برگزاری آیین نهمین جایزه «اخلاق و نیایش در آینه هنر و پژوهش» در کتابخانه ملی

به گزارش لیزنا بر اساس اعلام روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نهمین جایزه «اخلاق و نیایش در آینه هنر و پژوهش»، عصر چهارشنبه 23 خرداد در تالار قلم سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و در غیاب رئیس دولت اصلاحات برگزار شد.

در ابتدای این برنامه که سهیل محمودی اجرای آن را برعهده داشت، «اشرف بروجردی»؛ رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، از احمد مسجدجامعی تشکر کرد که دغدغه اش فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی است و به می کوشد ما یادآوری کند که از چه میراثی برخوردار هستیم. عنوان این جایزه، اخلاق و نیایش در آینه هنر و پژوهش است و همه ما نیازمند آن هستیم تا اخلاق را به عنوان پشتوانه باورهای خود همراه داشته باشیم. و البته آنچه به عنوان اندوخته فکری داریم در نیایش تجسم می یابد. ملت مسلمان ایران و همه مسلمانان جهان، اسوه ای و نمونه ای به نام رسول اکرم(ص) دارند که خداوند او را با «وَ اِنَّکَ لَعَلَی‌ٰ خُلُقٍ عَظیم» توصیف کرده تا قرابت خود را با بندگانش ملموس کند. و همچنین در نسبت اخلاق و نیایش، آیه «مُحَمَّدٌ رَسولُ اللَّهِ وَالَّذینَ مَعَهُ أَشِدّاءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم تَراهُم رُکَّعًا سُجَّدًا یَبتَغونَ فَضلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضوانًا سیماهُم فی وُجوهِهِم مِن أَثَرِ السُّجودِ» که این تقرب، نمادی است از رحمانیت رسول خدا. او در نهایت به حدیثی از پیامبر اسلام(ص) اشاره کرد که نشانگر رفتار آن حضرت بوده است: «الشَّریعَةُ اَقْوَالی و الطَّریقَةُ أفعالی و الحقیقَةُ أحوَالِی و المَعْرِفَةُ رَأسُ مالِی وَ العَقْلُ أصْلُ دینی وَ الحُبُّ أسَاسِی وَ الشَّوْقُ مَرکَبِی و الخَوْفُ رَفیقی و العِلْمُ سِلاحِی و الحِلْمُ صاحِبی و التَّوکُّلُ زادی و القناعةُ کَنْزِی وَ الصِّدْقُ مَنْزِلی و الیَقینُ مَأوایَ والفَقْر فَخْرِی وَ بِهِ أفتَخِرُ علی سائِرِ الأنبیاءِ وَ المُرْسَلِین»

در ادامه، «احمد مسجدجامعی»؛ عضو شورای شهر تهران برای حاضران سخن گفت. او با اشاره به اینکه این جایزه همیشه در نیمه ماه مبارک رمضان و در میلاد امام حسن مجتبی(ع) برگزار می شد، گفت: امسال در آن شب، به مزار یکی از نوادگان آن حضرت در تهران رفتیم و می دانید که از نوادگان مدفونِ ایشان در تهران، حضرت عبدالعظیم، امامزاده اسماعیل در دربند و امامزاده حسن هستند.

او سپس از طرحی گفت که در دولت اصلاحات به اجرا درآمد: در آن زمان روی «باورها و گرایش های ایرانیان» کار کردیم که در برنامه سوم و چهارم توسعه هم تداوم یافت.در موج‌های نخستین این پژوهش، مسئله مردم، سعادتمندی بود اما اکنون، پول پایه شده است. اساسا در برنامه های توسعه شهری جز این است که پول بدست آورده شود و همه الگوها برای سعادت شهروندان است. اما در چنین شرایطی ممکن است که جامعه دچار یاس و پوچی شود.

