کد خبر: 47364
تاریخ انتشار: دوشنبه, 01 خرداد 1402 - 13:58

داخلی

»

سخن هفته

کنگره هفتم با سرافرازی به پایان رسید، پیش به سوی کنگره هشتم:

بیانیه هفتمین کنگره متخصصان علوم اطلاعات

منبع : لیزنا
سید ابراهیم عمرانی
بیانیه هفتمین کنگره متخصصان علوم اطلاعات

لیزنا؛ سید ابراهیم عمرانی، سردبیر : کنگره هفتم به پایان آمد و خدای را سپاس که با همه سختیها و فرازها و فرودها به خوبی برگزار شد و اندکی بدعهدیها با تلاش مضاعف گروه اجرایی جبران، و همایشی پرشور برگزار گردید.

این اولین همایش واقعا حضوری بعد از کرونا بود و به نظر من همه جوانبش خوب بود، و گاهی که برخی دوستان می‌گفتند شرکت کنندگان تعدادشان کمتر از کنگره‌های پیشین است، عرض می کردم که اول اینکه تعداد بسیار زیادی بصورت مجازی شرکت کرده‌اند که این مجاز نیز تاثیر کرونا است که همه را به مجازی بودن مشارکت راغب کرده و حتی عادت داده و هزینه ها را کمتر کرده، هزینه رفت و آمد در ترافیک و هزینه نهار و پذیرایی و مرخصی گرفتن‌ها، که در کتابخانه و محل کار نشسته‌اند و در کنگره هم شرکت می‌‌کنند و ..... به هر جهت با صدای بلند می گویم و می‌گوئیم بچه ها متشکریم، و خسته نباشید.

خوشحالم که کنگره ما به کمیته ها زمانی اجازه نشست می‌دهد که حاصل کار یک ساله‌شان را به کنگره بیاورند و به جز سخنرانان کلیدی و به قول کنگره هفتم سخنرانان انگیزشی، همه اعضای کمیته باید کار کننند، و قرار نیست کسی ابتدا به ساکن بیاید به منبر برود و سخنرانی غرایی بکند و برایش کف بزنند و بنشیند و بدون توجه به کارهای پیشترانجام شده و پیشتر گفته شده، مطلبی تکراری و یا خارج از بحث را طرح کند و به رزومه خود بیفزاید، چنانکه در بسیاری همایشها شاهد این هستیم. بسیار خوشحالم که این روند که در کنگره اول و دوم با دشواری همراه بود، جا افتاد و راه خود را یافته، ‌و اینک که همه کمیته ها به دست پرتوان جوانان اداره می‌گردد، روز به روز شاهد ظهور چهره‌‌های مستعد و پرتلاشی هستیم که جامعه متخصصان علوم اطلاعات را با وزن خود وزین تر می‌کنند.

بنده توانستم در 11 نشست جر نشست افتتاحیه حضور پیدا کنم. ببخشید که خودم رامجبور کرده بودم در هر نشستی نیم ساعت حضور داشته باشم، که حال و هوای کلی کنگره را به دست بیاورم و اگر چیزی می‌نویسم بر پایه نشستهایی بود که شاهد بودم و چند نشست را به علل مختلف از دست دادم، لیکن نکته ای را که گاهی (و خیلی خیلی کم) می‌دیدم تکرار مطالبی بود که در کنگره های پیشین صحبت شده بود و در نشستهای کنگره هفتم، بار دیگر و بدون اشاره به کنگره های پیشین (حتی به عنوان تاریخچه)،  ارائه شد که با خود فکر می‌کردم اجتناب ناپذیر است، وقتی اعضای کمیته و  اعضای نشست همه تازه به کمیته وارد شده‌اند، و اغلب در نشستهای کنگره‌های پیشین نبوده‌اند، بنابراین همه چیز را از نو شروع می‌کنند.

