نمایشنامه‌هایی را که می‌خواهم اجرا کنم ترجمه می‌کنم

طهماسبی متولد سال 1336 در بابل و فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد رشته خبرنگاری با گرایش تئاتر و علوم سیاسی است. وی در طی سال‌ها نمایش‌ها و فیلم‌های بسیاری را بازی کرده و در کنار همسرش، فرهاد آییش از چهره‌های شناخته‌شده این عرصه به حساب می‌آید.  

در سینما تئاتر ایران چه قدر به کتاب بها داده می‌شود، چه برای اقتباس و چه برای مطالعه؟

کتاب‌های هنری، فیلمنامه‌ها و نمایشنامه‌های مختلف چاپ می‌شوند. بعضی از این نمایشنامه‌ها ترجمه و بعضی تالیفی هستند. همه این‌ها اهمیت خاص خود را برای جامعه هنری دارند.

هنر به صورت مکتوب و کتاب عرضه می‌شود و کم هم نیست. طبق آماری که می‌دانم، ترجمه نمایشنامه بسیار زیاد است گرچه شاید ناقص ولی خیلی زیاد ترجمه می‌‎شود و دوستان تئاتری جوان بسیاری ازنمایشنامه‌هایشان را به چاپ می‌رسانند. در این صورت ما از نظر نشر کتاب و مطالب هنری از جانب فیلم و نمایش کمبود نداریم.

آیا شما معتقد هستید که نسل جوان در تئاتر به مطالعه علاقه‌مند نیست؟

نه. من همچین نظری ندارم. برای اینکه برای من مطالعه برای نسل جوان ما فقط این نیست که به کتابفروشی برود و کتاب بخواند. به نظر من نسل جوان ما بسیار جستجوگر است و تحقیق می‌کند و در دنیای مجازی به دنبال دانش می‌گردد. و آنجایی که بخواهند کاری را به روی صحنه ببرند، حتما سعی می‌کنند که نمایشنامه‌ها را بخوانند. این که تعداد کمی از جوان‎‌های ما به طور کلی به کتابفروشی می‌روند و کتاب می‌خرند، یک موضوع خیلی روشن و واضح است. الان نسبت به سابق خیلی کمتر کتاب خوانده می‌شود برای اینکه رسانه‌های دیگری وجود دارند. من خودم الان کتاب صوتی می‌گیرم و در ماشین گوش می‌دهم. برای اینکه ترافیک تهران فرصت بسیار خوبی است برای گوش دادن به کتاب و نوعی جدید از کتابخوانی من در این زمان محسوب می‌شود.

فعالیت‌هایی مانند هفته کتاب و نمایشگاه کتاب را در گسترش کتابخوانی چه قدر موثر می‌دانید؟

هفته کتاب و نمایشگاه کتاب  فرصت خیلی خوبی است  تا مانند همه جای دنیا نویسنده‌ها بتوانند مطالب‌شان را عرضه کنند و نشان بدهند و مردم با آنها ملاقات داشته باشند. یک سری نوآوری هم می‌کنند؛ مثلا کتابخوانی و نمایشنامه‌خوانی برگزار می‌کنند. به یاد دارم دو سال پیش در مصلی من و آقای آییش نمایشنامه‌خوانی کردیم. اینگونه فعالیت‌ها به نظرم خیلی خوب هستند.

معیار انتخاب نمایشنامه‌هایی که ترجمه کردید چه بود؟

من مترجم نیستم. من تئاتری هستم. برای همین وقتی یک نمایش را می‌بینم و دوست دارم، تصمیم به ترجمه آن می‌گیرم. نمایش اولی که ترجمه کردم را خیلی سال پیش در برلین دیدم. قبل از اینکه اصلا این همه ترجمه شود. همان جا کتابش را گرفتم و ترجمه‌اش کردم. چون فکر می‌کردم اجرایش می‌کنم. من بیشتر کارهایی را که می‌خواهم اجرا کنم ترجمه می‌کنم. نشر قطره در آن زمان موافقت کرد که این کار را چاپ کند و این کار انجام شد. نمایشنامه بعدی را که ترجمه کردم از آقای تانکرد دورست بود که یک نمایشنامه نویس آلمانی است. آن کتاب را ایشان در سفری که به ایران آمده بود و با هم همکاری‌ای هم داشتیم، به من داد و از من خواست که ترجمه کنم. به همین صورت من به طور اتفاقی ترجمه می‌کنم. من مترجمی جدی نیستم که دائم کار ترجمه کنم.

در پایان می‌خواهم بدانم شماخودتان چه کتاب‌هایی می‌خوانید؟

من کتاب‌های محبوب ندارم. اصولا به طور دوره‌ای کتاب می‌خوانم. ولی در مقطعی به ادبیات معاصر که بیشتر نشر چشمه چاپ می‌کند علاقه‌مند شده بودم. بیشتر داستان‌های کوتاه بودند و در یک برهه‌ای از زمان تمام آنها را خواندم. خیلی خوشم می‌آمد! برایم جالب بود ببینم نگاه جوان امروز که در مقطع انقلاب به دنیا آمده است و الان کمتر از چهل سال دارد چیست. این جوان‌ها الان چه می‌خواهند، چه می‌بینند و می‌نویسند. چون دوران نویسنده‌های بزرگ ما به سر آمده.