اعلام ضرایب تاثیر نشریات جهان اسلام/ نسخه جدید گزارش های استنادی نشریات جهان اسلام رونمایی شد

به گزارش لیزنا بر اساس اعلام اداره روابط عمومی و همکاري های علمی بين المللی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، محمدجواد دهقانی سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) گفت: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در سال گذشته برای اولین بار نظام سطح بندی کیفی نشریات را اعلام نمود. در این نظام نشریات از لحاظ کیفیت به چهار طبقه تقسیم شده بودند. کیفیت نشریات در نظام های استنادی از طریق شمارش میزان استنادهای دریافتی مشخص می شود و میزان استنادها بیانگر میزان استفاده از نشریات هستند. تنها نشریات در طبقه بندی چهار طبقه کیفی برتر قرار می گیرند که ضریب تاثیر دار شده باشند.

دهقانی اظهار داشت: ضرایب تاثیر نشریات از فرمول خاصی تبعیت می کند که در آن تعداد استنادهای دریافت شده در سال پایه به مقالات دو سال قبل از سال پایه به تعداد مقالات سال پایه تقسیم می شود. بعبارت دیگر با یک فرصت یک تا دو ساله، میزان استفاده از پژوهش های یک نشریه شمارش می شود. بر همین اساس علاوه بر چهار طبقه کیفی، نشریاتی که ضریب تاثیر دریافت نکرده اند نیز مشخص شده اند. این گروه نشریاتی هستند که در نمایه پایگاه استناد علوم جهان اسلام قرار گرفته اند اما هنوز ضریب تاثیر دار نشده اند. برخی از نشریاتی که به تازگی منتشر شده اند در این دسته قرار می گیرند و برخی دیگر آنهایی هستند که نتوانسته اند استنادی دریافت کنند.

وی افزود: ضرایب تاثیر نشریات در هر سال با یک تاخیر زمانی منتشر می شود. نشریات بین المللی که در پایگاه های استنادی آی.اس.آی و اسکوپوس نمایه سازی می شوند شماره هایشان را به صورت بسیار بهنگام تر منتشر می کنند، اما همانگونه که می بینیم با وجود اینکه حدود شش ماه از ابتدای سال ۲۰۱۷ میلادی می گذرد، اطلاعات سال ۲۰۱۶ میلادی هنوز در این دو پایگاه بین المللی در حال کامل شدن است. پایگاه استنادی آي.اس.آی در هفته گذشته گزارش های استنادی سال ۲۰۱۶ میلادی را منتشر کرد.

سرپرست ISC گفت: نشریاتی که در سطح ملی منتشر می شوند از تاخیر انتشار بسیار بیشتری نسبت به نشریات بین المللی برخوردارند. براساس آخرین محاسبات صورت گرفته در سال ۲۰۱۵ میلادی برابر با سال ۱۳۹۴ ضرایب تاثیر نشریات کشورهای اسلامی محاسبه شد که تعداد نشریاتی که ضریب تاثیر دار شدند بیش از ۱۷۰۰ نشریه هستند.

وی اظهار داشت: به طور متوسط تنها تعداد ۷۰٪ از نشریاتی که در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نمایه می شوند ضریب تاثیر دار می شوند. در هر طبقه به طور متوسط تنها ۲۵٪ از نشریات در چارک اول (Q1) قرار می گیرند. بعبارت دیگر تنها حدود ۴۳۰ نشریه از مجموع نشریات نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در دسته نشریات چارک اول یا همان Q1 قرار می گیرد. به همین ترتیب سایر چارک ها هم طبقات کیفی نشریات را بعد از چارک اول نشان می دهند. هر چقدر نشریه در چارک کیفی بالاتری قرار گرفته باشد این بدان معنی است که نشریه از کیفیت بالاتری برخوردار است.

دهقانی گفت: هیات های ممیزه  دانشگاه ها و موسسات پژوهشی با استفاده از نسخه جدید گزارش های استنادی نشریات به راحتی می توانند کیفیت نشریات را مشخص و متناسب با آن پژوهشگرانشان را به سمت بهترین نشریات در سطح جهان اسلام هدایت نمایند.

وی افزود: برخی شاخص های مهم در نسخه جدید عبارت است از متوسط ضریب تاثیر مجله در حوزه موضوع اصلی، متوسط ضریب تاثیر در رشته، نیم عمر استنادها به مجله و به طور کلی وضعیت مجله در سالهای مختلف می باشد.

دهقانی یادآور شد: نحوه طبقه بندی نشریات در سال جاری تغییر نموده است. در سال گذشته طبقه بندی نشریات در ۸ طبقه کلان موضوعی قرار می گرفت، اما در سال جاری علم منتشر شده در سطح جهان اسلام به حدود ۶۰ رشته موضوعی تقسیم بندی شده است و با توجه به تفاوت در رفتار استنادی نشریات در رشته های مختلف، درجه کیفی آنها در هر رشته به صورت مستقل صورت گرفته است. هر نشریه فقط در یک رشته موضوعی قرار می گیرد.

سرپرست ISC ادامه داد: درمیان نشریات نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام بیشترین تعداد نشریات نمایه شده به ترتیب مربوط به حوزه علوم انسانی (38 درصد)، علوم پزشكي( 28 درصد) ، فني و مهندسي( 12 درصد) ، علوم پايه (10 درصد) ، علوم كشاورزي( 10 درصد) ، هنر و معماري( 1 درصد) ، علوم دامپزشكي (1 درصد)  و محيط زيست و منابع طبيعي (کمتر ازنیم درصد)  است.

دهقانی افزود: نسبت نشریاتی که در حوزه های موضوعی مختلف ضریب تاثیر دار شدند با یکدیگر برابر نبوده و از یک حوزه به یک حوزه دیگر متفاوت است. تمامی نشریاتی که در حوزه محیط زیست و منابع طبیعی منتشر شده اند ضریب تاثیر دار شده اند. این نسبت برای نشریات حوزه علوم کشاورزی و پزشکی حدود ۸۰٪ است. حدود ۶۰٪ از نشریات حوزه های فنی و مهندسی و علوم انسانی ضریب تاثیر دار شده اند.