داخلی
»مطالب کتابداری
»اخبار کتابخانه ملی
یادداشت رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به مناسبت روز خبرنگار
به گزارش لیزنا بر اساس اعلام روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، «اشرف بروجردی»؛ رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، همزمان با 17 مرداد، روز خبرنگار، یادداشتی را تحت عنوان «خبرنگار؛ دیدهبان شفافیت و سلامت جامعه» مرقوم کرد که متن کامل در ادامه میآید.
«روز خبرنگار مجالی است تا از کسانی بگوییم که بیش از یک قرن، مسئولیت خطیر شکلگیری و بیداری جامعه مدنی را به دوش کشیده و مشعل مطبوعات، این رکن چهارم دموکراسی را روشن نگاه داشتهاند. چراغی که تنها به مدد فداکاری و تلاش بیوقفه خبرنگاران برای روشن کردن حقیقت و گزارش کردن واقعیت روشن مانده است.
با گسترش رسانه های اطلاعاتی، ارتباطی و به ویژه شبکه های اجتماعی، خبر رسانی، به بخشی از زندگی روزمره شهروندان بدل شده و تولید خبر چند صدایی و تکثر بسیاری پیدا کرده و در این بین جامعه هنوز و حتی بیش از گذشته، به خبر رسانی مسئولانه نیازمند است. خبرنگاران دغدغهمند، برخلاف «خبرسازها» از منطق قدرت حاکم بر رسانه تبعیت نمیکنند، بلکه اصول خود را بر رسانه تحمیل می نمایند.
بنیادی ترین اصل خبرنگاری جستوجوگری حقیقت است. خبرنگاران، دیده بان شفافیت نظام سیاسی کشورند نه به این معنا که برای انتقام و سهم خواهی گروه های مختلف علیه یکدیگر، دست به افشاگری بزنند و با اتهام زنی های بی پایه، اعتماد عمومی را خدشه دار کنند، بل از آن رو که مستند و با دلیل از لایه های فساد در سطوح مختلف جامعه، پرده بر میدارند. بی لنگر نمی توان در دریای نا آرام و بی پایان خبر پیش رفت و اتکای خبرنگاران به اخلاق حرفه ای، لنگری است که این کشتی را به سلامت به مقصد خواهد رساند. در این میان شرط اساسی برای فعالیت خبرنگاران محقق و مستقل دسترسی آزادانه به اطلاعات است. وظیفه حاکمیت و دولت ما، امروز این است که با امواج مطالبه شفافیت جامعه همراه شوند و فرصت دسترسی آزادانه مردم و به ویژه خبرنگاران به اطلاعاتی که پاسخهایی به سؤالها و دغدغه مندی های جامعه را خواهد داد، فراهم سازند. وقتی حکومت راه مفری برای رهایی از فسادهای سازمان یافته ایجاد نکند آنگاه مردم حق خواهند داشت به مسئولانشان بی اعتماد شوند و از آنها برای انجام اصلاحات اساسی نا امید گردند. امروز متأسفانه دسترسی به اطلاعات، بیش از آنکه یک حق عمومی باشد به ابزاری برای کشمکش گروه های سیاسی بدل شده و همین امر هزینه های گزافی بر حق خواهی ها و مطالبه گری ها تحمیل کرده و خبرنگاران مستقل تاوان آن را میپردازند.
خبرنگاران اما مسئولیت نقادانه دیگری نیز دارند. در زمانه و در جهانی که رسانه ها به خدمت منازعات سیاسی صاحبان قدرت در آمده اند، رسانه های بزرگ جهان، با ادعای مالکیت بر حقیقت، اخبار را به شیوه ای که خود می خواهند، منتشر کنند. خبرنگاران مستقل اما از منطق تک گویی پیروی نمی کنند و حقایق ساخته شده به نفع صاحبان قدرت را به چالش می کشند چه در داخل کشور باشند و چه در خارج از مرزها. شرافت و مسئولیت رسانههای امروز در عصر تکثر صداها، وابسته به این است که واقعیت را از تمامی ابعاد آن بکاوند و مسائل اجتماعی – سیاسی را از زوایایی عیان کنند که توسط بنگاهاهای رسانه ای از دیدگان پنهان مانده است.
از اصول تولید خبر و خبر رسانی در بسط شفافیت و دموکراسی که گذر نماییم باید به این اشاره کنیم که میراث خبرنگاران گنجینه تاریخی مهم کشور نیز هست. بسیاری از رویدادهای ریز و درشت جامعه همراه با تحلیل های گوناگون از منظر دیدگاههای سیاسی-اجتماعی مختلف از سال های دور در مطبوعات کشور ثبت شده اند و رجوع به آنها می تواند، نگاهی تاریخی به تحلیل ها و کنشگری ها در شرایط خاص سیاسی و اجتماعی بدهد.
در ارتباط با این دغدغه و در راستای حفظ اسناد مکتوب کشور، گنجینه پیایندها یا نشریات سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران یگانه مرجعی است که از 80 سال پیش، و به طور پیوسته میراث مطبوعاتی کشور را جمع آوری و نگهداری مینماید. این گنجینه با بیش از 5 میلیون نسخه و بالغ بر 24 هزار عنوان نشریه، غنی ترین آرشیو مطبوعات کشور و آیینه تمام نمای جامعه و حکومت هاست. این روزها که موج نارضایتی و بی اعتمادی استقلال کشورمان را تهدید میکند، رجوع به این وقایع نگاری های تاریخی می توانند درسهایی مهم برای عمل حاکمان و مردم داشته باشند و از التهاب جامعه بکاهند. درها به روی خبرنگاران، پژوهشگران و سیاستمداران باز است و زمان آن رسیده است تا قدمی فراتر از خبررسانی های معمول برداشته و با بازگشایی این گنجینه ها، از اوراق تاریخ درس بگیریم. مهم ترین درسی که این اوراق تاریخی به ما مسئولان میدهند، فراموش نکردن اصل صداقت با مردم در سیاست ورزی است. این پیامیست که خبرنگاران باید با استخراج آن از دل تاریخ به گوش مردم برسانند چرا که خبرنگاران حاملان رسالتی هستند که پیامبران الهی عهدهدار آن بودند. واژهای که قرآن از آن با عنوان «نبی» به معنای آورنده خبر یاد میکند.
17 مرداد، روز خبرنگار را به تک تک خبرنگاران و روزنامهنگارانی که تلاش میکنند چراغ حقیقت همواره روشن بماند تبریک میگویم.»
۱. از توهین به افراد، قومیتها و نژادها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهامزنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیامها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمانها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.