پذیرش تحولات فرهنگی اجتماعی و فناوری توسط کتابداران

به گزارش لیزنا، نهمین پیش‌نشست همایش بین‌المللی طراحی و توسعه خدمات کتابخانه‌های عمومی؛ الگوها، تجربه‌ها و ایده‌ها، عصر چهارشنبه ۱۷ فروردین‌ماه، با موضوع «تلاش کتابخانه‌های عمومی برای فردای بهتر: مواجهه کتابخانه‌های عمومی با چهار چالش بزرگ» با حضور و سخنرانی لویدا گارسیا فبو، مشاور بین‌المللی کتابداری و رئیس سابق انجمن کتابداری آمریکا و به دبیری لیلی سیفی، دانشیار دانشگاه بیرجند و دبیرعلمی همایش به میزبانی شهر شیراز برگزار شد.

لیلی سیفی، دبیر علمی همایش، ضمن تبریک سال نو و حلول ماه رمضان عنوان کرد: همایش بین المللی توسعه خدمات کتابخانه های عمومی: الگوها، تجربه ها و ایده ها 27 و 28 اردیبهشت در شیراز برگزار خواهد شد که درهمین راستا تاکنون وبینارهای ملی و بین المللی مختلفی با حضور سخنرانان برجسته از کشورهای مختلف و ایران برگزار شده است.

دبیرعلمی همایش با اشاره به نهمین پیش نشست عنوان کرد: در این نشست با حضور لویدا گارسیا فبو با الگوهایی که از کتابخانه های کشورهای مختلف دیده اند، با عنوان چهار چالش بزرگ آشنا خواهیم شد.

لویدا گارسیا فبو در این نشست ضمن اشاره به پاندمی کرونا عنوان کرد: پاندمی فرصتها و چالشهای زیادی برای ما به وجود آورد که این چالشهای باعث به وجود آمدن خدمات جدیدی شد که با استفاده از ابزارهای دیجیتالی خدمات نوینی را به مراجعه کنندگان ارائه دهیم.

گارسیا فبو ضمن اشاره به چالش تحول دیجیتالی عنوان کرد: این چالش در جهت توسعه و استفاده هر چه بهتر خدمات کتابخانه ها استفاده شد. همچنین به چالشهای میزان و ظرفیت دیجیتالی شبکه هایی که به کتابخانه ها وصل هستند و حمایت و پشتیبانی مردم و مهارتهای دیجیتالی کارکنان کتابخانه نیز اشاره کرد.

رئیس سابق انجمن کتابداران آمریکا ادامه داد: توسعه دیجیتالی فرصتی را به وجود آورد که جوامع کوچک از طریق کتابخانه ها به شبکه بزرگ و گسترده ای متصل شوند و ما از طریق استارت‌اپ ها و سرویسهای خدماتی توانستیم به توسعه خدمات بپردازیم و اعضای کتابخانه ها را گسترش دهیم. در ابتدا از اینترنت برای تدریس و قصه گویی آنلاین استفاده می کردیم و با گذشت زمان این خدمات گسترش پیدا کرد و خدمات ما به بازه های زمانی کوتاه مدت و بلندمدت تقسیم شدند.

وی ضمن اشاره به پروژه mit عنوان کرد: در این کتابخانه ها طرح های توسعه ای بسیار خوبی ارائه شده است که می توان به کارگاه های مختلف، قصه گویی و ... اشاره کرد. این بحران همه گیر باعث شد که این نیازمندی تبدیل به یک طرح در بستری بسیار عالی برای ایجاد، کشف، انتشار، توسعه و حفظ دانش به شکلی کاملا آزادانه برای حل مشکلات پیچیده در خدمت بشریت شود و این موضوع به هر چه بهتر شدن خدمات کمک کرد.

 گارسیا فبو ضمن اشاره به کتابخانه عمومی لس انجلس عنوان کرد: این کتابخانه طرحی را اجرا می کند که این طرح دسترسی آسان و رایگان را به اطلاعات، ایده ها، کتابها را در هر گوشه شهر برای تقویت، آموزش و توانمندسازی افراد فراهم می کند. ما در عصری زندگی می کنیم که کتابخانه ها در جهت توسعه و پیشرفت هستند و این نسل را به عنوان نسل عملگرا می شناسیم و کتابخانه ها به این امر کمک شایان می کنند.

