ادامه تحصیل و اشتغال به کتابداری را توصیه می‌کنم

زهرا انارکی 16 سال است که به عنوان کتابدار فعالیت می‌کند. او که با مدرک کارشناسی روانشناسی کار در کتابخانه را آغاز کرده است پس از علاقمند شدن به این حوزه در رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی ادامه تحصیل داده است.

او قبلا در کتابخانه‌های امام خمینی، رازی و دهخدا کتابدار بوده است و از سال 1386 مسئولیت کتابخانه شیخ کلینی شهر ری را بر عهده دارد.

انارکی در مورد شروع به کار خود گفت: چند سالی معلم بودم و پس از آن در نهاد کتابخانه‌های عمومی استخدام شدم. چند سال هم کتابدار بودم و پس از آن مسئول کتابخانه شدم و الان حدود 12 سال است که در این سمت کار می‌کنم.

او ادامه داد: چون رشته من روانشناسی بود اصلا فکر نمی‌کردم که روزی کتابدار شوم. برای درس خواندم به کتابخانه پارک شهر می‌رفتم و آنجا از دور و با علاقه به کتابداران آن کتابخانه نگاه می‌کردم و فکر می کردم چه کار جالبی دارند. آن زمان اصلا فکر نمی‌کردم که روزی من هم این شغل را داشته باشم. مراجعه دائمی من به کتابخانه‌ها و آشنایی با کتابداران باعث شد که خواه ناخواه به کتابداری علاقمند شوم و روزگار چنان چرخید که در نهایت من هم کتابدار شدم.

او کتابداری را همان کار معلمی عنوان کرد و ادامه داد: هر دو این شغل‌ها کاری فرهنگی است و همانطور که معلم رسالتی را بر دوش دارد کتابدار هم همان رسالت را بر عهده دارد. من شغل معلمی را هم دوست دارم و  ما در کتابخانه گاه معلم می‌شویم و کار آن ها را انجام می دهیم. نظمی که معلم باید داشته باشد ما هم داریم. همچنین گاهی در وادی تربیت وارد می‌شویم و به اعضای خود تعلیم می‌دهیم.  

ادامه تحصیل در این رشته و اشتغال به کتابداری را توصیه می‌کنم

وی در مورد رشته کتابداری گفت: کتابداری رشته‌ای است که به انسان آرامش می‌دهد. یک کتابدار همه کاری را انجام می‌دهد. الان هم به دخترم و دیگر اطرافیانم ادامه تحصیل در این رشته و اشتغال به کتابداری را توصیه می‌کنم.  اما ما کتابداران دیده نمی‌شویم.

انارکی در بخش دیگری از سخنان خود در مورد کتابخانه شیخ کلینی شهر ری گفت: این کتابخانه در سال 1385 افتتاح شده است و من از سال 1386 کار خود را اینجا آغاز کردم. در حال حاضر این کتابخانه 28 هزار جلد کتاب دارد که شامل 4 هزار جلد در بخش کودک، 2 هزار جلد کتاب کمک درسی و 22 هزار جلد در بخش منابع و مرجع می شود. همچنین در ماه 100 عنوان مجله به کتابخانه ارسال می‌شود که بیشترین  تعداد مجله در سطح شهرستان است.

او با اشاره بر اینکه در سطح شهر ری پنج کتابخانه وجود دارد افزود: اعضا در کتابخانه‌های مختلف شهرستان پخش شده‌اند. کتابخانه شیخ کلینی 1 هزار و 400 عضو فعال در سال دارد و اعضای آن را از کودک دو ساله که مادرش برای او کتاب می‌خواند تا پیرمرد 95 ساله که گاه نوه او برایش کتاب امانت می‌گیرد، تشکیل می‌دهند.  

 از برنامه های قصه گویی بسیار استقبال می‌شود

وی در مورد برنامه‌های فرهنگی کتابخانه گفت: نقد کتاب به صورت ماهیانه در کتابخانه برگزار می‌شود. جلسات جمع خوانی و نشست کتابخوانی نیز  بر اساس کتابخوان ماه که نهاد معرفی می‌کند برگزار می‌شود. همچنین برنامه های دیگری مثل بازدید دانش آموزان از سوی مدارس، شاهنامه خوانی، قصه گویی و کارگاه مادران قصه گو و غیره را هم به طور ماهانه اجرا می کنیم.

