داخلی
»گزارش
دومین پیش‌نشست شاخه‌های استانی ششمین کنگره متخصصان علوم اطلاعات برگزار شد
به گزارش لیزنا، دومین پیش‌نشست شاخه‌های استانی کنگره با حضور دکتر محمدرضا قانع، رئیس هیأت‌مدیره شاخه منطقه جنوب کشور، دکتر شعله ارسطوپور، رئیس هیأت‌مدیره شاخه خراسان و دکتر عیسی زارعی، عضو هیأت‌مدیره انجمن شاخه قم با موضوع نقش شاخه‌های استانی در ترغیب کتابخانه‌ها و کتابداران در همراهی با تحول دیجیتال دوشنبه مورخ 23 فروردین ماه 1400 برگزار شد.
دبیر این نشست دکتر حسن مقدس‌زاده، دبیر کمیته شاخه‌های استانی انجمن بود.
در این نشست ابتدا دکتر میترا صمیعی دبیر علمی کنگره مقدمه‌ای کوتاه در زمینه تحول دیجیتال ارائه کرد و به بیان بحث افزایش استفاده از فناوری اطلاعات برای بهبود خدمات کتابخانه‌ها پرداخت و گفت: کتابخانه‌ها و کتابداران برای تداوم حیات و شغل خود، ناگزیرند در تحول دیجیتال قرار بگیرند و این نشست می‌تواند در ترغیب کتابداران و کتابخانه‌ها در حوزۀ تحت پوشش کتابخانه‌ها بسیار تأثیرگذار باشد.
در ادامه دکتر مقدس‌زاده به عنوان دبیر نشست از تیم اجرایی و علمی کنگره تشکر کرد و با اشاره به مسئله نقش شاخه‌ها در ترغیب کتابخانه‌ها و کتابداران در همراهی با تحول دیجیتال گفت: ابتدا بحث با کلیات شروع و سپس فرصت‌ها و در نهایت چالش‌های پیش روی شاخه‌ها بررسی خواهد شد.
دکتر محمدرضا قانع، رئیس هیأت‌مدیره شاخه منطقه جنوب کشور و عضو هیأت‌علمی مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری به تحول دیجیتال و مفاهیم مربوط به آن پرداخت و گفت: از آن‌جایی که انجمن‌های علمی با محیط‌های علمی سروکار دارند، انتظار می‌رود حرکت‌ها و اقداماتی را در راستای تحول دیجیتال به انجام رسانند. تحول دیجیتال باعث شده که بتوان در کتابخانه‌ها خدمات متنوعی از جمله با استفاده از بلاکچین، اینترنت اشیاء و غیره ارائه نمود. انجمن‌ها مسئولیت دارند که بین تحول دیجیتال با نیازها و به ویژه نیازهای آینده جامعه ارتباط برقرار کنند و پژوهش‌هایی را با استفاده از این فناوری‌ها انجام دهند و پژوهش‌ها را به این سمت هدایت کنند. همچنین باید آموزش‌ها نیز به سمت استفاده از فناوری‌های جدید هدایت گردد و انجمن می‌تواند در این زمینه تأثیرگذار باشد. انجمن‌ها باید در راستای توسعه سیستم‌های جدید، راهکارهایی برای توانمندسازی کتابداران از طریق ارائه آموزش‌های لازم، هدایت پژوهش‌ها و غیره اقدامات مؤثری انجام دهند.
