وضعیت‌شناسی کتب علوم سیاسی در نمایشگاه کتاب تهران

به گزارش لیزنا، اولین نشست از سلسله نشست‌های مجمع ناشران انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب امسال به بررسی وضعیت کتب حوزه‌ علوم اجتماعی در سال 1397 اختصاص داشت. این نشست با حضور مهدی حدادی، دکترای جامعه‌شناسی دانشگاه تهران و دبیر علوم اجتماعی سامانه‌ کارشناسی کتاب مجمع ناشران انقلاب اسلامی برگزار شد. نشستی که بر خلاف عنوان آن که قرار بود درباره‌ی کتب علوم سیاسی باشد به بحث درباره‌ی کلیه‌ آثار منتشر شده‌ حوزه‌ی علوم اجتماعی در سال 1397 اختصاص داشت.

حدادی در این نشست با اشاره به فعالیت‌های کارگروهی که برای بررسی آثار منتشر شده در حوزه‌ علوم انسانی در سال 1397 در سامانه‌ کارشناسی کتاب مجمع ناشران انقلاب اسلامی انجام شده، گفت: برای نمونه‌گیری پیرامون کتاب‌های علوم اجتماعی تلاش شد تا بتوانیم 10 درصد از کتاب‌ها را انتخاب کنیم. از سوی دیگر سعی کردیم ناشران اثرگذار را رصد کنیم تا بتوانیم جریان‌سازی در این حوزه را مشخص کنیم.

وی با اشاره به فاکتورهایی که در این نمونه‌گیری مورد توجه قرار گرفته است، تصریح کرد: یکی از فاکتورهای مدنظر در این نمونه‌گیری ناشران اثرگذار بودند. هر چند که ممکن است ناشران دیگری نیز در زمینه‌ی علوم اجتماعی کارهایی انجام داده باشند اما ناشران اثرگذار مهم‌ترین جریان‌سازی را در این زمینه داشته‌اند.

حدادی افزود: یکی دیگر از فاکتورهای مهم درباره‌ی نشر در حوزه‌ی علوم اجتماعی رشته‌ها و زمینه‌های مختلفی بود که آثار به آن‌ها پرداخته‌اند. این حوزه‌ها را می‌توان به جامعه‌شناسی و حوزه‌های مختلف آن، اقتصاد و توسعه، علوم سیاسی، مدیریت، حقوق، مطالعات زنان و خانواده و فرهنگ و ارتباطات تقسیم کرد.

این دکترای جامعه‌شناسی دانشگاه تهران در ادامه با بیان این مسئله که در نمونه‌گیری کارگروه مورد نظر 60 ناشر که در حوزه‌ی علوم اجتماعی به نشر کتاب می‌پردازند، رصد شده، گفت: همیشه می‌توانیم از یک سری کتب ویژه یا چند ترجمه‌ای سخن بگوییم. وقتی کتابی مورد توجه قرار می‌گیرد ممکن است چندین ترجمه از آن انجام شود. از سوی دیگر با کتاب‌های پرتیراژ و نویسندگان و مترجمان پرکار روبرو هستیم.

حدادی با اشاره به نشریاتی که بیشترین کتاب‌ها را در حوزه‌ی علوم انسانی در سال 1397 منتشر کرده‌اند، عنوان کرد: انتشارات جنگل، انتشارات علمی و فرهنگی و انتشارات دانشگاه تهران در رتبه‌های اول تا سوم نشر کتاب‌های حوزه‌ی علوم اجتماعی قرار دارند.

وی افزود: در بخش کتاب‌های پرتیراژ این حوزه نیز دو کتاب خاطرات احمدزیدآبادی با عنوان‌های «از سرد و گرم روزگار» با 13 چاپ و «بهار زندگی در زمستان تهران» با چهار چاپ قرار داشت. همچنین کتاب «الزامات سیاست در عصر ملت – دولت» نیز به چاپ چهارم رسید و در زمره‌ کتاب‌های پرفروش حوزه‌ علوم اجتماعی قرار گرفت. البته کارشناسی آثار زیدآبادی نشان می‌دهد که از سطح علمی چندانی برخوردار نیست و فروش آثار او بیشتر به دلیل چهره‌ی ژورنالیستی و حمایت‌های جریان‌های نشر وابسته بوده است.

دبیر علوم اجتماعی سامانه‌ کارشناسی کتاب مجمع ناشران انقلاب اسلامی با بیان ریز موضوعاتی که در طول سال 97 در اختیار ناشران قرار داشته به برخی از آنان برای روشن شدن زمینه‌های این نمونه‌گیری اشاره کرد و گفت: پیوند علم و سیاست، توجه به مفهوم مرگ، نقش ایران در منطقه خاورمیانه، نقد پست مدرنیسم، شخصیت‌شناسی ترامپ و کاخ سفید، دفاع از حقوق کارگران، دفاع از حقوق زنان، نقد مصرف‌گرایی، عدالت‌طلبی، نقد هژمونی قدرت و... از مهمترین موضوعات پرداخته شده است.

حدادی در ادامه با اشاره به فعالیت‌های ناشران جبهه انقلاب اسلامی گفت: بیشترین فعالیت در سال 97 مربوط به انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) با 19 اثر و انتشارات ترجمان علوم انسانی با 6 کتاب در حوزه‌ علوم اجتماعی است که از نظر علمی سطح بالایی داشتند. همچنین انتشارات سوره مهر، جامعه‌المصطفی و مرکز اسناد انقلاب اسلامی نیز کتاب‌هایی منتشر کرده‌اند.

وی افزود: باقی ناشران جبهه انقلاب اسلامی نقش زیادی در نشر کتب علوم اجتماعی نداشتند و این نشان می‌دهد که ناشران انقلاب اسلامی خود را متعهد به این موضوع نمی‌دانند.

حدادی در بخش پایانی این نشست به جریان‌شناسی نشر و ناشران در حوزه‌های مختلف علوم‌ اجتماعی پرداخت.

سی و دومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «خواندن توانستن است» از 4 تا 14 اردیبهشت ماه در مصلی امام خمینی(ره) برگزار می‌شود.