درد دل فارغ التحصیلان کتابداری: سخنی با کمیته صنفی انجمن و مطالبات دانش آموختگان

 لیزنا، سید لبراهیم عمرانی، سردبیر: تعداد دانش آموختگان زیاد و تعداد فرصتهای شغلی خیلی کمتر از تعداد دانش‌آموختگان است و هر ساله دارد این نسبت، در جهت بیکاری بیشتر،  شیب زیادی می گیرد، حتی وقتی رئیس جمهور گرامی ما در سخنرانیهای انتخاباتی اولویت اولش را حل مشکل بیکاری اعلام می‌کند. البته بیشتردانش‌آموختگان ما خبر از سایر رشته ها ندارند،‌ و باید بگویم، باز هم صد رحمت به دانش‌آموختگان حوزه ما که رشته دانشگاهیش با عنوان"علم اطلاعات و دانش شناسی" ارائه می شود، پس از دانش‌آموختگی بیشتر چشم امیدشان به کار در کتابخانه ها است ، امیدی برای کار در جایی که به رشته تحصیلیشان مرتبط باشد دارند،‌ حتی اگر فرصتها کم باشد. حتی فارغ التحصیلان حوزه های علوم پایه و فنی و مهندسی و رشته های پیرامون پزشکی و حتی هنر که همه کاربردی هستند وضعیتی شبیه دانش‌آموختگان ما دارند. بسیاری هنوز بیکار هستند و برخی نیز در جاهایی مشغول هستند که هیچ ربطی به آنچه خوانده اند و آموخته اند ندارد. هر کس هر فرصتی برای کار پیدا کرده مجبور شده تن به کار بدهد حتی اگر رشته‌اش نباشد،‌چون نفس کار می تواند او را دست در سلامت روانی نگه دارد.  در نامه رسیده زیر از فارغ التحصلان کتابداری از این مشاغل به عنوان کار کاذب یاد شده است.

مدتی پیش نامه زیر با عنوان درد دل فارغ‌التحصیلان کتابداری از ایمیلی با امضای هادی امین  به دست ما رسید که تصمیم گرفته شد که منتشر شود. بنابراین به روال ستون سخن هفته به ایشان نامه ای نوشتیم که عکس و مشخصاتی از خودتان را برایمان بفرستید تا در تاریخ ... نامه تان منتشر شود. در پاسخ نامه ای دریافت کردیم که آن را هم همینجا و قبل از سر مقاله امروز "درد دل فارغ التحصیلان کتابداری" تقدیم می کنیم.

یاداشت زیر  نشان می دهد که هادی امین نام مستعار است و ایشان خود فارغ‌التحصل کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی معرفی کرده و این نامه را با عنوان "ما به نمایندگی از دانش‌‌آموختگان شهرستانی" نوشته اند. به هر حال چه یک نفر این یادداشت را نوشته باشد و چه یک گروه، از آنجا که مشکل بیکاری در جامعه دانش‌آموختگان کتابداری و اطلاع رسانی و علم اطلاعات و دانش شناسی را بازتاب می دهد،  آن را تقدیم حضور می کنیم و در پایان چند جمله ای نیز خطاب به کمیته مطالعات صنفی انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران یادآوری خواهیم نوشت :

نامه وارده از یک کارشناس ارشد کتابداری: 

معرفی نویسنده نامه: با سلام و احترام. متاسفانه نمی توانم مشخصات کامل را به همراه عکس ارسال نمایم. چون ما این نامه را به نمایندگی از همه فارغ التحصیلان شهرستانی ارسال نموده ایم و درخواست یک فرد نیست.و تقاضا داریم که ما هم مانند سایر رشته های علوم انسانی در کتابخانه ها و دیگر نهاد ها و سازمان هایی که دارای کتابخانه هستند و به خصوص نهاد هایی که دارای گسترش علم و فرهنگ هستند مانند آموزش و پرورش و .... جایگاهی داشته باشیم و امیدوارم مشکلات بیکاری رشته کتابداری تا حدودی در شهرستان‌ها کاسته شود. فارغ التحصل کارشناسی ارشد از دانشگاه علامه طباطبایی. ممنون از بابت رسیدگی به مشکلات و رساندن آن به گوش مسئولین محترم و بزرگوار. 

