برگزاری مراسم گرامیداشت سی و يكمين سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی( ره) در مينسك

به گزارش لیزنا، شامگاه چهارشنبه 14 خرداد 1399 شمسی، برابر با سوم ژوئن 2020 میلادی، مراسم گرامیداشت سي و يكمين سالگرد ارتحال بنیان گذار فقید ج.ا.ایران، حضرت امام خمینی( ره) با حضور قابل توجه ایرانیان مقیم، دانشجویان، شیعیان بلاروسي، لبنانی، بحرینی و چهره های دانشگاهی و رسانه ای بلاروسی، در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران در مینسک برگزار شد.

در این مراسم که توسط سفارت کشورمان با همکاری رایزنی فرهنگی به اجرا در آمد، دکتر ویکتور گِنادِویچ شادورسکی، رئیس دانشکده روابط بین الملل دانشگاه دولتی بلاروس، دکتر گیگن وادیم فرانتسِویچ، رئیس دانشکده فلسفه و علوم اجتماعی دانشگاه دولتی بلاروس و حجه الاسلام میرحامد محراب اف، از شیعیان بلاروس، حضور یافته و در سخنرانی خود، ابعاد مختلف شخصیت و افکار امام راحل را تبیین و از مقام شامخ ایشان تجلیل کردند.

 در بخش نخست، سعید یاری، سفیر ج.ا.ايران در بلاروس در سخنانی ضمن تسلیت و تعزیت سالگرد رحلت حضرت امام ( ره ) به تبیین ابعاد شخصیت امام راحل و تاثیرات افکار ایشان در جهان پرداخت. وی در سخنان خود تاکید کرد : بارزترین ویژگی شخصیتی امام راحل که ایشان را محبوب قلوب ایرانیان کرده است، "صادق " بودن با مردم و" ساده زیستی" بود.

سفیر کشورمان در ادامه افزود:  امام راحل "عزت" و"استقلال" را به ایرانی و ایران ارزانی کرد و احیای"بیداری اسلامی"،" ظلم ستیزی" و زنده نگه داشتن"مساله فلسطین"، مرهون افکار بلند و آینده نگری امام راحل در حوزه سیاست خارجی است.

دکتر گیگن وادیم فرانتسِویچ، رئیس دانشکده فلسفه و علوم اجتماعی دانشگاه دولتی بلاروس در سخنرانی خود با عنوان " فرهنگ سیاسی در فلسفه اسلامی امام خمینی " گفت:  آیت الله روح الله خمینی نه فقط یک فعال سیاسی بزرگ، بلکه اندیشمند و فيلسوفی بي نظير بوده است. میراث فکری وی با وجوه مختلف زندگی الهی مربوط است. فلسفه سیاسی امام خمینی بسیار جالب است. گفتنی است که ما در اروپا به اندازه کافی به ویژگی های فکری، سیاسی و اجتماعی مردم شرقی توجه نمی کنیم. در فرایند تدریس علوم سیاسی و مواد درسی سیاسی و اجتماعی، نگاه اروپا محوری ( و غرب محوری) دارای الویت می باشد. در عین حال، بدون درک و شناخت میراث عظیم افکار سیاسی شرق، توسعه بشریت قابل تصور نیست. شایان ذکر است که برخی از محققان غربی تلاش می کنند امام خمینی را صرفا به عنوان یک روحانی شیعه معرفی کنند. موافقت با این نکته دشوار به نظر می رسد. ایده های این فعال سیاسی و فیلسوف فوق العاده بر جهان اسلامی تاثیر گذاشته و اخیراً از مرز های آن خارج می شوند و این بدان دلیل است که امام خمینی بر سنت افکار سیاسی و اجتماعی اسلامی تکیه کرده که با آن آشنايي و تسلط كامل داشت. بر این اساس، وی الگوی دموکراسی اسلامی را ساخت. سه اصل کلیدی سیستم سیاسی، پایه های این سیستم را تشکیل می دهند، که در زمان پیامبر اسلام و خلفای راشدین، بیان شده بودند.

