تعداد مقالات نانو فناوری در مجلات معتبر بین‌المللی بررسی شد

 به گزارش لیزنا، دکتر جعفر مهراد استاد دانشگاه شیراز و موسس  ISC با اعلام این خبر گفت:  جمهوری اسلامی ایران طی سال های گذشته جایگاه خود را در انتشار مقاله های نانو در بین کشورهای مختلف به خوبی تثبیت کرده است. ایران در فاصله سال های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ به ترتیب ۸/۶۰۰، ۹/۵۹۱، ۱۰/۳۲۷، ۱۱/۴۸۶، ۱۲/۴۲۲ و ۱۱/۱۹۶ مقاله نانو تولید کرده است. بر اساس مقاله های تولید شده، رتبه ایران در بازه زمانی یاد شده رتبه ۴ جهان است. رتبه های اول تا سوم به ترتیب در اختیار جمهوری خلق چین، ایالات متحده آمریکا و هندوستان قرار دارد. تعداد مقالات این سه کشور در سال ۲۰۲۱ میلادی به ترتیب ۸۵/۷۵۸، ۲۳/۲۲۵ و ۱۹/۰۴۱ مقاله نانو فناوری است.

دکتر جعفر مهراد گفت: در سال ۲۰۲۱، در بین کشورهای اسلامی عربستان سعودی با  ۶/۹۲۳ مقاله در جایگاه هشتم کشور های تولید کننده مقاله های نانو فناوری نشسته است. تعداد مقالات نانو فناوری مصر در این سال ۴/۷۵۷، پاکستان ۴/۱۴۴، ترکیه ۳/۹۴۶، مالزی ۲/۳۳۵،؛عراق ۱/۰۹۱، اندونزی ۸۱۱، امارات متحده عربی ۷۴۱، تونس ۷۲۷، الجزایر ۶۸۲، مراکش ۵۵۷، نیجریه ۵۵۴، بنگلادش ۵۴۸، اردن ۳۵۳، قطر ۳۴۹، قزاقستان ۳۰۶، کویت ۲۶۰، عمان ۲۰۹، یمن ۱۶۶، لبنان ۱۴۹، جمهوری آذربایجان ۱۱۹، کامرون ۸۳، بحرین ۷۷، قرقیزستان ۱۴، سنگال ۱۳، تاجیکستان ۱۱ و افغانستان ۱۰ مقاله است.

وی افزود: طبق گزارش سایت StatNano, متوسط استناد به هر مقاله نانو فناوری جمهوری اسلامی ایران از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ به ترتیب ۲۱/۶۳، ۱۹/۰۵، ۱۶/۱۹، ۱۳/۲۸، ۹/۵ و ۳/۹۱ استناد است. علت کاهش استنادها در دو سه سال گذشته صرفا عمر مقاله های انتشار یافته است. هر چه عمر یک مقاله بیشتر باشد رویت پذیری ان بیشتر و میزان استناد دهی به آن نیز بالا تر خواهد بود.

دکتر مهراد افزود: جمهوری خلق چین در سال ۲۰۲۰ میلادی تعداد ۸۵/۷۲۹ مقاله نانو تولید کرده است. میزان استناد به هر مقاله نانو فناوری این کشور در همین سال به ۴/۴۶ استناد می رسد. یا، ایالات‌متحده آمریکا که در سال ۲۰۲۰ تعداد ۲۷/۵۵۰ مقاله نانو منتشر کرده است استناد به هر مقاله آن ۴/۳۳ گزارش شده است.

وی گفت: متوسط استناد در یک دوره پنج ساله منتهی به سال ۲۰۲۰ میلادی، به هر مقاله نانو ایران ۱۱/۶۲، عربستان سعودی ۱۷/۷۰، قطر ۱۵/۹۸، کویت ۱۵/۵۴، عمان ۱۳/۰۸، پاکستان ۱۲/۴۵ و امارات متحده عربی ۱۱/۸۱ استناد صورت گرفته است. سنگاپور از این منظر با ۲۴/۵۵ استناد صدرنشین جدول است. شاخص اچ مقاله های نانو فناوری ایران که در این گزارش همچنان جایگاه چهارم را در بین کشورهای تولید کننده مقاله های نانو حفظ کرده است ۴۸ می باشد. شاخص اچ جمهوری خلق چین ۷۶، ایالات‌متحده آمریکا ۶۸ و استرالیا که از این جهت حایز رتبه سوم است ۴۹ می باشد. شاخص اچ اثر گذاری و میزان علمی بودن مقالات پزوهشگران را نشان می دهد.

