«سياست‌گذاري ملي كتابخانه عمومي» مسئله شناسی شد

 به گزارش لیزنا، دومين برنامه از طرح سياست‌گذاري ملي كتابخانه‌ عمومي با عنوان «مسئله‌شناسي سياست‌گذاري ملي كتابخانه عمومي» روز پنجشنبه  25 شهريور 1395 در تالار نخجوانی کتابخانه مرکزی تبریز، و با حضور سازمان‏های مرتبط حوزه کتاب و کتابخوانی و دکتر سیامک محبوب مدیرکل دفتر برنامه‏ ریزی نهاد کتابخانه‏ های عمومی کشور، برگزار شد.

این سخنرانی علمی با قرائت آیاتی از قرآن کریم و پخش سرود ملی جمهوری اسلامی ایران آغاز شد. سپس شهرام خدایی مدیرکل کتابخانه‏ های عمومی استان آذربایجان شرقی، ضمن عرض خیر مقدم خدمت همه مدعوین، به اهمیت سیاست‏گذاری در عرصه کتاب و کتابخوانی بخصوص کتابخانه عمومی اشاره کرد. وی سیاست‏گذاری ملی در کتابخانه عمومی را به عنوان یکی از محورهای سیاست‏گذاری فرهنگی ضروری دانسته و آن را زمینه‏ ساز ارتقای سطح مطالعه کتاب در جامعه بیان کرد.

دکتر مجید وحید، رئیس مرکز مطالعات سیاست‏گذاری عمومی دانشگاه تهران و عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران، سخنرانی خود را با تبیین مفهوم سیاست‏گذاری عمومی آغازکرد و در ادامه به مفهوم سیاست‏گذاری فرهنگی، به عنوان یکی از بخش‏های سیاست‏گذاری عمومی پرداخت. به گفته دکتر وحید، سیاست‏گذاری در عرصه فرهنگ متاثر از سیاست‏گذاری در سایر حوزه‏ ها همچون اقتصاد، سیاست و ... است.

 وی در بیان تفاوت سیاست‏گذاری فرهنگی و سیاست‏گذاری در عرصه صنعت، به این نکته اشاره کرد: اگر نیاز مخاطب در عرصه سیاست‏گذاری فرهنگی، مورد توجه قرار نگیرد، فرد نیاز فرهنگی خود را از سایر کانال ها تامین خواهد کرد، این در حالی است که در عرصه صنعت این واقعه کمتر رخ می دهد. این وجه تفاوت باعث شده است که سیاست‏گذاری فرهنگی، اهمیت بیش‏تری از سایر حوزه ‏ها داشته باشد و عدم توجه به نیاز مخاطب در حوزه فرهنگ زمینه ‏ساز تهاجم فرهنگی خواهد بود.

دکتر وحید بی تفاوتی به نیاز مخاطب را یکی از مسائل اصلی در استقبال کم مردم از کتابخانه‏ ها بیان کرد و لزوم توجه به این امر را متذکر شد. وی در ادامه سند چشم انداز 1404 نهاد کتابخانه‏ها را مورد نقد قرار داده و دستیابی به برخی از بندهای آن را غیرعملی دانست و دلیل آن را عدم توجه به نیاز مخاطبان کتابخانه عنوان کرد. از طرف دیگر با اشاره به پیش‏ بینی منابع مناسب برای اداره کتابخانه‏ ها در قانون تاسیس نهاد، بیان کرد که با تغییر مسیر حرکت کتابخانه‏ ها، می‏توان به چشم انداز 1404 نزدیک شد.

کمبود متون ترجمه ‏ای، و فقدان متون تالیفی در حوزه سیاست‏گذاری کتابخانه عمومی مسئله دیگری بود که توسط دکتر وحید مورد توجه قرار گرفت. وی همچنین بررسی وضعیت فعلی کتابخانه‏ های عمومی کشور و آشنایی با وضعیت کنونی را لازمه سیاست‏گذاری در این حوزه دانست.

دکتر وحید با اشاره به تجربه اولین حضور خود در کتابخانه عمومی، برخورد مناسب کتابداران را به عنوان یکی از عوامل اصلی جذب و یا دفع مخاطب ذکر کرد و با ذکر تجربه حضور خود در کتابخانه‏ های عمومی فرانسه، دسترس‏پذیر ساختن اقلام اطلاعاتی مورد نیاز مخاطبان همچون کتاب، نشریه و منابع چندرسانه‏ ای و ارائه خدمات متنوع فرهنگی را عامل استقبال مردم فرانسه از کتابخانه‏ های عمومی بیان کرد و اذعان داشت که در فرانسه کتابخانه عمومی به عنوان یک مرکز فرهنگی و اجتماعی است و بستری برای آشنایی مردم جامعه با اشخاص دیگر و تجارب آن‏هاست.

پس از پایان سخنان دکتر وحید، سوالاتی به صورت مکتوب و شفاهی از سوی اساتید علم اطلاعات و دانش شناسی و سایر شرکت‏کنندگان حاضر در جلسه مطرح گردید. ایشان طی پاسخ به این سوالات، با اشاره به سه بعدی بودن هویت ایرانی (بعد اسلامی، بعد ایرانی و بعد مدرنیته) بیان داشت: در سیاست‏گذاری ملی مطلوب برای کتابخانه عمومی، توجه به هر سه مولفه ضروری است.

دکتر وحید ابراز امیدواری کرد: با افزایش همکاری بین نهاد کتابخانه‏‌های عمومی کشور و مرکز مطالعات سیاست‏گذاری عمومی، پژوهش‏های موثری در حوزه سیاست‏گذاری ملی کتابخانه عمومی انجام شود.

دومين برنامه از طرح سياست‌گذاري ملي كتابخانه‌ عمومي علاوه بر پوشش تصویری توسط صدا و سیمای استان آذربایجان شرقی، از رادیو اینترنی لیزنا و بصورت ویدیویی از سایت وبینار (webynar.ir) پخش زنده شد.