این کار بسیار خوب خواهد بود اگر آگاهانه و بر مبنای مطالعه نشستهای کنگره‌های قبلی انجام شده باشد، که با اشاره‌ای به آن می‌توان راه‌حلهای نوین را ارائه نمود. برای نمونه ارائه تاریخچه بسیار بسیار کوتاهی از تلاشهای کمیته در دوره‌های پیشین که شاید در دوره خود، بهترین راه حل را هم ارائه کرده باشند، راه حلی که اینک دورانش به سر آمده و باید از راهی دیگر به مساله ورود کرد. این نوع ورود به مساله و طرح راه‌حلهای نوین از ارزشهای کنگره است، کنگره‌ای که ادعا دارد آخرین دستاوردها را برای متخصصین خود به همراه می‌آورد، لیکن بدون اطلاع از آنچه در کمیته، در دوره های قبل پیش رفته، می‌تواند نکته منفی محسوب شود. به نظرم دبیران نشستها لازم است در مطالب کارشده و منتشر شده کنگره های قبلی تورقی بکنند.

البته موضوع کنگره هفتم کارآفرینی بود و اغلب به استارت‌آپها ورود کرده بودند، حتی گروههایی مانند کتابخانه‌های کودکان و نوجوانان و گروه کتابخانه‌های آموزشگاهی نیز که فکر نمی‌کردم باید استارت‌آپ داشته باشند، از استارت‌آپ‌های موجود در حوزه خود صحبت کردند و دوستانی که آمدند با انبانی از تجربه‌های استارت‌آپی به کنگره آمدند.

کنگره هفتم ازابتدای افتتاحیه تا پایان بر کارآفرینی، آن هم از نوع دانش‌بنیان تمرکز داشت، و تا آخر ادامه داد. به یاد کنگره‌های پیشین افتادم که در دو کمیته روی مشاغل غیر کتابخانه‌ای برای فارغ التحصیلان تکیه داشتند. اول کمیته فناوری و نوآوری که جناب آقای دکتر مصطفی امینی، در کنگره‌های حضوری پیشین با دعوت از متخصصان سایر حوزه‌ها و دعوت از استارت‌آپها و دادن میز به چندین استارت‌آپ در کنگره، اصرار بر این داشتند، که از تخصص خود استفاده کنید و به بیرون از رشته خودتان سرک بکشید و آموزشهای مکمل ببینید و  خودتان وارد بازار کار بشوید؛ و کمیته مطالعات صنفی که در پاسخ به مطالبات دانش‌آموختگان  بیکار رشته می گفت: که حتی اگر نهاد کتابخانه های عمومی و آموزش و پرورش همه نیروی خود را از دانش‌آموختگان ما بگیرند، باز همه حتی یک چهارم دانش‌آموختگان جذب نخواهند شد و لازم است به مشاغل جدید روی بیاورید، و در کنگره پنجم، فهرستی از مشاغل جدید آماده شد، که به اداره امور استخدامی هم ارائه شد.

لیکن این اولین کنگره حضوری بعد از کرونا، با این مضمون، کار خود را آغاز کرد و تا پایان بر همین موضوع تاکید کرد، و امیدوارم دست کم استادان محترمی که غایب بودند، نشستهای کنگره را در فراغت خود ببینند و در مواد و در شیوه‌های درسی خود تغییری ایجاد کنند، ‌و بدانند که از هر 100 دانشجو در یک سال تحصیلی، 3 تا 5 نفر فهرستنویسی و رده‌بندی و سازماندهی عملیاتی و بنیادی یاد بگیرند، کافی است، و باقی باید با این موضوع آشنا باشند،‌ و راههای دسترسی به فهرستهای پیش از انتشار دنیا و ورلد کت را بیاموزند کفایت می‌کند. باید بیاموزند که از این تصور که قرار است جایی استخدام شوند و آب باریکه‌ای برای همه عمر خود تدارک ببینند، فراتر روند و به فکر ایجاد شرکت دانش بنیان خود باشند. باید در دوره تحصیل، کار تیمی و ایده‌پردازی را آموزش ببینند و لازم است استادان گرامی از تکرار درسهایی که در بازار کار دیگر وجاهتی ندارند، فراتر بروند و در هر درسی، ایده‌پردازی را وارد بحثهای خود کنند.