وی افزود: شورا، اصل قدرت مردم، مصلحت، اولویت منافع عمومی و اجتماعی بر منافع شخصی و عدل، برابری مبتنی بر رعایت حقوق هر عضو امت، از جمله این اصول هستند. همانطور که می بینید، این اصول در شکل ابتدایی خود برای هر جامعه دموکراتیک، اساسی هستند و بازتاب چنین اصولی را (البته در فرمت های دیگر) ما در نزد نظریه پردازانی نظیر توماس هابْز، جان لاک و ژان ژاک روسو پیدا می کنیم که پروژه دولت مدرن غربی را طراحی کردند. حتی مارکسیسم كه مخالف دموکراسی اسلامی است، به همین اصول و مبانی متکی است.  با این حال، یک سوال مطرح می شود. فلسفه سیاسی امام خمینی چه فرقی با جریان واکنش ها به نیاز تاسیس جامعه عادلانه دارد؟ این ایده خداوند است. اطاعت الهی، سنگ بنای میراث ایدئولوژیک اندیشمند ایرانی است. این ایده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در سال 1979 (ویرایش 1989) مشاهده می گردد. بدون اغراق، این سند فوق العاده سیاسی و حقوقی قرن بیستم است. در آن زمان، در جامعه سکولار، از اشاره به خداوند امتناع کردند، و خود دین شروع به تبدیل نیاز های الهی انسان، به یک پدیده تاریخی و فرهنگی غیر قابل انکار شده است. در پایان قرن نوزدهم " فریدریش نیچه"  فیلسوف آلمانی اعلام کرد: "خدا فوت کرد!" شاید آخرین سند بزرگ سیاسی در اروپا، که در آن اصل دینی به عنوان عامل اساسی ذکر شده، قرارداد ایجاد اتحاد مقدس در سال 1815 بود. مبتکر آن سند، امپراتور روسیه، الكساندر اول بود که بعد از پیروزی بر ناپلئون به اصول دینی بازگشت و دین را به عنوان راه نجات معجزه آسایی از شر دانست. اما پای بندی امپراتور به دین باعث تعجب پادشاهان شد. حتی جامعه ایران در دوران سلسله پهلوی و حتی در اواخر قاجارها با سرعت سکولار شد.

دکتر گیگن وادیم فرانتسِویچ گفت:  "انقلاب سفید" محمد رضا پهلوی، آخرین شاه ایران، تلاشی براي غربی شدن ایران بود که با عدم پذیرش از سوی اکثریت مردم، منجر به انقلاب اسلامی شد. اندیشه های امام خمینی نماد آن انقلاب شدند و دانستن خدا به عنوان آفریننده جاودان؛ یعنی عنصر الهی در سیستم سیاسی، به اصول ایجاد دولت جدید و به مرزی که شرق اسلامی و غرب سکولار را جدا می کند، تبدیل شده است.

وی افزود: شایان ذکر است که اطاعت خدا آزادی را محدود نمی کند، آنگونه که اغلب در غرب اعلام می گردد. یک مثال می زنیم. در انقلاب سال 1979- 1978 تعداد زیادی از زنان شرکت کردند. آنها با لباس سنتی بیرون آمدند که صورت را مي پوشاند. روزنامه نگاران غربی با تعجب از آنها پرسیدند: «چرا این کار را می کنید؟ شاه به شما اجازه پوشیدن لباس های اروپایی داد؟ " آنها پاسخ دادند: " نه، اکنون ما آزاد شدیم، چون شاه برای ما پوشیدن لباس سنتی را ممنوع کرد. برخی در چهار دیواری خانه شان می نشستند اما عقاید خود را تغییر ندادند. ما اکنون آزاد شده ایم". برای یک اروپایی یا آمریکایی، این جمله باورکردنی نیست، اما کاملاً با نظریه آزادی شرقی تطابق دارد و بخشی از انسان شناسی کلاسیک اسلامی را تشکیل می دهد. میراث معنوی و فکری امام خمینی شامل مجموعه ای از خطبه ها، گفتارها، مقالات و تصمیمات حقوقی و قانونی است. اجتهاد، یعنی کوشش ها، مطالعه دقیق متون و آشنایی کامل با متون پیشینیان و مخالفان، یکی از اصول  دیگر است.

