ملی‌شدن صنعت نفت به روایت اسناد کتابخانه آستان قدس رضوی

به گزارش لیزنا، کارشناس اسناد این سازمان، ابتدا با این توضیح که طرح ملی‌شدن نفت با نام «سعادت ملت ایران» در روز 29 اسفند 1329 خورشیدی توسط مجلس سنا به تصویب رسید، از وجود اسناد مهم تاریخی دربارۀ این رویداد مهم تاریخی در مرکز اسناد آستان قدس رضوی خبر داد.

کاظم جهانگیری در این باره توضیح داد: از مهم‌ترین موضوعات این اسناد، پیام دکتر مصدق به دانشجویان ایرانی مقیم خارج دربارۀ ملی‌شدن صنعت نفت، تلگراف و نامه‌های افراد مختلف داخلی و خارجی به دکتر مصدق، بیانیه‌های مختلف در حمایت از ملی‌شدن صنعت نفت، تقاضاهای مردم و مسئولین و احزاب در راستای ملی‌شدن نفت و تلگراف علما به یکدیگر از جمله سید ابوالقاسم کاشانی به علمای یزد با محتوای ملی‌شدن نفت است.

وی بیان کرد: از دیگر موضوعات این اسناد می‌توان درخواست روزنامه‌ها و نشریات از علما در راستای حمایت از ملی‌شدن نفت، مخالفت‌های افراد مختلف با ملی‌شدن صنعت نفت در قالب نامه و بیانیۀ اعتراض به دکتر مصدق، پيام دانشگاهيان دانشگاه مشهد به مناسبت سالروز قيام سي تير با حمايت از دکتر مصدق و نهضت ملي‌شدن نفت و برگزاری جشن‌های مختلف به مناسبت ملی‌شدن صنعت نفت را نام برد.

جهانگیری به یکی از قدیمی‌ترین اسناد موجود در این باره اشاره کرد و افزود: بيانيۀ احزاب در تاریخ 1326 خورشیدی در اعتراض به واگذاري امتيازات نفتي به انگلستان و رقابت شوروي و انگليس در گرفتن امتياز و نيز لزوم ملي شدن نفت، جزو قدیمی‌ترین اسناد این مجموعه در موضوع ذکرشده است.

گفتنی است که در رویداد ملی‌شدن نفت، ضمن ‌تلاش‌های دکتر مصدق که ملی‌شدن نفت را بزرگ‌ترین اقدام برای آزادی و ترقّی ملت ایران دانست، آیت‌الله کاشانی نیز با ایراد سخنرانی مهمی، ادامۀ مبارزه برای ملی‌شدن نفت را واجب شرعی اعلام کرد و از مردم خواست تا پیروزی نهایی مقاومت کنند و در نهایت با تصویب این طرح، در آخرین روز سال 1329خورشیدی، شادی و شعف وصف‌ناپذیری سراسر ایران را فرا گرفت.