نقد و بررسی کتاب «سایه های باغ ملی»

به گزارش لیزنا، به همت اداره کتابخانه های عمومی شهرستان قدس، مراسم نقد و بررسی کتاب" سایه های باغ ملی" با حضور محسن هجری نویسنده کتاب و جعفر توزنده جانی منتقد اثر،سیده فهیمه اطهری رییس اداره  کتابخانه های عمومی شهرستان قدس،حسین محمدی رئیس اداره کتابخانه های عمومی شهرستان دماوند،زینب سلیمانپور مدیرحوزه علمیه حضرت باقرالعلوم علیه السلام و جمعی از علاقه مندان وبه میزبانی کتابخانه مرکزی در بستر فضای مجازی اسکای روومبرگزار شد.

جعفر توزنده جانی متولد سال 1341در نیشابور و از  نویسندگان برتر حوزه ادبیات کودک و نوجوان که به عنوان منتقد در این مراسم حضور داشت.

وی با بیان اینکه ترجیح میدهد از نقد معمولی خارج شده  و به گفت و گو در مورد متن کتاب بپردازد، گفت:  وقایع کتاب بین سالهای 1349 تا 1352شکل می گیرد. محور اصلی کتاب، سامان، جوانی از شهر سبزوار است که به منظور تحصیل در رشته جامعه شناسی  به شهر تهران کوچ می کند وعلاقه زیادی به دکتر علی شریعتی دارد. درتهران خوابگاهی ساکن می شود که هم اتاقی هایش گرایشات مختلف سیاسی دارند و به جلسات دکتر شریعتی در حسینیه ارشاد می روند. در این میان واقعه سیاهکل رخ می دهد که عده زیادی از جمله سامان زندانی می شوند و تنها در صورت همکاری میتوانداز زندان آزاد شود. سامان  پس از مشورت با نامزدش تصمیم می گیرد از فضای تهران دور شده و با بهتر شدن شرایط بازگردد.

محسن هجری متولد 1342 در بروجرد، روزنامه نگار و نویسنده پرکارادبیات کودک و نوجوان  است  که برخی از آثار او  من جمله" طلوع آن ستاره ها"،" آتشی به لطافت بنفشه ها"، "فصل چیدن"،  "تحقیق چیست و محقق کیست"، طی سالهای اخیر به چاپ رسیده اند.

محسن هجری هدف از  نگارش این کتاب که به گفته توزنده جانی رمانی تاریخی است را علاقه درونی و بلند مدت خود به تاریخ عنوان کرد و افزود  با مطالعه هر رمان تاریخی میتوان به زاویه دید نویسنده اثر پی برد. تاریخ شبیه آینه است  و کمک می کند  تا امروزمان را بهتر ببینیم .

 وی افزود: تصور من ازوقایع  سالهای 1349 تا 1352 تکرار تاریخ ملی شدن صنعت نفت نیست بلکه تداوم آن است. در اینجا سن مبارزان پایین می آید و جریانی که رهبری  انقلاب را به دست می گیرد از یک سو روشنفکران دینی و از سوی دیگرروحانیت است.  انقلاب ایران در حرکت های سیاسی خاورمیانه نیزموثر بوده است. تلاش بنده در این کتاب نشان دادن  مقاطعی از انقلاب است که مغفول مانده است.

هجری در ادامه افزود: برخی می گویند چرا انقلاب  کردیم مگر الان شرایط بهتر شده؟ این کتاب به کالبدشکافی مناسبات پیش از انقلاب می پردازد. قدرتمند ترین نهاد اجتماعی ایران سنت است و نمی توان با آن مقابله کرد کاری که رژیم گذشته انجام داد. در آن دوران فشارهای امنیتی زیاد بود و شرایط با ثباتی وجود نداشت.

توزنده جانی منتقد اثر،انقلاب با به معنی پوست اندازی ومنتقلب شدن تعریف کرد که دراین رمان کاملا مشهوداست.درسوالاتی که سامان ازمادرش می پرسد ،مباحثه جوانان باهم نشانگر این پوست اندازی از درون منقلب شدن استو

همچنین وی در پاسخ به سوال مجری برنامه در مورد مزایای نقد گفت:  تمامی نویسندگان اگر به  مرحله ای از نویسندگی رسیده اند حاصل نقد صحیح است و بدون نقد ادبیات رشد نمی کند و نقد اصول ارتقاء یک نویسنده است. مهمترین ویژگی نقد  خوانش خوانا است یعنی کتاب را درست بخوانیم. نقد خوب نقدی است که ما را به بیرون ارجاع نداده و مربوط به متن باشد.

توزنده جانی تصریح کرد: در کتابهای آقای هجری دیالوگ نقش اساسی دارد مانند کتاب"چشم عقاب"و"اقلیم هشتم"وایشان نویسنده بروزی است ولی دراین کتاب گاهی دیالوگها شبیه راوی داستان شده است .

وی افزود: محور این کتاب خانواده وازدواج است ودراکثرقسمتها تصویری زیبا وخوشایند ازخانواده نشان داده می شودومی توان گفت نام کتاب نشانگر تصویری ازخانواده می تواند باشد که درگذشته خانواده درباغ ملی قرارمی گداشتند ودورهم جمع می شدند. کتاب سایه های باغ ملی  تصویری کلی از یک خانواده ایرانی در یک دوره تاریخی است  که دچار آشوب و تلاطم شده است .

 در انتهای نشست خوانش این رمان  دلنشین تاریخی به علاقه مندان  کتابهای تاریخی توصیه شد.