داخلی
»مطالب کتابداری
»کتابخانه های عمومی
مراسم اختتامیه شانزدهمین جشنواره قلم زرین برگزار شد
به گزارش لیزنا بر اساس اعلام پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، مراسم اختتامیه شانزدهمین جشنواره قلم زرین به همراه نکوداشت راضیه تجار، ۱۴ تیر ماه با حضور غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، محمدرضا سرشار، رئیس انجمن قلم ایران، علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و نمایندگانی از مجمع ناشران انقلاب اسلامی، موسسه هنرمندان پیشکسوت، انتشارات شهرستان ادب، انتشارات سوره مهر و جمعی از شاعران و نویسندگان کشور برگزار شد.
بررسی عوامل موفقیت یک اثر ادبی در جامعه
علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این مراسم با بیان پرسشی مبنی بر اینکه «میزان موفقیت یک اثر ادبی چیست؟» اظهار داشت: این پرسش همواره در میان اهالی فرهنگ و ادب و همچنین دستگاه‌های فرهنگی مطرح است که بر چه اساسی یک اثر ادبی را می‌توانیم اثری موفق بدانیم؟ البته منظور ما ارزش فی نفسه و ارزش واقعی آن نزد خداوند نیست، بلکه منظور ما موفقیت در جامعه است.
وی با بیان برخی شاخص‌های مطرح شده از سوی محققان و پژوهشگران درباره موفقیت یک اثر ادبی، گفت: برخی بالا بودن شمارگان یک کتاب، برخی تعداد جوایز ادبی اختصاص یافته به یک اثر، برخی اظهارنظر و تحسین منتقدان برجسته جامعه درباره یک اثر ادبی، برخی انعکاس رسانه‌ای و توجه رسانه‌ها به یک اثر ادبی و برخی دیگر اثرگذاری یک اثر ادبی در آثار دیگر و یا ورود یک اثر به سیستم آموزشی یک کشورو قرار گرفتن آن در میان دروس مدرسه‌ای و دانشگاهی را ملاک موفقیت یک اثر ادبی در جامعه عنوان کرده‌اند.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ادامه داد: بدون شک تمامی این عوامل در موفقیت یک اثر موثر هستند که باید سهم هریک از این عوامل را محققان و کارشناسان مربوط تعیین کنند؛ اما می‌توان به عامل دیگری در این میان اشاره کرد و آن این است که «اثری که خوانندگان بیشتری در کتابخانه‌های کشور آن را مطالعه کرده‌اند می‌تواند یک اثر موفق در جامعه باشد.»
استمرار امانت کتاب و ماندگاری یک اثر در جامعه
مختارپور در این باره توضیح داد: در بررسی این عامل باید به تفاوت «امانت» و «خرید کتاب» توجه داشت، به طوری که همه ما این تجربه را داریم که کتابهای بسیاری را خریده و نخوانده‌ایم، اما معمولا این اتفاق در مورد کتابخانه‌ها کمتر رخ می‌دهد و افرادی که کتاب از کتابخانه‌ها امانت می‌گیرند آن را می‌خوانند. بر این اساس به آماری جالب توجه اشاره می‌کنم؛ ما از سال ۱۳۹۳ میزان امانت کتابهای مختلف در کتابخانه‌های عمومی کشور را بررسی کرده‌ایم و اخیرا اطلاعاتی از جمله میزان امانت کتاب‌ها را در اختیار ناشران قرار می‌دهیم که آثار و نتایج بسیار قابل توجهی به همراه داشت.
وی افزود: اول اینکه این آمار نشان می‌دهد فضای اجتماعی و التهابات سیاسی تأثیر چندانی در میزان امانت کتاب‌ها ندارد، هرچند در میزان فروش کتاب تأثیر دارد. دوم اینکه متأسفانه جوایز ادبی هم در میزان امانت و همچنین در میزان شمارگان و فروش هم تأثیر چندانی ندارد و سوم اینکه با وجود اینکه معرفی کتاب توسط افراد و شخصیت‌های برجسته جامعه موثر بوده، اما فضای رسانه‌ای هم در میزان امانت چندان موثر نبوده است.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با بیان اینکه «میزان موفقیت یک اثر در جامعه، ماندگاری و پایداری آن است» ادامه داد: بر اساس آمار موجود در سال‌های گذشته یکی از ۱۰ کتاب پر امانت کتابخانه‌های عمومی، کتاب «قصه‌های خوب برای بچه های خوب» نوشته مرحوم مهدی آذر یزدی بوده است؛ کتابی که بیش از نیم قرن پیش توسط نویسنده‌ای بدون تحصیلات آکادمیک و تبلیغات رسانه‌ای نوشته شد، اما به یک اثر ماندگار و موفق در جامعه بوده است.
مختارپور تأکید کرد: این نکته بسیار قابل توجه است که اثری که بیش از ۵۰ سال از انتشار آن می‌گذرد، هنوز هم در میان آثار پر امانت کتابخانه‌های عمومی قرار دارد. به طوری که این مجموعه در سال ۱۳۹۵ بیش از ده هزار بار به امانت رفته است. امیدوارم کتاب‌هایی که از نویسندگان متعهد ما منتشر می‌شود به این درجه از ماندگاری و پایداری برسد و سال‌های سال چراغ راه نوجوانان و جوانان این کشور باشد.
