شاخص ها و شیوه های مؤثر و نوین ارزشیابی دانش پژوهان و متقاضیان تحصیل در مقاطع بالاتر و یا استخدام

یادداشت: امروزه یکی از شیوه های ارزیابی پژوهشگران و متقاضیان استخدام در دانشگاه ها، پژوهشگاه ها و مراکز علمیِ آموزشی- پژوهشی به ویژه در سطوح و مقاطع تخصصی و فوق تخصصی، در خواست، بهره گیری و مشاهده  رزومۀ فعالیت های شغلی و تحصیلی اشخاص از سوی سازمان مطبوع است.

در اینجا منظور از رزومه، ارائه خلاصه ای از مهارت ها، توانایی ها و دستاوردها به کارفرما است که از طریق آن متقاضی شرکت کننده در پروژه ای خاص یا متقاضی استخدام در یک سازمان و یا متقاضی ادامه تحصیل در مقطعی بالاتر، امکان ارزیابی اوّلیه از توانایی های وی فراهم می شود و تصویری ذهنی به خواننده ارائه می کند که هدف غایی آن جلب نظر مخاطب است.

در این نوشتار و در دنیای فناوری کنونی، موضوع مطروحه فوق از سوی نگارنده این مطلب شیوه ای کاملاً سنّتی، غیر علمی و شاید غیر منطقی به حساب می آید و احتمالاً علّت آن نداشتن دانش فناورانه و ندانستن چگونگی بهره گیری از اطلاعات در بین مدیران مراکز پژوهشی- آموزشی باشد که این اتّفاق به دلیل آموزش های سنتّی رایج در گذشته و عقب بودن چند ساله سیستم آموزشی در دانشگاه ها در بهره گیری از تکنولوژی و یا غفلت و عدم علاقمندی مدیران برای آشنایی هر چه بیشتر با فناوری و سیستم هایی باشد که امروزه دنیای غرب بر آن تمرکز دارد.

به بیانی روشن تر استفاده از شبکه جهانی اینترنت و در ورای آن شبکه های اجتماعی علمی- تخصصی- کاربردی یکی از شیوه های نوین شناسایی فعالیت های پژوهشگران در سطح ملّی و بین المللی است و حتّی به اعتقاد نگارنده در آینده ای نزدیک بهره گیری از شبکه  های اجتماعی علمی یکی از شاخص های اصلی  شناسایی پژوهشگران فعال در هر حوزه علمی- تحقیقاتی به ویژه زیست پزشکی خواهد بود و از این طریق ساختارهای ارائه هر گونه بورس تحصیلی به پژوهشگران تغییر خواهد کرد. این موضوع در مطلبی کوتاه، در نشریه بین المللی و معتبر نیچر در سال 2013، شماره 495 ، توسط دانشمند حوزه اطلاعات دانشگاه کارولینا و بنیان گذار شبکه اجتماعی Impact Story «پریم و همکاران» به طور غیر مستقیم اشاره ای گذرا شده است که نگارنده این مطلب بر آن صحّه می گذارد. بنابراین توصیه نگارنده مطلب به دو گروه دانش پژوهان و مراکز علمی آن است تا در شبکه های اجتماعی علمی نه تنها به معرفی خود و فعالیت های خود و ترغیب دیگر همکاران به عنوان محقق بپردازند، بلکه در این نوع شبکه ها به طور چشمگیری پویایی خود را در حوزه علمی مورد نظر ادامه و ارائه دهند؛ از سویی دیگر بهتر است تا کارفرمایان حوزه های تحقیقاتی توجه بیشتری به فعالین شبکه های اجتماعی علمی و نوع و چگونگی فعالیت دانش پژوهان استخدام شده و یا در حال استخدام کنند. لذا زین پس امکان رصد هر پژوهشگری توسط هر سازمانی با شفافیتی وصف ناشدنی وجود دارد. به بیانی ساده تر چنانچه در آتیه پژوهشگری در شبکه های اجتماعی – تحقیقاتی همچون Researchgate، Linkedin،Academia، ssrn، Mendely، methodspace، impactstory، Google Shcolar عضو و یا فعال بود و یا نبود می توان به سادگی به ارزشیابی علمی وی اقدام و با سرعت بیشتری نسبت به گذشته اقدامات لازم را در روند به کارگیری ایشان و یا متخصصان انجام داد. این به اصطلاح انقلاب شکل گرفته در فضای مجازی و ابزارهای نوین اطلاعاتی حال حاضر که بدان ها اشاره شد و به نظر برخی تلف کردن زمان تلقی می شود، می تواند توجه وزارتین علوم و بهداشت را به شبکه های اجتماعی علمی برانگیزد و دغدغه جدید دیگری برای شناسایی «چند درصد برتر» و مواردی اینچنینی البته به شیوه ای نوین فراهم آورد.

*نویسنده: مهدی لطفی پناه. کارشناس ارشد علوم کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران. پژوهشگاه رویان.

ü Guide to Writing a CURRICULUM VITAE (CV). National Institutes of Health. 2013. https://www.training.nih.gov/assets/Writing_a_CV.pdf

ü Curriculum vitae writing and the academic job search. Robert Dolan. FEMS Microbiology Letters, 364,2017,fnx141.doi:10.1093/femsle/fnx141.2017.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28903463

ü Priem, J. (2013). Scholarship: Beyond the paper. Nature, 495(7442), 437-440. doi:

10.1038/495437a