همایش ملی چشم انداز های ارتباط علمی پایان یافت/ بیانیه پایانی

به گزارش خبرنگار لیزنا، همایش ملی چشم اندازهای ارتباط علم با حضور گسترده متخصصان و دانشجویان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و کتابداران پیشکسوت در چهار پنل با موضوعات چشم انداز آینده و آینده پژوهی در ارتباط علمی، نظریه های ارتباط و توسعه علمی، دانشگاه ها، موسسات پژوهشی، کتابخانه ها و ارتباطات علمی، فناوری های نوین ارتباطی (شبکه های اجتماعی/علمی- رسانه های اجتماعی) و ارتباط علمی، دسترسی آزاد و ارتباط علمی: فرصت ها و چالش ها برگزار شد.

در این پنل ها تحقیقاتی با موضوعات «نقش آفرینی ابرقدرت های علمی در ارتباطات علمی و انفعال کشورهای در حال رشد: چشم انداز آینده»، «بررسی ارتباطات علمی در منابع انسانی از طریق سنجش مرکز کنترل شناختی و هویت سمبولیکی ارتباط جمعی (مطالعه موردی: شرکت سهامی آب منطقه ای فارس)»، «بررسی ارتباطات علمی در منابع انسانی از طریق سنجش ارتباط استعداد تکنولوژیکی مشارکتی با حافظه فونولوژیکی (مطالعه موردی: شرکت سهامی آب منطقه ای فارس)»، «واکاوی ارتباطات علمی با تحلیل فراگفتمان بافتارهای استنادی: یک مطالعه پایلوت برای مقالات علم اطلاعات»، «موانع و راهکارهای ارتباطات علمی از دیدگاه اعضای هیئت علمی حوزه­ی علم اطلاعات و دانش‌شناسی»، «نقش دانشگاه ها در برقراری ارتباطات علمی»، «بررسی فعالیت علمی اعضای هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در شبکه اجتماعی مندلی»، «بررسی همکاری علمی پژوهشگران ایران و ترکیه و مصر در تولید علم جهانی در حوزه فناوریهای زیست محیطی در پایگاه اسکوپوس از ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۷»، «ترسیم نقشه ارتباط علمی نویسندگان دانشگاه تبریز طی سال­های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۶ در پایگاه WOS»، «بررسی کاربرد روش تحلیل هم رخدادی واژگان در ترسیم ساختار حوزه ی مهارت های ارتباطی»، « نقش ارکان ارتباط علمی در اثربخشی پژوهش»، «تحلیل نقش شبکه­های اجتماعی در اشتراک­گذاری اطلاعات علمی اعضای هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز»، «رابطه شبکه های اجتماعی مجازی و عملکرد کتابداران بیمارستانی شهرستان شیراز»، «بررسی میزان آشنایی کتابداران با جنبش دسترسی آزاد به اطلاعات علمی، با هدف ارائۀ راهکارهایی جهت رسیدن به وضعیت مطلوب: مطالعۀ موردی کتابخانه های دانشگاه فردوسی شهرستان مشهد»، «نقش مدل دسترسی ­آزاد نویسنده ­پرداخت در جهانی­سازی علم ایران»، « علم باز و تغییر در ارتباط علمی»، «استنادهای برگرفته از وب به منظور ارزیابی گسترده تر تأثیر تحقیقات»، «ارتباطات علمی در بستر رسانه­های اجتماعی: مطالعه آلتمتریک بروندادهای پژوهشی بین­المللی ایران»، «بررسی ارتباط علمی پژوهشگران در شبکه اجتماعی علمی مندلی: مطالعه موردی مقالات نشریات ایرانی نمایه شده در اسکوپوس»، «بررسی شاخص‌های آلتمتریکس بروندادهای پژوهشی حوزه " علوم سلامت" در پایگاه اطلاعات علمی SAGE» و «سنجش میزان آشنایی و استفاده دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه اهواز از شبکه­ های اجتماعی علمی و پژوهشی» از سوی محققین ارائه شد و مورد بررسی قرار گرفت.

در اختتامیه این همایش حسن مقدس زاده به روند برگزاری همایش اشاره کرد. به گفته وی هرچند همایش در دو روز برگزار شد اما کارهای اجرایی آن توسط انجمن کتابداری و اطلاع رسانی فارس از تیرماه آغاز و پس از طراحی وب سایت و مشورت آنلاین با اساتید این حوزه، چالش ها و محورهای آن تعیین شده بود. همچنین با اساتیدی از خارج از کشورارتباط برقرار شد و آنان با ارسال پیام ویدیویی در همایش حضور یافتند.

طبق توضیحات او 260 نفر در همایش حضور داشتند و ثبت نام کنندگان غیر حضوری نیز از طریق موسسه آرموک می توانند به تمام محتوای همایش دسترسی یابند.

پیام دبیر علمی همایش ملی چشم انداز های ارتباط علمی

محمد رضا قانع، دبیر علمی همایش پیامی را در این رابطه منتشر کرد. در این پیام  آمده است:

«انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران ـ شاخه فارس از حضور کلیه استادان، صاحب نظران، کتابداران و دانشجویان از سراسر کشور در دومین همایش ملی انجمن تحت عنوان چشم اندازهای ارتباط علمی که با مشارکت سازمان ها و مراکز آموزش عالی در سطح استان و ملی برگزار گردید، صمیمانه سپاسگزار می نماید. استقبال با شکوه صاحب نظران گرامی از این همایش مایه دلگرمی برگزار کنندگان شده است. بدون شک مطالب ارائه شده ذهن همه را به گِرد محورهای همایش مشغول کرده و افراد کنجکاو و علاقه مند را به گره گشایی مسائل تشویق خواهد نمود.

