کد خبر: 46689
تاریخ انتشار: سه شنبه, 08 آذر 1401 - 14:33

داخلی

»

کتابخانه و کتابداری

مرجعیت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی ایران در سطح جهان

منبع : موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC)
فاضل ­زاده گفت: یکی از اصلی ترین راهکارها برای رسیدن به مرجعیت علمی در جامعه دانشگاهیان پیشتازی در عرصه علم و نوآوری است به گونه‌­ای که دنیا از دستاوردها و نوآوری‌های علمی کشورمان استفاده کند.
مرجعیت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی ایران در سطح جهان

به گزارش لیزنا، دکتر سید احمد فاضل‌زاده رئیس ISC گفت: موضوع مرجعیت علمی برای اولین بار در بیانات مقام معظم رهبری در سال 1384 مطرح شد، بر اساس فرمایشات ایشان هدف پژوهش دو چیز است: «یکی رسیدن به مرجعیّت علمی و حضور در جمع سرآمدان علم و فنّاوری و دوّم حلّ مسائل کنونی و آینده‌ی کشور»( مقام معظم رهبری، 20/03/1397).

فاض ل­زاده گفت: یکی از اصلی ترین راهکارها برای رسیدن به مرجعیت علمی در جامعه دانشگاهیان پیشتازی در عرصه علم و نوآوری است به گونه­ ای که دنیا از دستاوردها و نوآوری های علمی کشورمان استفاده کند. استفاده از تولیدات علمی دانشگاهی، غالباً با شاخص­های استنادی سنجیده می شود. این شاخص­ ها به نوعی نشان می­دهند که یک اثر علمی تولید شده تا چه اندازه مبنای تولید آثار علمی جدیدتر بوده است و در علم جدید تاثیر گذاشته است. بر این اساس هم کیفیت و هم کمیت تولیدات علمی باید همزمان مورد بررسی و سنجش قرار بگیرند تا هدف پیشتازی در علم میسر شود.    

رئیس ISC در ادامه گفت: شاخص H که تحت عنوان شاخص هرش نیز شناخته می شود، در سال 2005 میلادی توسط J. Hirsch معرفی شد. چنانچه حداقل   Hتعداد از  انتشارات یک پژوهشگر، H تعداد استناد دریافت کرده باشد، آن پژوهشگر دارای شاخص H است. به عنوان مثال، پژوهشگر A اگر حداقل 12 مدرک منتشر کرده باشد که حداقل 12 استناد برای آنها دریافت کرده باشد، آن پژوهشگر 12h-index = دارد.

وی افزود: محبوبیت این شاخص به عنوان یک شاخص علم­سنجی از این واقعیت ناشی می شود که بهره وری (تعداد انتشارت) و تأثیر (تعداد استناد دریافتی) را در یک نمایه ترکیب می­کند. شاخص  Hرا می توان برای هر سطحی (نویسنده، موسسه، مجله، کشور) اعمال کرد. این شاخص می تواند اطلاعاتی را در مورد نحوه توزیع استنادها در مجموعه ای از انتشارات نشان دهد. شاخص H در سطح نویسنده، به عنوان شاخصی از دستاوردهای علمی یک پژوهشگر در طول زندگی علمی در نظر گرفته می شود.

فاضل زاده گفت: شاخص H به عنوان شاخصی که به نحوی نشان دهنده کیفیت خروجی های علمی و بهره وری پژوهشی در سطح دانشگاه و مؤسسات پژوهشی و فناوری کشور است در شاخص های رتبه بندی ISC مدنظر قرار می گیرد و در امتیاز نهایی و رتبه دانشگاه محاسبه می شود.

عدد این شاخص برای دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی و فناوری حاضر در رتبه بندی بر اساس پایگاه Web of Science استخراج و در جداول زیر نمایش داده شده است.

جدول 1 - شاخص H دانشگاه های جمهوری اسلامی ایران

ردیف

نام دانشگاه

h-index

 

ردیف

نام دانشگاه

h-index

1

دانشگاه تهران

189

 

32

دانشگاه صنعتی سهند

83

2

دانشگاه صنعتی شریف

179

 

33

دانشگاه صنعتی شاهرود

82

3

دانشگاه تربیت مدرس

166

 

34

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

82

4

دانشگاه صنعتی امیرکبیر

159

 

35

دانشگاه شهرکرد

80

5

دانشگاه صنعتی اصفهان

158

 

36

دانشگاه شهید چمران اهواز

80

6

دانشگاه علم و صنعت ایران

150

 

37

دانشگاه زنجان

78

7

دانشگاه تبریز

146

 

38

دانشگاه شاهد

75

8

دانشگاه شیراز

141

 

39

دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

75

9

دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل

140

 

40

دانشگاه قم

74

10

دانشگاه فردوسی مشهد

135

 

41

دانشگاه سیستان و بلوچستان

73

11

دانشگاه کاشان

122

 

42

دانشگاه لرستان

72

12

دانشگاه شهید بهشتی

119

 

43

دانشگاه خوارزمی

71

13

دانشگاه رازی

112

 

44

دانشگاه خلیج فارس

71

14

دانشگاه بوعلی سینا

111

 

45

دانشگاه اراک

70

15

دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی

108

 

46

دانشگاه صنعتی کرمانشاه

70

16

دانشگاه اصفهان

104

 

47

دانشگاه گلستان

70

17

دانشگاه مازندران

101

 

48

دانشگاه ایلام

68

18

دانشگاه سمنان

98

 

49

دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

66

19

دانشگاه پیام نور

97

 

50

دانشگاه جامع امام حسین (ع)

65

20

دانشگاه شهید باهنر کرمان

97

 

51

دانشگاه علم و فناوری مازندران (بهشهر)

65

21

دانشگاه گیلان

97

 

52

دانشگاه بیرجند

63

22

دانشگاه یاسوج

96

 

53

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

63

23

دانشگاه کردستان

92

 

54

دانشگاه زابل

62

24

دانشگاه بین المللی امام خمینی

91

 

55

دانشگاه حکیم سبزواری

61

25

دانشگاه یزد

90

 

56

دانشگاه مراغه

61

26

دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان

90

 

57

دانشگاه علامه طباطبایی

56

27

دانشگاه ارومیه

87

 

58

دانشگاه صنعتی قوچان

56

28

دانشگاه محقق اردبیلی

87

 

59

دانشگاه دامغان

55

29

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان

86

 

60

دانشگاه صنعتی ارومیه

52

30

دانشگاه الزهرا (س)

84

 

61

دانشگاه بناب

50

31

دانشگاه صنعتی شیراز

84

 

62

دانشگاه بجنورد

49

 

 ادامه جدول 1 - شاخص H دانشگاه های جمهوری اسلامی ایران

 

ردیف

نام دانشگاه

h-index

 

ردیف

نام دانشگاه

h-index

63

دانشگاه ملایر

45

 

87

دانشگاه هنر تهران

21

64

دانشگاه تخصصی فناوری های نوین آمل

44

 

88

دانشگاه ولایت

21

65

دانشگاه هرمزگان

43

 

89

دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان

20

66

دانشگاه تفرش

42

 

90

دانشگاه هنر اسلامی تبریز

20

67

دانشگاه صنعت نفت

42

 

91

دانشگاه نیشابور

20

68

دانشگاه صنعتی همدان

39

 

92

دانشگاه سید جمال الدین اسد آبادی

19

69

دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

35

 

93

دانشگاه هنر اصفهان

16

70

دانشگاه فسا

35

 

94

دانشگاه میبد

16

71

دانشگاه جیرفت

33

 

95

مجتمع آموزش عالی گناباد

15

72

دانشگاه گنبد کاووس

32

 

96

مرکز آموزش عالی اقلید

15

73

دانشگاه صنعتی سیرجان

31

 