به عنوان کتابداری که سالها است خاک کتابخانه‌ها را خورده، از اعضای هیات علمی که در کنگره غایب بودند گلایه می‌کنم، و همانطور که در سخن هفته دو هفته پیش (پیش از کنگره) از ایشان خواسته بودم که صحن کنگره را با قدوم خود منور فرمائید، باز هم دعوت می کنم در کمیته ها حضور داشته باشید، و کنگره هشتم را موفقتر از کنگره هفتم کنید، انشاءالله.

خوب، گفتم کنگره هفتم با کارآفرینی دانش بنیان آغاز شد (و امیدوارم، آغاز حرکت به سمت ورود آموزشهای کارآفرینی به نسل جدید دانشجویان باشد)، و باید عرض کنم، با کارآفرینی دانش‌بنیان هم به پایان رسید که بیانیه کنگره نشان از تاکیدی قطعی بر این موضوع داشت.

در پایان توجه‌تان را به بیانیه پایانی کمیته علمی کنگره هفتم جلب می‌نمایم:

 

بیانیه هفتمین کنگره متخصصان علوم اطلاعات

بسم الله الرحمن الرحیم

خداوند را شاکریم که بعد از حدود یک سال تلاش فراوان و طی کردن مسیری پرفراز و نشیب، دو روز به یادماندنی را در کنگره متخصصان علوم اطلاعات در تاریخ 30 و 31 اردیبهشت ماه 1402 پشت سر گذاشتیم. اولین نشست عمومی حضوری متخصصان علوم اطلاعات بعد از همه گیری کرونا امیدها را برای از سر گرفته شدن جریان عادی کار و زندگی و فعالیت های علمی دوباره زنده کرد. در این کنگره که با حضور حرفه مندان، اندیشمندان، پژوهشگران، و صاحبان ایده و تجربه از اقصا نقاط کشور برگزار شد، همگی بر اهمیت کارآفرینی دانش بنیان تاکید کردیم و آموخته های خودمان را به اشتراک گذاشتیم. بعد از دو روز بحث و گفتگو، پیام های کنگره در قالب بندهای ذیل جمع‌بندی می‌شود:

  • کارآفرینی دانش بنیان تنها راه پیش روی رشد اقتصادی، بهره وری نیروی انسانی، و ایجاد زمینه برای بالندگی منابع انسانی در مسیر رشد و توسعه کشور است. توجه به کارآفرینی دانش بنیان در سطوح مختلف ملی و محلی توصیه می‌شود.
  • متخصصان علوم اطلاعات اعم از متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی، رشته های همجوار، کتابداران و حرفه مندان فعال در عرصه مدیریت اطلاعات و اطلاع رسانی، و حوزه های مربوطه به عنوان دانشکاران نقش اساسی در کارآفرینی دانش بنیان دارند. توجه به توانمندی‌های آنان و به کارگیری آنها در مشاغل مرتبط به ویژه از سوی سازمان اداری و استخدامی کشور توصیه می‌شود.
  • کارآفرینی دانش‌بنیان مفهومی است که نه تنها در دانشگاه بلکه از مدارس تا بعد از دانشگاه باید مورد توجه برنامه‌ریزان، مدرسان، و دست اندرکاران قرار گیرد. در این زمینه همکاری متقابل وزارتخانه‌های "آموزش و پرورش"، "علوم، تحقیقات و فناوری"، "صنعت، معدن، و تجارت" و همچنین "معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری" توصیه می شود.
  • کارآفرینی دانش بنیان نیاز به نظام مالکیت معنوی و نظام های صنفی اختصاصی دارد که بتواند ضمن دفاع از دستاوردها و حقوق فعالان این حوزه، عرصه را برای همکاری، هم افزایی، و هم آفرینی سازنده فراهم آورد. تسهیل ایجاد ساختارهای تخصصی مرتبط با کسب و کار در این زمینه توصیه می شود.
  • کتابخانه های مختلف اعم از ملی، تخصصی، دانشگاهی، آموزشگاهی، و عمومی همگی به عنوان پیشگامان مراکز دانایی از پتانسیل های فراوانی برای تقویت کارآفرینی دانش بنیان در مدرسه، صنعت، دانشگاه، و جامعه برخوردارند. توجه به این قابلیت ها و فعالسازی آنها در مسیر پشتیبانی از نسل جوان فرهیخته و توانمند توصیه می شود.
  • کارآفرینی دانش بنیان بر بستر ساختارهای قانونی مشوق، پشتیبانی‌های عمومی و دولتی پیشران، رشد و توسعه بیشتری می یابد. ایجاد سازوکارهای مناسب و تاثیرگذار برای حمایت از کارآفرینی دانش بنیان فراتر از رویه‌های بوروکراتیک معمول توصیه می شود.
  • متخصصان علوم اطلاعات طیف وسیعی از حرفه مندان را در بر می گیرد که هرکدام در عرصه‌ای مختلف فعال هستند اما خمیرمایه فعالیت آنها اطلاعات و دانش است، بهره گیری بیش از پیش از دانشجویان و دانش آموختگان این حوزه به موفقیت کارآفرینی دانش بنیان در کشور کمک خواهد کرد.
  • برنامه‌های درسی حوزه علوم اطلاعات برای همگامی با تغییرات نیازمند بازنگری‌های مضاعف و ایجاد ارتباط وثیق بین آموزه‌ها و نیازمندی‌های جامعه و صنعت است. بخشی از این تغییرات در قالب ایجاد گرایش‌هایی مرتبط با علوم داده، تحول دیجیتال و تحول مجازی قابل انجام است. توجه به این امر در دانشگاه ها و وزارت علوم توصیه می شود.
  • کارآفرینی دانش بنیان نیازمند همگام سازی و ایجاد هماهنگی بین سیاست‌های کلان در سطح ملی است تا سیاست ها و برنامه‌های ملی بدون اینکه در تعارض با یکدیگر باشند، مسیر را برای کارآفرینی دانش‌بنیان فراهم سازند.
  • مفهوم دانش‌بنیان فراتر از معیارهایی است که معمولا برای ارزیابی و اعتباربخشی شرکت‌های دانش بنیان در نظر گرفته می‌شود. بازنگری ارزیابی‌ها و تغییر رویکردهای در این زمینه می تواند امکان ورود طیف وسیع تری از افراد به گردونه کارآفرینی دانش‌بنیان خواهد شد.
  • دانش‌بنیان شدن کارآفرینی نیاز به تغییرات جدی در نوع نگاه به نظام مشوق‌ها به ویژه در ورود به دانشگاه‌هاست. ورودی‌های مناسب برای دانشگاه کارآفرین به سختی از سازوکار کنونی کنکور-محور به دست می‌آید. بنابراین لازم است تعریف «امتیاز ملی استعدادهای کارآفرین» در دستور کار سازمان سنجش آموزش کشور قرار گیرد تا سرمایه‌گذاری خانواده‌ها از تمرکز بر کلاس‌های کنکور به سمت شکوفاسازی استعدادهای خلاق دانش آموزان تغییر جهت داده و بستر را برای شکوفایی نوآوری و خلاقیت درنسل جوان فراهم کند.

در پایان ضمن قدردانی از دست اندرکاران کنگره اعم از اعضای کمیته‌های علمی و اجرایی و شورای سیاستگذاری و همچنین هیات مدیره انجمن کتابداری و اطلاع رسانی و حامیان کنگره و به ویژه سخنرانان انگیزشی، ارائه دهندگان مقالات علمی و اعضای پنل‌های تخصصی، از همه حاضرین حضوری و مجازی در کنگره قدردانی می‌کنیم و برای همه عزیزان آرزوی سلامتی و موفقیت داریم.

با آرزوی توفیق الهی

کمیته علمی هفتمین کنگره متخصصان علوم اطللاعات

 

عمرانی، سیدابراهیم کنگره هفتم با سرافرازی به پایان رسید، پیش به سوی کنگره هشتم: بیانیه هفتمین کنگره متخصصان علوم اطلاعات». سخن هفته لیزنا، شماره 643،  1خردادماه 1402.