داخلی
»مطالب کتابداری
»گفتگو
دوران طلایی کتاب گذشته است/ نوجوانان کتاب های تایید شده توسط وزارت ارشاد را نمی خوانند
محمود برآبادی نویسنده پیشکسوت حوزه ادبیات کودک و عضو هیئت مدیرۀ انجمن نویسندگان کودک و نوجوان در گفتگو با خبرنگار لیزنا و در تشریح اقدامات لازم برای کتابخوان کردن کودکان و نوجوانان و نسل‌های آینده ایران توضیح داد: واقعیت این است که دوران طلایی کتاب گذشته است. زمانی وقتی که کتابی منتشر می شد افراد برای خرید آن صف می بستند؛ زیرا کتاب تنهاترین، ارزان ترین و مفیدترین سرگرمی بود که خانواده ها و بخصوص جوانان داشتند. در حال حاضر این وضعیت تغییر پیدا کرده و سرگرمی های دیگر جای کتاب را گرفته است و طبیعتا خواندن کتاب نیز در این شرایط از رونق می افتد.
برآبادی ادامه داد: البته نباید خیلی هم بدبین بود! نمی خواهم بگویم که ما وارد دوران فیلم «فارنهایت 451» ساخته فرانسوا تروفو (فیلم ساز مشهور فرانسوی) شده ایم؛ فیلمی که در آن دورانی نشان داده می شود که کتاب به فراموشی سپرده شده است و فقط افرادی خاص کتاب می خوانند و فرهنگ کتابخوانی را حفظ می نمایند.
او ادامه داد: من بدبین نیستم زیرا اعتقاد دارم که کتاب هنوز جایگاه خود را دارد چون خواندن کتاب نوعی از لذت را ایجاد می‌کنند که سایر سرگرمی ها نمی توانند آن را در اختیار انسان قرار دهند. کتاب همیشه پایدار خواهد بود هر چند ممکن است دیگر دوران طلایی خود را از دست داده باشد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا رونق کتابخوانی در کشورهای توسعه یافته مثل کشورهای اروپایی، آمریکا و چین، علیرغم پیشرفت تکنولوژی و کاهش علاقه به مطالعه در جهان سوم و ایران می تواند به دلیل کم کاری نویسندگان ما باشد، گفت: به نظر من کتاب نخواندن مردم به دلیل کم کاری نویسندگان نیست ولی می توان گفت که نویسندگان ما قدرت و جسارت نویسندگان کشورهای دیگر را ندارند تا بتوانند مخاطبان خود را به سمت آثار خود جذب نمایند. همچنین شاید به این دلیل باشد که محدودیت ها و نظارت هایی که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر روی کتاب ها اعمال می کند به گونه ای است که آن ها را از جذابیت می اندازد. خوانندگان نوجوان هم دارای این تصور هستند که اگر وزارت ارشاد اجازه انتشار کتابی را داده است پس آن کتاب نمی تواند جالب باشد زیرا از زیردست سانسورچی ها خارج شده است! به دنبال مطالعه آن هم نمی روند. به نظر من این عوامل در کمتر شدن تیراژ کتاب‌های ما موثر است.
محمود برآبادی با اشاره بر افزایش تعداد نویسندگان گفت: به نظر من بهتر است در یک رقابت تنگاتنگ نویسندگان بهتر باقی بمانند و نویسندگانی که نوشتن برای آنها حرفه ای جدی محسوب نمی شود این کار را رها کنند و به سراغ کارهایی بروند که احتمالا در آن مهارت و تبحر بیشتری دارند.
