دیگر نیازی به جایزه ادبی پروین نیست

به گزارش لیزنا، در حاشیه اختتامیه این مراسم که در روز 23 تیر ماه در حسینیه جماران برپا شد، برخی از مسئولان و نویسندگان و داوران در مورد این جایزه که به نویسندگان زن تعلق دارد، با خبرنگار لیزنا به گفتگو پرداختند.

مهدی قزلی، مدیر عامل بنیاد شعر و ادبیات داستان ایرانیان و دبیر اجرایی هشتمین دوره جایزه ادبی پروین اعتصامی در خصوص تغییر و تحولات به وجود آمده در آثار ادبی زنان نویسنده بعد از انقلاب گفت: جایزه پروین اعتصامی دوسالانه ادبی بانوان کشور ماست و آثار بانوان نویسنده در 5 حوزه مورد بررسی قرار می گیرد. اکنون که 40 سال از انقلاب اسلامی گذشته است، کمیت آثار زنان نویسنده ایران نسبت به قبل 40 برابر شده است. اگر زمانی تعداد نویسنده های زن و مرد نسبت یک به چهل بود، اکنون با اختلاف کمی نسبت یک به یک دارد. از نظر کیفیت هم در جایزه جلال آل احمد، جشنواره شعر فجر و جوایزی که همه ادبا حضور دارند، حضور خانم‌ها را به صورت جدی و خوب داریم. آنها هم‌پای آقایان در همه جا حضور دارند بنابراین می توان دیگر از ادبیاتی با عنوان «ادبیات بانوان» استفاده نکرد.

وی ادامه داد: زمانی که جشنواره پروین اعتصامی به وجود آمد، وضعیت ادبیات در بین بانوان مناسب نبود و در واقع جایزه پروین برای تقویت آثار آنها بوده که این جشنواره برگزار شده است. الان می توانم با افتخار بگویم که از این منظر دیگر احتیاجی به جایزه پروین اعتصامی نیست. اکنون زنان ادیب و نویسنده ما می توانند در جایزه جلال و جشنواره شعر فجر به خوبی در همه حوزه های ادبیات رقابت کنند و جایزه ببرند.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدوی راد؛ دبیر علمی جایزه پروین گفت: جشنواره پروین اعتصامی را بسیار معتبر می دانم و معتقدم که جشنواره ها هر چقدر بیشتر شود برای تشویق و گسترش فرهنگ مکتوب خوب است. بعد از دو سال فکر نمی کردم که انقدر آثار به جشنواره بیاید و واقعا گزینش بسیار سخت بود و آثار برگزیده بهترین ها بودند. خودم یکی از آثار را به دلیل جذابیت در عرض سه چهار روز خواندم، که برای تاکید به سنت های پیشین و نگرش های مردمی کهن بسیار عالی بود.

منیژه آرمین، نویسنده و از داوران این جشنواره درباره هشتمین دوره این جایزه گفت: هشت دوره است که این جشنواره برپا می شود و به نظر من الان وقت آن است که جشنواره آسیب شناسی شود. باید دید جشنواره ادبی پروین اعتصامی چه فرایندی را طی کرده و الان به کجا رسیده است. می‌بایست کمی این جایزه را بازنگری کرد؛ در واقع باید اهداف پروین اعتصامی و آن تفکر انسانی، حکیمانه و متعالی که او داشته، مد نظر قرار گیرد و ادبیات داستانی به نوعی با این تفکر مرتبط شود. شخصا فکر می کنم از آن جایی که جایزه به اسم پروین اعتصامی است، می بایست تفکر و بینش او مورد نظر قرار گیرد.

