از كتاب «تخيل سياسي در زيست جهان ايراني-اسلامی» رونمایی شد

به گزارش ليزنا، نشست رونمايي از كتاب تخيل سياسي در زيست جهان ايراني-اسلامي با حمايت سازمان سمت و با حضور دكتر محمد علي فتح الهي، مولف کتاب تخیل سیاسی در زیست جهان و دکتر داوود مهدی زادگان، رئیس مسئول انتشارات سمت روز پنجشنبه 28 ارديبهشت 1402 در سراي علمي-فرهنگي دانشگاهي سي و چهارمين نمايشگاه بين المللي كتاب تهران برگزار شد.

دکتر داوود مهدی زادگان در ابتدای نشست گفت: یکی از مباحث مهم حوزه اندیشه سیاسی را دکتر فتح الهی وارد بحثش شده اند. و تالیفی را به جا آوردند که به اعتقاد بنده این موضوع از موضوعات بسیار به نوعی در دوران معاصر برای ما موضوع جدید و پرکاربردی است. اگر چه معتقد هستیم که این بحث در گذشته ها هم مطرح بود و فیلسوفان و معتقدان ما در گذشته به طور مفصل به آن پرداخته اند، اما بعد از آن دچار یک رکودی شده که امید است این کتاب بابی باشد برای شکستن این رکود در این سال ها.

مهدی زادگان ادامه داد: اهمیت و خطیر بودن این موضوع، قطعا شجاعتی می خواهد تا وارد این بحث شود. از این رو جای قدردانی دارد که دکتر فتح الهی وارد بحث تخیل سیاسی شدند. اصولا در همین بحث تخیل سیاسی هم در یک صد سال اخیر ما آثار خیلی کمی در این حیطه داریم ودر پرداختن به این موضوع دچار کمبود و نقص هستیم. این یک فتح البابی است که دکتر شروع کردند و مطمئنا این بحث دامنه داری خواهد بود که مسائل دیگر را به همراه خودش خواهد داشت. امید است این موضوع همچون گذشته پیگیری شود و بیش از پیش برای ما موفقیت به ارمغان آورد.

دکتر محمد علی فتح الهی ضمن تشکر از سازمان سمت بابت مورد توجه قرار دادن کتاب تخیل سیاسی گفت: مفهوم تخیل سیاسی یک بعد عمومی برای همگان دارد در سطح جهان. که به نوعی می شود گفت با جریان عبور از پوزیتیویسم گره خورده است. در دویست یا سیصد سال اخیر سلطه پوزیتیوسم نگرانی های بسیاری را در حوزه علوم انسانی به وجود آورده است و راه های بسیاری نظیر کارهای تفهمی و یا پدیده شناسی و ... برای این بحث گشوده شده است. پوزیتیویسم یک ذغدغه جدی برای علوم انسانی در سطح جهان و ملی است.

فتح الهی ادامه داد: در عین حال راه های جایگزین هم که برای این مسئله در غرب پیدا شده را نمی توانیم صد در صد به آن اکتفا کنیم. آن راه ممکن است آسیب هایی به همراه داشته باشد که از نظر بنیان افکنی علوم انسانی آثارشان کمتر از آسیب های پوزیتیویسم نباشد. ما در واقع چاره ای جز اینکه بتوانیم راه خودمان را در این جنگ پیدا کنیم، نداریم. باید راه جدیدی در علوم انسانی خودمان پیدا کنیم و تکیه گاه محکم تری برای مطالعات علوم انسانی و پژوهس شناسی عمومی خودمان داشته باشیم. با این دغدغه ها این کتاب شروع و به سرانجام رسیده است. تکیه گاه اصلی کتاب امتداد سیاسی، اجتماعی و فلسفه اسلامی به ویژه حکمت متعالی است که بتواند به آن درست پیدا کند.

فتح الهی در ادامه گفت: مهم ترین آورده فلسفی اسلامی ما تخیل سیاسی است برای اینکه با تکیه بر آن بتوانیم با مواجه با آن به علوم انسانی خودمان برسیم و علوم انسانی خودمان را متناسب کنیم با علوم انسانی جهان و به نوعی آن را بسازیم. در این کتاب سعی شده است که تعریف بومی از تخیل سیاسی ارائه  دهد که با بحث های سیاسی مختلفی که در کتاب آمده است این موضوع به خوبی پوشش داده شده است. این هویت سیاسی در انسان و جهان انسانی مبانی دارد که در فصل اول کتاب به آن پرداخته شده و در بخش دوم به ویژگی های تدریجی بودن آن و ارتباط آن با مفهوم ایمان،و جنبه های اجتماعی، حوزه عمومی و حوزه خصوصی انسان، جنبه های غم انگیزانه این تخیل و به اصطلاح تراژیک آن و جنبه هایی که مربوط می شود به تحرکات انسان و تحولات تاریخی اشاره شده است.

فتح الهی در پایان گفت: در کتاب به چند حوزه اساسی برای تخیل سیاسی در زیست شناسی ایرانی-اسلامی اشاره شده که اولی انقلاب اسلامی است، در واقع جامعه مظهر تخیل سیاسی است. دوم تمدن و مدنیت است، مورد سوم قانون اساسی داشتن و همینطور داشتن زندگی قانونمند یکی دیگر از مصادیق است و مورد بعدی این است که ولایت فقیه هم در تخیلات سیاسی ورود پیدا کرده است. آنچه که ما در کتاب ذکر می کنیم این است که علوم انسانی را یکی از مظاهر اصل تخیل و تخیل سیاسی یاد می کنیم. که در بطن جامعه وارد شده که ای تخیل سیاسی روش مطالعه و پژوهش است. مسدله تخیل سیاسی هم جنبه معرفت شناسانه دارد و اساسا شکل گیری معرفت در فلسفه اسلامی بدون تخیل ممکن نیست. در پژوهش های علوم انسانی تا نتوانیم ارتباط وجودی با پژوهش را پیدا کنیم به واقعیت آن اثر نخواهیم رسید.

گزارش: غزاله ورقائی