کد خبر: 45502
تاریخ انتشار: یکشنبه, 21 فروردين 1401 - 09:04

داخلی

»

پژوهش و نگارش (پاورقی)

پژوهش و نگارش 57:

همزمان با مطالعه، نکته‌های ضروری را یادداشت‌ کنید

منبع : لیزنا
حمید محسنی
همزمان با مطالعه، نکته‌های ضروری را یادداشت‌ کنید

به ذهن خود اعتماد نکنید. پس آنچه را که قرار است بعدا ثبت کنید را همین الان و بلافاصله بعد از درک و دریافت، یادداشت کنید. برخی از جملات و پاراگراف‌ها را در صورت لزوم عینا بنویسید. اما بهتر است متن‌های طولانی را خلاصه کنید.

گاهی کافی است نکته‌های ضروری و متناسب با هدف‌تان را یادداشت کنید. از علامت حذف (یعنی سه نقطه ...) هم می‌توانید در صورت نیاز در بین نقل قول مستقیم استفاده کنید. در هر صورت باید حواس‌تان باشد که مفهوم مورد نظر نویسنده را عینا منتقل کنید و چیزی را به نادرست یا اضافی یا با کم و کاست به نویسندۀ دیگر منتسب نکنید. در هر حال باید مرز بین نوشته‌های منتسب به دیگران و خودتان را به دقت تعیین و ترسیم کنید و استناد به منبع مورد استفاده را فراموش نکنید. حتی اگر روش‌شناسی یا مفهومی از یک نویسنده را با تغییراتی در بافت مورد نظر اقتباس کرده‌اید اخلاق حرفه‌ای حکم می‌کند که آن را مستند کنید. فراموش نکنید که استناد درست و بجا باعث اعتبار نوشتۀ شما می‌شود و نه برعکس.

برخی از متن‌ها چیزهای دیگری را به ذهن شما می‌آورند. هر دوی آنها را همچون غنیمتی با ارزش، ثبت و یادداشت کنید و در صورت لزوم به آنها بال و پر دهید. به متن اصلی در صورت استفادۀ مستقیم یا غیرمستقیم ارجاع دهید اما پارۀ دوم نیازی به  استناد ندارند. مگر بخواهید خاطرۀ آن را یادآوری کنید.

خواننده حرفه‌ای منابع اطلاعاتی باشید.

دربارۀ بیشتر نویسنده‌ها یک چیز را می‌دانم: آن‌ها نمی‌توانند نویسنده باشند، مگر این که پیش از آن خواننده باشند. به وسیلۀ خواندن است که نویسنده می‌تواند با گذشته ارتباط برقرار کند. و تنها به وسیلۀ ارتباط با گذشته است که می‌تواند نسبت به زمان حال و آن چه قرار است در آینده اتفاق بیفتد، درک درستی به دست بیاورد...... هیچ نویسندۀ ذاتی وجود ندارد، فقط نویسنده‌هایی وجود دارند که مطالعه می‌کنند. برای نویسنده شدن هیچ راهی دیگری جز مطالعه وجود ندارد. (هری گلدن، ص. 77)

خواندن و مطالعه لازمه یک نگارش خوب است. خواندن حرفه‌ای به این معنا نیست که هر کتاب یا محتوای اطلاعاتی خوب و با کیفیت، تمام و کمال خوانده شود. شاید لازم باشد تعداد کمی از کتاب‌ها به طور کامل، و تعداد بیشتری نصفه و نیمه خوانده شود. گاهی لازم است تنها چند صفحه یا پاراگراف و یا گاهی چند جمله از برخی از کتاب‌ها خوانده شود. گاهی لازم است یک کتاب یا مقاله، ‌ده‌ها بار و هر بار تنها یک یا چند پاراگراف یا صفحه خوانده شود. یک محقق یا نویسنده حرفه‌ای تلاش می‌کند تا منابع مورد نیازش را بر اساس سوالات ذهنی‌اش انتخاب و مطالعه ‌کند. کفایت مطالعه زمانی است که پرسش ذهنی وی پاسخ داده شود.

مطالعۀ گزینشی با سرسری خواندن اشتباه نشود. برخی از کتاب‌ها و مقاله‌ها باید آهسته و بلکه چندین و چند بار خوانده شود. برخی از مقاله‌ها و کتاب‌ها ابعاد محتوایی مختلف و گاه پیچیده‌ای دارند و لازم است برای اهداف و سوالات ذهنی مختلف به آنها مراجعه شود. درک برخی از محتواها نیازمند اطلاعات زمینه‌ای مرتبط با آنهاست که باید در حد ضرورت خواند. روش مطالعۀ کتاب‌های ادبی و سرگرم‌کننده با مطالعۀ حرفه‌ای و برای اهداف تحقیقاتی نیز متفاوت است.

جالب‌ترین کشفیات جیمز ماکسول، بزرگ‌ترین فیزیک‌دان نظری قرن نوزدهم، بیشتر حاصل پژوهش‌های نظری است تا تجربی. معمولا از وی به عنوان نمونه‌ای از دانشمندانی یاد می‌شود که بنای علمی خود را با قلم و کاغذ برپا کرده‌اند. ... البته ماکسول برای غور درون پدیده‌های فیزیکی، بصیرت ژرف فیزیکی و قابلیت پرتوان ریاضی را در هم آمیخت و هرگز از اهمیت توضیح مشاهدات غافل نماند. این درآمیختگی محسوسات و مجردات خصیصۀ عمدۀ اغلب پژوهش‌های اوست.

... مهم‌ترین فعالیت ماکسول، طی دو سال پس از فارغ‌التحصیلی در ترینیتی، خواندن کتابی از فاراده به نام پژوهش‌های تجربی و شروع مطالعاتی در مورد الکتریسیته بود که آغازگر کشفیات عظیم وی در آینده شد. وی پیش از ترک ترینیتی نخستین اثر عمدۀ خود را منتشر کرد که مقالۀ زیبایی تحت عنوان دربارۀ خطوط قوای  فاراده بود.

ماکسول 5 سال از عمرش را صرف ویرایش 20 بسته از یادداشت‌های منتشر نشدۀ هنری کاوندیش کرد. توجه کنید که تنها مردان بزرگ قادر به شناسایی اندیشه‌ها و کارهای بزرگ‌اند و ارزیابی خدمات گذشته تنها به وسیلۀ کسانی به درستی صورت گرفته است که خود از بینش و درکی چشم‌گیر برخوردار بوده‌اند. سقراط را افلاطون ستوده است، اپیکور را لوکرتیوس، شمس تبریزی را مولوی، رازی را بیرونی، حافظ را گوته و کاوندیش را ماکسول. ... ماکسول آزمایش‌های کاوندیش را تکرار کرد و نشان داد که وی کشفیات عمده‌ای را در الکتریسیته پیش‌بینی کرده بود که قانون اهم از آن جمله‌اند. .

هنگامی که ماکسول در گورستان کلیسای پارتون در گلن‌لیر به خاک سپرده شد، هنوز اندیشه‌هایش را جهانیان به روشنی درک نکرده بودند. حتی امروز هم کاخ عظیمی که توسط نیروی تخیل او بنا شده، به تمامی مکشوف نگشته است.  (نیومن، نقل در: فیزیک از .... ص. 251-281)