لزوم حمایت از دیرپاترین جایزه ادبی غیر دولتی
محمدرضا سرشار رئیس انجمن قلم ایران نیز در این مراسم با ابراز خشنودی از برگزاری شانزدهمین جشنواره قلم زرین و تنگناهای مالی در مسیر استمرار این جایزه ادبی، گفت: اگر کمک‌های نهادهای فرهنگی مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد خاتم و همچنین نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور طی سال‌های اخیر نبود، ما نمی‌توانستیم چنین برنامه‌هایی را به سرانجام برسانیم که امیدواریم این دستگاه‌ها و نهادها طی سالیان آتی این کمک‌ها را از ما دریغ نکنند.
وی افزود: جایزه قلم زرین باسابقه‌ترین و دیرپاترین جایزه غیردولتی کشور است که امیدواریم بتوانیم همچنان این رکورد را حفظ کنیم و هر سال بهترین‌های عرصه کودک و بزرگسال در حوزه ادبیات را به جامعه معرفی کنیم و در حد مختصر قدردان آنها باشیم. اما معمولا نتیجه این جشنواره‌ها آن است که برخی‌ها هم در آن برگزیده نمی‌شوند و پیش خود می‌اندیشند در حق‌شان ستم شده است، اما اینگونه نیست و اطمینان می‌دهم که داوران به آثار امتیاز می‌دهند و بر اساس امتیاز آثار برگزیده را معرفی می‌کنند.
بانوی داستان‌ساز و داستان‌نویس انقلاب اسلامی
در این مراسم غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز طی اظهار داشت: انقلاب اسلامی ایران در عرصه‌های مختلف باید تجلی کند، هر انقلاب اصیل و بزرگی یک ادبیات پویا و اصیلی را در کنار خود پدید می‌آورد. اگر ما تاریخ انقلاب‌های جهان را بخوانیم می‌بینیم در بطن هر انقلابی یک ادبیاتی از شعر و داستان ظهور می‌کند و از منظر دیگری هر انقلابی محتاج یک حرکت عظیم در عرصه تعلیم و تربیت است که در غیر این صورت آن انقلاب ناقص و عقیم خواهد ماند.
حدادعادل با گرامیداشت جایگاه ادبی راضیه تجار در عرصه ادبیات داستانی کشور، تصریح کرد: از ابتدای انقلاب که ما چشم به راه خانم‌ها بوده‌ایم تا در ادبیات، شعر و داستان چهره شوند. در سال‌های اول انقلاب به خاطر می‌آورم که خانم سپیده کاشانی داشتیم که تکیه گاه شاعران و الگویی برای جوانان و نوجوان آن زمان بودند که متأسفانه خیلی زود از بین ما رفتند. پس از آن یک خلا جدی در حضور با نوان در عرصه ادبیات داستانی احساس می‌شد، اما وقتی در ذهنم جست‌وجو می‌کنم طی ۲۰ و چند سال اخیر تنها نام سرکار خانم راضیه تجار می‌درخشد.
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: من افتخار داشتم از روز اول تأسیس انجمن قلم به عنوان عضو ساده دنباله‌رو دوستان باشم و همیشه بر اساس فکری که منشأ تأسیس انجمن بود، اعتقاد داشته و دارم. هر وقت صحبت از انجمن می‌شد خانم تجار آنجا حضور داشتند؛ فعالیت‌های ایشان دو جنبه عمده دارد؛ نخست تولید آثار ادبی و دوم تربیت یک نسل داستان‌نویس است. آن هم در حوزه بانوان و در عرصه انقلاب؛ این هر دو کار بایسته است چرا که زن‌ها در انقلاب ما نقش اساسی داشتند و از روز اولی که تظاهرات و درگیری‌های خیابانی آغاز شد زنان پا به پای مردان در تظاهرات بودند.
وی ادامه داد: اما در کنار این حضور داستان‌ساز بانوان در عرصه انقلاب، ما به بانوان داستان‌نویس هم نیاز داشتیم که خانم تجار هم در عرصه انقلاب داستان‌ساز بودند و هم داستان‌نویس و هم داستان‌آفرین هستند. هر که با ایشان سر و کار داشته چند خصوصیت ایشان را تصدیق می‌کند که از جمله آنها می‌توان به آرامش، مهربانی، احترام، دوری از هیاهو اشاره کرد. همچنین وی متانت و ایستادگی پایداری در صراط مستقیم انقلاب بدون ذره‌ای انحراف به این طرف و آن طرف را انتخاب کرد که از جمله ویژگی‌های ایشان است که آرزو می‌کنیم حضور ایشان در عرصه ادبیات داستانی کشور مستدام باشد.
ادامه این مراسم با تجلیل از راضیه تجار و تقدیر از برگزیدگان شانزدهمین جشنواره قلم زرین در بخش‌های ۵گانه همراه بود که بر این اساس در بخش پژوهش و نقد ادبی ۲ اثر «درس گفتارهای نقد ادبی» نوشته احمد خاتمی و «پژوهش ادبیات و اندیشه علمی تخیلی» نوشته احمد قصاع شایسته تقدیر شناخته شدند. در بخش شعر کودک و نوجوان نیز «آبان در ترافیک» سروده داوود لطف الله و در بخش شعر بزرگسال «سیاه مست سیه تاک» سروده مرتضی امیری اسفندقه برگزیده شدند. در بخش داستان و رمان کودک و نوجوان نیز ۲ اثر «روایتی ساده از ماجرایی پیچیده» نوشته ابراهیم حسن بیگی و «باغ خرمالو» نوشته هادی حکیمیان تقدیر شدند. در بخش داستان بزرگسال نیز رمان «گیلداد» نوشته حسن قلی پور اثر برگزیده معرفی شد و در نهایت از مدیران انتشارات شهرستان ادب، سوره مهر، باژ و پایا نیز تقدیر بعمل آمد.
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.