جواد محقق، نویسنده، شاعر و از داوران این دوره از جایزه پروین اعتصامی گفت: جشنواره ها معمولا مثل میوه چینان آخر فصل برای زمان برداشت حضور پیدا می‌‌کنند و کمتر در بخش های قبلی حضور دارند. به همین دلیل در جشنواره های مختلف و سال‌های متفاوت، ممکن است آثار از نظر کمی و کیفی با هم تفاوت داشته باشند که این به میزان چرخش کار فرهنگی در کشور و آثار خلق شده توسط شاعران و نویسندگان و هنرمندان آن سال یا سال‌ها برمی گردد. طبیعی است که  جشنواره پروین هم از این قاعده مستثنا نیست و امسال هم از نظر کمی تعداد آثار افزایش قابل ملاحظه ای داشت به ویژه در حوزه ترجمه و متاسفانه در حوزه تالیف ما آثار به نسبت کمتری را به ویژه برای نوجوانان داشتیم.

وی در مورد مختص بانوان بودن این جایزه گفت: در مجموع برخی از آقایان گاهی اعتراضاتی دارند که اگر خانم ها در جایزه جداگانه ای به اسم پروین جایزه می گیرند، دیگر در جایزه جلال باید آنها را حذف کرد و آن جایزه اختصاصی آقایان باشد. شاید در روزگاری که موسسان این جایزه تصمیم گرفتند که برای خانم ها یک جایزه داشته باشند، زمانی بوده که تعداد آثار خانم ها از نظر کمی و کیفی بسیار پایین بوده اما الان در بعضی از رشته ها تعداد خانم های نویسنده  به مراتب بیشتر از آقایان است. این نکته قابل تاملی است که گاهی به ذهن متبادر می کند که شاید الان می شود آثار زنان و مردان را یک کاسه کرد و مورد داوری قرار داد و تفاوت جنسیتی در آنها ندید. به هر حال تازمانی این جشنواره وجود دارد آثار خانم ها مورد بررسی و داوری قرار می گیرد و امیدواریم که تشویق مضاعفی برای فعالیت های فرهنگی آنها باشد.

آناهیتا آروان در مورد برگیزده شدن اثرش به نام «گذار تروا بسوزد» در این جشنواره گفت: جایزه پروین از معتبرترین جوایز است که کاندید شدن در آن باعث افتخار من بود. در واقع اعتبار این جایزه است که بسیار برای نویسندگان مهم است و این که هیچ نویسنده ای در هیچ بخشی برای جشنواره نمی نویسد. نویسنده می نویسد و کارش را انجام می دهد و اگر به هر دلیلی برای معیارهای داوران جشنواره های مختلف اثری برگزیده می شود، باعث شادمانی و افتخار است و اگر آن جشنواره جایزه پروین اعتصامی است، بیستر باعث شادملنی و افتخار خوهد بود.

فریبا شادلو، نویسنده که اولین کتابش در زمینه شعر با نام «اگر تو بودی امروز شنبه بود» برگزیده جایزه پروین شد، گفت: این کتاب قبل از این نیز برنه جایزه خبرنگاران بود. در بخش ویژه هم جزء برگزیده جایزه خبرنگاران شده بود. هر اتفاقی که برای خانم ها بیفتد ارزشمند است. من فکر می کنم که هرچقدر این نوع جشنواره ها بیشتر شود، برای نویسندگانی که در شهرهای دیگر فعالیت می کنند محیطی فراهم شود که یکدیگر را ببینند و آشنا شوند به خصوص نویسندگان زن، مسلما برای پیشرفتشان هم خوب خواهد بود.

اکرم کشایی، شاعر کودک و نوجوان با مجموعه شعر «کلید، کلید، دسته کلید» از انتشارات کانون پرورشی فکر کودکان و نوجوانان به جشنواره پروین اعتصامی راه پیدا کرده بود گفت: هر اقدامی که در حوزه فرهنگ انجام می شود، از جمله برگزاری جشنواره ها می تواند اثر مثبت خود را به خصوص بر شاعران جوان که تازه نفس هستند، بگذارد.

او در پایان از برگزار کنندگان جشنواره تشکر و برای نویسندگان دیگر آرزوی موفقیت کرد.