فعالیت کتابخانه مرکزی دانشگاه سمنان در دو حوزه آموزش و تولید محتوا

 به گزارش لیزنا، افتتاح مجموعه ای ارزشمند با معماری جالب توجه، بهانه ای برای گفتگو با دکتر رحمان معرفت، عضو هیات علمی دانشگاه سمنان در گروه علم اطلاعات و دانش شناسی  فراهم کرد که اخیرا مدیریت کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه سمنان را برعهده گرفته اند.  

لیزنا:  لطفا برای آشنایی مخاطبان لیزنا مختصری درباره کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه بفرمایید؟

رحمان معرفت: در 300 کیلومتری شرق پایتخت در شهر سمنان و در دل کویر، دانشگاه با قدمت سمنان قرار دارد که  کتابخانه مرکزی آن همچون گنجینه ای ارزشمند در میانه این مجموعه می درخشد. از نظر معماری و زیبایی بنا، نمونه کتابخانه مرکزی دانشگاه سمنان در کشور بی نظیر است و بسان نگین انگشتری در حلقه علم و دانایی و فضای دانشگاه سمنان می درخشد. کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه سمنان دارای زیربنایی به مساحت چهار هزار و ۸۳۰ متر مربع است. در این پروژه سعی شده که حجم مجموعه کتابخانه دانشگاهی و سالن آن به عنوان یک تندیس یا یک عکس به یاد ماندنی باقی بماند. گره و چفد ضربدری در نما، حجم را از نظر بصری به هم پیوسته نشان میدهد. در حالی که شیشه های ثابت تیره مثلثی شکل فضا را روشن میکند و در واقع به نوعی با نور و سایه بازی میکند. این عناصر با کاهش نور خورشید بخصوص در تابستان گرم و خشک سمنان یک فضای آرام را بوجود می آورد.

لیزنا: در برخی اخبار از برگزیده شدن طرح کتابخانه مرکزی در برخی مجلات سخن به میان آمده بود. امکان دارد بیشتر توضیح بفرمایید؟

رحمان معرفت: بله حتما. وب سایت معتبر arthitecturalطرح آمفی تئاتر و کتابخانه مرکزی دانشگاه سمنان را در کنار طرح بزرگترین معماران دنیا از جمله زاها حدید، نورمن فاستر استیون هال و گروه BIG به عنوان پربازدیدکننده ترین طرحهای فرهنگی دنیا در سال 2012 اعلام کرده است. طرح این ساختمان به عنوان کانسپت های برتر معماری و هنر در مجلات و وب سایتهای معتبر بین المللی به صورت پی در پی به چاپ رسیده است.

 لیزنا: لطفا در خصوص برنامه های کتابخانه مرکزی توضیح دهید؟

رحمان معرفت: ضمن تشکر از همکاران کتابخانه مرکزی و مدیران پیشین کتابخانه، همچنین معاونین پژوهشی و مدیران دانشگاه که شکل گیری فضای فیزیکی و کالبدی فعلی، محصول تلاش جمعی همه این عزیزان است به استحضار خوانندگان لیزنا می رسانم که با همفکری و همکاری پرسنل علاقمند و دلسوز کتابخانه مرکزی، در دو حوزه کاری آموزش و تولید محتوا تلاش بیشتری انجام خواهیم داد. آموزش در دو بعد  و شامل آموزش حرفه ای همکاران دانشگاهی و آموزش سواد اطلاعاتی کاربران و مراجعان کتابخانه خواهد بود. خوشبختانه دانشگاه سمنان در برگزاری کارگاه های سواد اطلاعاتی برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی سالهاست برنامه های منظم و مناسبی داشته است که امیدواریم این برنامه با قوت بیشتری ادامه یابد.