وی ضمن اشاره به وظایف و اهداف کتابخانه لس انجلس عنوان کرد: برابری جنسیتی یکی از این اهداف است که فعالیتهایی برای توانمندسازی دختران از طریق کارگاه ها و فعالیتهای اجتماعی است و دیگر هدف فعالیت اقتصادی است که با همکاری موسسات مختلف به شکل مجازی به دنبال شغل و صاحبان مشاغل باشند. این کتابخانه به دنبال کاهش کمبودها است که در این راستا کتابخانه به شکل رایگان برای همه شرایطی را فراهم کرده که دسترسی به داده ها واطلاعات و یادگیری رایگان داشته باشند.

 گارسیا فبو به چالش حمایت جامعه اشاره کرد و گفت: حمایت جامعه علاوه بر اینکه یک چالش است می تواند یک فرصتی باشد که با تغییر شرایط کاری از حضوری به مجازی می تواند چالشها و فرصتهای جدیدی را به وجود آورد.

یکی از روشهایی که اشاره شده و از روشهای موثر است با استفاده از دسترسی به داده های تکنولوژی به توسعه خدمات خود بپردازیم. با استفاده از برنامه سلامت افراد می توانند با پزشک به شکل کنترل از راه دور و با استفاده از اپلیکیشنهای مختلف ارتباط بگیرند و مشکلات بیماری خود را با پزشک به اشتراک بگذارند. و این خدمات برای همه ی افراد شهری، روستایی، مهاجرین و ... به شکل رایگان ارائه می شود.

وی ادامه داد: کتابخانه لس انجلس از طریق صفحه فیسبوک خود سوالات عمومی کاربران را پاسخ می دهد که علاوه بر زبان انگلیسی به زبان اسپانیایی هم خدمت ارائه می دهد. وی به خدمت دریافت اشتراک اشاره کرد . اعضای کتابخانه برای دریافت بسته های خود با پرداخت هزینه اشتراک و ثبت آنلاین کتاب مورد نیاز خود را دریافت می کنند.

 این مشاور بین المللی کتابداری یکی دیگر از مسائلی که پاندمی باعث به وجود آمدن آن شد را اتوماسیون یا ماشینی شدن دانست و گفت: از این طریق می توان یک شبکه منسجم ایجاد کرد و کارها را به صورت شبکه ای انجام داد. رباتها در کتابخانه کتابها را حمل می کنند، به سوالات کاربران پاسخ می دهند و مجموعه ای داده ها و اطلاعات هستند. از این رباتها در دانشگاه مهندسی فلوریدای جنوبی ا ستفاده می شود که از طریق این رباتها دانش آموزان آموزشهای مختلفی را می آموزند و نحوه کارکرد آن را فرامیگیرند.

وی ضمن اشاره به چالش مهارتهای نیروی کار عنوان کرد: در دوران پاندمی کرونا متوجه شدیم که ما نیاز به همکاری، همبستگی و مشارکت جمعی داریم که این همکاری منجر به همکاری های گسترده ای در زمینه تدریس آنلاین و حل مشکلات، کسب تجربه و ایجاد راههای جدید برای افزایش خدمات و ادامه این مسیر برای آموزش و توسعه آنلاین منجر می شود و ما نیاز داریم که همگی با هم در یک مجموعه منظم همکاری و همبستگی داشته باشیم.

گارسیا فبو ضمن اشاره به تحقیقی که توسط دانشگاه ایالتی مونتانا انجام شده به پروژه الگوریتم سواد رسانه ای اشاره کرد و گفت: در این پروژه به بررسی داده ها و اطلاعاتی پرداختند که از این طریق توانستند به این موضوع پی ببرند که الگوریتم شبکه های مجازی به حدی قدرتمند است که می تواند یک مجموعه یا کسب وکار را گسترده کند و یا میزان فعالیت ان را کاهش دهد.