درد دل فارغ‌التحصلان رشته کتابداری

سلام، بزرگترین مسائل و مشکلات دانشجویان رشته کتابداری ، بیکاری بعد از فارغ التحصیل شدن آنها است که هیچ آزمون استخدامی از طرف سایر نهاد ها و سازمان ها و ارگان ها برای آنها جایی وجود ندارد که مانند سایر رشته های انسانی (حقوق، مدیریت، اقتصاد ، حسابداری و ...) بتوانند در آزمون های استخدامی که از طرف سازمان سنجش که متولی برگزاری این آزمون ها است شرکت کنند. سوال این است که چرا و چرا رشته کتابداری مانند بقیه رشته های علوم انسانی که در بالا ذکر شد در پیش دیگر نهاد ها و سازمان ها جایگاهی نداشته و ندارد؟؟؟ و جز نهاد کتابخانه های عمومی کشور برای ما فارغ التحصیلان کتابداری جایی نیست و این نهاد هم متاسفانه آزمون های استخدامی خود را هر سه الی چهار سال یکبار انجام می دهد در صورتی که قبلا یعنی در دهه ی هشتاد هر ساله برگزار می کرد پس نتیجه میگیریم که این نهاد کتابخانه ها نمی تواند به تنهایی پاسخگوی این همه فارغ التحصیل کتابداری باشد که هر ساله بر تعداد آنها افزوده می شود و از طرفی موانع و محدودیتهای بسیاری مانند ازدیاد سن و ... مانع شده و این چنین است که اکثر فارغ التحصیلان رشته کتابداری بعد از فارغ التحصیل شدن به شغلهای کاذب روی می آورند به خصوص در شهرستانهای کوچک و دور افتاده که امکانات آنچنانی وجود ندارد و واقعا هم اینچنین است چرا باید اینطور باشد؟ آیا فارغ التحصیلان رشته کتابداری نمی توانند مانند سایر رشته های علوم انسانی مثل مشاوره، مدیریت و حقوق و ... در سازمانها و نهادها و ارگانهای دیگر غیر از نهاد کتابخانه های عمومی کشور ارائه خدمت کنند؟ یعنی آنقدر توانمندی نداریم که بتوانیم در مدارسمان و کتابخانه هایمان که در سازمانهایی که دارای کتابخانه هستند بجای غیر کتابدار که در زمان گذشته هر فرد غیر کتابداری را در کتابخانه جای می‌دادند در حالیکه خود فارغ التحصیلان کتابداری بیرون از کتابخانه می ماندند نمونه اش همین اعتراضی که کتابداران در سال 91 انجام دادند تا به گوش متولی اصلی آن برسد و منجر به عدم برگزاری آزمون استخدامی در دو سال 92 و 93 شد تا به اعتراض این کتابداران رسیدگی شود نمونه دیگر اینکه در استخدامی های اخیر آموزش و پرورش که در طول این سه سال اخیر برگزار شده و همه رشته های انسانی همچون مشاوره که در آزمون آتی خود قرار است سه هزار نفر مشاور را جذب نماید ولی دریغ از یک نیروی کتابداری. چرا باید اینگونه باشد؟

آیا همه مدارس و مراکز تعلیم و تربیت مگر کتابخانه ندارند پس چرا از رشته کتابداری استفاده نمی شود؟ تا اندکی از بیکاری این قشر کاسته شود یعنی جایگاه و توانمندیهای ما فارغ التحصیلان کتابداری در حد و اندازه ی سایر رشته های علوم انسانی نیست که در هیچ نهادی جایگاهی به اندازه ی سایر رشته ها نداریم چرا؟ 

