«دانشنامه جهانی‌شدن» نقد شد

به گزارش خبرنگار لیزنا در این نشست کامران فانی، داریوش مطلبی، سید‌صادق سجادی و توحید فام و نویسندگان اثر نوالله مرادی و محبوبه مهاجر به نقد و بررسی کتاب «دانشنامه جهانی‌شدن» پرداختند.

داریوش مطلبی در ابتدای نشست مطالبی در رابطه با معرفی اساتید و  اثر و اهمیت دانشنامه‌نویسی درایران عنوان کرد.

در ادامه کامران فانی به مباحثی که پیرامون دانشنامه‌نویسی و  ضرورت تولید این اثر برای جامعه علمی پرداخت.

  فانی با تشبیه دانشنامه با دماسنج فرهنگی گفت که اعتقاد دارد جامعه فرهنگی هر چه بیشتر به دانشنامه رجوع کند به همان اندازه بیشتر جواب خواهد گرفت و بالعکس؛ و این امر نشان دهنده پویایی و پرسشگر بودن جامعه  فرهنگی خواهد بود.

وی گفت: دانشنامه‌ها به طور کلی به دوبخش تقسیم می‌شوند : 1. دانشنامه عمومی (که در آن تمام معارف دانش بشری جمع آوری می‌شود) 2. دانشنامه تخصصی (دانشنامه تک موضوعی یا تک اسمی مانند دانشنامه دموکراسی)

او با اشاره به مشخص نبودن جایگاه ویراستار در ایران و لزوم اقدام رسانه‌ها برای معرفی این جایگاه افزود: ویراستاران به عنوان مدیران پروژه هستند و وظیفه آنان فقط اصلاح متن ها نیست.

فانی یکی از مسائل مهم در ایران  را مسئله زمان‌بندی عنوان کرد و گفت: ما اصولا ملتی هستیم که تصور درستی از زمان نداریم. بنابراین طرح‌های ما یا انجام نمی‌شود یا اگر انجام گیرد مدت زمان زیادی را به خود اختصاص می‌دهد و در نهایت فراموش می‌شود.  انتشار این اثر در این زمان‌بندی مشخص نشان داد که  در ایران هم می‌توان در این زمان‌بندی چنین آثاری ایجاد کرد.

کامران فانی در پایان سخنان خود گفت: انتشار این اثر در حوزه دانشنامه‌نویسی سرآغاز کار است نه سرانجام کار.

نوالله مرادی در سخنان خود در مورد روند انتشار این اثر گفت: در زمستان 1392، مرکز مطالعات جهانی‌شدن وابسته به نهاد ریاست جمهوری پیشنهاد ترجمه دوره پنج جلدی دانشنامه جهانی‌شدن را داد. در جلسه‌ای با حضور استاد فانی و دکتر مهاجر موضوع بررسی شد. پس از مطالعه قرارداد در خرداد 1393 امضا گشت و از تابستان 1393 این کار شروع شد. کار ترجمه، ویرایش و تایپ اثر در تیر 1394 به اتمام رسید و به مرکز تحویل داده شد. چاپ و انتشار این اثر نیز به سازمان انتشارات علمی – فرهنگی سپرده شد. در نهایت اثر در تابستان 1395 در سه جلد، 3 هزار و 100 صفحه‌ای انتشار یافت.

مرادی در ادامه افزود: متن اصلی کتاب پنج جلد و ناشر آن وایلی بلک ول و تاریخ نشر متن اصلی مربوط به 2012 است. بین انتشار متن اصلی و ترجمه فارسی آن چهار سال فاصله وجود دارد. اثر حاوی 615 مدخل است و 411نویسنده متخصص این مقالات را نوشته‌اند؛ هیچ فرد یا کشوری مورد مدخل قرار نگرفته است و مدخل‌های که در اثر هستند مربوطه به مفهوم‌ها یا نام سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی و ملی است که به نوعی موضوع جهانی شدن ارتباط دارند.

ویراستار متنی انگلیسی اثر پروفسور جورج ریترز، استاد برجسته جامعه شناسی در دانشگاه‌های امریکا و یکی از پیشگامان در حوزه مطالعات جهانی‌شدن است.

وی ادامه داد: موضوعات جدیدی در این دانشنامه مطرح شده که در سایر دانشنامه‌ها به راحتی نمی‌توان درباره آن‌ها اطلاعاتی بدست آورد. متن فارسی این دانشنامه قرار بود یک واژه‌نامه و یک نمایه عام داشته باشد که به علت کمبود وقت تهیه نشد. ولی شامل یک نمایه موضوعی از مدخل‌ها است که ذیل 26 موضوع دسته‌بندی شده‌اند.

در پایان محبوبه مهاجر و توحید فام در مورد چگونگی انتخاب مترجم، روند کار و انتشار این اثر توضیحاتی ارائه نمودند؛ و سید‌سجاد صادقی عنوان کرد که توضیحات گفته شده می‌بایستی در مقدمه اثر می‌آمد.