نشست خبری رئیس و معاونان سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد

به گزارش لیزنا، نشست خبری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به مناسبت هفته دولت در تاریخ 7 شهریورماه با حضور علیرضا مختارپور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، هوتن والی نژاد معاون توسعه مدیریت و منابع، عصمت مومنی معاون کتابخانه ملی،‌ فاطمه صدر معاون پژوهش و منابع دیجیتال و محمدهادی ناصری سرپرست معاونت اسناد ملی این سازمان برگزار و گزارش عملکرد یکساله سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تشریح شد.

علیرضا مختارپور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با بیان اهداف پیگیری شده توسط مدیران این سازمان در دولت سیزدهم گفت: در مدت زمان دو سالی که از عمر دولت سیزدهم می گذرد؛ اولویت های کاری در این مجموعه فرهنگی و مرجع به دو بخش کلی یعنی جبران کاستی ها و حرکت به سوی تکمیل فرآیندها، بهبود شرایط و تحول آینده تقسیم شده است.

وی ادامه داد: در همین راستا بهبود شرایط برای استفاده بهینه از منابع موجود در سازمان از جمله ساماندهی منابع، تحول دیجیتال، بهبود شرایط برای اعضا، فعالیت بین المللی، ساماندهی اسناد و کمک به دستگاه های دولتی، عمومی و قوای مختلف برای جمع‌آوری و تعیین تکلیف اسناد و غیره از محورهای مهم فعالیت های انجام شده در سال های گذشته بوده است.

مختارپور درباره دستاوردهای دولت سیزدهم در عرصه فرهنگ گفت: بدیهی است که عرصه فرهنگ عرصه گسترده ای است که حوزه های مختلف و مهمی چون سبک زندگی، کتاب، رسانه و سایر امور فرهنگی را در بر می گیرد و رسیدن به اهداف به طور کلی و به شکل خاص در عرصه فرهنگ زمان بَر است. اما تصور می کنم دستاورد مهم  تاکید بر بهره مندی از استعداد، توانایی و دانش نسل جدید و جوانی است که با دانش روز دنیا پیش آمده اند و  هم راستا با اهداف و آرمان های کشور می توانند به پیشران های قوی و نیرومندی برای رشد و توسعه تبدیل شوند و معتقدم این مهم در همه عرصه ها در دولت سیزدهم شروع شده است.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: وقتی در اخبار می خوانم که مدیران جوانِ ایرانی با اتکا به دانش و علم و فناوری های نوین توانستند به موفقیت های مهم در عرصه ملی و بین المللی دست یابند، آن را اثر فرهنگی می دانم. از سوی دیگر هم می توان از راه مفهوم مخالف هم این مهم را در نظر گرفت. به این معنا که مهاجرت تعداد قابل توجهی از ایرانیان و نیروهای نخبه در طول سالهای مختلف ناراحت کننده است اما این اخبار مفهوم مهمی دارد. زیرا بسیاری از جوانان ما توانستند از نظر علمی و فناوری های نوین به دانش روز دنیا مسلط شوند که با استقبال کشورهای پیشرفته دنیا روبرو می شود که باعث افتخار است و نباید از این مهم غفلت کرد.

مختارپور ادامه داد: بدون اینکه خدای ناکرده بخواهم وارد تبعیض های ملی و نژادی شوم باید بگویم که واقعا از این موضوع که جوانان کشور ما می توانند به درجه نخبگی در زمینه علمی برسند قابل احترام و افتخار است و در این راستا اگر بتوانیم برخی از امور مربوط به پشتیبانی و زیرساخت های فرهنگی را برطرف کنیم به نتایج بهتری دست پیدا خواهیم کرد.

عصمت مومنی معاون کتابخانه ملی ایران در این نشست خبری گفت: در این معاونت چهار اداره کل وجود دارد که اداره کل فراهم آوری، اداره کل پردازش، سازماندهی، اداره کل اطلاع رسانی و اداره کل کتب خطی و نادر را شامل می شود.