 یکی دیگر از برنامه های کتابخانه مرکزی، راه اندازی و تجهیز مرکز سمنان شناسی و مرکز اسناد است که از مدتها به عنوان یک نیاز در استان پهناور سمنان مطرح شده است. به نظر می رسد توجه به ظرفیت های بومی استان و مشارکت در ارائه خدمات اطلاعاتی به جامعه دانشگاهی در همراهی با صنعت و مطرح کردن کتابخانه مرکزی در بین اقشار جامعه از طریق تعریف برخی ایام به عنوان "روز کتابخانه باز" یا "کتابخانه بدون دیوار" از ضروریاتی است که با کمک همکاران کتابخانه مرکزی و حمایت مدیران ارشد دانشگاه رقم خواهد خورد. به نظر می رسد که کتابخانه باید به مراجعان غایب خود توجه بیشتری نماید. این مراجعان در نگاه اول کاربرانی هستند که به هر دلیل ارتباط خود را با کتابخانه و خدمات آن قطع کرده اند و در مرتبه بعد، مخاطبان جامعه هستند. همچنین کتابخانه مرکزی برای رسیدن به کتابخانه سبز از تجربه گروه های آموزشی مرتبط دانشگاه بهره خواهد برد و تلاش خواهد کرد که به شاخص های مرتبط با کتابخانه های سبز دست یابد و به عنوان نمونه ای از کتابخانه های سبز مطرح شود.

لیزنا: ضمن تشکر از جنابعالی بابت حضور در این گفتگو، در پایان اگر موضوعی باقی مانده است که در جریان گفتگو به آن نپرداخته ایم، لطفا بفرمایید.

رحمان معرفت: بنده هم به نوبه خود از سرکار عالی تشکر و قدردانی می کنم که این فرصت را برای اطلاع رسانی و اشاعه فعالیت های کتابخانه مرکزی دانشگاه سمنان فراهم کردید. ما همواره بر بلندای افتخارات، تلاش ها و دستاوردهای پیشینیانمان ایستاده و بر آن افتخار می کنیم. در اینجا لازم می دانم از مدیریت محترم دانشگاه جناب آقای دکتر نصیری و تمام مدیران پیشین دانشگاه، همچنین معاونت محترم پژوهشی دانشگاه و معاونین پژوهشی پیشین، مدیران سابق کتابخانه مرکزی و تمامی همکاران کتابخانه مرکزی که کتابخانه را در رسیدن به اهداف خود یاری رسانده و می رسانند، تقدیر و تشکر کنم.

***

لازم به ذکر است که کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه سمنان در سه طبقه، شامل بخش امانت، مرجع و پایان نامه در دو مخزن شماره 1(کتب فنی- مهندسی و علوم پایه  و همچنین مخزن شماره 2(کتب علوم انسانی ، گردشگری و کویرشناسی)، سالن های مطالعه خواهران و برادران بصورت مستقل هر کدام با ظرفیت 140 نفر، سالن مطالعات گروهی، مرکز اطلاع رسانی و کتابخانه دیجیتال خواهران و برادران، بخش پشتیبانی سیستم ها، و سفارشات است .

می توان گفت که  ساختمان کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه سمنان  به لحاظ حفظ انرژی جز ساختمان‌های سبز محسوب می شود؛ چرا که به علت وجود پنجره‌های مثلثی شکل  متعدد از کف تا انتهای (نزدیک سقف) در ضلع شرقی و غربی قسمت زیادی از روشنایی و نور داخل ساختمان سالن مطالعه و مرکز اطلاع رسانی (سایت کامپیوتر) از تابش غیرمستقیم خورشید حاصل می شود و به این ترتیب در کل روز سالن های مطالعه، نیازی به روشنایی غیرطبیعی (مصنوعی) ندارد و طراحی آن به گونه ای است که تا 75درصد از نور طبیعی استفاده می شود. همچنین ساختمان کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد در برابر آتش، سرما و گرما  مقاوم است، به علت اینکه در بدنه اصلی این ساختمان سازه بتونی به کار رفته است.

فضای بخش‌های اداری کتابخانه مستقل از سالن‌های مطالعه طراحی شدند و این امر موجب می‌شود تا تردد و امور اداری از فضای سالن‌های مطالعه جدا باشد تا فضای مناسب‌تری برای مطالعه به وجود آید.

یادآوری می شود که ساخت این پروژه سال 1387 شروع و آبان سال 1396 کار انتقال مجموعه منابع از کتابخانه های دانشکده های داخل پردیس به ساختمان فعلی کتابخانه مرکزی آغاز و تا بهمن 96 بطول انجامید. و سرانجام در چهارمین روز از گرامیداشت هفنه دولت سال 97، با حضور دکتر غلامی، وزیر علوم به بهره برداری نهایی رسید. برای دسترسی به سایت کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه سمنان می توانید از لینک http://lib.semnan.ac.ir/ استفاده کنید.

گفتگو: پروانه کاشانی، کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه سمنان