سنندج هفتمین پایتخت کتاب ایران شد

به گزارش لیزنا، مراسم معرفی هفتمین پایتخت کتاب ایران دو شنبه ۶ دی ماه ۱۴۰۰ با حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ، یاسر احمدوند معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، مهدی جمالی نژاد معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزارت کشور و رئیس سازمان شهردارها و دهیاری‌ها، علیرضا مختارپور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، حجت الاسلام والمسلمین حبیب رضا ارزانی رئیس ستاد عالی کانونی های فرهنگی و هنری مساجد کشور، محمدعلی مرادیان مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی، مهدی رمضانی سرپرست نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، قانعی مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس برگزار شد.

محمد مهدی، اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با گرامیداشت یاد شهدای انقلاب، دفاع مقدس و مدافع حرم طی سخنانی گفت: برگزاری مراسم انتخاب پایتخت کتاب ایران ابتکار خوبی بوده که در سال‌های گذشته همکاران ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایجاد کردند و باید از کار خوب و نیکو تقدیر و تشکر کرد. بر این اساس از همه دست اندرکاران برپایی این رویداد تقدیر می‌کنم و از جناب آقای احمدوند و همکاران‌شان در معاونت فرهنگی این وزارتخانه می‌خواهم که به انجام کارهای نو و ماندگار در این حوزه فکر کنند و ابتکارات جدیدی را در این عرصه نشان دهند.

توجه ویژه به امر کتاب و کتابخوانی در بیانات رهبری

وی با اشاره به دغدغه‌مقام معظم رهبری در حوزه کتابخوانی  گفت: بحث کتاب و نهضت کتابخوانی از مطالبات جدی رهبر عزیز و فرزانه انقلاب اسلامی بوده که اهتمام ویژه‌ای را در این زمینه داشته‌اند. نمی توانم به این نکته اشاره نکنم که یکی از معماران اصلی دستاوردهای فرهنگی کشور در این چهار دهه مقام معظم رهبری بودند که با وجود همه مشغله‌ها و دغدغه‌هایی که در اداره امور کشور و رهبری جهان اسلام و جریان مقاومت دارند، با مشی فرهنگی، نگاه هنری و حضور ممتد در عرصه فرهنگ و هنر کشور به صورت تاثیرگذار و بی‌نظیر نقش آفرینی کرده اند. همچنین همواره صحبت از فرهنگ و هنر بخش بسیار مهم سیاست‌گذاری های کلان معظم له در مطالبات شان بوده است.

وی افزود: در آغازین روز ریاست جمهوری آیت الله رئیسی وقتی مراسم تنفیذ در محضر ایشان برگزار می‌شد، به حوزه فرهنگ توجه فرمودند. در آغاز کار، اعضای دولت که به محضر ایشان شرفیاب شدیم، به صورت ویژه به موضوع بازسازی ساختارهای فرهنگ تاکید فرمودند و خط مشی کلام دولت را در این موضوع تبیین فرمودند. در حوزه شورای عالی انقلاب فرهنگی و تحول نوینی که آنجا صورت گرفت ایشان بار دیگر اهتمام خود در این زمینه را نشان دادند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی  تصریح کرد: بر این اساس فکر می‌کنم در حوزه حاکمیت و دولت ما بدهکاری های زیادی را در خصوص اوامر و دستورات رهبر معظم انقلاب داریم. بر همه مجموعه دولت و وزارتخانه های مختلف به ویژه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی واجب است که جبران مافات کنند و قدم‌های مهمی را از جمله در حوزه کتاب و کتابخوانی بردارند.

گسترش کتابخانه‌ها از مهمترین زیرساخت‌های رسیدن به تمدن اسلامی

اسماعیلی موضوع کتاب و کتابخوانی را یکی از سرفصل های اصلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد و گفت: با توجه به مناسبت‌‎های فراوان تقویمی باید برنامه‌های متناسب را برای ایجاد آن تحرک، انگیزه و نشاط در ترویج کتابخوانی و در نهایت برای تغییر رفتار فرهنگی شهروندان، درنظر بگیریم. این موضوع هم نیازمند تهیه و تدوین پیوست رسانه ای از پیش از آغاز تا پس از پایان برنامه ها است.  نفس امر کتابخوانی برای یک فرد یک فرهیختگی را به وجود می‌آورد و این فرهیختگی لزوم یک جامعه پیشرو و با ادعای تمدن سازی است.

