نشر ما مرده است!

حمید محسنی مدیر نشر کتابدار، مدرس و محقق حوزۀ کتاب، نشر و کتابداری در خصوص نمایشگاه امسال گفت: باتوجه به اینکه امروز روز سوم نمایشگاه است نمی توان ارزیابی درستی ارائه داد ولی تابه امروز با مقایسه با روال سال گذشته متاسفانه وضعیت نمایشگاه هر سال بدتر می شود.

وی در توضیح این مسئله با تاکید بر اینکه فضای نمایشگاه از لحاظ فیزیکی در مقایسه با سال های گذشته فضای حرفه ای و بهتری دارد افزود: ما جامعه کتابخوان نداریم، کتابخانه ها و سازمان های ما با مشکلات مالی مواجه هستند و به جز مشکلات مالی، نگاه جامعه ما به اطلاعات، کتاب، مطالعه و پژوهش نگاه مناسبی نیست.

او با بیان اینکه این نگاه نامناسب به سیاست های کلان مملکت بازمیگردد، ادامه داد: مهم ترین ضعف ما در حوزه آموزش و پرورش است که نگاهی کنکوری را ترویج می دهد. تمام متخصصان تعلیم و تربیت تاکید دارند که جامعه ای اگر قرار است کتابخوان باشد باید از همین کودکی کتابخوانی را آغاز کند. ولی روش های آموزش ما در آموزش و پرورش کاملا برخلاف این نگاه حرکت می کند.

محسنی ادامه داد: کودکی که در این فضا پرورش می یابد در سال های آتی و در دوران آموزش عالی و همینطور در زندگی شغلی که به عنوان مهندس، محقق، کتابدار و جامعه شناس و یا مدیر سازمان های مختلف فعالیت می کند نیز اهل مطالعه نیست و این چرخه همچنان ادامه پیدا می کند و تا زمانی که ما از این نقطه عبور نکنیم همین روند ادامه پیدا خواهد کرد.

او در مورد تاثیر حذف پست کتابدار از نهادهای مختلف گفت: نهاد آموزش و پرورش در بحث مطالعه و کتابخوانی  بسیار مهم است و به قول معروف سواد اطلاعاتی مهم ترین وظیفه نهادهای آموزشی است.

این مدرس با اشاره به مطالعات خود در زمینه سند چشم انداز ابلاغیه رهبری و سند نقشه علمی کشور گفت: در این اسناد بارها برکتاب، اهمیت مطالعه و کتابخانه تاکید شده است. ولی علی رغم تاکید اسناد بالادستی و راهبردی بر مطالعه، آنچه در حوزه اجرایی می بینیم نشان می دهد که برخلاف اهداف آن ها اقدام می شود.

وی در مورد عدم علاقه به مطالعه در نسل فعلی و دانشجویان و مقایسه آن با سال های گذشته گفت: طبعا دانشجو نیز بخشی از این چرخه ذکر شده است. از دانشجو تا نظام آموزشی و حتی خود مدرسین این ضعف وجود دارد. به طوری که بسیاری از مدرسین نیز اهل مطالعه نیستند و زمانی که خود استاد اهل کتاب نباشد دانشجو نیز نخواهد بود.

محسنی با تاکید بر نقش نظام آموزشی و مدیریتی کشور در تشویق به مطالعه و کتابخوانی ادامه داد: در این نظام آموزشی دانشجو را نمی توان مقصر دانست زیرا دانشجو در سنی است که بایستی آموزش ببیند و این وظیفه مدرس است که او را در این راه سوق دهد.

طبق نظر محسنی باید شک کرد که آیا نظام مدیریتی کشور توانایی ترویج به مطالعه را دارد و یا هدف و انگیزه ای برای این کار نیست!

وی افزود: همیشه به دانشجویان توصیه می کنم که سعی کنند خود به شناختی از خود برسند تا ضعف هایی را که در نظام آموزشی و حمایتی وجود دارد را جبران نمایند. زیرا اگر منتظر بمانند تا مدرسین و دیگران به نجات آنان بیایند هرگز این اتفاق نخواهد افتاد.

او با اشاره به اینکه دانشجویان با انگیزه بسیاری نیز وجود دارند که در شغل و رشته خود نیز شاخص هستند، گفت: اگر دانشجو چنین مسیری برای دوران دانشجویی و کاری خود طی کند قطعا موفق خواهد بود؛ هر چند سیستم اجتماعی و آموزشی معیوب باشد.

محسنی با انتقاد از وضعیت کتابخانه های عمومی گفت: مسلما وضعیت کتابخانه های عمومی ما چه از لحاظ منابع و فضای کتابخانه ها و چه از لحاظ خدماتی که کتابداران می توانند ارائه دهند، پایین تر از سطح استاندارد است.

مدیر انتشارات نشر کتابدار در مورد وضعیت نشر حوزه کتابداری گفت: نشر نهادی اجتماعی است که به شدت تحت تاثیر محیط پیرامونی خود قرار دارد؛ از جمله آموزش، دانشجو و مدرس.

زمانی که مجموعه این نظام دچار مشکل است نشر هم تحت تاثیر آن وضعیت خوبی نخواهد داشت.

او با بیان این که نشر ما مرده است توضیح داد: زمانی که جمعیت ما نصف جمعیت فعلی بود متوسط نشر آموزشی ما دو هزار تا سه هزار جلد بود ولی الان تیراژ کتاب های ما حتی به  30 تا 20 کتاب هم می رسد. کسی که در این حوزه کار می کند فقط باید با انگیزه و علاقه به این حوزه وارد شود.

وی با تاکید بر توجه به نظام آموزشی و پرورشی و پژوهشی گفت: هرچه این ملت آموزش دیده تر باشند قطعا جامعه ما فرهیخته تر و اهل مطالعه خواهند بود و نشر ما به نشری با کیفیت تبدیل خواهد شد. به طبع دانشجویان بهتر خواهند بود و در اجتماع راندمان کاری بیشتری نیز خواهیم داشت.

محسنی تنها مسیر و شاه کلید برون رفت از وضعیت فعلی را توجه به نظام آموزش و پرورش دانست و افزود: باید امکانات لازم از دوره ابتدایی تا آموزش عالی و همین طور به نظام پژوهشی داده شود.

انتشارات نشر کتابدار در حوزه تخصصی کتابداری حدود 400 کتاب منتشر کرده است و امسال نیز با حدود 25 کتاب جدید در نمایشگاه حضور دارد.

90 در صد از کتاب های این انتشاراتی در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی است و کتاب هایی از رحمت الله فتاحی، فاطمه پازوکی، زاهد بیگدلی، حمید قاضی، امیر ریسمانباف، زهیر حیاتی و دیگر اساتید بزرگ کتابداری چاپ کرده است.