آیین افتتاح همایش «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک» برگزار شد

به گزارش لیزنا، آیین افتتاح همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک» با حضور مجازی محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ یعقوبعلی نظری، استاندار خراسان رضوی؛ مهدی رمضانی، دبیرکل نهادکتابخانه های عمومی کشور و حضور مجازی ویکی مک دونالد، رئیس فدراسیون بین المللی انجمن ها و موسسات کتابداری(ایفلا) ۲۵ مهرماه در مشهد برگزار شد.

امروز کتابخانه‌ها از نهادهای پیشرو فرهنگ و آموزش در کشور هستند

محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن خیرمقدم به حاضران در این همایش و تقدیر از اهتمام نهاد به برگزاری این رویداد بین المللی، گفت: بر خود لازم می دانم از آقای رئیس جمهور به واسطه حمایتشان از حوزه فرهنگ، هنر، رسانه و ادب قدردانی کنم. آقای رئیس جمهور در هفته کتاب سال گذشته در جمع کتابداران عزیز حاضر شدند و دستوراتی فوری برای ارتقای وضعیت حوزه کتابخانه ها صادر فرمودند و بحمدلله اتفاقات مهمی در این حوزه رخ داده است.

وی همچنین از حضور میهمانان خارجی و اساتید و صاحب نظران داخلی قدردانی کرد و گفت: ما بر همکاری های گسترده در حوزه اجرا با کارهای آموزشی و پژوهشی در همه فعالیت ها تأکید داریم و ان شاءالله بتوانیم از اهتمام و دانش عزیزانمان بیش از گذشته بهره مند شویم.

اسماعیلی با اشاره به اتفاقات در حال وقوع در جهان اسلام، اظهار داشت: من به رزمندگان جبهه مقاومت فلسطین درود و سلام می فرستم که حماسه هایی بزرگ آفریدند؛ روزهای گذشته، روزهایی تاریخی برای جهان اسلام است. از روز اولی که رژیم جعلی صهیونیستی پا به عرصه حیات نامشروع خود گذاشت، هر چه شنیدیم از جنایات آن ها در مقابل عزیزان فلسطینی بود. صحنه های وحشتناکی که از قتل و جنایت و ددمنشی آفریدند، کم نبوده است؛ فهرستی بلند و سیاه از کارهای صهیونیست ها در حافظه تاریخ برای همیشه ماندگار شده و امروز هم شاهد بخشی از آن در قطع آب و برق، قطع ارسال کمک های غذایی و دارویی، انهدام بیمارستان ها و کشتار زنان، کودکان و خبرنگاران هستیم. این ها از رژیم صهیونیسیتی و گذشته نکبت بار آن ها، عجیب نیست؛ اما آنچه برای همه جهانیان تازگی دارد، این نوع از جنس مقاومت است که در یک روز بیش از هزار صهیونیست اشغالگر توسط رزمندگان فلسطینی مورد حمله قرار گرفت. ما معتقدیم ضلم و تجاوزی که به مردم فلسطین روا شده جز با برقراری یک نظام عادلانه مبتنی بر آرای مردم در فلسطین امکان اصلاح ندارد. این روشی دموکراتیک و مورد قبول جهانیان است. باید بپذیرند که مردمان اصیل فلسطینی اعم از یهودی، مسیحی و مسلمان در یک همه پرسی نوع حکومت و شیوه حکمرانی را انتخاب کنند. ان شاءالله گشایش های نو و جدیدی در امر مسلمین درگیر با مسئله فلسطین اتفاق بیفتد و به زودی شاهد آزادی قدس شریف باشیم.

