داخلی
»اخبار کتاب
یادداشتی کوتاه از نویسنده رمان «اور ـ ارسلان»
به گزارش لیزنا، رمان اور ـ ارسلان در 404 صفحه و با قیمت 32 هزار تومان در قطع رقعی توسط انتشارات کیانافراز منتشر شده است.
نادر هوشمند، نویسنده این رمان در یادداشتی درباره این کتاب نوشته است:
«مضمون عمده اور ـ ارسلان چیزی نیست جز گرسنگی: در آغاز، ارسلان که خود را یک نویسنده میانمایه میداند گمان میکند عمده ترین مشکلی که دارد، پیدا نکردن موضوعی برای نوشتن است، آن هم نه هر نوشتهای، بلکه یک اثر هنری بالقوهی تمامعیار. کلام فروتنانهی ساموئل بکت جوان وصفالحال گویای سرگردانی های بی پایان ارسلان است:
"Spend the years of learning squandering / Courage for the years of wandering"
او به راستی و بیش از هر چیزی به تربیت نیاز دارد، به کارآموزی، به شدن. و دقیقاً همینجاست که قبیله هنرمندان سر برمیآورد، دَرِ خانهاش را به صدا در میآورد، از استعدادش ستایش می کند، با مسئله دار بودنش همدردی میکند و به او پیشنهاد جدیدی میدهد برای نوشتن که به واقع چیزی نیست جز گذراندن یک دوره کارآموزی به نام گرسنگی و نوشتن از گرسنگی. در واقع اگر ما در دو ژانر عمدهی رُمان کلاسیک، یعنی Bildungsroman وKünstlerroman ، با ماجرای شکل گیری جهان ذهنی هنرمند و قوام شخصیت او در مسیر تطور مواجهیم، اما ظاهراً در اور ـ ارسلان، قوام جای خودش را به تزلزل داده و فروپاشی جانشینِ شکلگیری شده است. اما این تنها ظاهر قضیه است: در مهلکه بلایاست که ارسلان باقی می ماند و دقیقاً با همین بقایاست که تطور خاص خودش را رقم خواهد زد.
اگر ارسلان، یک نویسنده ـ هنرمندِ در حالِ شدن است، پس آن چه ابداع می کند و مینویسد (نوشتارِ گرسنگی یا همان اثرِ هنری در حال ظهور او)، چیزی نیست و نمی تواند باشد مگر همزاد او؛ با این تفاوت که شکل ظاهری گوشت و پوست و استخوانِ ارسلان در آن به کلماتی بدل میشوند که همزادان مسخشده همان گوشت و پوست و استخوانِ دگردیسییافتهاند.
ارسلان، دستِ کم آنگونه که خودش را به ما می شناساند، یک پرسوناژ ـ ایده است: نه به درستی یک پرسوناژ است و نه به تمامی یک ایده و قطعاً این وضعیت استثناییِ نه این و نه آن، برای او ایدئال نیست و نمی تواند باشد – چه رسد به این که آن را ایدئالیزه هم کرده باشد. جهانِ صغیر ارسلان چنان آلوده به ایده هاست که او حتی هنگام نوشتن از زنی به نام یلدا یا به وقت یادآوری ناخواستهی پدرش، بیشتر با ایده/ایماژِ پیشینیِ (apriori) ایشان روبروست تا با خودِ واقعیشان.
شاید به همین دلیل است که او در نهایت تصمیم می گیرد به پیشنهاد مرموز قبیله هنرمندان آری بگوید تا حداقل برای یک بار هم که شده از این وضعیت اسفناک کَنده شود. او در نیاز به از سر گذراندن تجربهی جدید با رُمانتیکهایی مانند ویلیام بلیک شریک است، تنها با این تفاوت که فاقد معصومیت اولیه است. از این نظرگاه، گرسنگی صرفاً تجربه جدید او نیست: دعوت اوست به سمت معصومیت گمشده که البته برای وصول به آن باید بهای سنگینی پرداخت.
خلاصه: گرسنگی همان معصومیت اولیه است با آن یگانه ویژگی قائم به ذات و البته متناقضش: پُررمزورازترین پدیده ها اگر به آن به چشم هنر نگاه شود، و در همان حال ساده ترین پدیده ها، یعنی همان نیاز بنیادینی که هست و همهی انسانها به وقت نبودِ خوردنی با آن مواجه می شوند. در وضعیت جدید ارسلان یا همان حالت روحی و بدنی ناشی از گرسنگی کشیدن و نوشتن از گرسنگی، ایده گرسنگی به همان اندازه پابرجا و استوار به قوت خود باقی می ماند که ایده نوشتن از آن و از طریق این هر دو، فرآیندِ شدن – اما نه رو به جلو و نه حتی در جهت معکوس، بلکه در راستای تکرار مکرر همان چیزی که بوده و هست.
درست از همین نقطه است که ارسلان به طور جدی از برخی شبه نیاکانِ ادبی خودش همچون موسیو تستِ پُل والری یا ایژیتورِ استفان مالارمه جدا می شود، آن هم با قطع نوشتار گرسنگی، به منظور خروج از اتاق دَربسته، پانهادن بر این terra incognita و با هدف پیدا کردن چیزی برای خوردن و در نتیجه از گرسنگی نجات یافتن و زنده ماندن. شاید به همین دلیل است که باید بخش دوم کتاب را نویدبخش دانست، نه تنها برای ارسلان، بلکه همچنین برای خواننده – حتی اگر قالب و ضرباهنگ ماجراها ارسلان را از نو و البته این بار به روشی دیگر تا مرز نابودی پیش ببرد و خواننده را تا سرحد تعلیق و انتظار.
از این روست که دوبُعدی بودنِ شکلِ نوشتاری اور ـ ارسلان باید برجسته شود: این که نوشتار گرسنگی ابداعی ارسلان که چیزی از mise en abyme یا همان اثر در اثر را در دل خود نهفته دارد، نوشتاری که آرمان آن همزمانسازی گرسنگی است با نوشتن از گرسنگی، تنها بخشی از ماجراست و بخش دیگر، خروج از نوشتار گرسنگی است به منظور خارج شدن از خود گرسنگی و بالعکس.
نادر هوشمند
(پاریس، اردیبهشت هزار و سیصد و نود و شش)»
علاقمندان می توانند این کتاب را از سیامین نمایشگاه بینالمللی کتاب، غرفه نشر کیان افراز واقع در سالنA2، راهروی 1، غرفه۱۱ تهیه کنند.
۱. از توهین به افراد، قومیتها و نژادها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهامزنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیامها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمانها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.