موسس  ISCدر ادامه افزود:  در سال ۲۰۲۱، سهم مقاله های نانو فناوری ایران از کل مقاله های نمایه شده اند در پایگاه وب او ساینس ۱۸/۶۷ درصد است. ایران از این نظر صدرنشین جدول است. سهم مقاله های نانو عربستان سعودی از کل مقالات این کشور ۱۷/۴۰ درصد ثبت شده است. جمهوری خلق چین که از نظر تولید مقاله های نانو فناوری رتبه اول جهان را در اختیار دارد (۸۵/۷۵۸ مقاله)، سهم این کشور در بعد مقاله های نانو از کل انتشارات علمی آن ۱۴/۰۶ درصد است. سهم آمریکا از حیث مقالات نانو به کل مقالات علمی این کشور ۴/۴۵ درصد است.

وی گفت:‌تعداد مقالات نانو فناوری ایران با ضریب تاثیر در ۲۵ درصد مجلات علمی برتر (Q1)، در سال ۲۰۲۰ میلادی ۴/۰۵۴ مقاله است که رقمی درخور توجه است. ایران از این نظر دارای رتبه ۷ و کشور های چین، آمریکا، کره‌جنوبی، آلمان، هندوستان و بریتانیا به ترتیب با تولید ۴۹/۹۳۵، ۱۶/۷۵۹، ۶/۱۴۹، ۵/۶۰۳ و ۴/۲۴۹ مقاله در مجلات Q1 رتبه های اول تا ششم را به خود اختصاص داده اند. تعداد مقالات نانو  عربستان سعودی در مجلات Q1 تنها ۲/۰۳۱ مقاله است. از طرف دیگر، تعداد مقالات نانو فناوری ایران در ۱۰ درصد مجلات علمی برتر جهان ۷۱۷ مقاله از کل ۱۱/۱۹۶ مقاله نانو است.بر این اساس رتبه جمهوری اسلامی ایران ۱۴ است. کره‌جنوبی با انتشار ۲/۳۷۷ مقاله (از کل ۱۰/۳۵۵ مقاله نانو)در ۱۰ درصد مجلات برتر در راس جدول رتبه بندی قرار دارد. در این جدول اسامی ۹۵ کشور مشاهده می شود.احراز رتبه ۱۴ از نطر نشر مقالات نانو فناوری در ۱۰ درصد مجلات علمی برتر برای جمهوری اسلامی ایران رتبه قابل توجهی بشمار می رود.

وی افزود: تعداد اختراعات نانو فناوری ثبت شده در اداره اختراعات اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۱ (محاسبه شده تا سپتامبر این سال) ۲/۲۶۲ اختراع است. در جدول اختراعات این سال اسامی ۴۵ کشور دیده می شود. رتبه ۴۵ با ثبت یک اختراع به امارات متحده عربی تعلق دارد.  تعداد اختراعات نانو فناوری ثبت شده در سال ۲۰۲۱ در اداره ثبت اختراعات و علایم تجاری ایالات متحده آمریکا ۷/۴۴۷ اختراع گزارش شده است. تعداد اختراعات جمهوری اسلامی ایران در این اداره ۱۴ اختراع است. برای جمهوری اسلامی ایران از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ به ترتیب ۱۰، ۱۳، ۱۸، ۱۶، ۳۷ و ۱۴ اختراع ثبت شده است. تعداد اختراعات نانو فناوری  عربستان سعودی ۱۸۰ اختراع نانو است.

دکتر مهراد در پایان تاکید کرد: نسبت تعداداختراعات جمهوری اسلامی ایران در رشته نانو فناوری، ثبت شده در اداره اختراعات اتحادیه اروپا و امریکا، نسبت به هر  ۱۰۰ مقاله نمایه شده این کشور در وب او ساینس 0.52 است که رقمی ناچیز است. سهم کشورهای امارات متحده عربی، قطر، کویت، عمان و ترکیه از مجموع کشورهای مسلمان منطقه به ترتیب ۷/۱۸، ۳/۷۹، ۳/۱۸، ۲/۱۴، ۱/۲۵ و 0.93 مقاله است. البته، در این آمار و گزارش StatNano، آمار اختراعات پژوهشگران ایران که به احتمال زیاد دارای اختراعات ثبت شده و چه بسا داری صدور گواهی اختراع در جمهوری اسلامی ایران هستند لحاظ نشده است. این مورد مستلزم بررسی و گزارش دیگری است. در جمهوری خلق چین که دارای بیشترین مقالات نانو فناوری است، سهم اختراعات نانو نسبت به هر ۱۰۰ مقاله نمایه شده در وب او ساینس ۳/۰۳ اختراع و در ایالات متحده آمریکا ۵۱/۷۸ اختراع است.