وی در پایان تاکید کرد: گفتنی است که پایبندی مداوم بر نقش سیاسی اسلام یکی از ویژگی های افکار امام خمینی است. وی محدود دانستن دين به زندگی داخلی و خصوصی را به عنوان تحریف مي دانست و این رویکرد را "اسلام آمریکایی" مي خواند. بدون شک، نه فقط فعالیت سیاسی، بلکه فلسفه امام خمینی یکی از درخشان ترین صفحات در تاریخ قرن بیستم می باشد. این موضوع تأثیر جدی بر فرایند های مختلف می گذارد. باعث ارزیابی ها و اختلافات می شود، اهمیت آن را تاکید نموده و نیاز به تحقیقات جدی جدید براي پاسخ به علاقه و توجه نسل جوان دانشمندان را گوشزد می نمايد.

دکتر ویکتور گِنادِویچ شادورسکی، رئیس دانشکده روابط بین الملل دانشگاه دولتی بلاروس در سخنراني خود با عنوان " هر ملت حيثیت الهی خود را دارد " گفت: هر ملت رهبران الهی و شخصیت های برجسته اي دارد: سیاستمداران، فیلسوفان، شاعران و هنرمندان! هر ملت افراد مشهوري دارد که شهرت آنها از مرز های ملی فراتر رفته است. مردم این شخصیت ها را به خاطر می آورند، میراث، فعالیت، اقدامات و انگیزه های آنها را مطالعه و تحلیل می کنند. آیت الله خمینی، رهبر انقلاب اسلامی از جمله چنین شخصیت هايي است. به لطف وی، حتی بالاترین عنوان الهی در اسلام شیعه "آیت الله" در سایر فرهنگ ها و سنت های دینی مشهور شد.

 وی افزود:  برای نسل من که آن زمان سال آخر مدرسه بودم، پیروزی انقلاب اسلامی در آغاز سال 1979 در ایران مهمترین رویداد سیاست جهانی در آن زمان شد. ما با دقت اطلاعات و اخبار رسانه های شوروی را دنبال می کردیم که با جزئیات کامل، حوادث پیش از انقلاب و انقلاب تحت رهبری آیت الله خمینی را پوشش می دادند. وی به یک شخصیت مشهور در سیاست جهانی تبدیل شده بود. با بازگشت به خاطرات خودم در سال 1979، خاطر نشان می سازم که اعتقادات درونی، شجاعت شخصی، قدرت اخلاقی و آمادگی برای فداکاری وی، ما را متحیر کرد. حتی "ولادیمیر ویسوتسکی"، شاعر معروف، در یکی از ترانه های اخیر خود تحت عنوان "سخنرانی در مورد وضعیت بین المللی"(1979)، امام خمینی را یاد کرد: " می خواهم قرآن را بر دارم، و به تهران (بروم)".

دکتر ویکتور گِنادِویچ شادورسکی گفت: از سال 1964 سيد روح الله مصطفوی موسوی خمینی در تبعید بود و در ژانویه سال 1979 انقلاب اسلامی در ایران را رهبری کرد. دو هفته بعد از فرار شاه، در روز 1 فوریه سال 1979 وی به ایران بازگشت. در روز 11 فوریه به ابتکار وی، دولت موقت زیر نظر مهدی بازرگان تشکیل شد. طبق قانون اساسی که در دسامبر سال 1979 تصویب شد، امام خمینی رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران شد.

رئیس دانشکده روابط بین الملل دانشگاه دولتی بلاروس تصریح کرد: من در این سخنرانی کوتاه به موضوعي دینی و ارزش های امام نمی پردازم، فقط می خواهم به تاثیر جدی وی بر معماری روابط بین الملل در منطقه و جهان اشاره کنم.

انقلاب اسلامی در ایران که با رهبری امام خمینی پیروز شده، یک چالش برای سیستم دو قطبی روابط بین الملل (نظام جهانی یالتا – پوتسدام) بود که در آن دو ابر قدرت یعنی آمریکا و اتحاد شوروی برتری داشتند. اين انقلاب، سیگنالي برای تشکيل جهان چند قطبی شده، که در آن جهان کشور های اسلامی باید جایگاه مهمی داشته باشند.

سیاست جمهوری اسلامی ایران، اعتراض به "جنوب فقیر" در برابر "شمال ثروتمند"، جهان در حال توسعه در برابر "میلیارد طلایی" تبدیل شد. به نظرخبرگان، انتقاد اصلی و فعالیت اصلی انقلاب اسلامی علیه آمریکا بود - رهبر غرب، که مدعی نقش انحصاری مدیریت جهان بود. اما اتحاد شوروی كه به عنوان متحد ایران به رسمیت شناخته نشده بود، مورد انتقاد جدی قرار گرفت. بنابراین، امام خمینی به هیچ نامه ای از سوي "لئونید برژنف" رهبر اتحاد شوروی جواب نداد.

