داخلی
»مطالب کتابداری
»کتابخانه و کتابداری
اساس یک کتابخانه دیجیتال مبتنی بر محتواست
به گزارش خبرنگار لیزنا، در دومین کنفرانس ملی کتابخانه دیجیتالی با رویکرد مالکیت فکری سه پنل تخصصی با حضور جمعی از اعضای هیات علمی، کارشناسان و مدیران این حوزه ارائه شد.
علی جلالی دیزجی دانشیار علم اطلاعات و دانش شناسی ، سعید پورروستایی اردکانی، استادیار علوم کامپیوتر و محمدهادی میرشمسی عضو هیات علمی حقوق خصوصی دانشگاه علامه طباطبایی اعضای اصلی پنل بودند.
در ابتدای پنل مهندس رضا بهبهانی پژوهشگر حوزه فناوری اطلاعات سخنرانی خود را با بیان چالش‌های قانون موجود آغاز کرد.
بهبهانی با اشاره به این چالش‌ها گفت: تنها نوشتن و ابلاغ یک قانون کافی نیست که انتظار اجرای کامل داشته باشیم، درواقع اعتبار قانون در افکار و فرهنگ عمومی است.
وی با بیان اینکه بخشی از این اعتبار توجه حقوقدان‌ها به روح قانون است، افزود: عدم درک درست از صورت مسئله یکی از چالش‌های بسیار کلیدی است و نیازها را باید درک کرد.
به گفته بهبهانی، اینکه مفهوم گسترده و جدید کتابخانه دیجیتال می تواند تمام حقوق مالکیت معنوی را از بین ببرد، چالش بعدی مورد نظر است. درواقع درگذشته امکانات معدودی برای استفاده از کتابخانه های سطح شهر وجود داشت اما امروزه استفاده از آنها به شکل کتابخانه دیجیتال برای همه میسر است.
رضا بحری عضو هیأت علمی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در ادامه پنل به ارائهتجربه ملی خود در زمینه کمیته‌های ملی کتابخانه دیجیتال کشور پرداخت.
بحری اظهار داشت: از جمله مهمترین مولفه‌های فرهنگی که در بررسی میزان بالندگی تمدن‌های مختلف مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد موضوعات مرتبط با کتاب و کتابخانه است.
وی افزود: امروزه با توجه به دوفصایی شدن جهان، وجود کتاب و کتابخانه در دنیای مجازی می‌تواند بعنوان مولفه تاثیرگذار فرهنگی در دنیای مجازی بر مخاطبان بومی و غیر بومی باشد.
عضو هیات علمی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه علیرغم گذشت بیش از یک دهه از ورود کتابخانه های دیجیتال در کشور، مشکلات فراوانی در زمینه حضوز فرهنگ ایرانی اسلامی در غالب کتاب و کتابخانه دیجیتال در فضای مجازی وجود دارد، گفت: با توجه به نفوذ اینترنت بین اقشار مختلف مردم از جمله موضوعات اولویت دار کتابخانه های دیجیتال هستند.
به گفته وی، مرکز ملی با ایجاد کارگروه هماهنگی تدوین برنامه ملی کتابخانه‌های دیجیتالی (کمیته هماهنگی تدوین برنانه ملی کتابخانه‌های دیجیتالی) با مشارکت بخش‌های مختلف نسبت به این مهم اقدام کرده است.
در ادامه امیر نعمتی دانش آموخته مالکیت فکری دانشگاه شهید بهشتی سخنرانی خود را تحت عنوان «حمایت حقوقی از فضای مجازی در قوانین مالکیت فکری» ارایه کرد.
وی اظهار داشت: پدیدآورنده یک اثر از حقوق مالکیت فکری بعنوان یکی از زیرمجموعه‌های حقوق خصوصی، برخوردار است و به موجب آن بهره برداری غیرمجاز از اثر از سوی اشخاص دیگر، موجبات مسیولیت مدنی و کیفی بهره بردار غیرمجاز را فراهم می‌کند.
وی افزود: با وجود حمایت‌های قانونی اما متاسفانه همچنان شاهد نشر و توزیع غیرقانونی آثار مختلف ادبی و فرهنگی هستیم و در این فرصت با توجه به رواج و انتشار رسانه‌های دیجیتالی قصد داریم به تبیین مصادیق فضای مجازی و دیجیتالی، افشای آثار و سرقت ادبی در آثار دیجیتالی و فضای مجازی، کپی رایت بعنوان عنصر اساسی در حمایت‌های حقوقی در فضای مجازی بپردازیم.
نعمتی گفت: بومی‌سازی نظام حمایتی در قوانین ماکلیت فکری ایران، ایجاد یک نظام حقوقی پایداری مبتنی بر اقتصاد مقاومتی، مشکلات ناشی از حمایت‌ها در قانون گذاری‌ها و نظام حمایتی کپی‌رایت و مولفه‌های آن نیز در این مقاله بررسی می‌شود.
یحیی عیوضی کارشناس و مدیر نرم افزار کتابخانه دیجیتالی دفتر تبلیغات اسلامی در ادامه به ارائه تجربه ملی خود تحت عنوان «کتابخانه دیجیتالی دفتر تبلیغات اسلامی» پرداخت.
عیوضی اساس یک کتابخانه دیجیتالی را مبتنی بر محتوا دانست و اظهار داشت: پژوهش بعنوان یکی از اساسی‌ترین اصول شکل‌گیری هر پژوهشکده است و بعنوان اصل اول در ارایه خدمات پژوهشی و استفاده صحیح از تکنولوژی و برنامه ریزی سیستمی نقش غیرقابل انکاری دارد.
وی افزود: رشد و توسعه تکنولوژی جهت دستیابی به زمینه‌های هرچه بهتر و مساعدتر به منظور کمک به ارتقاء کیفیت پژوهش وتلاش در جهت ارایه خدمات مناسب پژوهشی است.
به گفته وی، کتابخانه دیجیتالی دفتر تبلیغات اسلامی سعی می‌کند تا با برنامه‌ریزی، نظارت و ارزیابی خدمات پژوهشی در حیطه وظایف محوله و تلاش در جهت استفاده از اصول مدیریت کیفیت جامع، بهره‌مندی از فناوری نوین در تسریع و کارآمدسازی فرآیندها و با استفاده از قابلیت‌های مرتبط با مالکیت فکری در نرم افزارهای کتابخانه‌های دیجیتالی منابع را به روزرسانی کند.
همچنین در ادامه، رستگار، نماینده‌شرکت نرم افزاری پارس آذرخش و متخصص طراحی نرم افزار های جامع کتابخانه‌ای به ایراد سخنرانی پرداخت و امنیت محتوا در نرم افرارها را طی سه بخش معماری پایگاه داده در امنیت محتوا (شامل پایگاه داده‌ها، مدل معماری سیستم یا چندلایه بودن و زبان برنامه نویسی)، امنیت در ذخیره‌سازی(ذخیره محتوا بصورت encriptio و object) و امنیت در بازاریابی و دسترسی به محتوا (شامل بخش‌های متنی و فیلم و صوت) مهم خواند.
وی همچنین ضمن ارائه توضیحاتی درباره نمایش و دانلود و چاپ منابع دیجیتالی متنی و فیلم وصوت بیان کرد: اطلاعات همواره باید از نظر محتوا، ساختار و ابرداده‌ها حفظ بماند.
رستگار یادآور شد: مدیران کتابخانه‌های دیجیتالی برای راه‌اندازی کتابخانه شان درجهت حصول اطمینان باید دانش نرم‌افزار خود را بشناسند و بهترین را در اختیار کاربران قرار دهند.
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.