید به همان اندازهی تعریف رانگاناتان از کتابخانه که در روایتم نقل قول مستقیم کردم، ذهنی باشد. انگار که این پاسخی شخصی و دقیقا منحصر به آمنه بود که آن اتمسفر را تجربه کرده و با تک تک آن افراد ارتباط گرفته و کار کرده که برای برای دیگری که ندیده و نشنیده تنها به پوستهی کلامتان میرسد.
درست است باید نوشت، گفت تا آگاهی ایجاد شود. درست مانند شما که روایت خودتان ازآن روز را نوشتید، آن روز که عصارهای از بیست سال کار و فعالیت بود. من بنویسم و نشان دهم، دهها گریوانی و امثال گریوانی بنویسند و بازگو کنند تا شاید آن شغل کتابداری را که ما داریم از آن صحبت میکنیم و دوست داریم به همه نشان دهیم، قامتی راست کند و رو در رو تمام آن خاطرههای تلخی که شاید خیلی از ما در اولین مواجهمان با کتابخانه و کتابدار داشتهایم، بایستد و برای نسل کتابدارن به دنبال معنا و مفهوم کتابخانه و کتابداری هویتی فارغ از آن چیزی که سانسورش میکنیم، پیدا کند. هر کدام از آنها خودشان در کارشان به قول شما به عینه کتابداری و تعریف کتابداری را ببینند باز بیافرینند.
جمشید زاده ، آمنه. «پاسخ به جوابیه سخن هفته من می ترسم...». سخن هفته لیزنا، شماره 670.1 11 آذر ۱۴۰۲.
۱. از توهین به افراد، قومیتها و نژادها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهامزنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیامها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمانها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.