ايرانداك خانه تك تك متخصصان علم اطلاعات و قلب تپنده نظام علم و فناوری كشور است

به گزارش لیزنا،مراسم تکریم دکتر سیروس علیدوستی، و معارفه دکتر محمد حسن‌زاده، رئیس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران با حضور دکتر پیمان صالحی، معاون پژوهشی و دبیرکل شورای‌عالی علوم، تحقیقات، و فناوری یک‌شنبه 20 شهریور 1401 در ایرانداک برگزار شد. در این مراسم دکتر حسن زاده رئیس جدید پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات سخنرانی کرد. متن سخنرانی به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

رشدِ شتابان و ارتقای روزافزون علوم و فناوری اطلاعات در جهان به امری عادی تبدیل شده است. توان گردآوری، پردازش و اشاعه داده ها به مدد فناوری های نوظهور روندساز از جمله نیمه رساناها در بُعد سرعت و دقت هر روز به رکورد جدید و شگفت انگیزی دست پیدا می کند. علوم و فناوری اطلاعات به سوی متصل کردن هر چه بیشتر جهان، درنوردیدن و از میان برداشتن مرزهای فیزیکی، ساخت فضاهای مجازی موازی و توسعه سیطره آن در تمامی شئونات زندگی انسان هاست. شاهد این مدعا، این است که امروزه ما از شنیدن پول مجازی، خرید و پرداخت الکترونیکی، ارتباطات مجازی و نظایر آن هیچ احساس غریبی را تجربه نمی کنیم. سپری شدن بخش مهمی از زندگی شهروندان در فضاهای مجازی و اضافه شدن هزینه های ارتباطات مجازی به سبد هزینه کرد و  سرمایه گذاری شهروندان، سازمان ها و دولت ها همگی نشان دهنده یک تغییر مهم و بنیادین با محوریت علوم و فناوری اطلاعات است که به ساخته شدن مفاهیمی مانند تحول دیجیتال، انسانیات دیجیتال، همزادهای مجازی و غیره کمک می کند.

امروزه کاربران اینترنت در جهان از مرز 5.5 میلیارد عبور کرده ؛ تعداد وب سایت های موجود در اینترنت به 2 میلیارد وبگاه بالغ شده ؛ روزانه بیش از 6.5 میلیارد نامه الکترونیکی در جهان مبادله می شود؛ جستجوی اطلاعات در موتورهای جستجوی عمومی روزانه به بیش از یک میلیارد سر می زند. اعضای فعال تنها در برخی از شبکه های اجتماعی مشهور با بیش از 3 میلیارد نفر از جمعیت هر کشوری پرجمعیت در دنیا بیشتر شده است؛ تعداد گوشی های هوشمند فعال نزد شهروندان تقریبا به 7 میلیارد نزدیک شده است  از سوی دیگر، سهم بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات در اقتصاد کشورهای پیشرفته روز به روز در حال افزایش است. در نتیجه، علوم و فناوری اطلاعات به تعیین گر مهم حاکمیتی و پیشران بی بدیل رقابت در عرصه اقتصاد تبدیل شده است.

این وضعیت نه تنها در بخش دولتی بلکه با سرنوشت بخش خصوصی و حتی زندگی شخصی انسان ها در هم تنیده است. امروزه مفاهیمی مانند واقعیت مجازی/ افزوده، تحلیل های مبتنی بر کلان داده، عامل های هوشمند، رمزارزها، اینترنت اشیاء، رایانش لبه ای، رایانش کوانتومی، پردازش زنجیره بلوک، خودکارسازی فرایندهای مبتنی بر روبوتیک، ارتباطات نسل پنجم و ششم، تحول دیجیتال تسریع شده نه تنها به عنوان یک رویا بلکه به واقعیت های عینی بدل گشته اند و به صورت روزافزون در حال ورود به عرصه زندگی شخصی و اجتماعی هستند. با جرات می توان ادعا کرد که در هیچ عرصه از توسعه محصول، ایجاد کسب و کار، و ایجاد و ارزش آفرینی از فناوری، علوم و فناوری اطلاعات نه تنها حضور دارد، بلکه بازیگری فعال و تعیین کننده است.

خلاصه ی کلام اینکه، هر مجموعه سازمانی، مجموعه ملی و حاکمیتی که خواهان تداوم حضور اثربخش در منظومه جهانی است نیازمند سرمایه گذاری و پیشتازی در علوم و فناوری اطلاعات است. علوم و فناوری اطلاعات به عنوان قلب تپنده و محرک اصلی مجموعه فناوری های همگرا (NBIC) عمل می کند. پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران که در طول تاریخ پرفراز و نشیب 54 ساله خود به گنج دانش ایران بدل گشته و امروز با رویایی توام با ایمان راسخ در حال گشودن مسیر راسخ به سوی آینده ای درخشان برای ایران عزیز است تا بتواند نقش تاریخی خود را در افق آینده نیز به انجام برساند.

پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران ماهیتی منحصر به فرد و چندگانه دارد. از یک سو، همانند یک پژوهشگاه به دنبال توسعه مرزهای علم در حوزه علوم و فناوری اطلاعات است، از سوی دیگر، رسالت ارائه خدمات علمی به جامعه دانشگاهی ایران را برعهده دارد. علاوه بر اینها، پشتیبانی، راهبری و تامین سامانه های اطلاعاتی وزارت علوم بر عهده این پژوهشگاه گذاشته شده است. در یک سو، گنجینه عظیم پایان نامه ها و رساله های داخلی و خارجی را گردآوری، سازماندهی، و اشاعه می کند، در سوی دیگر، صیانت از اخلاق علمی را بسترسازی می کند. بنابراین پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران یک مسیر و تاریخ است که به نماد رشد و بلوغ علمی ایران بدل گشته است. بخشی از اهداف مصرَّح در اساسنامه پژوهشگاه عبارتند از:

۱.  توسعه و گسترش پژوهش در زمینه علوم و فناوری اطلاعات، مدیریت دانش و جامعه اطلاعاتی؛

۲. زمینه‌سازی مناسب برای ارتقای فعالیت‌های پژوهشی مرتبط؛

۳. گسترش پژوهش در زمینه علوم و فناوری اطلاعات و دست‌یابی به علوم و فناوری‌های نوین در زمینه یادشده به‌نحوی که بتواند سرآمدی این زمینه را در کشور تأمین کند؛

۴. فعالیت‌های پژوهشی مرتبط با مدیریت دانش، جامعه اطلاعاتی، علوم و فناوری اطلاعات و نوآوری در موضوعات یادشده؛

۵. تجاری‌سازی دستاوردهای پژوهشی؛

۶. گسترش و ارائه خدمات مدیریت دانش، مدیریت اطلاعات و اطلاع‌رسانی علم و فناوری؛

۷. توسعه کاربرد فناوری اطلاعات و اطلاعات علمی و فناورانه.

اهداف پژوهشگاه نشان دهنده ماموریت های فراگیر، ملی و پیشرو است. دستیابی به این اهداف و توسعه آنها نیازمند بهره گیری از توانمندی های ساختاری، نیروی انسانی، و شبکه ارتباطی موجود و همچنین توانمندسازی مداوم از طریق بسترسازی برای تحول مجازی است. برخورداری پژوهشگاه از اعضای هیات علمی و کارشناسان خبره ی متعهد و توانمند و اشتهار آن در میان جامعه دانشگاهی و اجرایی کشور، و همچنین پشتیبانی مقام محترم وزارت، معاون محترم پژوهشی و مدیران ارشد از جمله پیشران های اصلی برای حرکت در مسیر رشد و تعالی است. با توکل بر خداوند متعال و با ابتنای بر ماموریت های پژوهشگاه، نیروی انسانی متخصص و متعهد، و پشتیبانی های همه جانبه مدیران ارشد تلاش خواهیم کرد که برگ زرینی از تجربه موفق بر حیات این پژوهشگاه اضافه کنیم.

طبق آنچه که در حکم مقام محترم وزارت یادآوری شده است، ایجاد و توسعه پایگاه اطلاعات جامع برای ارائه خدمات به کلیه دانشگاه ها، پژوهشگاه ها، موسسات آموزش عالی و پارک های علم و فناوری و  همچنین ارتقای مشابهت یابی محتوا در راستای حمایت از اخلاق علمی، اجرای دقیق وظایف محوله در زمینه قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در زمینه آثار علمی مصوب مجلس شورای اسلامی در چارچوب وظایف پژوهشگاه، ایجاد یا توسعه نرم افزارها و سکوهای مورد نیاز حوزه علم و فناوری و یکپارچه سازی سامانه ها با استفاده از ظرفیت های شرکت های دانش بنیان، بسترسازی نرم افزاری و سخت افزاری جهت افزایش اثربخشی هرچه بهتر نظام ایده ها و نیازها (نان)، گسترش استفاده از هوش مصنوعی در جهت افزایش دقت و سرعت در انجام وظایف و ماموریت ها، تعامل و تکامل هم افزا و سازنده با دانشگاه ها، پژوهشگاه ها ، موسسات آموزش عالی و پارک های علم و فناوری به عنوان بخشی از ماموریت های محوله به این پژوهشگاه در دوره جدید در نظر گرفته شده است.

پژوهشگاه از ظرفیت های لازم برای انجام ماموریت ها و حفظ و دستیابی به جایگاه شایسته در نظام علم و فناوری کشور برخوردار است. وجود اعضای محترم هیات علمی توانمند و مشتاق، کارشناسان زبده و دلسوز، مدیران خلاق و پیشگام مایه امید مدیریت جدید برای حرکت در مسیر پیشگامی است. همیاری، همکاری و هم افزایی صاحبنظران رشته و حرفه، و مشارکت مجامع علمی و حرفه ای که در این چند روز اعلام و ابراز شده است مایه دلگرمی اینجانب و همکاران من برای ادامه مسیر گشته و امیدواریم دعای خیر همه عزیزان بدرقه راه و مشارکت شان پیشران فعالیت های مان باشد.

ضمن تشکر از مدعوین و حاضرین محترم، برای همه عزیزان آرزوی سلامتی، موفقیت، و شادکامی دارم.

خدایا  چنان کن سرانجام کار         تو خشنود باشی،  ما رستگار