دکتر شعله ارسطوپور، عضو هیأت‌علمی دانشگاه فردوسی مشهد و رئیس هیأت‌مدیره شاخه خراسان به مسئله فرصت‌های پیش روی شاخه‌های استانی برای ترغیب کتابداران برای تحول دیجیتال پرداخت و گفت: روز به روز در حال فاصله گرفتن از فضای سنتی در کتابخانه هستیم و ناگزیریم از امکانات فضای مجازی و فناوری‌ها استفاده کنیم، چرا که در غیر این صورت امکان ادامه حیات نخواهیم داشت. امروزه نیازهای مخاطبان و مراجعان کتابخانه دیگر مثل گذشته نیاز یک طرفه نیست، بلکه به دنبال فضاها و امکانات چندکاربره و چندکاربردی هستند که ایجاد تعامل و ایجاد یک فضای اجتماعی کند. با توجه به پذیرش فضای مجازی از سوی جامعه، کتابخانه‌ها می‌توانند علاوه بر حفظ کارکردهای اولیه به ارائه خدمات در فضای مجازی نیز بپردازند و این خود یک فرصت برای کتابخانه است. در این راستا فرصتی پیش روی انجمن است که می‌تواند یک سری نشستها و اتاق‌های فکری را با همکاری کتابخانه‌ها ایجاد نماید و به کتابخانه برای تدوین راهکار و برنامه‌ریزی در راستای حرکت به سوی تحول دیجیتال کمک فکری نمایند. فرصت دیگری که پیش روی کتابخانه‌هاست این مورد است که برای تأمین نیازهای اطلاعاتی مخاطبان خود از امکانات دسترسی آزاد با ایجاد سیاست‌گذاری و سامان‌دهی درست استفاده نماید، در این مسیر انجمن نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد. انجمن می‌تواند با ارائه خدمات توصیه‌ای، مشاوره‌ای و آموزشی به کتابخانه‌ها کمک کند تا در راستای تحول دیجیتال گام‌هایی مؤثر بردارند. همچنین اعضای هیئت‌مدیره انجمن ارتباطات خوبی با لایه‌های مختلف مدیران، تصمیم‌گیران و جامعه دارند و می‌توانند از این روابط برای حرکت سریع‌تر کتابخانه‌ها در راستای تحول دیجیتال استفاده نمایند.
دکتر عیسی زارعی، پژوهشگر صدا و سیمای مرکز قم و عضو هیأت‌مدیره انجمن شاخه قم به مسئله چالش‌های پیش روی کتابخانه‌ها و شاخه‌ها در راستای حرکت به سوی تحول دیجیتال پرداخت. وی با توجه به اهداف و مأموریت‌های انجمن، چالش‌ها را به سه حوزۀ چالش‌های پیش روی کتابخانه‌ها، کتابداران و جامعه تقسیم کرد و گفت: در حوزه کتابخانه‌ها اینگونه احساس می‌شود که تمایل چندانی برای ایجاد تحول دیجیتال وجود ندارد که از مهم‌ترین دلایل آن آگاه نبودن به ارزش این تحولات است. شاید بتوان این عدم تمایل را به عدم خلاقیت و یا مقاومت در مقابل تغییر ارتباط داد که در گذشته نیز در انتقال از فضای کاملاً سنتی به فضای مدرن‌تر نیز شاهد بوده‌ایم. همچنین عدم آشنایی کتابخانه‌ها با این ابزار جدید نیز می‌تواند یکی از دلایل این مقاومت در مقابل تغییر باشد. چالش دیگر پیش روی کتابخانه‌ها کمبود منابع مالی است که کتابخانه‌ها همیشه با آن روبرو بوده‌اند. چالش دیگر تعدد سازمان‌ها و نهادهای تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز در حوزۀ کتابخانه‌هاست. اما چالش پیش روی کتابداران شاید یکی از مهم‌ترین عوامل عدم وجود مهارت‌های لازم در کتابداران و به نوعی عدم تمایل آن‌ها به همکاری با فعالیت‌های انجمنی و بی‌انگیزگی برای شرکت در فعالیت‌ها و کارگاه‌های انجمن است. چالش دیگر اینکه کتابداران کم‌تر با رسانه‌های ارتباط جمعی و عمومی و همچنین نهادهای بالادستی و تصمیم‌ساز در ارتباط هستند. در ارتباط با جامعه نیز چالش اصلی این است که هنوز شناخت لازم و کافی از سوی جامعه نسبت به حرفه وجود ندارد، بنابراین حمایت و استقبال لازم هم از سوی جامعه نسبت به فعالیت‌های حرفه صورت نمی‌گیرد. یکی از دلایل اصلی این مسئله جایگزین‌های جذابی چون اینترنت، اپلیکیشن‌ها و غیره است که کاربران می‌توانند به راحتی به آن‌ها به جای مراجعه به کتابخانه‌ها دسترسی داشته باشند. چالش دیگر در حوزۀ مخاطب بحران‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که جامعه در بحران‌های مختلف اول جنبه‌های اقتصادی خود را در اولویت قرار می‌دهد و در انتها به مسائل فرهنگی می‌رسد و به آن می پردازد.
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.