این نویسنده مطرح کشور ادامه داد: نویسندگی مانند هر حرفه ای نیاز به تمرین و ممارست و استعداد دارد. مجموعه این عوامل باید در کنار هم قرار گیرند تا یک نویسنده خوب به وجود بیاید. البته کمی هم مسئله شانس مطرح است. شانس گاهی کمک می‌کند تا برخی نویسندگان از یک نویسنده کوچک به یک نویسنده بین المللی تبدیل شوند چنانچه ما نویسندگانی مانند مرادی کرمانی را داریم که هرچند نویسنده خوبی بود ولی با کمک سینما و تلوزیون مطرح شد. مجموعه این عوامل دست به دست هم می‌دهند تا نویسنده ای موفق شود. راه برای نویسندگان جوان هم باز است و اگر ما امروز در مورد تیراژ کم کتاب صحبت می‌کنیم به این معنا نیست که جایی برای نوشتن وجود ندارد. من فکر می کنم رقابت در عرصه نویسندگی شدید تر خواهد شد. گاهی هرکس هر آنچه خود مناسب می بیند به عنوان شعر یا داستان می‌نویسد و منتشر می‌کند و شاید مردم هم این کتاب را خریداری کنند؛ ولی این مرحله خواهد گذشت و کسانی در این عرصه باقی خواهند ماند و این کار را ادامه خواهند داد که بتوانند کارهای خوب و درجه یک و قابل رقابت با آثار ترجمه ای فراوانی که در ایران منتشر می شود، ارائه دهند.
برآبادی در ادامه در مورد کمک رسانه های ارتباط جمعی و آموزش و پرورش در شناساندن نویسندگان مطرح کشور مانند هوشنگ مرادی کرمانی و مصطفی رحماندوست به مخاطبان و تاثیر این مراکز بر علاقه مند کردن کودکان و نوجوانان به مطالعه آثار آنان توضیج داد و افزود: شکی نیست که در حال حاضر رسانه ها با مطرح کردن نام یک نویسنده و خبرسازی از یک فرد بر تعداد تیراژ آثار او تاثیرگذار هستند. به ویژه رسانه هایی که مخاطبان زیادی دارند یعنی رسانه های تصویری بخصوص تلویزیون. اما صدا و سیما سازمانی دولتی است و حساسیت خاصی بر روی آن قرار دارد. در این سازمان نگاهی سختگیرانه و تنگ‌نظرانه نسبت به نویسنده وجود دارد و اگر بخواهد کتابی را معرفی کند باید هم خود کتاب، هم نویسنده کتاب و هم ناشر آن از فیلترهای خاصی عبور کرده و مورد تایید سازمان قرار گرفته باشد. آموزش و پرورش نیز با توجه به امکانات و مخاطبان زیادی که دارد می‌تواند با معرفی نویسنده کتاب در افزایش تیراژ کتاب‌های او تاثیر بگذارد و چندین برابر کند. ولی این سازمان نیز همین محدودیت ها را دارد و حتی فکر می‌کند که اگر بچه های کتاب بخوانند منحرف می شوند! در حالی که فیلم ها و تصاویری که توسط رسانه های مختلف در اختیار آنان قرار دارد (چه به شکل رسمی و چه غیر رسمی) تاثیر بسیار بیشتری بر روی کودکان و نوجوانان می گذارد.
بله درست می گن
مثلا همین الان کتاب آقای امیرخانی
تو کتابفروشی ها صف های طولانی براش کشیدن
یه تلقی هست که انگار کتابخون ها و دوران طلایی کتاب مال فقط دوران صادق هدایت و ... است
با احترام من مخالف هستم
کتاب نخواندن جامعه ما فقط ناشی از فرهنگ سازی غلط هست وگرنه سانسور تو همه کشورها هست و این موضوع فقط تو تو کشورهایی مثل ایرانه که خیلی نمودش رو بالا می برن
من خودم به عنوان یک کتابدار به لطف خدا با فعالیت های فرهنگی موفق شدم خیلی ها رو کتابخون کنم،
کتابخونی که با علاقه و لذت مطالعه کنه
خیلی از اینایی که کتابخون شدن جزو کسانی هستند که وزارت ارشاد و ... رو هم اصلا قبول ندارن
کشور ما فقط به خاطر فرهنگ سازی( داخلی و خارجی) غلطه که از کتاب فاصله گرفته
وگرنه اگه هر کی در نوع و جای خودش تلاش کنه می بینه که همه مخصوصا جوان ها و نوجوان ها و کودکان چقدر تشنه مطالعه اند و از آثار موجود هم استقبال می کنند
با تشکر