در بخش کودکان از برنامه های قصه گویی بسیار استقبال می‌شود. همینطور به دعوت ما و با هماهنگی مدارس، کلاس های پرورشی دانش آموزان در کتابخانه برگزار می شود. برخی مربیان مدارس اطراف از همکاری با کتابخانه‌ها بسیار استقبال می‌کنند چنانچه با هماهنگی معلم یکی از مدارس، از دانش آموزانی که در طول تابستان بیشترین کتاب را از ما به امانت بگیرند با معرفی کتابخانه با اهدای جوایز تقدیر می‌شوند. سال گذشته این کار بازخورد بسیار خوبی داشت و امسال نیز اجرا می کنیم. علاوه بر آن جلسات مذهبی مثل آموزش قرآن، خواندن زیارت عاشورا و دعای توسل نیز از برنامه‌های دائمی کتابخانه است.

او ادامه داد: برای سال تحصیلی جدید در نظر داریم با همکاری مدارس بچه ها را برای قصه گویی به کتابخانه دعوت کنیم و همینطور بازی‌هایی را که مربوط به کتاب است مثل کار چاپ کتاب را بیشتر از گذشته اجرا کنیم زیرا این بازی‌ها باعث می‌شود تا کودکان برای آمدن به کتابخانه تشویق شوند.

انارکی در مورد همکاری با مدارس گفت:  در مدارس اطراف کتابخانه زنگ کتابخوانی برگزار می‌کنیم. با حضور در کلاس‌های درس علاوه بر معرفی کتاب، دانش آموزان را برای حضور در کتابخانه دعوت می‌کنیم. همینطور برای مثال در جشنواره رضوی، مدارس شهرستان و  در مسابقات نقاشی مدارس روستایی با همت کتابخانه شرکت کردند. گاهی جلسلات نقد کتاب در مدارس و گاهی در محل کتابخانه برگزار می‌شود. جلسات جمع خوانی، قصه گویی، خلاصه نویسی  و بازدید هم مرتبا برگزار می‌شود.

مسئول کتابخانه شیخ کلینی شهر ری از برگزاری دو نشست کتابخوان کودکان استثنایی و ناشنوایان در کتابخانه شیخ کلینی خبر داد و گفت: نشست کتابخوان مدرسه‌ای چند سالی است که برگزار می‌شود. تصمیم گرفتیم در کنار آن نشست کتابخوان ویژه ای را برای بچه های معلول ذهنی و حرکتی برگزار کنیم. این نشست های ویژه فوق العاده موفق بود. هرچند کار با این کودکان بسیار سخت بود ولی چون بچه ها اعتماد به نفس پیدا کرده بودند نشست با موفقیت برگزار شد. این نشست ها بر همه مدارس استثنایی شهرستان تاثیر مثبت گذاشت و مسئولین مدرسه عنوان کردند که بازخورد بسیار خوبی در مدارس داشته است. این کودکان که شاید توانایی خواندن یک متن کوتاه را نداشتند با کمک کتابداران یک کتاب کودک را خواندند و در جمع برای دوستان بازگو کردند. برای کودکان ناشنوا که امسال در این نشست شرکت کرذه بودند نهاد کتابخانه‌های عمومی سفر مشهد هدیه داد که تاثیر بسیار خوبی بر روی این کودکان داشت.

انارکی از برگزاری نمایشگاه‌های موضوعی در این کتابخانه خبر داد و گفت: به مناسیت‌های مختلف کتاب‌های مربوط را در معرض دید مراجعه کنندگان قرار می‌دهیم که مورد استقبال هم قرار می‌گیرد.

