دانش‌نامه‌ای که به روز نشود، حیات خود را از دست می‌دهد

 به گزارش لیزنا، تورج اتحادیه، مدیر انتشارارت نشر فرزان روز، نخستین سخنران این مراسم بود که درباره کتاب توضیح داد و گفت: جلسه امروز جهت رونمایی از کتاب فرهنگ معادل اعلام و اصطلاحات انگلیسی و لاتین دانش گستر برگزار شده است. از ویژگی‌های دانش‌نامه دانش‌گستر این است که علاوه بر اینکه هر کدام از بیش از 59 هزار مدخل در مقاله‎‌‌هایی به طور کامل شرح و تفسیر داده شده است؛ در همان سطر اول در مقابل هر مدخل به زبان فارسی، معادل انگلیسی و لاتین آن به صورت بُلد نوشته شده است.

اتحادیه درباره این دانش‌نامه و امکانات آن توضیح داد: اگر دنبال معادل، معنی و شرح و تفسیر یک لغت انگلیسی به فارسی هستید، چنانچه بتوانید در دانش‌نامه دانش گستر آن را پیدا کنید، به معادل فارسی و مقاله آن به زبان فارسی دسترسی خواهید داشت. با استفاده از این دانش‌نامه می‌توان به 120هزار مدخل انگلیسی  و به معادل صحیح فارسی، شرح و تفسیر و مقاله‌ای که در ادامه آن آمده است، دسترسی پیدا کنید. هزاران اصطلاح تاریخی، ادبی، جغرافیایی، دینی، فلسفی، ریاضی و ... در این دانش‌نامه وجود دارد که باید معادل فارسی صحیح آنها را که متخصصان ایجاد کرده اند، پیدا کنیم و این الزام از طریق فرهنگ معادل و اصطلاحات برای ما ممکن است.

نصرالله پورجوادی دیگر سخنران این مراسم بود، او با اشاره به ضخامت و عظمت دانش‌نامه 18 جلدی گفت: شاید 15 سال پیش بود که خود در جلساتی که برای تصمیم گیری درباره اجرای این برنامه برگزار می‌شد، شرکت می‌کردم. این جلسات با هدف گسترش دانش‌نامه مصاحب تشکیل می‌شد. شروعی که منجر به انجام کار موفقی شد.  

او در ادامه خلاصه ای از آن کنفرانسی که در کاشان با موضوع ملک‌الشعرای بهار برگزار شد و ارتباط آن با دانش‌نامه دانش گستر سخن گفت.

 هزینه ساخت دانش‌نامه کاغذی بسیار بالا است

کامران فانی، درباره این دانش‌نامه طبق عادت خود در معرفی دانش‌نامه‌ها و فرهنگ‌ها سخن گفت.

او گفت: که یکی از رویدادهای مهم فرهنگی جامعه امروز ما رواج و شکوفایی کتاب‌های مرجع است و در صدر این کتاب‌های مرجع فرهنگ‌ها و دانشنامه‌ها قرار دارند. جامعه‌ای که پرسشگر و کنجکاو است، به دنبال پاسخ پرسش‌های خود می‌گردد، افراد این جامعه با رجوع به کتاب‌های مرجع به مطلب خود در حد خلاصه دست پیدا می‌کنند. استفاده از کتاب‌های مرجع دماسنج فرهنگی یک کشور بود تا مشخص شود که چه حد به کتاب‌های مرجع علاقه دارد.

فانی درباره تغییر شرایط در چاپ و نشر دانش‌نامه کاغذی توضیح داد: بعید می‌دانم رواجی که در تولید دانشنامه‌ها و کتاب‌های فرهنگ به وجود آمده بود، نه تنها در ایران، بلکه در سراسر جهان ادامه پیدا کند. در صورت چاپی بودن، ارائه کتاب‌های مرجع از بین می‌رود و مطالب آن به نحو دیگری در فضای مجازی و الکترونیک منتشر خواهد شد.

به گفته این نسخه پژوه در حالی که کاغذ حدود دو هزار سال وسیله ثبت و انتقال دانش بود، بعید به نظر می‌رسد که مجددا دانش‌نامه کاغذی ساخته شود. او توضیح داد: چون هزینه ساخت آنها بسیار بالاتر است. کتاب‌های مرجع ساخته خواهند شد ولی به صورت کاغذی ادامه نخواهند داشت.  بعید می‌دانم بعد از انتشار چنین دانشنامه‌ای کسی جرات و رقبت سرمایه‌گذاری، مدیریت و ادامه کار در چنین دانشنامه‌ای را در ایران و سراسر جهان داشته باشد.

 دانش‌نامه باید به روز شود

محمدعلی سادات در این شب درباره آینده کار دانش نامه صحبت کرد.

او گفت: این دانش‌نامه در طول 9 سال کار بی‌وقفه دانشمندان، متخصصان و ... به انجام رسید. دانش‌نامه دانش گستر در 18 جلد و 15 هزار و 200 صفحه در قطع وزیری نوشته شد. حدود 60 هزار مدخل و هفت یا هشت هزار مقاله ارجاعی دارد که در نوع خود در زبان فارسی بی‌نظیر است. سعی شده دقت علمی در این زمینه تا جایی که ممکن است، رعایت شود. مجموعه 18 جلد بعدها در یک جلد در قطع رحلی خلاصه و در  حدود هزار و 300 صفحه به صورت مصور و کاملا علمی تهیه شد.  چندین بار مورد بررسی کارشناسانه قرار گرفت. این کتاب هم به این صورت با زحمات زیاد و ظرف چند سال به این صورت در آمده است.

 سادات درباره ادامه روند به روزرسانی این دانش‌نامه بیان کرد: اگر بخواهم در عرصه فرهنگی جامعه حضور داشته باشیم ناگزیر باید بتوانیم به آن سمتی که دیگران رفته اند و حال همه در دنیا می‌روند، حرکت کنیم. روش این کار حضور در فضای مجازی است. این کتاب نیاز به توسعه بیشتر دارد. دانش‌نامه باید به روز شود، دانش‌نامه‌ای که به روز نشود، حیات خود را از دست می‌دهد، پس تصمیم دست اندرکاران موسسه بر این شد که این مجموعه را در فضای مجازی به صورت آزاد ارائه کنند همانطوری که ویکیپدیا وجود دارد.