داخلی
»مطالب کتابداری
»گفتگو
طراحی شناساگر اشیای دیجیتال ایران (DOR)
به گزارش لیزنا، دکتر محمدرضا قانع، عضو هیأت علمی مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری و مجری پروژه DOR، با اعلام این خبر گفت: مطلب جناب آقای دکتر حمیدرضا خدمتگزار درباره نظام شیء دیجیتال در ایران را مطالعه نمودم. از تحلیل موشکافانه ایشان در خصوص DOI می توان دریافت که این موضوع از جمیع جهات بسیار حایز اهمیت، و بدون شک یکی از دغدغه های جامعه علمی بویژه دست اندرکاران نشریات معتبر کشور است. ایشان مفید و مختصر حق مطلب را ادا نمود.
دکتر قانع افزود: نکته مهم این است که باور به توانمندی ها و اقتدار علمی متخصصان کشور در حوزه های مختلف علوم، واقعیتی انکار ناپذیر است. بر این قرار مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری در راستای رسالت، ماموریت ها و اهداف خود که شناسایی، گردآوری، سازماندهی و قابل دسترس کردن منابع در هر شکل برای پژوهشگران داخل و کشورهای منطقه (بویژه 57 کشور اسلامی) است از یک طرف و از طرف دیگر مسئولیت در قبال نشریات کشور که تولیت آن توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از سال ها ی قبل به این مرکز واگذار شده است و با اعتقاد بر اینکه «ما می توانیم»، اقدام عملی درباره این مهم را انجام داده است.
عضو هیأت علمی مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری گفت: متخصصان علم اطلاعات و دانششناسی و متخصصان برنامه نویسی و هوش مصنوعی مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری دست به دست داده و نظام شناساگر اشیاء دیجيتالی (DOR) Digital Object Recognizer را برای کشور عزیز مان، ایران، و 57 کشور اسلامی در سال 1393برنامه ریزی و طراحی کردند و در سال 1394 به پایان رسید.
وی یادآوری کرد: مسئولین محترم وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از ایجاد شناساگر اشیای دیجیتال ایران مطلع هستند و DOR در وزارت عتف در دست بررسی است و هم اکنون با نشانی dor.ricest.ac.ir قابل مشاهده و استفاده است.
دفاع پایان نامه دکتر خدمتگزار به علت علاقه شخصی و به عنوان یک هم دوره ای که هم رشته نبودیم بودم، زحمت بسیار زیادی کشیده شده با وسواس بسیار و مطالعه دقیقی است. آقای دکتر قانع محترم، شیراز در سالهای گذشته هر طرحی را که خبر می شد یک ربطی به حوزه ش دارد برای اینکه کار و بودجه را مال خودش کنند فوری آگهی چاپ می زدن ما این کار را در مرکز یا در آی اس سی قبلا کردیم و بعد با عجله یک چیزایی سر هم می کردند و کار را زخمی می کردند و در نهایت می شد غیر قابل استفاده مثل همین آی اس سی که هیچ چیز نمی توانیم از آن سرچ کنیم و دربیاریم و هیچوقت پاسخ درستی نمی ده من خودم مدتی است خودمو دیگه علاف پایگاه نکردم حالام امیدوارم این اعلامیه شما مانند همان کارهای سالهای قبلیتان نباشد و واقعا کار کرده باشید. می دانم که خبر از کار آقای خدمتگزار داشتید، هم شما هم مرکز فضای مجازی، هم کتابخانه ملی و هم ایرانداک که ایشان دانشجوی ایرانداک بود. اگر می خواهید به روزگار آی اس سی دچار نشود، شرافتمندانه از خود ایشان دعوت کنید که برای شما طرح نیمه کاره تان را کامل کند. مطمئن باشید که این پیشنهاد خیر خواهانه است و آقای خدمتگزار هم توان کافی برای اجرا دارد
نمی دانم عریضه نویس نام واقعی یا تخلص شماست. در هر صورت بیان چند نکته ضروری است.
1. بهتر است قبل از هر گونه قضاوتی، شخص مستند به اصول اسناد بر مسند قضاوت بنشیند. این یک اصل کلی است که خودم را نیز به پیروی از این اصل توصیه می کنم.
2. مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری از بدو تاسیس بر اساس مأموریت ها و اهدافی که در اساسنامه آن تعریف شده فعالیت ها و خدمات خود را ارائه داده است. پایگاههای اطلاعاتی که ایجاد نموده بر همین اساس بوده و هیچ گاه نخواسته است از این طریق تأمین بودجه نماید. شما حتما مطلع هستید که سازمان های دولتی دارای ردیف بودجه خاص خود می باشند و فعالیت های خود را با استفاده از بودجه تخصیصی محقق می نمایند. اگر فعالیتی را مؤسسه دیگری قصد شروع آن را داشته، چنانچه مرکز منطقه ای قبلا انجام داده بود اطلاع رسانی می کرد تا از موازی کاری و اتلاف بودجه جلوگیری شود. که این از ویژگی های مؤسسه های پیشتاز و پویا است. از طرفی هر مؤسسه پژوهشی مجاز به انجام فعالیت ها خارج از حوزه تعریف شده برای آن نمی باشد، زیرا از نظر نهادهای بالادستی اصل مأموریت گرایی است. اگر پیشتار بودن در انجام ماموریت ها و پیشنهاد انجام فعالیت های جدید و محقق کردن آنها را اینگونه تفسیر می نمایید، به نظر می رسد باید جنابعالی بررسی دقیقتری نمایید تا در قضاوت خود به گژراهه نروید.