وی با اشاره به هدفگذاری انقلاب اسلامی برای رسیدن به نقطه تمدن اسلامی گفت:  ترویج کتابخوانی، گسترش کتابخانه‌ها و افزایش سرانه مطالعاتی حتما از مهمترین اقتضائات و زیرساخت‌های رسیدن به این هدف بزرگ است که باید آن را از خودمان شروع کنیم. ما که متولیان حوزه فرهنگ هستیم با همه دغدغه ها و مشکلات باید بیش از سایرین به این امر مقید باشیم. در برنامه های مطالعاتی رهبر معظم انقلاب که گزارش می شود گاهی برای ما خجالت آور است. کمتر کتاب منتشر شده ای است که ایشان نخوانده باشد. نه اینکه تورق کرده باشند، بلکه به معنی واقعی خوانده اند. من به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به رویکرد رهبر انقلاب احساس خجلت دارم، چگونه ما می توانیم ادعای فرهیختگی، حضور و متولی گری داشته باشیم اما اینقدر نسبت به کاری که بر عهده مان است دور باشیم.

اسماعیلی افزود: اخیرا در سفری که به مشهد داشتم و بازدیدی از منزل رهبر انقلاب که پیش از انقلاب در آن ساکن بودند کردم، نقل می کردند رهبر فرزانه انقلاب تا ۲۰ سالگی بیش از هزار رمان را در این خانه مطالعه کرده اند. این حجم از فرهیختگی و علاقه  مندی به کتاب در میان رهبران دنیا مثال زدنی و نمونه است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی  با تاکید بر توجه ویژه به افزایش مشارکت شهرها در طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران گفت: ما از این جشنواره ها و نمادسازی ها به دنبال ایجاد یک رقابت سالم هستیم. امروز ۱۹۲ شهر در این برنامه شرکت کردند، در حالی که بر اساس آخرین تقسیمات کشوری ما دارای حدود ۱۳۰۰ شهر هستیم که باید برای دوره‌های آتی هدفگذاری منسجمی برای افزایش تعداد شهرهای مشارکت کننده درنظر گرفته شود. امیدوارم مسئولان مختلف شهر برگزیده پایتختی کتاب این حرکت را گسترش دهند و کتاب و کتابخوانی را به اقشار و اصناف مختلف تعمیم دهند و سال آینده با کارنامه پرباری از شهر و پایتخت و کتاب ایران مواجه باشیم و این موضوع تداوم و گسترش کمی و کیفی بیشتری داشته باشد.

اسماعیلی همچنین با تقدیر از زحمات و فعالیت‌های علیرضا مختارپور در دوره چندین ساله در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و عهده دار شدن ریاست کتابخانه ملی با حکم رییس جمهور گفت: ما در دولت برای تکمیل زیرساخت‌ها عزم خود را به شدت جزم کردیم. در نهاد کتابخانه ها با همراهی عزیزان از جمله آقای رمضانی که به تازگی سرپرستی نهاد را برعهده گرفته است،  تلاش‌های خوبی در حال انجام است. اخیرا در بازدیدی که  به اتفاق استاد مختارپور و آقای رمضانی از شهر سنندج و مجموعه بازآرایی شده امام خامنه‌ای (حفظه الله تعالی) داشتیم، انصافا خدمات کم نظیری را در این کتابخانه شاهد بودیم. این خدمات و بازآرایی در کتابخانه مرکزی پارک شهر نیز بسیار شایسته و درخور تقدیر بود. ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری همه دستگاه ها تلاش می‌کنیم که این فعالیت ها را گسترش دهیم.

رییس هیئت امنای نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور همچنین به شبکه بسیار خوب ۲۶ هزار کانون فرهنگی هنری مساجد و بیش از ۱۰ هزار کتابخانه این مجموعه اشاره کرد و خواستار افزایش کمّی و کیفی کتابخانه های این مجموعه شد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی  اسماعیلی با اشاره به کتابخانه های تحت پوشش مجوعه شهرداری افزود: باید با هم افزایی ظرفیت ها و استعدادها در کنار هم کمک کنیم تا بتوانیم این تحول مهم را مدیریت کنیم.

وی تصریح کرد: امیدواریم کار مهمی که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عهده گرفتیم با قوت ادامه دهیم. دوستان ما در معاونت فرهنگی، در نهاد کتابخانه های عمومی کشور، در ستاد کانون های فرهنگی هنری مساجد، کتابخانه ملی که ظرفیت های مهم منطقه ای و کشوری دارد، شهرداری ها و همه نهادهایی که در این حوزه دخیل هستند، کمک کنند تا به ظرفیت های موجود توجه بیشتری کنیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: هم اکنون فصل بودجه است و امیدواریم نمایندگان محترم و انقلابی مجلس به لایحه ای که دولت برای گسترش فعالیت های فرهنگی در نظر گرفته است توجه و عنایت داشته باشند تا حوزه فرهنگ و هنر تقویت شود و در جایگاه شایسته ای که در طراز نگاه رهبران انقلاب اسلامی است جایگاه قرار گیرد و بدرخشد و زمینه های گسترش تمدن نوین اسلامی و ایرانی فراهم شود.

