نقش کتابخانه‌ها در مطالعه هوش مصنوعی

به گزارش لیزنا به نقل از وبسایت اینساید هایِر اِد، در سال‌های اخیر آزمایشگاه‌های هوش مصنوعی رشد قابل توجهی در فضای دانشگاه‌ها داشته‌اند. بیشتر این آزمایشگاه‌ها در ساختمان‌های علوم کامپیوتر و مهندسی الکترونیک قرار می‌گیرند. این آزمایشگاه‌ها فضایی برای توسعه آلگوریتم‌های کامپیوتری توسط محققان و دانشجویان ایجاد می‌کنند؛ آلگوریتم‌هایی که می‌توانند رفتار هوش مصنوعی را یاد بگیرند یا نشان دهند.

دانشگاه رود آیلند رویکرد متفاوتی را در قبال آزمایشگاه تازه تاسیس هوش مصنوعی‌اش در پیش گرفته است؛ جایی که ممکن است اولین آزمایشگاه هوش مصنوعی باشد که در کتابخانه یک دانشگاه قرار دارد. برای دانشگاه رود آیلند (URI) مکان این آزمایشگاه کلیدی است، زیرا مدیران این دانشگاه امیدوارند با قرار دادن این آزمایشگاه در یک مکان عمومی و مرکزی بتوانند درباره هوش مصنوعی به تعداد بیشتری از دانشجویان و کارکنان دانشگاه اطلاع‌رسانی کنند.

به گفته کریم بوگیدا رئیس کتابخانه URI «زمانی که شما یک آزمایشگاه هوش مصنوعی در یک دانشکده دارید، تصور این است که دسترسی به آن تنها برای دانشجویان آن دانشکده است. حتی اگر به دانشجویان بگوییم آنها می‌توانند از این فضا استفاده کنند، ممکن درصدی از آنها به راحتی از آن استفاده نکنند یا حس کنند که این فضا برای آنها نیست، ولی در کتابخانه اوضاع طور دیگری است.»

رئیس کتابخانه URI معتقد است جامعیت و دربرگیری در هوش مصنوعی اهمیت دارد. گزارش‌های اخیر از بوت‌های چت نژادپرست، خطای نرم‌افزارهای‌ تشخیص چهره و نمایه‌سازی مجرمانه نژادپرست نشان‌دهنده نوعی از مشکلات است که ممکن است وقتی یک گروه جامع و متنوع بر روی تکنولوژی آینده کار نکند، رخ دهند. بدون در نظر گرفتن اقدامات مقابله‌کننده مشخص، همان شکل از نابرابری حاضر در جامعه می تواند در آموزش ماشین‌ها و هوش مصنوعی انعکاس یابد.

به گفته بوگیدا کتابخانه به عنوان یک فضای میان‌رشته‌ای که جامعیت را ارزش می‌داند، مکانی ایده‌آل برای افراد با هر نوع پیشینه است تا درباره هوش مصنوعی یاد بگیرند. آزمایشگاه هوش مصنوعی URI پاییز امسال افتتاح می‌شود و در کتابخانه و مرکز آموزش رابرت ال. کاروترز (Robert L. Carothers) در ساختمان اصلی دانشگاه در کینگزتون قرار دارد.

برخلاف یک آزمایشگاه معمولی هوش مصنوعی که بر روی تحقیق تمرکز می‌کند، این آزمایشگاه به دانشجویان و کارکنان دانشگاه این امکان را می‌دهد که توانایی‌های کامپیوتری جدیدی را فرا بگیرند، همچنین آنها را تشویق می‌کند تا فهم عمیق‌تری از هوش مصنوعی و تاثیر آن بر زندگی‌شان به وسیله یک سری گفتگو و کارگاه به دست آورند.

این آزمایشگاهِ ۶۰۰ فوت مربعی در طبقه اول کتابخانه قرار خواهد گرفت و کلاس‌های مبتدی تا پیشرفته در حوزه‌هایی نظیر روباتیک، پردازش زبان طبیعی، شهرهای هوشمند، خانه‌های هوشمند، اینترنت همه چیز (Internet of Things) و اطلاعات بزرگ ارائه خواهد داد.

همچنین این آزمایشگاه هوش مصنوعی فضایی برای کارکنان دانشگاه، دانشجویان و اعضای محله ارائه می‌دهد تا بر روی پیامدهای اجتماعی و اخلاقی توسعه این گونه تکنولوژی‌ها به بحث و گفتگو بپردازند. دانشکده‌ها همچنین از این فضا برای آموزش استفاده می‌کنند و تشویق خواهند شد تا مباحث هوش مصنوعی را در دروس خود بگنجانند.