اولین ویژگی کتابدار خوب اخلاق حرفه‌ای است

او در توصیف ویژگی‌های یک کتابدار خوب گفت: کتابدار خوب باید با کارمندان معمولی مراکز دولتی تفاوت‌هایی داشته باشد. اولین ویژگی کتابدار خوب اخلاق حرفه‌ای است. داشتن اخلاق خوب برای جذب افراد به کتابخانه بسیار مهم است زیرا گاه کتابدار سنگ صبوری برای اعضای کتابخانه می‌شود. حتی اگر مراجعه کننده اخلاقش تند باشد ما کتابداران باید بتوانیم به او آرامش بدهیم.  ویژگی بعدی خلاقیت است. زیرا کتابخانه بخصوص برای کودکان و نوجوانان باید جذابیت داشته باشد.  با توجه به سطح مطالعه بسیار پایین در جامعه ما، کتابخانه باید به گونه‌ای باشد که افراد را برای بازدید دعوت کند و این به خلاقیت و نظم مربوط است. همچنین کتابدار باید از سواد اطلاعاتی خوب برخوردار باشد تا بتواند منابع خوبی را برای کتابخانه خود گردآوری کند. او همینطور باید دلسوز باشد.

او ادامه داد: ما کتابداران گاه به اعضای کتابخانه خود کتاب‌ها را معرفی می کنیم و شاید همان کتاب باعث شود تا فرد دوباره به کتابخانه بازگردد. اینکه عقیده و نظر ما چقدر بر افراد تاثیر می‌گذارد و باعث می‌شود تا دوباره برای معرفی کتاب به ما مراجعه کند دلخوشی ایجاد می‌کند و انگیزه‌ای می‌شود تا کار خود را بهتر انجام دهیم. حتی گاهی اعضا آنقدر رفت و آمد می‌کنند که مثل اعضای خانواده ما می‌شوند و همین نشان می‌دهد که برخورد کتابدار چقدر اهمیت دارد.

وی در مورد نقش کتابدار در ایجاد علاقه به کتاب در کودکان گفت: با کودکان هم اگر برخورد خوب داشته باشیم به سمت کتابخانه جلب می شوند. باید این آزادی عمل به کودکان داده شود که خود مثل کتابدارها باشند و به دوستان خود کتاب معرفی کنند زیرا بچه ها دوست دارند که مسئولیت داشته باشند. در کتابخانه ما هم اعضای کودک این آزادی را دارند که در کتابخانه بچرخند و به دوستان خود در انتخاب کتاب کمک کنند و مثل کتابدار به آن ها کتاب های خوب را معرفی نمایند.

وی در مورد برنامه‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بیان کرد: نهاد کتابخانه‌ها بخصوص در چند سال اخیر در مورد خدمات و تجهیزات کتابخانه‌ها بسیار رسیدگی کرده است. همینطور برنامه‎های  فرهنگی که هر ماه باید برگزار کنیم. مثل نشست کتابخوان و نقد کتاب که نهاد برنامه ریزی کرده، برنامه‌های بسیار خوب و کار ویژه‌ای است. همچنین نهاد کارهای خوبی برای آگاهی مردم نسبت به اهمیت مطالعه و نقش کتابدار و کتابخانه انجام داده است. ساعات کاری کتابدارها نیز زیر نظر نهاد اصلاح شد و این برای ما بسیار خوب بود.

یکی از مراجعه کنندگان در مورد تاثیر کتابخانه شیخ کلینی بر ارتقای فرهنگی منطقه شهر ری گفت: هر چند اطلاع‌رسانی از طریق اینترنت در بخش های مختلف علمی و فرهنگی آسان تر شده است اما تاثیرات فرهنگی کتابخانه با شکل سنتی آن و قدمتی که در جامعه دارد خیلی بیشتر است. علاوه بر ارائه کتاب به مراجعه کنندگان اجرای برنامه های فرهنگی مرتبط مسلما مورد توجه مخاطبان قرار می گیرد.

به گفته نوجوانان دختر عضو کتابخانه، برنامه های کتابخوانی، جمع خوانی و قصه خوانی از برنامه های مورد علاقه آنان است. این نوجوانان که برخی از طریق بسیج منطقه و برخی با معرفی دوستان با کتابخانه آشنا شده‌اند، در حال حاضر در کارگاه ها  و مسابقات قصه نویسی و داستان نویسی شرکت می‌کنند.

به گفته آن ها فعالیت‌های کتابخانه شیخ کلینی شهر ری در گروه های مختلف و کانال‌های اطلاع‌رسانی منعکس می‌شود و بسیاری از همین طریق با کتابخانه و برنامه های آن آشنا می‌شوند.