رئیس سابق انجمن کتابداران آمریکا افزود: ما با همکاری هم می توانیم چیزی را که می خواهیم بدست بیاوریم ایجاد خدمات خوب نیاز به همکاری کل اعضای یک مجموعه دارد و در جهت بهتر شدن خدمات یک مجموعه به هدایت و رهبری مقتدرانه نیاز است. رهبری دیجیتال آینده در دست کسانی است که به سمت دیجیتالی شدن پیش می روند. با کاهش هزینه ها می توان به افزایش خدمات کتابخانه کمک کنیم. خلاقیت و نوآوری به تلاش برای بهتر شدن خدمات کمک می کند. اگر مهارتهای لازم وجود نداشته باشد تمام این تلاش ها برای انجام یک پروژه موثر بی فایده خواهد بود.

گارسیا فبو در ادامه گفت: ما باید با شرایط حال حاضر و آینده خود را تطابق دهیم و در صورت عدم تطابق از برنامه های توسعه ای گسترده نسل امروز عقب خواهیم ماند. شبکه سازی موفق بسیار مهم است چراکه این شبکه سازی به تغییرات بسیار گسترده ای منجر می شود و باعث ایجاد دید مثبتی در نگاه مخاطب می شود و می تواند به فرایند موفقیت کمک کند.

وی ضمن اشاره به اهمیت همدلی و همکاری عنوان کرد: همدلی بسیار مهم است و خودمان را به جای مخاطبین که به ما مراجعه می کنند قرار دهیم و بدانیم که باید به آنها گوش دهیم، تغییر کنیم و با شناخت مشکلات آنها به ایجاد خدمات بپردازیم. مهارت جذب کردن بسیار مهم است زیرا به همکاری و توسعه بیشتر منجر خواهد شد. مخاطبین باید با داستان شما و اینکه شما چه کارهایی را برای به سرانجام رساندن یک پروژه انجام داده اید آشنا شوند.

گارسیا فبو ضمن اشاره به اهمیت افراد رنسانسی تاکید کرد: ما به افراد رنسانسی نیاز داریم این افراد قابلیت انعطاف پذیری بالایی دارند پیگیر، علاقه مند و اجتماعی هستند و می توانند در گروهها مختلف شرکت به ایجاد چیزهای جدید بپردازند و با برای دستیابی به این موضوع باید شیوه کار خود را تغییر دهیم. شبکه های اجتماعی و خدمات اجتماعی خود را بازبینی کنیم و یک تاثیر مثبت جدیدی بر روی مخاطب ایجاد کنیم تا این مخاطبین را حفظ کنیم.

وی با اشاره به تغییراتی که در آینده نسل دیجیتالی ایجاد می کند اشاره کرد و گفت: چگونه نیروی کار این مهارت را پیدا می کند که بتواند با وسایل دیجیتالی ارتباط برقرار کند و مهارت و دانش نسبت به آن پیدا کند و بتواند با رباتهاو ماشینهایی که ایجاد شدند کار کند و مهارتهای لازم برای کارکردن با انها را پیدا کند و همچنین  یک سری قوانین اخلاقی در این زمینه وجود دارد که باید بازبینی شود و ما چطور قرار است به این امور دستیابی پیدا کنیم؟

این مشاور بین المللی کتابداری ضمن توصیه به کتابداران بیان کرد: تمام آن چیزی که می خواهم به کتابداران توصیه کنم این است که همکاری کنند، خلاقیت و انگیزه داشته باشند، بازبینی نسبت به قوانین داشته باشند، تحولات فرهنگی اجتماعی و فناوری را بپذیرند ، برروی موضوعات اصلی تمرکز کنند، نظرات خود را با تحولات جدید تطبیق دهند و کارکردهای کتابخانه را در جهت هر چه بهتر شدن همراه با فناوری به پیش ببرند. با استفاده از ابزارها و شبکه های ا جتماعی گسترده و تغییرات محیطی اطلاعاتی می توانیم این انتظارات را در کتابخانه ها برآورده کنیم .