این آزمایشگاه از طرف تمام دپارتمان‌های دانشگاه حمایت شده است و موسسان آن شامل اعضایی با پیشینه مهندسی، علوم کامپیوتری و فلسفه می‌شوند. آزمایشگاه هوش مصنوعی URI با حمیات مالی موسسه چمپلین، اهدا کنندگان داوطلب و بودجه‌ای از طرف دپارتمان مهندسی دانشگاه ساخته شده است. کارکنان آن آموزشیاران و دانشجویان کارشناسی ارشد هستند و تعدادی کامپیوتر و لپ‌تاپ پرقدرت به علاوه چند روبات و آمازون اکو (Amazon Echo)، گوگل هوم (Google Home) و دستگاه‌های اینترنت همه چیز (Internet of Things) در آن قرار دارند.

انگیزه یادگیری درباره هوش مصنوعی در میان دانشجویان بیشتر است. کونال منکودیا، یکی از موسسان این آزمایشگاه هوش مصنوعی و استادیار دپارتمان مهندسی الکترونیک، کامپیوتر و بایومدیکال در URI در مقاله‌ای که سال گذشته به درخواست دپارتمان ثبت‌نام دانشگاه نوشت، از هوش مصنوعی به عنوان موضوعی که دانشجویان بیشتر از همه علاقه به یادگیری آن دارند نام برد. در این مقاله از دانشجویان درخواست شده بود درباره موضوعی که بیشتر از همه به یادگیری آن علاقه دارند را بنویسند. به گفته مانکودیا گروه آنها سپس به کمک یکدیگر تصمیم گرفتند فضایی برای آن ایجاد کنند.

 نقشِ در حالِ تغییرِ کتابخانه‌ها

آیا آزمایشگاه‌ها می‌توانند مانند فضاسازان پیشین به گرایش فراگیر کتابخانه‌ها تبدیل شوند؟ کریس بورگ، مدیر کتابخانه‌های MIT (Massachusetts Institute of Technology) عنوان کرد امیدوار است خبر آزمایشگاه هوش مصنوعی در رود آیلند بر کتابخانه‌ها تاثیر بگذارد تا فضاها و منابعی را برای حمایت از شناخت هوش مصنوعی ایجاد کنند. به گفته وی کتابخانه مکانی ایده‌آل برای پرورش گفتگوهای میان رشته‌ای درباره هوش مصنوعی است ولی یادآور شد که MIT پیشینه طولانی در پژوهش‌های میان رشته‌ای و آزمایشگاه‌های هوش مصنوعی دارد که اولین آن در سال ۱۹۵۹ تاسیس شد و در مرکز کامپیوتر، اطلاعات و علوم هوشمند استاتا واقع است.

بروگ اضافه کرد: در MIT، نقش کتابخانه‌ها در حمایت از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین‌ها کمتر به ارائه نوعی آزمایشگاه اکتشافی که URI در حال ساختن است و بیشتر به جمع‌آوری مجموعه‌هایمان به عنوان اطلاعاتی که می‌تواند برای آلگوریتم‌های یادگیری ماشین‌ها استفاده شود، می‌پردازد.

آندرومدا یلتون، یک مهندس ارشد نرم‌افزار در کتابخانه‌های MIT و رئیس انجمن کتابخانه و تکنولوژی اطلاعات در تلاش است تا یک کارگروه آموزش ماشینی در این انجمن ایجاد کند. یلتون هم اکنون بر روی یک یک اپلیکیشن به نام هملت کار می‌کند که از آموزش ماشینی برای جستجو در مجموعه پایان‌نامه‌های MIT استفاده می‌کند. او از چند کتابخانه دیگر نیز باخبر است که قدم‌های اولیه‌ جالبی را در زمینه هوش مصنوعی برداشته‌اند. در حالی که هوش مصنوعی ممکن است موضوع مورد علاقه اصلی همه کتابخانه‌ها نباشد ولی یلتون اظهار داشت که تعداد کتابخانه‌هایی که در این باره وارد گفتگو شده‌اند در سال‌های اخیر افرایش چشم‌گیری داشته است.

به عنوان کسانی که هر روز با اطلاعات و داده‌های سروکار دارند، این نکته حیاتی است که کتابداران شروع به مطالعه هوش مصنوعی کنند. بوگیدا عنوان کرد: اگر شما بر روی میز نباشید، در منو خواهید ماند.

مترجم: ونداد ذوقی