97

مرکز آموزش عالی محلات

15

74

دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر

31

 

98

دانشگاه سلمان فارسی کازرون

14

75

دانشگاه صنعتی بیرجند

30

 

99

دانشگاه تربت حیدریه

13

76

دانشگاه صنعتی اراک

30

 

100

دانشگاه بزرگمهر قائنات

11

77

دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان

30

 

101

مجتمع آموزش عالی سراوان

10

78

دانشگاه اردکان

28

 

102

مركز آموزش عالی لار

10

79

دانشگاه فرهنگیان

26

 

103

دانشكده فنی و مهندسی گرمسار

8

80

دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول

25

 

104

دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران

7

81

دانشگاه فنی و حرفه ای

25

 

105

دانشکده کشاورزی و دامپروری تربت جام

7

82

دانشگاه صنعتی قم

24

 

106

مرکز آموزش عالی کاشمر

7

83

دانشگاه جهرم

23

 

107

مجتمع آموزش عالی زرند

5

84

دانشگاه کوثر

23

 

108

دانشكده علوم انسانی و هنر حضرت معصومه

2

85

دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار

22

 

109

دانشگاه هنر شیراز

2

86

دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی

22

 

110

دانشگاه‌ فرماندهی و ستاد ارتش ج.ا. ایران

2

               

 

جدول 2- شاخص H موسسات پژوهشی و فناوری جمهوری اسلامی ایران

 

ردیف

نام پژوهشگاه

h-index

 

ردیف

نام پژوهشگاه

h-index

1

پژوهشگاه دانش های بنیادی

136

 

27

مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری

9

2

پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران

91

 

28

پژوهشكده محیط زیست و توسعه پایدار

8

3

پژوهشگاه رنگ

90

 

29

پژوهشكده علوم انسانی و اجتماعی

6

4

پژوهشگاه مواد و انرژی

85

 

30

پژوهشكده علوم زمین

6

5

پژوهشگاه صنعت نفت

85

 

31

پژوهشكده توسعه تكنولوژی صنعتی

4

6

سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران

67

 

32

مؤسسه پژوهشهای برنامه‌ریزی و اقتصاد كشاورزی

4

7

پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیك و زیست فناوری

65

 

33

مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

3

8

پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای

65

 

34

پژوهشکده بیمه

3

9

پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران

60

 

35

پژوهشکده مطالعات فناوری

3

10

پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله

59

 

36

مؤسسه تحقیقات باغبانی

3

11

پژوهشگاه رویان

48

 

37

پژوهشکده پولی و بانکی

2

12

پژوهشگاه نیرو

43

 

38

پژوهشكده میكروالكترونیك

2

13

مؤسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی

42

 

39

پژوهشکده گردشگری

1

14

پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی

42

 

40

پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

0

15

پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی

35

 

41

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

0

16

پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات

35

 

42

پژوهشكده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سمت)

0

17

پژوهشگاه استاندارد

29

 

43

پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

0

18

پژوهشگاه فضایی ایران

26

 

44

پژوهشکده مواد نوین سرامیکی

0

19

مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی

21

 

45

پژوهشكده برق

0

20

مؤسسه تحقیقات آب

20

 

46

مركز تحقیقات علوم پایه كاربردی

0

21

پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو

19

 

47

مرکز مطالعات، تحقیقات و ارزشیابی آموزشی

0

22

مؤسسه پژوهشی خیام (پژوهشگاه هوافضا)

18

 

48

مؤسسه  فرهنگ،‌ هنر و ارتباطات

0

23

پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)

17

 

49

مركز تحقیقات جرم شناسی

0

24

پژوهشکده آمار

15

 

50

پژوهشکده هنر

0

25

مؤسسه تحقیقات جمعیت کشور

11

 

51

مرکز پژوهشهای توسعه و آینده نگری

0

26

مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

11

 

52

مرکز بررسی های راهبردی ریاست جمهوری

0