وی ادامه داد: در حوزه کتابخانه ها الحمدلله جهش های بزرگی داشته ایم. طی دو سال اخیر تلاش شد بخش مهمی از مشکلات مربوط به حوزه اداری و ساختار اجرایی نهاد کتابخانه ها حل و فصل شود. دبیرکل محترم نهاد و همکاران شان تلاش های زیادی کردند و امروز شاهد هستیم که بخش عمده ای از این مشکلات حل شده و نهاد کتابخانه ها دور جدیدی از خدمات دهی خود را آغاز می کند. امروز کتابخانه ها تنها محلی برای خواندن و امانت گرفتن کتاب نیستند؛ امروز در کتابخانه هایی که در شهرستان های مختلف افتتاح می کنیم ده ها خدمت متفاوت ارائه می شود. کتابخانه های ما امروز محلی برای رشد حوزه دانش، آموزش و پژوهش شده اند؛ امروز کتابخانه ها و کتابداران عزیز ما از نهادهای پیشرو فرهنگ و آموزش در کشور هستند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک»، حرکتی نو در حوزه اقتصاد فرهنگ است. انشاالله دوستان من همت کرده و نتایج کاربردی دیدگاه های شما اندیشمندان عزیز و مدیران اجرایی را جمع بندی کنند. توقع ما از برگزاری این همایش، ارائه راهکارهای جدیدی در حوزه اقتصاد فرهنگ کتاب است تا به ما در مدیریت و سیاستگذاری نهاد کتابخانه ها کمک کند. من بی صبرانه منتظر نتایج عالمانه این همایش هستم تا ان شاءالله باعث اتفاقاتی نو در حرکت رو به جلوی نهاد کتابخانه ها شود.

کتابخانه‌ها در چارچوب اهداف توسعه پایدار، برنامه توسعه کسب‌وکارها را رونق می‌بخشند

رئیس ایفلا ضمن ابراز خرسندی از حضور در این نشست، گفت: ما با انجمن های کتابخانه‌های عمومی مختلف کار می‌کنیم تا بتوانیم کتابخانه‌هایی قوی‌تری ایجاد کنیم. حدود ۱۱ هزار داوطلب، علاقه‌مند به عضویت در ایفلا هستند و می‌دانم که بسیاری از کشورهای افریقای جنوبی، روسیه، ایران، مالزی و... علاقه‌مند به همکاری با ما هستند. من از برگزاری این کنفرانس و تلاش‌های انجام شده در این زمینه قدردانی می‌کنم و معتقدم مطالبی که در جریان کنفرانس‌ها و همایش‌ها عنوان می‌شود، می‌تواند در دسترسی به اطلاعات و ایده‌های مختلف، آموزش عمومی افراد و ارتقای سبک زندگی اثرگذار باشد. اطمینان دارم همایش بین‌المللی «کتابخانه‌های عمومی و کسب‌وکارهای کوچک» بسیار مثمر ثمر خواهد بود و تبادل اطلاعات و تجارب، به ارتقای هر چه بیشتر این مفهوم کمک می‌کند.

مک دونالد با اشاره به تلاش دفتر یونسکو در پاریس و تأکید بر نقش کتابخانه‌های عمومی برای ارتقای دانش و ایجاد انگیزه اجتماعی در افراد، تصریح کرد: این نقش کتابخانه‌ها، اصلی کلیدی است که باید مدنظر قرار دهیم. بهتر است در صورت امکان با سازمان یونسکو برای بروزسازی اطلاعات خودمان به‌ویژه در حوزه نقش‌هایی که کتابخانه‌های عمومی می‌توانند داشته باشند، همکاری نزدیک برقرار کنیم؛ چراکه کتابخانه عمومی سازمانی است که به صورت مستقل برای گروه‌هایی خاص تصمیم‌گیری می‌کند و این موضوع به دسترسی بهتر به اطلاعات کمک خواهد کرد. در واقع کتابخانه‌های عمومی می‌توانند بین افراد اتحاد ایجاد کنند تا ارتباطات بهتری با یکدیگر برقرار کنند. ارائه رهنمودهایی به کاربران به‌ویژه در زمینه ارتقای کسب‌وکارهای کوچک، نیز از دیگر مزایای کتابخانه‌های عمومی است.

وی تصریح کرد: ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۵ سازمان ملل دستورکار توسعه پایدار را تصویب کرد که شامل ۱۷ هدف مهم برای دسترسی به توسعه پایدار در جهان امروز است. در این سند به نقش کتابخانه‌های عمومی در ایجاد کسب‌وکارهای کوچک نیز اشاره شده است. به اعتقاد من همگان باید از تمامی خدمات کتابخانه‌های عمومی بهره‌مند شوند؛ چراکه این دسترسی زندگی بهتری برای افراد جامعه فراهم می‌کند.