امام خمینی با پیروان خود و همچنین نمایندگان سایر ادیان، مبارزه اي فعال برای بازگشت به ارزشهای سنتی (محافظه کارانه) را اعلام کرد. آنها گرایش های لیبرال در زندگی اجتماعی و خصوصی را مورد انتقاد سختی قرار دادند و تاکید کردند که پیروزی فردگرایی می تواند منجر به سقوط بشریت شود.

بدون شک، آیت الله خمینی و طرفداران وی قصد داشتند جهان را به وضعيت بهتري تغییر بدهند، به هژمونی ابرقدرت ها پايان داده و امید برای فقیر و مظلوم به وجود آورند. بدیهی است روش های خود را برای رسیدن به این هدف در نظر داشته و اعلام كردند.

آیا موفق شدند به این هدف برسند؟ مردم ایران بايد به اين سوال جواب دهند. مردم حق دارند فعالیت خود را بعد از دهه ها و قرن ها ارزیابی کنند. هر ملت قهرمان های برجسته ملی خود را دارد."

حجه الاسلام میرحامد محراب اف، از شیعیان بلاروس در سخنان خود به وجوه مختلف شخصيتي حضرت امام و عوامل مهم تشكيل دهنده آن يعني اخلاق، علم، تواضع، ديانت و ..... پرداخت و گفت: امام خميني با وجود دارا بودن شخصيتي ممتاز، از شهرت و تبليغات دوري مي كرد و مردم او را به عنوان رهبر انقلاب انتخاب كردند. امام رهبري عادل بود. او در طول زندگي و مبارزاتش، حتي يك قدم از قوانين اسلام، فاصله نگرفت. ايشان بعنوان فردي قانون مند حتي معتقد بود كه فرد مسلمان بايستي قوانين هر كشوري را كه در آن اقامت دارد، رعايت كند. امام خميني، مثال بارزي از پرهيزگاري و ايمان راسخ براي آيندگان بوده و مي توان گفت كه بهترين الگو براي فرزندان ما خواهد بود.

عباس اسكندري، از همكاران سفارت كشورمان در خصوص "نماد " و "الگو " شدن امام راحل سخنرانی كرد. وي با اشاره به آيه اي از قرآن كه مي فرمايد: "لقد كان لكم في رسول الله اسوه حسنه"، از حضرت امام به عنوان نماد عظمت اجتماعي و كرامت انساني كه مي تواند الگوي مناسبي براي جامعه ايران باشد، ياد كرد.

 وي گفت: فقيهي بزرگي در عرصه اجتماع و از جنس خود مردم كه وقتي آمد، انقلاب انسانها و هنگامي كه رفت، انقلاب حزنها را پديد آورد. امام خميني هنوز مظهر انسانيت، انقلاب و استقلال براي همه ملتهاست نه تنها ايران، مظهر ارزشهاي جهاني است نه فقط براي ايران كه خميني اسوه همه ارزشهاي جهاني است.

در ادامه برنامه مقاله كوتاهي در خصوص قیام ۱۵ خرداد و مقام والای امام راحل توسط دبير انجمن اسلامي دانشجويان ايراني مقيم بلاروس براي حاضران قرائت شد.

در خلال بخشهاي مختلف برنامه، کلیپ هایی از زندگی امام راحل(ره)، روند تکوین و پیروزی انقلاب اسلامی و بيانات مقام معظم رهبري كه از طريق دستگاههاي ستادي ارسال و توسط اين نمايندگي با تهيه زيرنويس روسي آماده شده بود، براي حاضران به نمايش درآمد. همچنين نمایشگاه عکس "تصویر آفتاب" شامل 20 تصویر از مقاطع مختلف زندگی حضرت امام (ره) از سوی رایزنی فرهنگی در محل برگزاري مراسم ترتیب یافته بود.

 لازم به ذكر است كه اين مراسم با رعایت کامل توصیه ها و پروتکل های بهداشتی برگزار شد.