کد خبر: 35259
تاریخ انتشار: سه شنبه, 05 تیر 1397 - 14:44

داخلی

»

مطالب کتابداری

»

کتابخانه های عمومی

4 هزار نسخه کتاب خطی و چاپ سنگی در کتابخانه آستان قدس رضوی

منبع : لیزنا
مجموعه بی‌نظیری شامل 4 هزار نسخه از آثار شیخ بهایی در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود که بیشتر آن‌ها، در زمان حیات شیخ توسط خود وی شرح و تصحیح شده و وقف‌نامه آن، به دستخط و مهر و امضای شیخ است.
4 هزار نسخه کتاب خطی و چاپ سنگی در کتابخانه آستان قدس رضوی

به گزارش لیزنا بر اساس اعلام روابط ‌عمومی و امور بین‌الملل سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، کارشناس مسئول مخطوطات این سازمان اعلام کرد: «بهاء الدین محمد عاملی معروف به شیخ بهایی بیش از 90 کتاب و رساله در سیاست، فقه و حدیث، ریاضی، اخلاق، نجوم، عرفان و تصوف، فقه، مهندسی و هنر و فیزیک نگاشته و اشعار بسیاری نیز به زبان‌های عربی و فارسی از او به یادگار مانده است که بیشتر آن‌ها در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود».

سید محمدرضا فاضل هاشمی در این رابطه افزود: «بیشتر این آثار که برخی را خود شیخ، شرح و تصحیح کرده، در کتابخانه شخصی او نگهداری می‌شده که وی شخصاً آن‌ها را به کتابخانه آستان قدس رضوی اهدا کرده و یادداشت وقف با دستخط و مهر و امضای شیخ در این آثار به چشم می‌خورد.»

وی به یکی از این نسخه‌ها که خود شیخ بهایی بر آن شرح نگاشته و «ابن خاتون» شاگرد وی، آن را به فارسی ترجمه و شرح کرده، اشاره کرد و گفت: «از جمله نسخه‌های نفیس از آثار شیخ بهایی، کتابیست با عنوان «اربعین حدیث» معروف به «اربعین» به زبان عربی به تاریخ کتابت 1010 و وقف سال 1309 شمسی که هرچند عالمان شیعی بسیاری به تألیف اربعین پرداختند، اما این اثر که آن را به نام «چهل حدیث» نیز خوانده‌اند، از بهترین و معروف‌ترین اربعین‌هاست.»

وی به نسخه ارزشمند دیگری از آثار این دانشمند نامدار عصر صفوی اشاره کرد و توضیح داد: «این اثر با عنوان «منتخب تأویلات» در تفسیر قرآن کریم  است که در سال 1014 کتابت و در 1067 توسط ابن خاتون عاملی وقف شده است.»

وی به معرفی یکی از برجسته‌ترین آثار شیخ بهایی در حوزه علوم و معارف اسلامی پرداخت که در 1017 در اصفهان کتابت شده و تصریح کرد: «نام این کتاب «مشرق الشمسین و اکسیر السعادتین» (یا مجمع النورین و مطلع النیرین) است که مؤلف در آن، با بهره‌گیری از آیات الاحکام و روایات فقهی، به ارائه فقه استدلالی شیعه پرداخته است.»

وی از نسخه‌ای یاد کرد که در سال 1027 در مشهد کتابت شده و نادرشاه افشار آن را در سال 1145 وقف کرده است و ادامه داد: «عنوان آن، «اثنی عشریات خمس» است که به «رسایل خمس اثنی عشریه» و «رساله اثنی عشریه» نیز معروف است و پیرامون طهارت، نماز، زکات، روزه و حج تألیف شده است.»

در پایان، وی، شیخ بهایی را از واقفان عمده آستان قدس رضوی دانست که وقفیات وی، به تألیفاتش محدود نمی‌شود و گفت: «از جمله آثاری که به دستخط وی وقف شده، قرآن‌های منسوب به دستخط امام علی، امام حسن، امام حسین و امام سجاد علیهم‌السلام، به خط کوفی و بر روی پوست آهوست که از طرف شاه عباس صفوی وقف شده و وقف‌نامه آن تماما به دستخط شیخ بهایی است و هرکدام از این قرآن‌ها، جزو شاهکارهای هنر اسلامی قرون اولیه به شمار می‌رود.»

گفتنی است که بهاءالدین محمدبن حسین بن عاملی، معروف به شیخ بهایی، دانشمند نامدار قرن دهم و یازدهم هجری است. وی در بیست سال آخر عمر خود عنوان «شیخ الاسلامی» در دربار شاه عباس اول صفوی داشت و در سال ۱۰۳۱ هجری قمری مصادف با 1000 هجری شمسی در اصفهان درگذشت و بر اساس وصیتش، او را در آستان قدس رضوی و در کنار مزار علی بن موسی الرضا(ع) به خاک سپردند.

خواهشمند است جهت تسهیل ارتباط خود با لیزنا، در هنگام ارسال پیام نکات ذیل را در نظر داشته باشید:
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.
نام:
ایمیل:
* نظر: