«کتابشناسی ماه» ویژه تیرماه 1396 منتشر شد

به گزارش لیزنا بر اساس اعلام روابط عمومی خانه کتاب، «کتابشناسی ماه» دربردارنده اطلاعات همه کتاب‌هایی است که با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شده‌اند. این مجموعه افزون بر کتاب‌های ناشران خصوصی، انتشارات مؤسسه‌های دولتی، کتاب‌هایی با شمارگان محدود و در دسترس اعضای سازمان‌های خاص، گزارش‌های تحقیقاتی، چاپ‌کرده‌های به روش اُفست، آزمون‌نامه‌ها و کتاب‌های کمک درسی، آموزشی، نقشه‌ها و اطلس‌ها را نیز دربرمی‌گیرد.

مجید غلامی‌جلیسه، مدیرعامل موسسه خانه کتاب در ابتدای این اثر چنین بیان کرده است: «بخشی از آثار گران‌بهایی که گذشتگان ما با هزاران سختی و مشقت به نگارش درآورده و در حفظ شأن کوشیده بودند، به سبب بی‌مبالاتی و کم‌دقتی نسل‌های گذشته یا وقوع حوادث فرهنگ‌سوز، آهسته‌آهسته غبار فراموشی پذیرفته به ورطه نابودی کشیده شدند. با این‌که دانشمندان و بزرگان دین ما از سده‌های نخست تاریخ اسلام به ثبت و ضبط اطلاعات کتاب‌های اسلامی نظر داشتند و آن را تمهیدی برای حفظ اصل این آثار می‌دانستند، کم نیستند آثاری که نام یا نسخه‌هایشان از میان رفته و فقط نامی از آن‌ها در معجم‌ها و تذکره‌ها باقی‌مانده است. از‌ این‌رو، یکی از آرزوها و حسرت‌های نسل کتاب‌پژوه ما، آگاهی از نام و محتوا و ویژگی‌های آثاری است که دیگر از آن‌ها خبر یا اثری در دست نیست.

در امتداد سنت نیکوی حفظ اطلاعات کتب، موسسه خانه کتاب که متولی اطلاع‌رسانی کتاب ایران است، ثبت اطلاعات کتاب ایران و اطلاع‌رسانی این حوزه را در قالب کتاب، مجله، نرم‌افزار و سایت در دستور کار خود قرار داد اما در سالیان گذشته، با توجه به افزایش عناوین کتاب‌ها و تکیه‌ بر این اندیشه که شیوه نشر الکترونیک می‌تواند جایگزین مناسبی برای دیگر شیوه‌ها باشد، روش‌های اطلاع‌رسانی خود را محدود به رسانه‌های الکترونیک کرد.

مدیریت خانه کتاب، پس از بررسی‌های کارشناسانه موضوع و با علم به این‌که برای جامعه کتاب‌دوست ایران مطالعه کاغذی همچنان در اولویت قرار دارد، در کنار تقویت اطلاع‌رسانی الکترونیک، به چاپ و انتشار مجموعه کتابشناسی ماه همت گمارد.»

شیوه گردآوری این محصول به این صورت است که موسسه خانه کتاب به‌صورت روزانه یک نسخه از کتاب‌های اعلام وصول (مجوزی که دبیرخانه اداره‌کل کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای خروج کتاب از چاپخانه و توزیع آن به ناشر می‌دهد) دریافت می‌کند. استقرار نمایندگی جهان شابک در خانه کتاب و به‌تبع آن ارتباط مستقیم با ناشران و پدیدآورندگان کتاب، روش دیگری برای دستیابی به کتاب‌های منتشر‌شده در کشور را مهیا کرده است.

علاوه بر این، از طریق ارتباط با ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها، مراجعه به ناشران و چاپ فراخوان سالانه در روزنامه‌ها، این اطلاعات گردآوری و تکمیل می‌شوند. از آن‌جا که خانه کتاب مرجع رسمی ارائه آمار نشر کتاب در ایران است، بسیاری از ناشران برای تکمیل اطلاعات آماری فعالیت خود به خانه کتاب مراجعه می‌کنند که این نیز باعث تکمیل بانک اطلاعاتی این مجموعه می‌شود.

«کتابشناسی ماه» ذیل سه فصل ارائه می‌شود؛ فصل نخست بزرگسالان، فصل دوم کودک و نوجوان، فصل سوم کمک‌درسی و آموزشی. در دو فصل نخست دو زیرمجموعه چاپ اول و بازچاپ و در فصل سوم کتاب‌های کمک‌درسی و آموزشی در دو رده مجزا عرضه می‌شود که رده دوم فصل سوم به کتاب‌های کمک‌درسی و آموزشی کودک و نوجوان اختصاص دارد.

محتوای «کتابشناسی ماه» براساس خلاصه سوم نسخه بیستم نظام رده‌بندی دیویی طبقه‌بندی شده و برای موضوع‌های اسلام، زبان و ادبیات فارسی، جغرافیا و تاریخ ایران از گسترش‌های رده‌بندی دهدهی دیویی ایران استفاده شده است. به این صورت کتاب‌ها در 10 شاخه اصلی رده‌بندی دهدهی دیویی طبقه‌بندی شده‌اند و در هر رده، به ترتیب شماره رده دیویی، ترتیب یافته‌اند.

شیوه تنظیم اطلاعات کتابشناختی این مجموعه براساس سنت اسلامی و شرقی با عنوان کتاب شروع می‌شود. در این شیوه کتاب‌ها نخست براساس الفبای عنوان و در پی با نام پدیدآورنده در زیر هر یک از شاخه‌های نظام رده‌بندی دیویی مرتب شده‌اند.

چهلمین شماره از «کتابشناسی ماه» ویژه تیرماه سال 1396 زیرنظر مجید غلامی‌جلیسه، در 928 صفحه، به بهای 180 هزار ریال از سوی موسسه خانه کتاب منتشر شده است.