چرا ما باید فقط و فقط به نهاد کتابخانه های عمومی کشور متوسل شویم؟ و الا اگر برای رشته کتابداری در سایر سازمان ها مانند سایر رشته ها در نهاد های دولتی و غیر دولتی جایگاهی وجود داشته باشد بعید می دانیم که اکثر فارغ التحصیلان کتابداری فقط به نهاد کتابخانه ها متوسل شوند آیا این چنین نیست؟؟؟ یا احیای شغل کتابداری در مدارس که از سال 93 مطرح شده ولی متاسفانه هیچ نتیجه مفیدی را برای ما کتابداران در طول این چهار سال نداشته است چرا؟؟ پس مجبور می شویم که جسته و گریخته به شغل های کاذب روی آوریم امیدوارم جایگاه فارغ التحصیلان کتابداری و بیکار این رشته بی ارزش پنداشته نشود چرا که این امر از دهه هشتاد تا اواخر سال 91 صورت می گرفت و به جای استفاده از نیروی کتابداری در جذب، از فارغ التحصیلان سایر رشته ها استفاده می شد امیدوارم به گوش بزرگان و مسئولین این رشته رسانده شود و راه حلی اندیشیده شود چرا که به وسیله اساتید و نخبگان کتابداری است که باید مشکلات به نهاد ها ارجاع داده شود چون صدای ما کتابداران فقط و فقط با همکاری شما به مسئولین رسانده خواهد شد تا معضل بیکاری این رشته در مقایسه با سایر رشته ها اندکی بهتر شود. و امیدواریم نتایجی مفید در آینده ای خیلی خیلی نزدیک (با توجه به در نظر گرفتن محدودیت هایی که در بالا ذکر شد) برای ما فارغ التحصیلان را در پی داشته باشد و از طرفی طبق گفته ها و شنیده ها از دوستان کتابداری که در جای جای میهن اسلامی ایران بوده و هستند مثلا در یکی از شهرستان های بزرگ کشور از آغاز سال 96 تا الان ده باب کتابخانه کوچک و متوسط افتتاح شده ولی معلوم نیست و نبوده که کتابداران این کتابخانه ها چگونه به سر کار گماشته شده اند به عبارتی معلوم است که رشته های غیر مرتبط به راحتی در کتابخانه ها سر کار باشند پس چرا نظارت نیست؟؟؟ و چه پاسخ قانع کننده ای را می توانید برای همه سوالات مطرح شده بدهید در حالی که ما کتابداران هنوز هم نتوانسته و نمی توانیم ارایه خدمت نموده و کلا به کارهای دیگر روی می آوریم آیا این دور از انصاف نیست؟؟ موفق باشید ان شا الله.

سخنی با کمیته مطالعات صنفی انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران

سردبیر:

کنگره در سه دوره جمعا 3 نشست در حوزه مسایل دانشجویان و دانش‌آموختگان و  2 نشست توسط کمیته مطالعات صنفی برگزار کرد که در نشست آخر کمیته تا جائی‌ که در خاطر دارم  به مساله از دو زاویه نگاه شده بود. یکی مساله صنف، یعنی شاغلین  و مشکلات آنها،‌که مهمترینش به نظرم تعریف مشاغل و شرح شغلهای کتابداران و آرشیویستها بود که باید حتما باز تعریف شوند و مورد دومی که طرح شد، نگاهی به  شرایط احراز مشاغل بود. همانطور که در کنگره بحث شد و درنامه وارده بالا هم تقاضایش دیده می شود،‌ قرار شد کمیته مطالعات صنفی روی شرایط احراز کار کند و طی نامه ای به سازمان مدیریت این نگرش به کل اشتباه آنها را اصلاح نماید که در یک آزمون استخدامی کشوری که منتشر می کند، صلاحیت دانش‌آموختگان ما را محدود به آگهی‌های انتشار کار در کتابخانه می کند، ولی یک دنش‌آموخته رشته  ... شناسی را برایش 5 یا 6 رسته شغلی در نظر می گیرد. نتیجه اش این می شود که دانش‌آموخته کتابداری هر چه در فهرست رشته‌های شغلی دو آگهی گذشته جامع استخدامی کشور جستجو کرده بود نامی از رشته علم اطلاعات و دانش شناسی ندیده بود. 

کمیته صنفی قرار بود با تکیه بر مهارتهای نوین و سردرسهای فعلی،‌ تحقیق کند، سپس نامه ای تنظیم شود و پیگیری شود که طراحان آزمونهای استخدامی و آگهی دهندگان بدانند که دانش‌آموختگان فعلی ما چه مهارتهایی می آموزند و شما می توانید در استخدام افراد برای مشاغل مختلفی از وجود آنها بهره بگیرید. منتظر حرکتی از کمیته مطالعات صنفی انجمن هستیم. 

عمرانی، سید ابراهیم. «درد دل فارغ التحصیلان کتابداری: سخنی با کمیته صنفی انجمن و مطالبات دانش آموختگان». سخن هفته لیزنا، شماره ۳۷8، 7 اسفند ۱۳۹۶