پژوهشگران دلایل لغو امتیاز شدن نشریات علمی کشور را بررسی کنند

 به گزارش لیزنا، چهارشنبه 28 مهرماه سال 1395 تالار عدالت دانشگاه شهید بهشتی، شاهد برگزاری یکی دیگر از همایش‌های گروه و انجمن علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی با عنوان «نشریات علمی کشور» بود.

کلید اولیه برگزاری این همایش در بهمن ماه 1394 با حضور اساتید گروه و جمعی از فعالین انجمن علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش‌شناسی در کتابخانه مرکزی این دانشگاه زده شد که دکتر محمدامین عرفان‌منش عضو هیئت علمی سابق گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی به عنوان دبیر علمی،  مهدی رحمانی به عنوان دبیر اجرایی، و مریم انصاری به عنوان مسئول دبیرخانه این همایش انتخاب شدند. در بهمن ماه 1394 فراخوان همایش در بیش از 20 محور مرتبط با نشریات علمی منتشر شد.

روز 28 مهرماه و در ابتدای همایش و  پس از پخش نوای قرآن و سرود ملی جهموری اسلامی ایران، دکتر محمدامین عرفان‌منش دبیر علمی همایش ضمن خوش‌آمدگویی و تشکر از همه افراد و دست اندرکاران به بیان مختصری از ضرورت برگزاری همایش با موضوع نشریات علمی پرداخت.

وی از نشریات به عنوان مهم‌ترین محمل برای ثبت معتبرترین نتایج پژوهش‌ها یاد کرد و گفت: مجله­ های تخصصی نقش مهمی در تبادل اطلاعات علمی در حوزه های مختلف دانش ایفا می­‌کنند که پژوهشگران از سراسر دنیا تلاش می­ کنند تا تأثیرگذاری یافته ­های پژوهشی خود را از طریق انتشار در مجله­ های معتبر بین­ المللی افزایش دهند. از سوی دیگر نشریات علمی نیز تلاش می‌کنند تا از طریق جذب و انتشار باکیفیت ترین یافته­ های علمی، رتبه بالاتری در مقایسه با سایر نشریات به دست آورند. از آنجا که تمامی افرادی که در محیط­های علمی و دانشگاهی مشغول به فعالیت هستند با نشریات علمی به عنوان یکی از مهم­ترین منابع اطلاعاتی سر و کار دارند، بررسی جنبه های گوناگون این مجلات می­تواند حائز اهمیت و راهگشای مشکلات موجود باشد.

در ادامه دکتر امیررضا اصنافی، مدیر گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی ضمن خوش آمدگویی به حاضرین، برگزاری چنین همایش هایی را مهم و ضروری عنوان کرد.

سپس مهدی رحمانی دبیر اجرایی همایش، سخنان خود را در رابطه با روند اجرایی این همایش بیان کرد و گفت: این همایش دومین همایش گروه و انجمن علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی است و برخود لازم میدانم از همه پشتیبانان همایش از ابتدا تا امروز قدردانی کنم.

سپس دکتر منصور میراحمدی معاون فرهنگی اجتماعی و دانشجویی دانشگاه شهید بهشتی ضمن خوش‌آمدگویی به حضار، جایگاه نشریات علمی را در پیشبرد اهداف علمی کشور حائز اهمیت دانست.

در ادامه، دکتر سعید رضایی شریف‌آبادی نائب رئیس انجمن علمی کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران و عضو هیات علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه الزهرا، به بیان نکاتی مهم از تجربیات خود در عضویت کمیسیون نشریات وزات علوم در حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی پرداخت.

وی در ادامه در رابطه با تقسیم بندی نشریات علمی کشور به علمی-پژوهشی و علمی-مروری اشاره کرد و اظهار داشت: این تقسیم‌بندی مناسبی نیست از این جهت که امتیازبندی 5 به 4 دارد و همین 1 نمره اختلاف امتیاز بین این دو نوع نشریات سبب بی میلی اساتید صاحبنظر از انتشار مقاله‌های مروری که جایگاه والایی دارد، می‌شود.

رضایی افزود: همچنین وارد نشدن برخی از مجلات فاخر مانند مجله بخارا به چرخه رتبه بندی و امتیازدهی کشور یکی از مسائلی است که باید به آن توجه شود.

رضایی گفت: بحث رتبه‌بندی و تقسیم‌بندی نشریات روال طبیعی نشریات را مختل می‌کند و سبب آسیب‌هایی در این حوزه می‌شود. طبق آمار در حال حاضر 4018 نشریه توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اعتباردهی شده است که بیشترین آن متعلق به دانشگاه تهران با 98 نشریه است.

نائب رئیس انجمن علمی کتابداری و اطلاع رسانی ایران، از وصل شدن نشریات به روندهایی که سیر طبیعی ندارند همانند وصل شدن نشریات به وضعیت ارتقای اساتید و پژوهشگران، اظهار تأسف کرد و نیز مجبور کردن دانشجویان برای نگارش مقاله را آسیب بزرگی در دانشگاه‌های کشور دانست.

وی همچنین رشد مقاله و رساله نویسی در میدان انقلاب تهران را افتضاحی خواند که دانشجویان دکتری مشغول به کار در این موسسات هستند و  حتی به آن اظهار می‌کنند.

دکتر رضایی شریف آبادی مشخص نبودن نویسنده مسئول واقعی در مقالات کشور و نیز عدم تناسب بین موضوع یک نشریه تخصصی با تخصص و حوزه کاری اعضای هیئت تحریریه آن را، از آسیب‌های حوزه نشریات علمی دانست.

وی لیست نشریات لغو امتیاز شده توسط وزارت علوم که شامل 31 نشریه بودند را ارائه کرد و پژوهشگران را به بررسی دلایل لغو امتیاز شدن نشریات علمی دعوت کرد.

رضایی در پایان نسبت به امکان حضور نشریات فارسی به مانند تمامی نشریات دیگر در پایگاه‌های نمایه بین‌المللی اظهار امیدواری کرد و اظهار داشت: مجلات فارسی با رعایت مجموعه‌ای از معیارها می‌توانند به راحتی در پایگاه‌های جهانی مانند اسکوپوس نمایه شوند ولی این مهم توسط نشریات، مورد بی توجهی قرار می‌گیرد.

 گزارشات تکمیلی «همایش نشریات علمی کشور» متعاقبا منتشر خواهد شد.

گزارش: سیده کبری پاشازاده