داخلی
»مطالب کتابداری
»گاهی دور گاهی نزدیک
(لیزنا: گاهی دور گاهی نزدیک ۱۹8): کاظم حافظیان رضوی، استاد علم اطلاعات و دانش شناسی: در نوشتههای زیادی از روزنامههای (ژورنالیستی) یا دانشگاهی (آکادمیک) ملاحظه می شود که تاکید می نماید «امروز اطلاعات مقولهای بسیار با ارزش است» و در ادامه بقیه توضیحات خود را در بحثی که مورد نظرشان است، ارائه میدهند.
نگارنده از آنجایی که از نظر حرفه ای سال های زیادی را در ارتباط با اطلاعات علمی و فرهنگی سروکار داشته و در عین حال اطلاعات به عنوان موضوع و مقوله اصلی مطالعات و نوشته ها و تدریس هایش بوده است به این اظهارنظر امروز با تعجب می نگرد. چرا که بر این عقیده هستم اطلاعات همیشه مقوله ای با ارزش بوده است، در طول تاریخ.
نگاهی به سیر تحول افزار ثبت و ضبط و نشر اطلاعات و اندیشه در طول تاریخ تمدن در همه سرزمین ها اعم از جوامع مطرح و اجتماعات کوچک نشان میدهد از مقولات اصلی و دغدغه های دائمی دانشمندان جوان در هر سطحی اختراع الفبا و همچنین بستر و ابزار نگارش بوده است.
امروزه در کاوش های باستانی یکی از موارد بسیار با اهمیت و مورد توجه باستانشناسان کشف اقلامی است که نشان از روشهای ثبت اطلاعات و انتقال دانش و یافته های مردم باستان دارد. چرا که این یافته ها و کشفیات نه تنها به نمایان ساختن و روشن شدن دیدگاه ها و مسائل مورد توجه به اقوام گذشته کمک مینمایند، بلکه به درک و شناخت خدمت اندیشههای بشری نیز نائل می آیند.
برای مثال دوست دارم به این نکته اشاره کنم که از نظر من یکی از موارد بسیار مورد توجه و قابل مداقه تاریخ اندیشه دینی و پیدایش ادیان در زندگی بشر است بدیهی است برای پی بردن به این تاریخ گریزی نیست جز مطالعه تاریخ ادیان نگارش تاریخ ادیان. نگارش تاریخ ادیان هم بر اساس یافته ها و اکتشافات و به ویژه مکتوبات و نوشته هایی ممکن است که به یمن کاوش های باستان شناسان و پژوهش پژوهشگران به دست آمده. تفکر و مداقه در محتوای ادیان نیز توسط دین شناسان حاصل میگردد. بنابراین بدون شک اطلاعات در همه دوران ها و نه فقط امروز مقوله ای با ارزش و قابل توجه بوده و هست.
از طرف دیگر اگر در تاریخ تحول محل های اطلاعاتی اعم از دستی و ماشینی و الکترونیکی از جمله سنگ، چوب، گل پخته، پوست، فلز، پارچه، کاغذ، مقوا و پلاستیک و در ادامه میکروفیلم، میکرو فیش، صفحه قیری، نوار کاست، نوار ویدیو، فیلم، طلق شفاف، فلاپی دیسک سخت و صفحات فشرده نوری (تصویری صوتی متنی و ...) را شناختهایم و شاهد تلاشی مستمر و پیگیر برای دستیابی به روش ها و ابزار جدید ذخیره و بازیابی اطلاعات هستیم، بدون شک همه به دلیل اهمیت و ارزشی است که بشر برای اطلاعات قائل است.
بدیهی است دارنده اطلاعات از قدرتی گسترده تر نسبت به دارنده آن برخوردار است البته به شرطی که بتوانند از آن درست و به موقع استفاده نماید. سازماندهی اطلاعات فراهم آمده که با اهتمام کتابداران و اطلاع رسانان و آرشیویست ها و رایانه کاران حاصل می گردد در افزایش این قدرت نقشه بلامنازع دارد.
اگر در جهان امروز شعارInformation is Power داده می شود، باید توجه داشت پارسی گوی کبیر سرزمین ما، حکیم ابوالقاسم فردوسی هزار و اندی سال پیش در سروده ماندگار خود شاهنامه گفته است: «توانا بود هرکه دانا بود» و تا امروز این اندیشه و محتوا همچنان به قوت خود باقی است.
بنابراین اگرچه امروز اطلاعات در پیشانی مقولات جهانی خودنمایی می کنند و گره گشای بسیاری از مسائل بشری است، اما باید گفت با توجه به شواهد تاریخی اطلاعات همیشه در طول تاریخ ارزشمند بوده و این ارزش توسط اهل معنا شناخته شده و آشکار بوده است، بدون شک.
این یک فرصت عالی است برای جامعه کتابداری و اطلاع رسانی. فقط باید روی پوزیشنیگ (جایگاه یابی) خودمان بیشتر کار کنیم.