3. بیان فرمودید ". . . در مرکز یا در آی اس سی قبلا [این کار را] کردیم و بعد با عجله یک چیزایی سر هم می کردند و کار را زخمی می کردند و در نهایت می شد غیر قابل استفاده . . " اولا خواهش می کنم مصداقی نشان دهید که این ادعای شما شامل کدام موارد است. اگر کارهای انجام شده در نهایت سودمند نبوده چرا تلاش برای استفاده از این محصولات داشته اید که حالا دیگر خودتان را "علاف پایگاه نکردید". پس مطابق با گفته جنابعالی فعالیت های انجام شده توسط مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام برای جامعه علمی مفید به فایده است و تفاهم نامه هایی که از بدو تأسیس تا کنون با این دو سازمان در سطح ملی و بین المللی از طرف مراکز آموزش عالی منعقد شده است، تأییدی است بر این ادعا.
4. اگر به نحوه سرچ و دسترسی به اطلاعات اعتراض دارید و با این گفته نشان می دهید که به خدمات ارائه شده در این دو مؤسسه پژوهشی نیاز دارید، می توانید به معاونین پژوهشی دو مؤسسه تماس بگیرید و مشکل خود را درمیان بگذارید. تا آنجا که می دانم در مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری با خوشرویی به کاربران پاسخ لازم داده می شود و نیاز های اطلاعاتی آنان تأمین می گردد. چون خودم عضو هیأت علمی این مرکز هستم و از فرایند کارها مطلع می باشم.
5. همانطور که در پاسخ قبلی اشاره کردم از طریق لیزنا متوجه موضوع پایان نامه جناب آقای دکتر خدمتگزار شدم. مجدداً توصیه می کنم سریع به قضاوت ننشینید. شما چگونه متوجه شدید کاری که اخیراً انجام گرفته نیمه کاره است. سعی نمایید محققانه و با صبر و متانت انتقاد نمایید. تصدیق بفرمایید انتقاد سازنده مورد پذیرش هر فردی به ویژه جامعه علمی است. در پاسخ به همکار فرهیخته جناب آقای دکتر جمالی استفاده از دانش آقای دکتر خدمتگزار را مغتنم شمردم و با کمک ایشان شماره تماس آقای دکتر را از طریق ایمیل بدست آوردم. از طرفی همکار بزرگوار جناب آقای دکتر علیپور حافظی نیز این موضوع را تأیید فرمودند.
6. در مباحث علمی با صبر و حوصله همراه با تفکر و بینش بهتر می توان مسائل را حل نمود تا تندگویی و ناشناس مدعی شدن.
7. در خصوص مطلب جناب آقای دکتر علیپور حافظی اشاره به این نکته ضروری است که برای پروژه DOR هیج بودجه دولتی به مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری سرازیر نشده و صرفا در راستای مأموریت ها و اهداف مرکز منطقه ای در قالب بودجه تخصیصی سالانه این پروژه انجام گرفته است و حتی راهاندازی نمادین هم هنوز صورت نپذیرفته است.
بررسی اولیهای که به عنوان یک کاربر از سامانه ارائه شده داشتم متوجه شدم که سامانه مذکور هنوز در آغاز راه است و نیازمند ارتقاء و رشد بیشتر دارد (تلویحا در یادداشت دکتر قانع نیز اشاره شده بود). به نظرم تجربیات دکتر خدمتگزار و طرح رساله ایشان، می تواند در این راستا بسیار کاربردی و تاثیرگذار باشد.
جهت اطلاع فقط اشاره می کنم، که طرح رساله ایشان از سال 1390 مطرح و سال 1394 با کسب رتبه عالی دفاع شده است. ایشان نخستین فارغ التحصیل دکتری پژوهش محور مدیریت فناوری اطلاعات ایران هستند.
به نظرم ضروری است ضمن مشخص شدن ابعاد کار انجام شده در مرکز منطقهای، تجربه بومی شده موجود در این زمینه در چنین طرحی مورد استفاده قرار گیرد. نتیجه چنین عملکرد و دیدگاهی می تواند برکات زیادی را برای کشور عزیزمان به همراه آورد و در نتیجه شاهد سامانهای قوی و کاربردی و متناسب با نیازمندهای بومی باشیم.
متاسفانه تجربیات سالهای اخیر در خصوص فعالیتهای مشابه در سازمانهای دولتی نشان میدهد بسیاری از فعالیتهای مشابه، طرح شده و ضمن اخذ امکانات و بودجههای دولتی و راهاندازی نمادین، در همان حد نمادین باقی مانده و در ادامه راه، تنها به سرازیر شدن بودجه ملی به آن سازمان دولتی ادامه یافته است که از این موارد الی ماشالله میتوان مثال زد.
امید است روزی برسد که از دانش بومی موجود و تخصص شرکتها و موسسههای خصوص و همینطور فارغالتحصیلان توانمند کشور به شکل مطلوبی بهرهبرداری شود.