مک دونالد با اشاره به اهداف فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و مؤسسات کتابداری (ایفلا) در راستای توسعه پایدار، گفت: یکی از اهداف ما آموزش مادام‌العمر است که بسیار حائز اهمیت است و می‌تواند نقش برجسته‌ای در زندگی ما ایفا کند. از دیگر مسائل ما در حوزه توسعه پایدار، رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال برای تمامی اقشار جامعه است که می‌تواند در چارچوب کسب‌وکارهای کوچک تحقق یابد. علاوه بر این، نوآوری در زمینه زیرساختارها و صنعت از مسائل مهمی است که می‌تواند نقش بسزایی در پیشرفت اقتصادی داشته باشد. در واقع نوآوری، از اهدافی است که باید آن را دنبال کنیم. همچنین ایجاد دسترسی یکسان به فناوری‌های نوین برای همگان و در نظر گرفتن اقشار محروم بسیار حائز اهمیت است. موضوع صلح و عدالت و داشتن نهادهایی قوی برای ایجاد عدالت و دسترس پذیر کردن اطلاعات صحیح، از دیگر اهداف حائز اهمیت برای ما است. در واقع اهداف ما ارتباط بسیار نزدیکی به نقش کتابخانه‌های عمومی و نحوه حمایت آنها از کسب‌وکارهای کوچک دارد.

وی تصریح کرد: کتابخانه‌های ما سعی دارند در چارچوب اهداف توسعه پایدار، برنامه توسعه کسب‌وکارها را رونق بخشند و در این زمینه مطالعات دقیقی انجام شده است. ما در این زمینه مشوق‌هایی برای کتابخانه‌های عمومی در نظر گرفته‌ایم تا تجارب خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و تحقق اهداف کمک کنند.

مک دونالد با اشاره به نمونه‌هایی از فعالیت‌های کتابخانه‌های عمومی در حوزه حمایت از کسب‌وکارهای کوچک، گفت: فراهم‌آوری منابع و امکانات مورد نیاز مثل اینترنت بی‌سیم و...؛ مناظره و مباحثه با تاجران موفق برای راهنمایی جوانان و نوجوانان؛ ایجاد انگیزه در افراد برای ارتقای دانش، مهارت و خلاقیت آنها؛ فراهم کردن تسهیلات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برای کمک به تحقق ایده‌های افراد؛ طرح‌هایی برای حمایت از نوآوری‌ها و خلاقیت‌ها؛ آزمایشگاه‌های دیجیتال مجهز به نرم‌افزارهای گوناگون در حوزه انیمیشن و...؛ برگزاری کارگاه‌هایی در زمینه دیجیتال و فناوری اطلاعات و برقراری ارتباط با حوزه صنعت، از اقداماتی است که در کتابخانه‌های ما انجام می‌شود. این نشان می‌دهد طیف گوناگونی از فعالیت‌ها در حوزه حمایت از کسب‌وکارهای کوچک، در کتابخانه‌های عمومی قابل انجام است. به این ترتیب می‌توانیم مانیفست کتابخانه‌های عمومی که از سوی یونسکو ایجاد شده و اهداف توسعه پایدار را دنبال می‌کند، ادامه دهیم.

نقطه عطفی در کتابخانه‌های عمومی با ورود به حوزه کسب‌وکارهای کوچک

اعظم صنعت جو، دبیرعملی همایش ضمن خوشامدگویی و خیرمقدم به حاضران ، گفت: شرف حضور تک تک شما سروران ارجمند در دومین همایش بین المللی کتابخانه های عمومی با عنوان کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک، که انشاالله به لطف و عنایت پروردگار متعال در شهر مقدس مشهد و در جوار بارگاه منور آقا ثامن الجحح علی بن موسی الرضا طی امروز و فردا برگزا می شود، را ارج می نهیم و مغتنم می شماریم.

