برای دانشگاه پیام نور، پژوهش یک مساله حیاتی است

به گزارش لیزنا، جعفر مهراد مشاور رییس دانشگاه پیام نور و رییس شورای علم سنجی و دانش‌شناسی این دانشگاه در روز نکواشت هفته پژوهش درجمع شرکت‌کنندگان این مراسم و معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: پیدایش اینترنت و توسعه فناوری‌های اطلاعاتی از اوایل دهه 1990 تغییرات عمده‌ای را در علم و تحقیقات دانشگاهی بوجود آورده است.

به گفته مهراد در دو دهه گذشته شاهد پیشرفت‌های قابل توجهی به اصطلاح در «علم جهانی» هستیم که در قالب یک نظام تحقیقاتی واحد سازمان یافته از ویژگی‌های زیر برخوردار است:

-- نشر در مجلات انگلیسی‌زبان

-- شبکه‌های مشترک

-- پروژه‌های فراملی

-- رشد فزاینده در جابجایی و تحرک پژوهشگران و دانشجویان

وی ادامه داد: هم اکنون در حدود 5 میلیون دانشجو در خارج از کشورهای خود به تحصیل اشتغال دارند. این رقم در سال 2000 میلادی تنها 1 میلیون و 200 هزار دانشجو بود.

وی گفت قاره ما، آسیا به مقصد دانشجویان بین‌المللی تبدیل شده است. در این بین، چین تعداد بیشتری از دانشجویان اندونزیایی و کره‌ای را در سال‌های اخیر جذب کرده است.  هم اکنون، بیش از 14 هزار دانشجوی اندونزیایی در چین تحصیل می‌کنند. رقم دانشجویان خارجی در چین بالغ بر 330 هزار دانشجو است که پیش‌بینی می‌شود این رقم تا سال 2020 میلادی به 500 هزار دانشجو برسد.

مهراد ادامه داد: نظام حاکم بر علم جهانی توسط دو پایگاه که به انتشارات و تحلیل‌های استنادی توجه ویژه معمول می‌کنند، یعنی تامسون رویترز و اسکوپوس مدیریت می‌شود.

وی یادآور شد: همزمان در چرخه‌های سیاستگذاری بر سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، و در بعضی از کشورها بر دانشگاه‌های تراز اول و برنامه‌هایی که برای افزایش نواوری صنعتی طرح‌ریزی شده، بیشتر تاکید می‌شود.

مشاور رییس دانشگاه پیام نور کشور بیان داشت: دولت‌ها اکنون برای ورود به رقابت‌های بین‌المللی از سیاست‌های دانشگاهی و تحقیق و توسعه پشتیبانی می‌کنند. دولت‌ها پیوسته از کیفیت تحقیق و توسعه هم در سطح محلی و ملی و هم در سطح منطقه‌ای و جهانی به خوبی آگاهی دارند و به مقابله‌های جهانی نظر افکنده و راهبردها و برنامه‌های مرتبط با فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی کشورها را رصد می‌کنند، کما اینکه این رصد سال‌های طولانی است که در حوزه‌های فناوری‌های دفاعی و منابع انرژی صورت می‌گیرد.

بنیانگذار پایگاه استنادی علوم جهان اسلام افزود: بر این اساس، دولت جمهوری اسلامی ایران طبق اسناد بالا‌دستی، راهبردهای علم و فناوری و برنامه‌های تحقیقات دانشگاهی را هدایت می‌کند. طبق سند چشم انداز، دستیابی به جایگاه اول اقتصادی و علم و فناوری در سطح منطقه آسیای غربی با تاکید بر جنبش نرم‌افزاری و تولید علم تاکید شده و در این سال‌ها، دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی کشور می‌کوشند توانایی خود را در تولید علم و فناوری متکی بر سهم برتر منابع انسانی و سرمایه اجتماعی به منصه ظهور برسانند.

مهرا ادامه داد: تولیدات علمی کشور در قالب مقاله‌های پژوهشی ثبت شده در نظام تامسون رویترز یک رشد معقولی را از خود نشان می‌دهد. در سال 2011 تعداد 28 هزار و 692 مدرک، در سال 2012 تعداد 30 هزار و 491 مدرک، در سال 2013 تعداد 31 هزار و 114 مدرک، در سال 2014 تعداد 32 هزار و 384 مدرک و در سال 2015 تعداد 37 هزار و 853 مدرک مستند به نام ایران به ثبت رسیده است.

رییس شورای علم سنجی و دانش‌شناسی دانشگاه پیام نور کشور افزود: در حوزه فناوری نیز  ایران از سال 1990 میلادی به این طرف به ویژه در حوزه فناوری‌های نوین رشد ملایم و مستمری را تجربه می‌کند. ایران در فناوری نانو تا ماه اوت  2016 رتبه ششم را دراختیار دارد. یا، وجود 2 و 700 شرکت دانش‌بنیان جهت‌گیری مناسبی را برای ایجاد فضای کسب و کارهای نوین از خود نشان می‌دهد. وضعیت شرکت‌های استارت اپ یا شرکت‌های نوپا هم درخشان است. گرچه از عمر شرکت‌های استارت آپ در ایران زیاد نمی‌گذرد، اما این شرکت‌ها هم اکنون درآمدهای بالایی را از آن خود کرده‌اند.

سپس مهراد به فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه پیام نور پرداخت و گفت: دانشگاه پیام نور برپایه خرد جمعی و تشریک مساعی، رشدی فراگیر و همه جانبه‌ای را تجربه می‌کند. در این دانشگاه به آموزش و کیفیت خدمات آموزشی و علمی توجه ویژه‌ای معمول می‌شود. در راستای این مهم، پژوهش و تولید علم در دانشگاه پیام نور در برنامه‌ریزی‌های هدفمند گنجانیده شده و شورای علم سنجی و دانش‌شناسی به عنوان بازوی مشورتی ریاست و معاون پژوهش و فناوری دانشگاه عمل می‌کند. به گفته مهراد برای دانشگاه پیام نور، پژوهش یک مساله حیاتی است.

مشاور رییس دانشگاه پیام نور افزود: موفقیت‌های دانشگاه در تولید علم و در بعضی از حوزه‌ها از جمله در تولید علم فناوری نانو چشمگیر و درخور توجه است. این بدان معنی است که دانشگاه پیام نور در این راه، طعم شیرین توجه به تحقیقات علمی را چشیده است. دانشگاه پیام نور طبق آمار ماه اوت 2016 میلادی با تولید 219 مقاله در حوزه فناوری نانو رتبه دهم را در میان دانشگاه‌های کشور به خود اختصاص داده است.

وی ادامه داد: در سال 2008 تعداد مقالات این دانشگاه در تامسون رویترز 118 مقاله بود که این رقم در سال 2011 از مرز 300 مقاله گذشت و در سال  2012 به 448 مقاله رسید. آنگاه در سال 2013 تعداد مقالات پژوهشگران دانشگاه پیام نور به 506 مقاله افزایش یافته و در سال‌های 2014 و 2015 به ترتیب به 582 و 621 مقاله بالغ شده است. وضعیت این دانشگاه در اسکوپوس نیز قابل توجه است. تعداد مقالات دانشگاه پیام نور در اسکوپوس در فاصله سالهای 2010 از 570 مقاله به 711 مقاله در سال 2016 میلادی رسیده است.

وی افزود: دانشگاه پیام نور در تولید مقالات علمی از همکاری‌های تعدادی از کشورهای صنعتی و پیشرفته سود می‌برد، از آن جمله آلمان، آمریکا، ایتالیا، اسپانیا و انگلستان پنج کشور نخستی هستند که همکاری‌های علمی و تحقیقاتی بین دانشگاه‌های طرفین متداول است.

چهره ماندگار علمی کشور بیان داشت: دانشگاه پیام نور خود 54 مجله به زبان‌های فارسی و انگلیسی نیز منتشر می‌کند. از 54 نشریه‌ای که توسط پیام نور منتشر می‌شود تعدادی از این نشریات دارای ضریب تاثیر است. در این بین، مجله پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی با ضریب تاثیر تقریبا 1/5 از همه شاخص‌تر است.

 در پایان دکتر مهراد کل تولیدات این دانشگاه ثبت شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام را 6 هزار و 950 مقاله عنوان کرد.