ایرج افشار فهرست نویسی نسخه های خطی اش را به من سپرد

به گزارش لیزنا، بر اساس اعلام رویداد فرهنگی،  سید عبدالله انوار نسخه پژوه، نسخه شناس، فهرست نویس، ریاضیدان و متخصص متون کهن ریاضی در این گفت وگو با اشاره به صحبت ابن خلدون بزرگترین نویسنده و جامعه شناس عرب گفت: ابن خلدون می گوید که هرچه داریم از نبوغ فکر ایرانی داریم چرا که هیچکدام از کارهای ایرانیان در فرهنگ اسلامی را هیچکسی از عربها انجام نداده است.

وی با بیان اینکه تکنولوژی خوراک می خواهد، ادامه داد: درحالیکه علم باید در خدمت بشر باشد اما با بهترین وسیله اجتماعی بشریت را نابود می کند.

انوار در ادامه صحبت های خود، توضیحات مفصلی را درباره کارش روی اثر موسیقی فارابی (بعنوان مثال کار روی بحث فارابی در باب صدا یا سیم) ارائه کرد و با اشاره به اینکه بخش از زندگیش به سالهای پرالتهاب جامعه ایران و زمان کودتای 28 مرداد برمی گردد، بیان کرد: مساله نفت مساله اقتصادی نبود، بلکه قیام یک ملت بود، بعد از 25 سال روز قیام کودتای آمریکایی جشن ملی شد و این مسئله ای است که وجود دارد.

وی با بیان اینکه مدتی در اداره نگارش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کار می کرد و مدتی بعد مترجم بود و سپس کارشناسی نسخه های خطی را برعهده داشت، اظهار داشت: تا آن زمان تنها دو نسخه خطی (یکی از مرحوم اعتصام الملک پدر پروین اعتصامی و دیگری از حدائق) مطرح بودند و تا چهار یا پنج ماه بعد از آن که نسخه خطی ایرج افشار هم آمد بقیه نسخه های خطی آنطور که باید مطرح نبودند.

به گفته وی، انجام هرکاری باید به اهل فن آن سپرده شود، درست مانند زمانی که ایرج افشار این کتابخانه را زنده کرد و بازنشستگان و کسانی که کاری از آنها برنم یآمد را کنار گذاشت.

اتخاذ علمی اجمالی نسبت به کتاب با فهرست نگاری

انوار درباره کمک به ایرج افشار در ارائه نسخه های خطی عنوان کرد: از آنجا که افشار نسخه های خطی بی نظیری داشت فهرست نویسی آنها را به من سپرد لذا جلسه ای را با حضور دانش پژوه و مینوی تشکیل دادیم و قرار شد در دو روز 20 المان و عنصر را منظور ارائه بهترین کاربرگ درباره شناساندن کتاب خطی بنویسیم.

این کارشناس نسخه های خطی ادامه داد: پس از تهیه کاربرگ مناسب تصمیم به چاپ دو اثر کتابشناسی (مشخص شدن کتاب) و نسخه شناسی (خواص فیزیک آن نسخه) گرفته شد اما بعد از فوت افشار بین چاپ اثر اول با اثر دوم وقفه زمانی هشت سال افتاد یعنی کتابشناسی در سال 1341 و نسخه شناسی در سال 1349 چاپ شد.

به گفته وی، فهرست نگاری یعنی ارائه مطالبی به خواننده که او با آنها بتواند علم اجمالی نسبت به آن کتاب پیدا کند.

سید عبدالله انوار با بیان اینکه در برخی کتابهای فریدون آدمیت درباره دستیابی او به نسخ خطی به کمکهای انوار اشاره شده است، عنوان کرد:  فریدون آدمیت فردی بسیار باشخصیت بود که تاریخ شناسی را خوب یاد داده و برای تاریخ ایرانی و تفکر ایرانی بسیار موثر بوده است.

تهران سالانه 36 سانتیمتر افت سطحی پیدا می کند

ادامه صحبتهای این کارشناس به اطلاعاتش از تهران و وجوه گوناگون آن اختصاص پیدا کرد و گفت: تهران کنونی به دلیل برخی مسائل همچون مشکل آب و بسته شدن سه رودخانه آن، یک شهر سرطانزا بی حد و حصر است که با استفاده از آبهای زیرزمینی، تهران روزی 36 سانتیمتر پایین می رود لذا باید درباره این مسئله مهم اندیشید.

وی همچنین اندکی درباره باغات، خیابانها و میدانهای تهران صحبت کرد و اظهار داشت: باغهای شهر از جنوب شرقی به طرف غرب شروع شده بودند که متاسفانه جای تمام آنها را خیابان و خانهها گرفته اند، لاله زار یکی از باغهای بزرگ تهران بود که علیرغم توصیه طبیب مخصوص ناصرالدین شاه برای نفروختن آن، شاه وقت با هدف تبدیل شدن لاله زار به شانزلیزه آن را فروخت و هیچوقت هدفش محقق نشد.

موسیقی ایرانی انسان را به ماورا می برد

بخش دیگری از برنامه به پرسش و پاسخ حاضران از انوار اختصاص پیدا کرد.

سید عبدالله انوار، محمود صناعی را بعنوان کسی که انگلیسی، فارسی  فرانسه به خوبی میداند یکی از استادان فلسفه خود در دوره کالج جردن عنوان کرد و درباره موسیقی که همواره گوش میدهد، گفت: موسیقی ایرانی به نظرم یک موسیقی خلوت است که انسان را به ماورای خود میبرد البته از سمفونیهای کلاسیک هم نمیتوان چشم پوشی کرد.

در این برنامه عبدالله انوار اسامی خیابانها و میادین تهران را با نام قدیم قبل از انقلاب یاد میکرد که دهباشی دراین خصوص بیان کرد: انوار درباره تغییر نامهای خیابانها اعتراض خود را به هرجهتی ابراز کرده و گفته که بهتر است به جای نامگذاری اسامی شهدا و دیگران روی کوچه ها و خیابانها از یادبود آنها در سطح شهر استفاده شود و اسامی تاریخی خیابانها با همان نام قدیمی وجود داشته باشد.

گفتنی است؛ انوار، دانشمندی چند وجهی و یکی از زبده‎ترین کارشناسان نسخ خطی است که ضمن تصحیح متون مهمی در زمینه موسیقی در فلسفه ترجمه جستارهای فلسفی ویتگنشتاین و تطور حیات از برگسون و مقاصد الفلاسفه غزالی و همچنین ترجمه ۲۲ جلد کتاب شفای ابوعلی سینا را به پایان بردند؛ آثار دیگر انوار در شرح متون فلسفی سالها پیش منتشر شد. انوار با بیست سال سابقه در سمت ریاست بخش نسخههای خطی کتابخانه ملی از جمله یکی از تهران‎شناسان بنام است که چندین رساله درباره باغها، خیابانها، محلات،قناتها و دروازه های تهران منتشر کرده است.