تلاش برای ایجاد حرکتی پایدار برای ارائه خدمات کتاب محور

مهدی رمضانی، سرپرست نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با ابراز خرسندی از حضور در این مراسم طی سخنانی گفت: فرصت انتخاب یک شهر به عنوان پایتخت کتاب ایران علاوه بر اینکه امکانات، خدمات و تاسیساتی را در حوزه کتاب و کتابخوانی به آن شهر اضافه می‌کند، بر اساس آمار و گزارش های موجود مشخص شده که تلاش یک شهر برای انتخاب به عنوان پایتخت کتاب، بسیاری از شهرهای دیگر را نیز درگیر موضوع کتاب می‌کند که این موضوع خود یک اتفاق مغتنم است. ضمن اینکه در ادامه این مسیر اتفاقات خوب زیربنایی درآن شهرها می افتد که ماندگار می‌شود.

وی با اشاره به تلاش‌ها، اهتمام و حمایت‌های بی دریغ علیرضا مختارپور در انجام اقدامات زیربنایی طی دوران مسئولیت خود در نهاد افزود: در این سال‌ها علی رغم محدودیت‌های موجود به واسطه شیوع بیماری کرونا، تاسیسات و امکانات خوبی را در شهرهای برگزیده به عنوان پایتخت کتاب ایران ایجاد کردیم که پایه برگزاری برنامه‌های کتابخوانی در آن شهرها شده است. چه در یزد، شیراز و دیگر شهرهایی که در این سال‌ها به عنوان پایتخت کتاب انتخاب شدند این تاسیسات و امکانات تا سال ها منشاء خدمات خواهند بود.

وی تصریح کرد: امیدوارم این حرکت نمادین به یک حرکت پایدار تبدیل و بستری برای ارائه خدمات متعدد و متنوع با محوریت کتاب و کتابخوانی در شهرهای مختلف کشور شود.

تلاشی برای حفظ یک جریان مستمر فرهنگی در شهرها

علیرضا مختارپور، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، با تقدیر از فعالان فرهنگی پایتخت جدید کتاب، شهرهای مشارکت کننده در این طرح و مسئولان فرهنگی شیراز پایتخت سابق کتاب ایران، طی سخنانی گفت: صرف نظر از تقدیرها و جوایزی که در این مراسم اهدا به شهرهای برگزیده اهدا می‌شود، پس از چند سال از برگزاری این برنامه‌ها، مشخص می‌شود که کدام شهر توانسته عنوان پایتختی کتاب و فعالیت در عرصه کتاب و کتابخوانی را به عنوان یک جریان مستمر فرهنگی برای خود حفظ کند. چرا که برخی شهرها هستند که نه فقط در حوزه فرهنگ، بلکه در حوزه‌های مختلف ممکن است در یک سال یا یک مقطع به عنوانی مفتخر شوند و تلاش‌هایی هم انجام دهند، اما پس از یکی دو سال دیگر خبری از آن فعالیت‌ها نباشد.

وی افزود: امیدوار هستیم زمانی که به دهمین سال برگزاری این برنامه رسیدیم، مشخص باشد که شهرهای مختلف برگزیده هم از نظر زیرساختی، هم از نظر برنامه‌های فرهنگی و هم از نظر تاثیر کتاب و کتابخوانی باعث تحول در رفتار عمومی مردم، سبک زندگی، رعایت اخلاق اجتماعی، رعایت مقررات، مدارا در تعامل با دیگران، رعایت اصول شرعی و اخلاقی شوند و این موضوع به سایر شهرهای کشور تسری پیدا کند.

همچنین در این مراسم یاسر احمدوند معاون امور فرهنگی و محمدعلی مرادیان مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی فرهنگی وزارت وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی به ارائه گزارش پرداختند.

گفتنی است در این مراسم با رای هیئت داوران از میان ۱۹۲شهری که در این برنامه شرکت کرده بودند شهر «سنندج» به عنوان هفتمین پایتخت کتاب ایران انتخاب و معرفی شد و لوح افتخار و تندیس پایتخت کتاب ایران را از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرد. همچنین علاوه بر شهر سنندج، شهرهای بم، اوز، نجف آباد و سمنان نیز با رای هئیت داوران این رویداد به عنوان شهرهای خلاق کتابخوانی ایران  در سال ۱۴۰۱معرفی شدند.

در شش دوره برگزاری این برنامه به ترتیب شهرهای اهواز (۱۳۹۴)، نیشابور (۱۳۹۵)، بوشهر (۱۳۹۶)، کاشان (۱۳۹۷) و یزد (۱۳۹۸) و شیراز (۱۳۹۹) توانسته اند عنوان «پایتخت کتاب ایران» را کسب کنند.