معرفی و بررسی کتاب جاناتان مرغ دریایی

 درباره‌ی نویسنده کتاب

ریچارد باخ نویسنده اثر معروف جاناتان مرغ دریایی در سال ۱۹۳۶ در اوک پارک ایلینوی به دنیا آمد. وی فرزند رولند روبرت و روت هلن شاو باخ و همچنین از نوادگان یوهان سباستین باخ، آهنگساز بزرگ و مشهور آلمانی بود. او در سال ۱۹۵۵ وارد کالج لانگ‌بیچ استیت شد که در حال حاضر به عنوان دانشگاه ایالتی کالیفرنیا، لانگ‌بیچ شناخته می‌شود.

برخی از آثار او که به فارسی ترجمه شده می‌توان به کتاب‌هایی از قبیل جاناتان مرغ دریایی، پندار، یگانه، گریز از سرزمین امن، هدیه پرواز و فراسوی ذهنم اشاره داشت که در بیشتر آن‌ها، نویسنده به وسیله احساس پرواز در متن‌های خود با خواننده ارتباط خوبی برقرار می‌کند و در مورد شناخت خود، انتخاب و اختیار و در نهایت حقیقت زندگی بحث می‌کند.

 باخ خلبان آمریکایی است که ۳ کتاب با موضوع پرواز نوشته است و با الهام از سقوط تقریبا مرگبار یک هواپیما در آگوست سال ۲۰۱۲، شروع به نوشتن چهارمین قسمت از رمان خود کرد و سرانجام در آگوست سال ۲۰۱۴ نسخه‌ کامل آن را به چاپ رساند.

معرفی کوتاه

کتاب جاناتان مرغ دریایی، اثر ریچارد باخ، خلبان و نویسنده آمریکایی است که در سال ۱۹۷۰ منتشر شده است. کتاب داستانی کوتاه ولی دقیق و بسیار پرمعنا و خواندنی است که در نگاه اول به نظر می‌رسد که موضوع اصلی این داستان مربوط به پرواز است در حالی که اگر با دقت داستان را بخوانیم متوجه می‌شویم که نویسنده در این داستان به اشتیاق و سخت‌کوشی و تسلیم نشدن برای رسیدن به خواسته خود می‌پردازد.

جاناتان مرغ دریایی مانند مرغان دیگر نیست، هدف او از پرواز فقط یافتن غذا و محافظت از خود نیست بلکه هدف جاناتان پرواز بر کران آسمان‌ها و دور دست‌هاست. او شجاعانه خواسته و هدف خود را مطرح کرد و با دوستان و خانواده خود در میان گذاشت ولی آن‌ها بجای حمایت و تشویق جاناتان؛ گمان کردند که جاناتان سلامت عقلی خود را از دست داده و او را طرد کردند، با این حال جاناتان مایوس و تسلیم نشد و به دنبال هدف و خواسته‌ی قلبی خود رفت، تا خود را به بقیه ثابت کند و آن‌ها را با دنیایی خارج از تصورات آنها آشنا کند...

قسمتی از کتاب

اغلب مرغ‌های دریایی دغدغه‌شان فقط این است که ابتدایی‌ترین شیوه‌های پرواز را یاد بگیرند، چگونه خود را از آسمان به خوراک برسانند و برگردند. برای اغلب مرغ‌هایی دریایی، سیر کردن شکم بر اشتیاق به پرواز ارجعیت داشت. اما برای این مرغ دریاییِ خاص، خوردن مهم نبود، بلکه به پرواز اهمیت می‌داد. بیش از هرچیز دیگر در دنیا. جاناتان لیوینگستون شیفته‌ی پرواز بود.

جاناتان مرغ دریایی روزهای بعد را در انزوا سپری کرد، ولی پروازکنان تا دوردست و فراسوی صخره‌های بلند می‌رفت. از تنهایی غصه نمی‌خورد، فقط از این بابت اندوهگین بود که سایر مرغان دریایی حاضر نیستند به شکوه پرواز، که در انتظارشان است، باور بیاورند؛ حاضر نیستند چشمان‌شان را باز کنند و ببینند.

چرا دشوارترین کار در جهان این است که پرنده ای را متقاعد کنی، آزاد است؟

بررسی کتاب

جاناتان مرغ دریایی، داستانی است درباره دل کندن، پرواز و رهایی. این کتاب سمبلی است از افرادی که هیچ‌گاه امید خود را از دست نمی‌دهند، شکست را نمی‌پذیرند و مایوس نمی‌شوند. در این کتاب «جاناتان» مرغی دریایی است که نمی‌خواهد مانند دیگر مرغ‌های دریایی زندگی کند و تمام زندگی روزمره خود به خوردن و خوابیدن ختم شود، به دنبال آرزوهای بلندتر و دست نیافتنی تر است و تمام تلاش خود را برای رسیدن به این اهداف بکار می‌گیرد و از راه و روش خود در زندگی پیروی می‌کند.

جاناتان وقتی به استعداد خود در پرواز پی می‌برد، تصمیم می‌گیرد به دنبال خواسته خود برود و چون طرد شده بود ناچار به ترک دسته‌اش شده و قوانین آن‌ها را زیر پا گذاشته و برای رسیدن به خواسته‌اش سختی‌های زیادی را متحمل می‌شود. اما جاناتان تسلیم نشد و هر لحظه تمرین می‌کرد تا بلکه بتواند به ارتفاعات بلندتری پروز کند و آنقدر تمرین کرد تا مهارت لازم را کسب کند و به قبیله خود برگردد و خود را به بقیه ثابت کند. او پس از ایجاد تغییرات اساسی در خود، گاهی اوقات به قبیله سابقش سر می‌زند و از آن‌ها می‌خواهد خود را از این زندگی کسل‌کننده رها کنند. سرانجام مرغان راه او را پیش می‌گیرند و پی می‌برند که توانایی‌هایی فراتر از زندگی عادی و خوردن و خوابیدن دارند.

سخن آخر

جاناتان با غلبه بر ترسش خود را تغییر داد و با اندیشه نامحدود خود، باور کرد که می‌تواند و می‌شود. او به این حقیقت پی ‌برد که هیچ چیز دست‌نیافتنی نیست. براساس این داستان و برای درک آزادی ابتدا باید خودت به معنای واقعی آن برسی. یعنی اگر در اعماق وجود خود، عشق و تلاش را داشته باشی قطعا به خواسته خود خواهید رسید، حتی اگه هزاران مشکل بر سر راهتان وجود داشته باشد بارها زمین بخورید باز بلند می‌شوید و قویتر از پیش ادامه خواهید داد. به جمله معروف خواستن، توانستن است.

با کمی تامل در داستان جاناتان مرغ دریایی درمی‌یابیم که این داستان تمثیل زندگی انسان‌ها، جنگ‌ها و کشمکش درونی و بیرونی آنهاست. این اثر ارزش چندین بار خواندن و تامل کردن درباره آن را دارد و بنده پیشنهاد می‌کنم حتما آن را مطالعه فرمایید.

 منابع

ریچارد باخ. ویکی پدیای فارسی. بازیابی شده در تاریخ 25 تیر ۱۳۹۸ به آدرس: لینک.

 مشخصات کتاب:

باخ ، ریچارد. جاناتان مرغ دریایی. مترجم لادن جهانسوز. تهران: انتشارات بهجت، 1378.

درباره نویسنده این متن:

 علیرضا حیدرخانی، متولد فروردین ماه 1377. دانشجوی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی ورودی 1396 دانشگاه سمنان – دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی هستم.