یکی از مهمترین بخش‌های حوزه اسناد انتقال تجارب فرهنگی کشور است

به گزارش لیزنا، مراسم تجلیل از اهداگران اسناد، آرشیویست های نمونه و دستگاه های برتر در حوزه اسناد با حضور محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت‌الاسلام قاسمیان رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، علیرضا مختارپور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، معاونین و جمعی از مدیران و کارکنان معاونت اسناد ملی  سه شنبه ۱۹ اردیبهشت ماه، ساعت ۱۰ تا ۱۲ در ساختمان آرشیو ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.

محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، ضمن تبریک روز اسناد ملی و میراث مکتوب و تقدیر از تلاشگران در حوزه اسناد ملی، به اهمیت حوزه اسناد ملی و حفظ و صیانت از اسناد اشاره کرد و گفت: این حوزه یکی از مهمترین حوزه های حکمرانی کشورهای مختلف بوده که وظیفه تجربه نگاری و انتقال تجارب به نسل ها را برعهده دارد.

وی با اشاره به اینکه ایران بزرگ و با عظمت، شکلی متعالی از نظام حکمرانی را از قبل از ورود اسلام تجربه کرده یادآور شد: وقتی در کشوری مثل ایران، تمدن با عظمتی با سابقه چندهزار سال را مشاهده و به جزییات آن توجه می کنید، متوجه می شوید دیوانسالاری بدون توجه به این نظم مکتوبی که بین اجزای مختلف آن وجود داشته باشد متصور نیست.

اسناد و نظم مکتوب در خدمت توسعه و گسترش دولت اسلامی قرار گرفت

اسماعیلی با اشاره به این مطلب که نظم مکتوب، فضای تمدنی و فرهنگی را به بخش های مختلف حاکمیت منتقل می کند گفت: دانش دیوانسالاری که محصول اسناد و نظم مکتوبِ برآمده از آن است بعد از اسلام در خدمت توسعه و گسترش دولت اسلامی قرار گرفت و ایرانیان به دلیل این تجربه تمدنی و تاریخی، تجارب خود را در خدمت گسترش و توسعه تعالیم اسلامی قرار دادند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید و حفظ اسناد گفت: بی تردید ارزشمند بودن اسناد روشن است. زمانی که به دوره های مختلف تاریخی مراجعه می کنیم آنچه به ابهامات ما پاسخ می دهد، دسترسی به حوزه نظم مکتوب است که از مشکلات گره گشایی می کند. زیرا بسیاری از مسایل تاریخی گنگ و مبهم است تا زمانی که اسناد مربوطه بعد از یک دوره مشخص بازنمایی می شود.  

وی ادامه داد: در داخل و خارج کشور رویدادهای بسیاری وجود دارند که به دلیل هم عصر بودن، اجزای آن برای ما کشف نمی شود و این قدرت و قوت اسناد است که بعد از گذشت بازه زمانی پیش بینی شده، وقتی در دسترس پژوهشگران و تاریخ پژوهان قرار می گیرد، بسیاری از ابهامات را برطرف می کند.

عضو هیات امنای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، با بیان این موضوع که یکی از مهمترین بخش های حوزه اسناد انتقال تجارب و فرهنگی کشور است گفت: انتقال تجربه یکی از دستاوردهای تاریخی که ما را به ضرورت پاسداشت هرچه بیشتر حوزه اسناد توجه می دهد و آگاه‌مان می کند که نسبت به این حوزه حساس باشیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به ضرورت همکاری بخش ها و نهادهای مختلف دولتی با سازمان اسناد و کتابخانه ملی گفت:  تاکید من به همه دستگاه های دولتی و غیردولتی این است که به کارکرد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به عنوان یک حوزه صرفا دولتی نگاه نشود، زیرا اینجا گنجینه همه داشته های ما در دوره های مختلف بوده که داشته های امروز ما باید به آیندگان ما منتقل شود.

وی ادامه داد: اسناد دولتی باید با رعایت همه طبقه بندی ها مربوطه، در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران متمرکز شوند.  مخصوصا در دوره اخیر که یک نظام حکمرانی جدید را تجربه می کنیم و باید این اسناد  به عنوان یک تجربه نوین حفظ و برای نسل های آینده به نمایش گذاشته شود.

محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر روایت اتفاق هایی که در موقعیت های مختلف تاریخی رخ داده است؛ گفت: در کنار حفظ اسناد، باید روایت اتفاقاتی هم که افتاده حفظ شود تا برای آسیب شناسی حل معضلات و گره گشایی از بخش هایی که دچار ابهام و اشکال است مورد استفاده قرار گیرد. ما در حوزه فرهنگی دولت به سازمان اسناد و کتابخانه ملی به عنوان یک ارگان و نهاد فرا بخشی نگاه می کنیم به همین دلیل دستگاه های دولتی باید آن طیفی که قانون در حوزه نگهداشت اسناد تعریف در اختیار سازمان اسناد و کتابخانه ملی قرار گیرد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وجود سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران را  گنجینه ای بزرگ برای ایرانی قوی و ایرانی با شکوه ارزیابی کرد و گفت: من از همه دوستانی که دراین حوزه همکاری می کنند تشکر می کنم و از کسانی که به هر دلیل نتوانستند این همراهی لازم را داشته باشند خواهش می کنم در دستگاه های مختلف دولتی و غیردولتی تجدید نظر کرده و اجازه ندهند این اسناد که میراث ملی مردم ایران است؛  ناخودآگاه دچار خسارت و هزینه های جبران ناپذیر شود. به عقیده من هر یک برگی که از این حوزه در جای خودش قرار نگیرد ممکن است یک روایت مخدوشی از امروز ما را رقم بزند. انشالله با تلاش گسترده امکانات و پشتیبانی های لازم از این مجموعه فراهم شود و من به عنوان رییس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی دولت این قول را به ریاست محترم سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران می دهم که هر طرحی در این زمینه باشد ما در دولت آماده حمایت هستیم.

فرهنگ حفظ و صیانت از اسناد و آثار مکتوب باید نهادینه شود

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ضمن تبریک روز اسناد ملی و میراث مکتوب و تشکر از تلاشگران حوزه اسناد ملی در سراسر کشور گفت: از فرصت استفاده می کنم تا از تلاش ها و خدمات معاون سابق اسناد و همکاران در معاونت اسناد ملی تشکر و قدردانی کنم.

مختارپور با اشاره به مکاتبه با دستگاه ها در خصوص پیگیری وظایف اسنادی آنها گفت: در اواخر سال گذشته در مکاتباتی با دستگاه ها و سازمان ها و حتی قوای مختلف  به آن ها اعلام شد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران آمادگی دارد اسناد و بایگانی های راکد آنها را تحویل گرفته و نگهداری کنند. یا در صورت درخواست آنها بر اساس آموزش های همکاران ما و استاندارهای لازم اسناد خود نگهداری شود. برخی دستگاه ها به مکاتبه ما روی خوش نشان داده و توجه کردند، برخی اصلا مسیر کارشان برمبنای همکاری و تعامل بود و برخی حتی پاسخی به نامه ما ندادند.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تاکید کرد: باید به برخی دستگاه ها یادآوری کنم نگهداری اسناد و میراث مکتوب، ربطی به جناح بندی های سیاسی و دولت ها ندارد و وظیفه هر ایرانی است که باید در حفظ و طبقه بندی و نگهداری اسناد تلاش کند.

مختارپور با بیان این مطلب که در کشورهای منطقه حتی با سندسازی به دنبال ایجاد موقعیت و جایگاه برای خود هستند بیان کرد: متاسفانه در کشور ما در برخی نهادها، فرهنگ حفظ و صیانت از اسناد و آثار مکتوب وجود ندارد، درحالی که کتابخانه ملی وظیفه نگهداری و حفظ آثار کشور در اقصی نقاط جهان را برعهده دارد. به عقیده من وظیفه هر دستگاهی باید این باشد که از اقدامات سازمان اسناد و کتابخانه ملی حمایت کند زیرا با تلاش های همکاران من در معاونت اسناد و براساس آمار ارایه شده ده ها هزار اتاق از دستگاه ها آزاد می شود که این موضوع باید ارج نهاده شود.

وی درپایان ضمن تقدیر از حمایت های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از تلاش ها و اقدامات سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران خاظرنشان کرد: جا دارد از مقام عالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکر کنم که در تمامی عرصه ها از هویت حقوقی و حقیقی سازمان اسناد و کتابخانه ملی پشتیبانی و حمایت می کنند.

وظیفه حفظ اسناد و آثار مکتوب کشور بر عهده سازمان اسناد و کتابخانه ملی است

اکبر ایرانی مدیرعامل موسسه میراث مکتوب با بیان اهمیت جایگاه حفظ اسناد گفت: هر میراث مکتوبی که در ایران عزیز وجود دارد هویت تاریخی، فرهنگی و ملی ما را تشکیل می دهند و بایستی از آن ها صیانت کرد.
وی با بیان این مطلب که در دوره اسلامی نیز میراث مکتوب فراوانی وجود دارد گفت: وقتی به قلمرو فرهنگی ایران در قبل و بعد از اسلام نگاه می کنیم میراث های مشترکی در منطقه جغرافیایی ایران بزرگ وجود دارد که بیش از 4 میلیون نسخه خطی احصا شده و نشان دهنده غنای فرهنگی ما است.