وی پس از آنکه بخشی از شعر بلند فروغ فرخزاد که «برادرم به باغچه می‌گويد قبرستان/ برادرم به اغتشاش علف‌ها می‌خندد/ و از جنازه‌های ماهی‌ها/ که زير پوست بيمار آب/ به ذره‌های فاسد تبديل می‌شوند/ شماره بر می‌دارد/ برادرم به فلسفه معتاد است/ برادرم شفای باغچه را/ در انهدام باغچه می‌داند» را خواند، افزود: باید که در سخت ترین شرایط امید داشت. باید تلاش کرد، روحیه داد و اصلاح کرد. همیشه اصحاب فکر و فرهنگ در دشوارترین روزها هم به دنبال گسترش علم و معنا بوده و هستند که ناشی از همین نگاه است که سابقه قویم و قدیمی دارد که به انسجام جامعه منجر می شود اما تکه تکه نمی شود. باید این سرزمین را با همبستگی و نشاط حفظ کرد. به قول سیمین بهبهانی «ﺁﻣﺪﻥ ﺭﺍ ﻫﻤﻪ ﺑﻠﺪﻧﺪ/ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﻧﺪﻥ ﺍﺳﺖ/ ﻛﻪ ﻫﻨﺮ می‌ﺧﻮاهد» و اگر جایزه اخلاق و نیایش  هم در این راه بتواند قدم بردارد یک توفیق است.

در ادامه، کلیپی از مرحوم حجت‌الاسلام سیدمهدی طباطبایی پخش شد که در هشتمین دوره جایزه اخلاق و نیایش، سخنرانی کرده بود.

در بخشی دیگر از این مراسم، بیانیه نهمین دوره این جایزه توسط ساعد باقری قرائت شد که در متن آن آمده است: « چنان که از بررسی آرای اندیشمندان دوره‌های مختلف حیات بشری برمی‌آید و در شعر و نثر ادبای بزرگ ایران زمین نیز ظهور و بروز یافته است، در اغلب موارد مردمان هر دوره گمان می‌برده‌اند که در دوره‌ای زندگی می‌کنند که آداب و معارف اخلاقی نسبت به گذشته رنگ باخته یا در حال فراموشی است و جامعه رو به انحطاط می‌رود. نفی یا اثبات این گزاره کاری آسان نیست اما با اطمینان می‌توانیم بگوییم که تا وقتی که هنرمندان، دانشمندان، فرهنگیان و سیاستمدارانی وجود دارند که به رغم راه کژ و ناهموار زمانه و به رغم دشواری‌ها و محروم شدن از حقوق انسانی و منافع خود همچنان بین خطوط اخلاق حرکت می‌کنند به رستگاری جامعه امید هست.

ما امروز اینجا جمع شده‌ایم تا تقدیر کنیم از به پای دارندگان آتش اخلاق، آتشی که دل ما را برای ادامه مسیر گرم می‌کند و به ما امید می‌دهد.

چراغ اخلاق را، سیاه کردن صفحه‌های بیشمار کاغذهای سپید در ستایش خوب و نکوهش بد و شرح دلایل رجحان آن یکی بر این یک، روشن نمی‌دارد. روزگار ما نوشتن‌ها و گفتن‌ها را بویژه آنکه وظیفه سازمانی باشد یا برای کسب امتیاز لازم برای ارتقای شغلی برنمی‌تابد و به هیچ می‌گیرد. فاصله بین گفتار، کردار و پندار از جامعه ما بیماری ساخته و خواهد ساخت که به تلنگری قرار و طمانینه از دست می‌دهد و درون نازیبای خود را هویدا می‌کند.

جایزه اخلاق و نیایش در طول 9 دوره برگزاری تلاش کرده است که فارغ از شعارهایی که همگان آن را روان هستند از تعدادی از اخلاقی‌ترین فعالان عرصه‌های علم، هنر، فرهنگ، سیاست و اجتماع نام ببرد و نشان دهد که در آشوب روزگار غدار چگونه انسانهایی خانه و راه ما را با نوع زندگی اجتماعی خود روشن نگاه می‌دارند.