وی با اشاره به بازنگری سند فراهم‌آوری منابع اطلاعاتی گفت: در واحد فراهم‌آوری، ریل‌گذاری یا تبیین نحوه اهدا به مجموعه‌ها و مبادله اطلاعات مدنظر ما بود که در این دوره تعیین خط مشی شد. ما در اداره فرآهم‌آوری موظف به اهدای منابع به کتابخانه‌های عمومی هستیم که این معیارها هم به لحاظ سهمیه و هم به لحاظ محتوایی ضابطه‌مند شده‌اند. اساسنامه مبادله اطلاعات کتابخانه‌ای نیز احیا شد. بر همین اساس طبق آمار دریافت سهمیه واسپاری سازمان در طول یکسال گذشته 255 هزار و 115 نسخه، دریافت واسپاری مراکز تحت پوشش قانون واسپاری 68 هزار و 576 نسخه، ثبت موقت در زیرسیستم واسپاری 267 هزار و 22 نسخه و ثبت موقت واسپاری در 10 مرکز استانی 25 هزار و 915 نسخه بوده است.

معاون کتابخانه ملی ایران با اشاره به منابع دریافت شده در گروه منابع غیرکتابی افزود: دریافت منابع غیر کتابی در حوزه پایان نامه در بازه زمانی یکسال گذشته، تعداد 51 هزار و 313 عدد بوده و سایر منابع در مجموع 30 هزار و 849  عدد گزارش شده است.

وی با اشاره به اتفاقات مهم بخش فراهم‌آوری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: در این بخش با تدوین آیین‌نامه اهدا و مبادله منابع اطلاعاتی معیارهای محتوایی و سهمیه‌ای تعیین و فرآیند اهدا منابع به کتابخانه‌ها ضابطه‌مند شد. در بخش مبادله نیز با توجه به اینکه مهم‌ترین بحث در «مکتب» ـ مجمع کتابخانه‌های بزرگ کشور ـ مبحث مبادله منابع اطلاعاتی اعضا بود، اطلاع‌رسانی شد؛ بنابراین مبادله با ضوابط روشن انجام می‌شود.

معاون کتابخانه ملی گفت: در بحث خرید منابع کتابی نیز تلاش کردیم کتاب‌هایی که در بازار نیست را از منابع قانونی خریداری کنیم و صحافی منابع اطلاعاتی شامل نشریات را ساماندهی کردیم.

هوتن والی نژاد معاون توسعه مدیریت و منابع در ادامه این نشست از رشد 87 درصدی بودجه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران خبر داد و گفت: خرید تجهیزات و نوسازی در بخش های مختلف اسنادی، کتابخانه ای و ارائه خدمات به اعضای کتابخانه ملی از جمله فعالیت های این معاونت در یکسال اخیر بوده است. برهمین اساس ۱۸۵ دستگاه دوربین، 140 دستگاه کامپیوتر به مبلغ 4 میلیارد و 900 میلیارد تومان خریداری شد و در ادامه تجهیز و نوسازی دوربین‌ها، سیستم‌های آی تی، موکت، مبلمان صندلی و میز انجام شد.

وی ادامه داد: 10 دستگاه اسکنر به مبلغ سه میلیارد تومان و 8 هزار متر مربع موکت و ماشین آلات شستشوی موکت به قیمت 5 میلیارد تومان خریداری شد. علاوه بر این برای خرید تجهیزات تصویری یک میلیارد و 350 میلیون تومان هزینه شد. در مجموع40 میلیارد تومان از منابع سازمان صرف خرید، تجهیز و نوسازی این مجموعه فرهنگی شده است.

در ادامه این نشست فاطمه صدر معاون پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با اشاره به تحول کتابخانه دیجیتال گفت: یکی از موضوعات مهم در بحث فناوری های نوین، هوش مصنوعی است که معاونت پژوهش و منابع دیجیتال در طول یکسال گذشته سه پروژه هوش مصنوعی را با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان و کتابخانه ملی به نتیجه رسانده است که بخشی از این پروژه‌ها درحال پیاده‌سازی بر روی سامانه‌های کتابخانه ملی است.

وی در ادامه با ارائه منابع موجود در سامانه دیجیتال گفت: کل موجودی سامانه دیجیتال 917 هزار و 673 عدد است. در بخش سامانه نشریات ایران (سنا) تعداد 576 هزار و 458 نشریه موجود است. اکنون سامانه نشریات علمی 912 هزار و 739 منبع دیجیتال دارد و بخش کتابخانه ملی مربوط به کودکان و نوجوانان نیز 23 هزار و 385 منبع دیجیتال شده دارد.

