کتابخانه مخفی سوریه در دوره جنگ/ خواندن و حفاظت از رویاهای انسانی

 به گزارش لیزنا، جایی که گلوله ها و انفجارها از نان بیشتر شناخته شده اند، انتظار ندارید مردم بخوانند، چه رسد به اینکه بخاطر کتاب زندگی خود را در معرض خطر قرار دهند. در سال 2013، گروهی از خوانندگان مشتاق در دارایا، پنج مایلی جنوب غربی دمشق، هزاران کتاب از خانه های ویران شده را نجات دادند و آنها را با روتختی  بسته بندی و پنهان  کردند، درست در زمانی که قربانیان جنگ در اطراف آنها هر یک به فکر چاره‌ای برای زنده ماندن خود بودند. آنها كتابها را به زيرزمين بنايي كه طبقه فوقاني آن توسط بمب ها خراب شده بود، آوردند و كتابخانه اي را تأسيس كردند. آنطور که مایک تامسون خبرنگار، در کتاب خود با عنوان "کتابخانه مخفی سوریه، خواندن و رستگاری در شهری تحت محاصره" از این داستان عجیب در "کتابخانه مخفی سوریه" می‌گوید، این مجموعه کتاب زیرزمینی که توسط کیسه های ماسه ای احاطه شده است، چند جوان دانش آموز و دانشجو با هم کار می کنند و کتابخانه را می‌گردانند. تامسون اشاره می‌کند به سخن یکی از کاربران که گفته بود، "این کتابخانه برای ما در حکم واحه ای از زندگی عادی در میان دریای ویرانی عمل کرد".

 تامسون می‌نویسد، در"کتابخانه مخفی سوریه"  كتابدار بنیانگزار و گرداننده اصلی کتابخانه، یك پسر چهارده ساله به نام امجد است. او در یک دفتر بزرگ اسامی افرادی كه كتاب ها را امانت گرفته اند را می نوشت و سپس برای ادامه خواندن به صندلی خود باز می گشت. او به همه کتابهای که نیاز داشت دسترسی داشت، مگر کتابهایی که در قفسه های بالای کتابخانه چیده شده بود که باید از فرد دیگری برای دسترسی کمک می‌گرفت.  امجد به دوستان خود می‌گفت: "شما که تلویزیون ندارید، پس چرا به اینجا نمی آیید که کتاب بخوانید و خودتان را آموزش دهید؟ و برای من خیلی جالب بود که امجد در این کتابخانه هفته کتاب برگزار می کند و باشگاه کتابخوانی راه اندازی کرده است. و همینطور کلاس های آموزش زبان انگلیسی، ریاضیات و تاریخ جهان و همچنین ادبیات و دین راه اندازی کرده است.

 تبلیغات فعالیت های کتابخانه بدون به خطر انداختن امنیت آن یک معضل پیچیده بود؛ حامیان از ترس اینکه این هدف توسط نظامیان متخاصم هدف قرار گیرد فقط دهان به دهان تبلیغ می‌کردند. 8000 ساکنان باقیمانده آن - از جمعیت حدود 80000 نفر پیش از جنگ،  با بمباران ها، کمبود مواد غذایی، آب و انرژی روبرو بودند. اوضاع در سال 2014 بدتر شد كه گروههای افراط گرای مخالف دولت، رقه را به عنوان پایتخت خود اعلام و به حمله به مناطق وسیع سوریه و عراق ادامه دادند. گروههای افراط گرا که نام خود را جهادی گذاشته بودند، برای پیوستن مردم به آنها به مردم پول پرداخت می کردند و بسیاری از والدین نمی دانستند که فرزندانشان برای چه شغل هایی انتخاب خواهند شد، حمام، داوطلب كتابخانه؟ و با نفوذ گروههای افراطی، دارایا به محاصره کامل دولت درآمد و شرایط ما خیلی سخت تر شد. امجد به تامسون می گوید: "جهل همیشه دشمن بشریت است." محاصره در سال 2016 پس از اعتراضات بی شماری در رسانه های اجتماعی از جمله نامه سرگشاده ای که 47 زن در دارایا امضا کردند، که ناشی ناامیدی مطلق آنها بود، همراه با این واقعیت که این شهر پر از غیرنظامی بود، نه تروریست، آنطور که دولتیها ادعا می کردند از سوی دولت سوریه برداشته شد.

 تامسون، گزارشگر رادیو و تلویزیون که جنگ سوریه را برای خبرگزاریهای زیادی پوشش داده بود، ماه ها برای مصاحبه با بنیانگذاران کتابخانه و دوستانشان از طریق اسکایپ و رسانه های اجتماعی در ارتباط بود. تامسون می نویسد هر زمان که اینترنت در دارایا قطع می‌شد، همکاران کتابخانه  صحبتهایشان را در گوشیهای همراهشان به عنوان خاطرات صوتی ثبت می‌کردند و در زمان  برقراری دوباره ارتباط، به تامسون ارسال می‌کردند. کتاب تامسون چهره شهری جنگ‌زده را نشان می دهد و دربخش از کتاب از یکی از از مردم داریا  نقل کرده است، "کتابخانه سوخت (انرژی) برای روح ما بود و الآن می‌فهمیم که این کتابخانه برای ما یک نیاز اساسی بوده است". در نقل قول دیگری یکی از همکاران کتابخانه که دانشجوی دندانپزشکی  دانشگاه داریا است می گوید: این کتاب ها به ما کمک می کنند تا جهان خارج را بهتر بشناسیم. همانطور که کتاب تامسون ممکن است به جهان خارج کمک کند تا مردم سوریه را بهتر درک کنند. تاریخ غنی ادبی این کشور تحت الشعاع ناآرامی های جنگ داخلی قرار گرفته است، و کتابخانه مخفی دارایا گواهی بر پیگیری های طولانی مردم سوریه در هر دو زمان خوب و بد است. تامسون می نویسد، مانند بسیاری دیگر از مناطق درگیری، مردم دارایای سوریه، رویای "مکانی را برای برنامه ریزی آینده بدون گلوله و بمب"در سر دارند.

ترجمه از: بخش معرفی و نقد کتاب نیویورک تایمز