 داوران این جایزه ارزشمند متوجه این نکته که عمل اخلاقی در هر مقام و منصب اجتماعی تعریف ویژه‌ای دارد، بوده‌اند. به همین خاطر سیاستمدار را بخاطر شجاعتش، کنشگر اجتماعی را بخاطر ثبات قدم و پیگیری ، دانشمند را بخاطر چشم‌انداز بهتری که برای زندگی انسانها ایجاد می‌کند و هنرمند را بابت ارتباط وسیع با روح زمانه انتخاب کرده‌اند.

جای بسی خوشبختی است که زمانه ما از قلندران اخلاق‌مدار در حوزه‌های مختلف خالی نیست. برای هیات داوران انتخاب یکی از بین جمع کثیر آسان نبوده است. با تقدیر قلبی و صمیمانه از همه آنها که برای زیباتر شدن جهان ما و آراسته شدنش به مکارم اخلاق تلاش می‌کنند، برندگان نهمین دوره جایزه اخلاق و نیایش را معرفی کرده و از درگاه خداوند متعال برای آنها تندرستی و توان افزونتر در راهی که به آن گام نهاده‌اند مسآلت می‌کنیم.»

در ادامه و پس از آنکه از مرحوم پرویر مشکاتیان یاد شد و برای محمدرضا شجریان هم آرزوی سلامتی شد، جوایز باحضور احمد مسجدجامعی، مجید مجیدی، رضا داوری اردکانی، سیدمحمد احصایی، زهرا شجاعی، اشرف بروجردی، ساعد باقری و سیدعلی خاتمی به حائزانِ آنها داده شد. بر این اساس،  در بخش دین و پژوهش «آیت‌الله العظمی علی کریمی جهرمی» مورد تقدیر قرار گرفت. همچنین از «احمد سمیعی گیلانی» برای یک عمر فعالیت تقدیر شد. جایزه بعدی به «حسین محجوبی» در حوزه هنرهای تجسمی اهدا شد. در حوزه موسیقی نیز «محمد رضا درویشی» مورد قدردانی قرار گرفت. البته جایزه حوزه سینما به «مصطفی رزاق کریمی» تعلق گرفت. در ادامه، جایزه بخش فعالیت های اجتماعی به «بنیاد کامرانی» رسید و تقدیم پروین دخت میهن؛ همسر سیف‌الدین کامرانی شد. سپس، «ستاره اسکندری» شایسته دریافت جایزه حوزه تئاتر دانسته شد. اما در حوزه معماری و مرمت از «فرامرز پارسی» تجلیل شد. در حوزه علوم اجتماعی هم به «مسعود چلپی» اعطا شد و در پایان، جایزه ویژه در دستان «محبوبه نصیری» جای گرفت. او متولی خیمه سفید تکیه بزرگ و تاریخی نفرآباد تهران است که هنوز پس از ۳۰۰ سال در اول ماه محرم بالا می‌رود.

در انتها و پیش از ضیافت افطار، حسام‌الدین سراج و قاسم رفعتی، ابیاتی را برای حضار خواندند.

گفتنی است در این برنامه، چهره هایی چون همچون علیرضا تابش، خسرو سینایی، مرضیه برومند، فرشته طائرپور، صدیق تعریف، علیرضا تابش، امیرحسین صدیق، لیلی رشیدی، سیدمحمد بهشتی، مهدی شفیعی، پیمان شریعتی، ارمغان بهداروند، احمد محیط طباطبایی، کتایون ریاحی، محمدرضا خاتمی، اردشیر صالح‌پور، مرجان پورغلامحسین، مجید ملانوروزی، شقایق دهقان، سعید ایزدی، حسام‌الدین سراج،‌ مرتضی رزاق کریمی،‌ ناهید طباطبایی، علیرضا شجاع نوری، هارون یشایایی، محمدعلی نجفی، احترام برومند، هادی مرزبان، کامبیز نوروزی، مینو خالقی، امیرحسین صدیق، کیوان ساکت، مهدیه محمدخانی و حسین زمان حضور داشتند.