مطالب ارائه شده توسط سخنرانان مدعو و ارائه دهندگان شفاهی و بحث های حضوری حکایت از آن داشت که  موضوعات مورد بحث در این همایش در راستای چالش ها و مسائل مترتب بر تعاملات علمی در سطح بین المللی می باشند. یک نکته را که در رابطه با همایش ها به طور کلی و این همایش به طور خاص نباید از نظر دور داشت، محقق شدن برآیند مباحث مطروحه از طرف متخصصان موضوع است که در قالب بیانیة همایش ارائه می شود. در نظر اول شاید این رویکرد را در شرایط موجود نگاه ایده آلی بپنداریم، اما باید شروع کرد زیرا سعی و نصیب با هم اتفاق می افتند. اگر نصیب ما از این تلاش ناچیز باشد، خود نقطه آغازی است برای بهتر عمل کردن. در تب و تاب رسیدن به ایده آل ها، خطا در هدف گیری و انتخاب مسیر ما را از هدف نهایی دور می کند. پس منطقی آن است که با نگاهی عقلانی و تحلیلی به بیانیه همایش، در حد توان و امکانات موجودِ در اطراف خود، در عملیاتی شدن آن هرچند محدود کوشا باشیم.

محمدرضا قانع

دبیر علمی همایش و رئیس هیئت مدیره انجمن کتابداری شاخه فارس»

بیانیه همایش ملی چشم اندازهای ارتباط علمی

همایش ملی چشم اندازهای ارتباط علمی که به کوشش انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران ـ شاخه فارس در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه مورخ 19 و 20 اردیبهشت ماه 1397 در شیراز ـ مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با مشارکت گسترده سازمان ها و نهادها در سطح ملی برگزار شد، گامی علمی و حرفه ای در راستای برجسته کردن مباحث مرتبط با ارتباط علمی و مسائل آن بود. هدف این رخداد علمی، مطرح کردن ضرورت توجه بیشتر به توسعه ارتباط علمی در میان دانشمندان ایرانی در سطح ملی و جهانی است، تا از آن طریق بتوان در تولید و تبادل اطلاعات و رفتارهای علمی و دانش روز تلاش کرد.

شرکت کنندگان در این همایش ملی با درک اهمیت موضوع ارتباط علمی برای ایران و با توجه به شرایط کنونی حاکم بر جهان، توصیه هایی به شرح زیر و خطاب به مدیران ارشد در حوزه آموزش و پژوهش ارائه می دهند و امیدوارند که مورد توجه قرار گیرند: 

1.            عرصه ارتباط علمی بسیار تأثیرگذار و حائز اهمیت است. به همین دلیل، ضرورت مطالعات آینده پژوهی در این عرصه بیش از پیش احساس می شود.

2.            وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، شورای عالی عتف، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی و سایر نهادهای ذیربط باید همة امکانات لازم را برای توسعه ارتباط علمی در سطح ملی و بین المللی به شکل گسترده فراهم ساخته و قوانین لازم برای تسهیل و پشتیبانی آن تدوین و ابلاغ نمایند.

3.            موضوع ارتباط علمی به طور جدی در برنامه های راهبردی دانشگاه ها و مراکز پژوهشی مورد توجه قرار گیرد و       اقدام های عملیاتی و اجرایی برای تحقق آن انجام شود. 

4.            راهبردها و رویکردهای ارتباط علمی باید به عنوان یکی از مباحث آموزشی در توسعه برنامه های درسی مقاطع تحصیلات تکمیلی و نیز کارگاه های آموزشی مطرح شود.

5.            فراهم آوری امکانات و شرایط لازم برای دسترسی آزاد به اطلاعات علمی برای کاربران جامعه علمی توسط نهادهای ذیربط توسعه یابد. زیرا ایجاد ارتباط به منظور امکان اشاعه اطلاعات و در نتیجه بالندگی علمی و فرهنگی، حائز اهمیت است.

6.            در راستای توسعه ارتباطات علمی در سطوح ملی و بین المللی بر استفاده از رسانه ها و شبکه های علمی/ اجتماعی تأکید شده و جامعه علمی به منظور اشتراک گذاری نتایج تحقیق، این حامل های اطلاعاتی را مورد توجه بیشتر        قرار دهد.

7.            سیاست های ایران هراسی از سوی برخی کشورهای غربی و غیر غربی مورد نکوهش و تقبیح است؛ و مؤسسات آموزشی و پژوهشی کشور باید رویکردهای نوینی در ابعاد اقتصادی و اجتماعی در زمینه ارتباط علمی به بویژه در سطوح بین المللی مورد توجه قرار دهند.

8.            برپایی ستاد ارتباط علمی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به منظور توسعه، کنترل و نظارت بر داده های علمی در دانشگاه های کشور مورد تأکید است.

9.            برای نشر و اشتراک گذاری آثار علمی پژوهشگران دانشگاهی و غیر دانشگاهی در شبکه ها و فضاهای علمی، سیاست های تشویقی مناسبی از طرف وزات علوم، تحقیقات و فناوری برقرار شود تا از این طریق آمیزش علمی هر چه بیشتر و   عمیق تری بین دانشمندان ایرانی و جامعه بین المللی به وجود آید و زمینه های بالندگی و تأثیر گذاری بیشتر و قویتری برای جامعه علمی کشور فراهم شود.

10.          فراهم آوری و تقویت هرچه بیشتر تسهیلات لازم از سوی نهادهای سیاسی و اقتصادی کشور به منظور حضور اعضای هیأت علمی در سطح بین المللی مورد تأکید است.

11.          انتظار می رود پژوهشگران کشور، تحقیقات خود را به سمت عوامل تأثیرگذار بر توسعه و رفاه اجتماعی و ارتباط با صنعت بومی هدایت نمایند.