صدر در ادامه با اشاره به اسکن و منابع دیجیتال سازی شده در بخش پرونده های درخواستی گفت: براساس آمار در یک‌سال گذشته، ۹ هزار و ۱۹٠ پرونده درخواستی برای دیجیتال‌سازی وجود داشت. همچنین غیر از منابع درخواستی، در مجموع 15 هزار و ۱٠۶ پرونده براساس اولویت‌ها از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در سال گذشته اسکن شد.

معاون پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به خرید و تجهیز هفت دستگاه جدید برای دیجیتال‌سازی منابع کتابخانه ملی در سال گذشته اشاره کرد و ادامه داد: با توجه به افزایش تجهیزات دیجیتال‌سازی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، سه نوع منبع اعلامیه‌ها، کارت‌های تبریک و رزومه‌ها وارد حوزه دیجیتال‌سازی شده است و از مجموع 517 لوح فشرده از منابع نسخ خطّی که در خارج از سازمان اسناد گردآوری شده، تعداد 487 لوح فشرده سال گذشته بازبینی شده و در حال ساماندهی است.

فاطمه صدر در پایان تصریح کرد: در یک سال گذشته در حوزه نشر تعداد 910 جلد کتاب چاپ اول نیز توسط انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملی به چاپ رسیده است.

محمدهادی ناصری سرپرست معاونت اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران درباره مهمترین فعالیت های معاونت اسناد ملی در بازه زمانی فروردین سال گذشته تاکنون گفت: موجودی مخازن معاونت اسناد ملی شامل یک میلیون و 12 هزار و 459 پرونده اسناد آرشیوی و 416 هزار و 120کارتن اسناد پیش آرشیوی است. به طور کلی در سراسر کشور تعداد یک میلیارد و 66 میلیون و 463 هزار و 241 برگ از اسناد راکد دستگاه ها تعیین تکلیف شده است که از این تعداد 25 میلیون و 443 هزار و 17 برگ از اسناد دارای ارزش آرشیوی شناسایی و برای نگهداری دائم به این سازمان منتقل شد. در همین راستا 51 هزار و 848 متر مربع از فضای اداری و استخدامی دستگاه های کشور آزاد سازی شد.

وی در ادامه به بازآموزی و آموزش مستمر کارکنان بایگانی ها و مسئولان اسناد دستگاه های کشور با جمع 6 هزار و 136 ساعت آموزش اشاره کرد.

سرپرست معاونت اسناد ملی این سازمان درباره غنی سازی گنجینه اسناد ملی و ایجاد فرصت برای پژوهشگران گفت: تعداد 20 مجموعه سند به معاونت اسناد ملی اهدا شده و ۶۴ مجموعه شامل ۷۲۹ ردیف سند از مالکان خصوصی و مجموعه داران خریداری شده است.

ناصری با اشاره به تنظیم و توصیف اسناد متنی و دیداری و شنیداری گفت: در بازه زمانی یکساله تعداد یک میلیون و 88 هزار و 711 برگ از اسناد متنی و 6 هزار و 607 قطعه از اسناد دیداری به منظور قرار گرفتن در چرخه اطلاع رسانی تنظیم و توصیف شده است.

سرپرست معاونت اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران خدمت رسانی به پژوهشگران برای دسترسی آسان به منابع را مهم ارزیابی کرد و گفت: در سال گذشته به 20 هزار و 560 پژوهشگر، خدمات پژوهشی ارائه شد که در همین راستا 37 هزار و 169 پرونده معادل با 2 میلیون و 254 هزار و 486 برگ سند از سوی جامعه پژوهشی درخواست شد که از این تعداد تصاویر 801 هزار و 203 برگ سند تحویل داده شد.

ناصری یادآور شد: در بخش پایش محیطی و عفونت زدایی از اسناد، تعداد 36 میلیون و 180 هزار برگ از اسناد آلوده ضدعفونی و 31 هزار و 307 برگ از اسناد، نقشه و کتاب های آسیب دیده مرمت و بازسازی شده است.

در پایان این نشست خبری رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و معاونان به سئوالاتی چون موضوع شیفت شب، برقراری امنیت محیط پیرامونی کتابخانه ملی با نصب و تجهیز دوربین های جدید، فعالیتِ سازمان در حوزه هوش مصنوعی پاسخ گفتند.