مروری بر کارگاه «آموزش تفکر فلسفی به کودکان و نوجوانان»

به گزارش لیزنا بر اساس اعلام روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی خراسان رضوی، به دنبال برگزاری سلسله کارگاه های آموزشی با هدف تقویت مهارت های لازم در برخورد با کودک ویژه کتابداران کتابخانه‌های عمومی، کارگاه  دو روزه «آموزش تفکر فلسفی به کودکان و نوجوانان» ویژه کتابداران استان خراسان رضوی از سوی معاونت برنامه ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با همکاری «موسسه کیهان دانش پاژ» در خراسان رضوی برگزار شد.

مدیرکل کتابخانه های عمومی خراسان رضوی در این  خصوص گفت: یکی اولویت های نهاد، سرمایه گذاری برای آینده کودکان و نوجوانان، به عنوان مخاطبین وفادار کتابخانه های عمومی، است. این دوره به شیوه ای کاملا کاربردی طراحی شده تا مهارت خوب فکر کردن، اندیشیدن و ممارست در مسیر تفکر و استدلال به کودکان آموزش داده شود.

ضرورت هدایت شیوه‌های کودک در مسیر اندیشه ورزی

مهری پریرخ، استاد دانشگاه و مدرس این کارگاه نیز پیرامون ضرورت آموزش تفکر فلسفی به کودکان گفت: بر اساس نظریات موجود در حوزه تفکر فلسفی، نبود قدرت استدلال در افراد، علت اصلی مشکلات جامعه امروز است. یکی از رسالت‌های اصلی کتابخانه‌های عمومی شناسایی مشکلات جامعه و کمک به حل آن‌ها است و دوره آموزش تفکر فلسفی در پی این هدف است که با ارائه آموزه‌هایی، ‌ استدلال و کنجکاوی را در کودک نهادینه و او را در مسیر اندیشه‌ورزی هدایت کند. آموزش تفکر فلسفی شیوه‌ای رایج و امتحان شده در دنیا است. در این شیوه بر اساس برنامه‌ای گفتگو محور، کودک به مهارت‌هایی همچون قدرت بیان، انتقادپذیری، جرأت‌ورزی و غیره مجهز می‌شود.

پریرخ در خصوص مباحث ارائه‌شده در این دوره گفت: مباحث ارائه‌شده در نخستین روز این دوره بر محور شناخت مفهوم فلسفه استوار بود. درواقع منظور از فلسفه، قدرت اندیشه‌ورزی و مهارت‌های تفکر و درست فکر کردن است تا کودک از این رهگذار به دریافت جدیدی برسد و خلاقیت، تفکر، تحلیل و مراقبت را یاد بگیرد. ازاین‌رو با معرفی ابزاری همچون فیلم، موسیقی، شعر، کاردستی، نمایشنامه و تئاتر تمرین‌های زیادی در این خصوص انجام شد. در سطح تکمیلی نیز به معیارهای مفهوم‌سازی، استدلال، قضاوت در تفکر فلسفی و کاربرد آن در کتابخانه، زندگی شخصی، حرفه‌ای و تحصیلی پرداخته شد.

مشارکت از مهمترین ویژگی های دوره آموزش تفکر فلسفی بود

عزت آشنا، مسئول کتابخانه قائمیه مشهد مقدس، ‌ بحث و تبادل نظر را مشخصه اصلی این دوره آموزشی دانست و گفت: آموزش نحوه ارتباط با کودک، شیوه تفکر و اندیشه ورزی و کمک به کودک در تصمیم گیری درست مهمترین رویکرد این دوره بود؛ با توجه به سرمایه گذاری نهاد کتابخانه‌های عمومی در بحث کودک و نوجوان، آگاهی بیشتر کتابداران در برخورد موثر با این قشر، باعث جذب بیشتر آنها به محیط کتابخانه وکتابخوانی می شود.

دوره آموزش تفکر فلسفی، پاسخی به انبوهی از پرسش های کتابداران

حسن شریفی، مسئول کتابخانه عمومی شهید بهشتی شهرستان فیروزه با ابراز خرسندی از حضور در دوره آموزشی تفکر فلسفی گفت: دوره آموزش تفکر فلسفی جوابی به انبوهی از پرسش های مختلف کتابداران بود. در این دوره به منظور تقویت مهارت های تفکر، خلاقیت، تحلیل و مراقبت در کودکان، ابزارهایی نظیر فیلم، موسیقی، شعر، کاردستی، نمایشنامه و تئاتر معرفی و تمرین های متعددی در این خصوص انجام شد. کودکان و نوجوانان، بخش قابل توجهی از اعضای کتابخانه های عمومی هستند؛ امید است با برگزاری تقویت بنیه علمی و تجربی از طریق برگزاری کارگاه های آموزشی، گامی در راستای اعتلای فکری این قشر آموزش پذیر و آینده ساز برداریم.

دوره ای کابردی در فضای کتابخانه

نفیسه نیک کار، کتابدار کتابخانه عمومی امام خمینی(ره) طرقبه در این خصوص گفت: دوره آموزش تفکر فلسفی به صورت کارگاهی برگزار شد که این شیوه برگزاری، باعث پویایی دوره بود. به لحاظ محتوای مطالب ارائه شده، آموزش تفکر فلسفی به کودکان و نوجوانان از چند بعد، جدید و کاربردی بود. اول اینکه نه تنها در محیط کتابخانه، بلکه در امر تربیت فرزند و خانواده نیز کاربردی بود. در محیط کتابخانه نیز اگر برنامه های مدونی برای جذب کودکان در دستور کار قرار گیرد، می توان از این آموزه ها برای جذب و رشد ذهنی و توانمندی های کودکان که مهمترین مخاطبان کتابخانه ها هستند بهره برد.

گفتنی است، دوره آموزش تفکر فلسفی با حضور ۳۰ نفر از کتابداران منتخب در مشهد با تدریس مهری پریرخ، استاد دانشگاه و عضو هیات امنای نهاد کتابخانه های عمومی کشور دو سطح مقدماتی و تکمیلی ویژه کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان خراسان رضوی طراحی شده است. در دوره مقدماتی این کارگاه مفاهیمی چون ضرورت تفکر فلسفی درکودکان؛ مهارت‌های تفکر انتقادی، تحلیلی، خلاق و مراقبتی و تأثیر حلقه کندوکاو در پرورش تفکر فلسفی مطرح شد. همچنین سطح تکمیلی این کارگاه در تاریخ ۱ و ۲ مرداد ماه با سرفصل‌های معیارهای مفهوم‌سازی، استدلال، قضاوت در تفکر فلسفی و کاربرد آن در کتابخانه، زندگی شخصی، حرفه‌ای و تحصیلی برگزار می‌شود.