مدیرعامل موسسه میراث مکتوب در ادامه ضمن برشمردن روند تاریخی حفظ اسناد و میراث مکتوب ادامه داد: در طول تاریخ نسبت به حفظ و نگهداشت این آثار تاریخی نگرانی وجود داشته و تنها راه حفاظت از میراث معنوی و مکتوب، توجه به حوزه حفظ اسناد و میراث فرهنگی است که سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران این وظیفه خطیر را بر عهده دارند.

اسناد در سیاستگذاری مدیریتی دستگاه ها موثر است

محمدهادی ناصری سرپرست معاونت اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با ارائه گزارش از عملکرد معاونت اسناد ملی در سال 1401 ، از همکاران در معاونت اسناد ملی تشکر کرد و گفت: در مدت کوتاهی که به عنوان سرپرست معاونت اسناد ملی، توفیق همراهی با همکاران در این معاونت را داشتم، از نزدیک شاهد زحمات و تلاش های آنها بوده ام؛ همکارانی که در بخش فراهم آوری و ارزشیابی اسناد،  با کار سخت  و پر زحمت خود نسبت به جمع آوری اسناد از دستگاه ها پیگیری مجدانه دارند،  همکارانی که با دقت و حوصله در حوزه تنظیم و توصیف مشغول خدمت هستند و همکارانی که در حوزه مرمت هنرمندانه در حفظ و نگهداری اسناد که سرمایه های دانشی از مرز و بوم است؛ تلاش می کنند و همچنین همکارانی که در نگهداری اسناد در مخازن زحمت فراوانی می کشند و همکارانی که خدمات آرشیوی به جامعه مخاطب سازمان را خلاقانه و موثر پیگیری می کنند؛ از همین رو از این فرصت استفاده می کنم و از تلاش های آنها قدرانی می کنم و خدا قوت می گویم.

وی ادامه تاکید کرد: سخن آخر اینکه شعار امسال روز اسناد ملی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ، اسناد ملی، حافظه ملی، ایران قوی بود. انتخاب این شعار از آن جهت است که اعتقاد راسخ داریم، اسناد منبع غنی دانش ضمنی، تجربه زیسته، بایگانی سوابق عینی و مکتوب مدیریت کشور است که می تواند در سیاستگذاری و تصمیم گیری های مدیریتی دستگاه ها موثر و مفید باشد.

در این مسیر همکاری و هم افزایی همه دستگاه های اداری کشور در حوزه مدیریت اسناد به ویژه در دولت سیزدهم که نگاه تحولی دارد، به تحقق آرمان ایران قوی کمک شایانی خواهد کرد.

بخش پایانی این مراسم به تجلیل از اهداگران اسناد، آرشیویست های نمونه و دستگاه های برتر در حوزه اسناد اختصاص داشت.

در همین راستا از دستگاه های برتر در حوزه اسناد چون قوه قضائیه، وزارت جهادکشاورزی، سازمان جمعیت هلال احمر، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دادگستری کل استان تهران، سازمان امورمالیاتی کشور، وزارت  امور اقتصادی  و دارایی، شرکت بیمه آسیا،  شرکت بیمه دانا، دیوان عدالت اداری، سازمان قضائی نیروهای مسلح، هیأت  عالی گزینش، سازمان تعزیرات حکومتی، شوراهای حل اختلاف استان تهران و سازمان پزشکی قانونی کشور تجلیل به عمل آمد.

همچنین زهره بزرگ نیا، نوش آفرین انصاری، افسانه اشرفی، قباد شیوا، علی پارسا، علیرضا آلادپوش، سید محمد بهشتی شیرازی از جمله اهداگران تقدیر شده در حوزه اسناد بودند.

حمیده بختیاری، لیلا مرادعلیان، جعفر اونق، آوات ابراهیمی، شمس اعظم یاوری،‌سکینه خراج،‌ مژگان تاجران،علی افخمی، صابره حقدوست مقدم،حمیرا  برجی  بداغی،نرجس جاویدی و مهتاب هدایتی از آرشیویست های برتر سازمان اسناد و کتابخانه ملی بودند؛ مورد تجلیل قرار گرفتند.

رونمایی ازیک تخته (مجموعه) سند فرد محاسباتی به تاریخ 1255 ق. (دورة محمدشاه قاجار)، وقف‌نامه‌ای طوماری به تاریخ 1331ق. (دوره احمدشاه قاجار) و سه برگ سند دست‌نوشتة قائم مقام فراهانی بخش پایانی مراسم گرامیداشت روز اسناد ملی و میراث مکتوب بود