اقتصاد ویرایش وابسته به اقتصاد نشر است/ ویراستاران باید ثابت کنند که وجودشان مفید است

به گزارش لیزنا نخستین دوره آموزش ویرایش توسط انجمن صنفی ویراستاران برگزار می شود.

اقتصاد ویرایش وابسته به اقتصاد نشر است

هومن عباسپور، نایب رئیس انجمن صنفی ویراستاران، و یکی از استادان نخستین دوره آموزش ویرایش انجمن صنفی ویراستاران  در توضیح کارکرد این انجمن گفت: انجمن صنفی ویراستاران از آبان‌ماه سال 1395 فعالیت‌های خود را آغاز کرده است. یکی از اهداف‌های انجمن برگزاری دوره‌های عمومی و تخصصی در زمینه ویرایش است تا بتواند با تقویت ویراستاران خوب، وضع ویرایش در ایران را سامان دهد. چنانکه می‌دانید اقتصاد ویرایش وابسته به اقتصاد نشر است و اگر نشر تب کند، ویرایش می‌میرد. ما  ویراستاران باید برای ارتقای سطح تولید در نشر تمام تلاش خود را انجام دهیم.

وی با اشاره به نخستین دوره آموزش ویرایش انجمن صنفی ویراستاران، که از بیستم آبان‌ماه سال 96، در موسسه فرهنگی مجد برگزار می‌شود، گفت: این دوره‌ها شامل 10 کارگاه (درس) لازم و پایه‌ای برای تربیت ویراستاران است.

عباسپور درباره هدف انجمن از برگزاری این دوره ها توضیح داد: انجمن در نظر دارد از میان قبول‌شدگان، عده‌ای را که از نظر استادان از سطح مطلوبی برخوردار شده اند به همکاری بگمارد و بدین ترتیب علاوه بر دوره آموزشی به صورت عملی هم با آنان کار کند و به روش نظری و عملی نسل تازه‌ای از ویراستاران مفید را به جامعه عرضه نماید.

ویراستاران باید ثابت کنند که وجودشان مفید است

مهناز مقدسی، دبیر انجمن صنفی ویراستاران و یکی از مدرسان دوره آموزش ویرایش، درباره هدف این انجمن از برگزاری چنین دوره‌هایی گفت: انجمن صنفی ویراستاران در صدد است با برگزاری این دوره‌ها تفاوت‌هایی را برای افرادی که در این دوره‌ها شرکت می‌کنند، قائل شود. نگاه ما این است افرادی که از این دوره‌های فارغ می‌شوند، با نگاه فنی و حرفه‌ای، علمی و کاربردی بتوانند کار را بیاموزند.

وی افزود: هدف از برگزاری این دوره‌ها فقط افزایش میزان محفوظات نیست؛ برای همین است که در کنار آن شرکت‌کنندگان باید با کارگاه‌های ویرایش و مسائل جنبی که برای ویرایش اهمیت دارد، مراحل تولید کتاب را بشناسند و بدانند که چطور منابع را تشخیص دهند، شاید این مباحث در دوره‌های دیگر آموزش داده نشود.

مقدسی با ابراز امیدواری درباره همکاری با دانشجویان این دوره‌های آموزشی ویراستاری، بیان کرد: قصد نداریم دانشجویان خود را بعد از این دوره‌ها رها کنیم. امیدواریم که بتوانند برای ناشران فعالیت کنند، کتاب‌هایی از سوی ناشران به دست آنها برسد و از دورهایی که آموزش دیده اند، استفاده کنند.

دبیر انجمن صنفی ویراستاران از پیش‌بینی دوره‌های تخصصی بعد از برگزاری این دوره ابتدایی برای تربیت ویراستاران تخصصی خبر داد و گفت: برای حوزه مثلا حقوق نیازمند ویراستار تخصصی حقوق هستیم. ویراستار یک کتاب حقوقی علاوه بر تسلط بر ادبیات باید بتواند بر مسائل حقوقی هم  تسلط داشته باشد.

وی با اشاره به نیاز جامعه فرهنگی به ویراستاران تخصصی، افزود: انجمن در صدد است بعد از اتمام دوره نخست برای مسائل تخصصی به ویژه ویرایش مطبوعات، که بسیار نیاز به ویراستار دارد و نیازمند قوانین ویراستاری است، ویراستاران متخصص تربیت کند. کتاب‌های کودکان و نوجوانان که خلا آن را در نشر دیدیم و ویرایش متون پژوهشی مانند دانشنامه‌ها که ناویراسته بودن و خطاهای علمی آسیب بسیار زیادی به جامعه علمی ما می‌زند نیازمند ویراستاران تخصصی هستند. امیدواریم افرادی که در این دوره فارغ التحصیل می‌شوند، یک پله از دیگران بالاتر باشند.

مقدسی با بیان اینکه نگاه ما این است که همه جوانب را ببینیم، افزود: برای همین باید درس‌ها را متنوع کنیم، از پیسکشوتان برای آموزش تجارب خود دعوت کنیم و دوره‌های آموزش تکمیلی با حضور پیشکسوتان ویرایش داشته باشم.

دبیر انجمن صنفی ویراستاران با بیان اینکه تصمیم برای ویرایش یک متن، نیاز به نظر و تایید سه طرف تولید و نشر دارد، گفت: ناشران و سردبیرهای رسانه‌ها که در بخش تصمیم گیرنده هستند یک بخش قضیه اند و نویسندگان و ویراستاران دو بخش دیگر هستند. ویراستاران باید ثابت کنند که وجودشان مفید است. متاسفانه در جامعه ویراستاران، نمونه‌های مخرب داریم که اشتباهاتی در متن ایجاد می‌کنند برای همین پدیدآورندگان نسبت به کار ویراستاران اعتماد ندارند و این بی‌اعتمادی به ناشر و صاحبان نشر منتقل می‌شود، صاحبان نشر هم هزنه نمی‌کنند.

وی با اشاره به اینکه انجمن برای اصلاح این زنجیره باید ار هر سه سو فعالیت کند، افزود: نشست‌هایی با ویراستاران برگزار کردیم که ادامه خواهد داشت، نشست‌هایی با پدیدآورندگان داریم تا درد دل آنها را بشنویم و نیازهای آنها را دریابیم. باید روشن شود که آیا آنها واقف هستند که به ویراستار نیاز دارند؟ چه ویراستاری می‌خواهند. ما باید ویرستاری تربیت کنیم که به ارتقای متن کمک کند و نه اینکه آن را تخریب کند. اگر صاحبان نشر ببینند که کار با حضور ویراستار بهتر انجام می‌شود و متن بهتری عرضه خواهد شد، قطعا هزینه ویراستار را تقبل خواهد کرد.