کارگاه «آشنایی مقدماتی با اسناد، نسخ خطی و نفایس چاپی» در گیلان برگزار شد

در این کارگاه آموزشی یک روزه در خصوص ویژگی های نسخ خطی و چاپ سنگی، قدمت این آثار و همچنین نحوه نگهداری و حفظ این منابع ارزشمند مطالبی بیان شد.

کارشناس نسخ خطی کشور در ابتدای این کارگاه آموزشی، پیروان دین اسلام و خصوصا مذهب تشیع را از نخستین پدیدآورندگان آثار و منابع ارزشمند خطی دانست و گفت: از زمان تشکیل حکومت آل بویه در گیلان برای نخستین بار نسخ خطی در ایران منتشر شد. با گسترش این مذهب در مناطقی چون اردبیل و تبریز، استان های جنوبی و بخش های دیگر، فرهنگ کتابت آثار و منابع نسخ خطی به اقصی نقاط کشور منتقل شد.

رضا محمودپور ریشه های کتابت نسخ خطی و منابع چاپ سنگی را در هنر، تاریخ و هویت مردم مناطق مختلف دانست. وی این منابع ارزشمند را هویتی فرهنگی، دینی ملی و حتی بین المللی عنوان کرد و با اشاره به صدمات وارد شده بر این آثار در ده های گذشته، گفت: بسیاری از این آثار از زمان کتابت تا چند دهه گذشته، به خوبی نگهداری شد، اما در سال های اخیر به دلیل عدم شناخت درست افراد از نحوه نگهداری و استفاده از این آثار متاسفانه لطمه های جبران ناپذیری به آن ها وارد شده است.

مسئول بخش نسخ خطی و اسناد کتابخانه مرکزی ارومیه، آشنایی با مقوله حفظ و نگهداری آثار ملی و هویت فرهنگی مردمان هرکشور را از مهم ترین مباحث مورد توجه دولت ها برشمرد و گفت: جلوگیری از سرقت، آفت زدایی منابع و آموزش شیوه استفاده از منابع نسخ خطی و چاپ سنگی باید در دستور کار مسئولان این حوزه باشد و با آموزش های لازم به افراد، متخصصان جدید در این حوزه تربیت شوند.

محمودپور خلق یک اثر خطی و سنگی را حاصل عشق، خلاقیت، هنر و صنعت دانست که اگر در تولید آن علاقمندی و عشق وجود نداشته باشد، آن اثر ماندگار نخواهد بود. این کارشناس حوزه نسخ خطی کشور، کتابخانه ملی، کتابخانه علامه مرعشی قم، آستان قدس رضوی، مرکز اسناد دانشگاه تهران و موزه کتابخانه ملک را از مهم ترین مراکز نگهداری این آثار عنوان کرد که علاقمندان می توانند برای مشاهده و آشنایی با این منابع ارزشمند به این مراکز مراجعه کنند.

وی در پایان این کارگاه آموزشی در خصوص صحافی منابع نسخ خطی و چاپ سنگی، فصل بندی این منابع، تقسیم بندی منابع نسخ خطی و چاپ سنگی، شناسایی نسخ خطی اصلی و ویژگی های ساختاری این منابع به بیان مطالبی پرداخت.

هم اکنون بیش از ۵۰ هزار نسخه کتاب خطی، چاپ سنگی و سربی در کتابخانه های عمومی سراسر کشور موجود است که از این تعداد ۵۸۰ نسخه، سهم کتابخانه های عمومی استان گیلان است.