وی با اشاره به اهداف برگزاری این همایش گفت: با توجه به نقش برجسته اطلاعات به عنوان عامل قدرت در دنیای امروز و لزوم حرکت به سمت کسب و کارهای دانش بنیان، توسعه اشتغال پایدار در راستای سیاستهای کلان اقتصاد مقاومتی و توسعه زیست بوم کارآفرینی و نوآوری، این همایش به طور عام، قصد دارد به نقش اطلاعات در توسعه کسب و کارها، بر جسته کردن اهمیت و توجه به  کسب و کارهای کوچک در اقتصاد بپردازد. کسب و کارهای کوچک به دلیل نیاز به سرمایه اندک، اما زود بازده، ریسک پذیری کم در میان دیگر مزایا در توسعه بیش از ۹۰ درصدی اقتصاد جوامع پیشرفته نقش داشته و مبنای توسعه کسب و کارهای متوسط و بزرگ شده اند.

صنعت جو اضافه کرد: این همایش به طور خاص قصد دارد به نقش کتابخانه های عمومی به عنوان یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی در توسعه توانایی های افراد جامعه در راستای رونقش بخشی اقتصادی جامعه بپردازد. کتابخانه های عمومی به دلیل داشتن توانمندسازهایی مانند کتابداران متبحر و متخصص، منابع اطلاعاتی انتخاب شده بر اساس نیازکاربران، ساختکده بودن که امکان خلق نوآوریها در عمل را می دهد، داشتن فناوریهای اطلاعاتی، ارائه خدمات مشاوره اطلاعاتی و آموزش کاربران، در میان دیگر انواع خدمات نقش مهمی می توانند در توسعه اقتصاد جوامع با ارتقای مهارت های افراد جامعه داشته باشند.

وی با اشاره به ظرفیت های کتابخانه های عمومی در توسعه کسب و کارها، گفت: شناخت خوب کتابخانه از جامعه محلی، ظرفیتها و نیازها؛ منابع مناسبی که متناسب با نیاز جامعه انتخاب و دسترس پذیر می کنند؛ برقراری ارتباط بین جویندگان کار و صاحبان سرمایه و جویای نیروی کار، سازمان های حقوقی و حامی؛ استفاده از فضای در اختیار برای تقویت بازاریابی، عرضه محصولات، اطلاع رسانی و ترویج کسب و کارها؛ فضایی یادگیرنده برای توسعه دانش افزایی کسب و کار از ظرفیت های کتابخانه ها محسوب می شود. با این اهداف و به قصد نشان دادن جایگاه کتابخانه عمومی در زیست بوم کسب و کار، این همایش از سال گذشته که از سوی مقام معظم رهبری سال تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین لقب گرفت و در سال جاری که سال رشد تولید نامیده شد، به منظور تحقق شعار سال، به طور رسمی آغاز به کارکرد.

دبیر علمی همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک» ادامه داد: با اعلام رسمی فراخوان در سایت همایش به ۳ زبان فارسی، انگلیسی و عربی، قریب به ۱۳۰ مقاله دریافت شد. این مقالات از سوی ۶۰ داور در حوزه های موضوعی جامعه شناسی، اقتصاد گروه های مدیریت، مهندسی صنایع، علوم اطلاعات، و حوزه های وابسته با دو سری داوری و گاهی تا ۳ سری داوری ارزیابی و مقالاتی برای ارائه به صورت سخنرانی، پوستر و چاپ در مجموعه مقالات انتخاب شدند. همچنین طبق توافق به عمل آمده، مقرر شد مقالات برگزیده در چند نشریه معتبر و مرتبط به چاپ برسد. علاوه بر این، طی برنامه ریزی انجام شده، تصمیم گرفتیم مرتبط با محورهای ۱۲ گانه همایش، به صورت ماهانه پیش نشست ها و وبینارهایی برگزار کنیم که تا به امروز ۱۴ پیش نشست با حضور متخصصان و اساتید داخلی و خارجی از حوزهای موضوعی مختلفق  برگزار کردیم که هم به طرح موضوعات نظری، کاربردی و هم به بیان تجربیات و پروژه ها از کشورهای مختلف از جمله آمریکا، انگلیس و کانادا و دانمارک در زمینه مرتبط با همایش پرداختند. طبق برنامه ریزی های انجام شده تا پایان سال وبینارهای ماهانه دانش افزایی کسب و کار تداوم پیدا می کند.

وی اضافه کرد: از دیگر اقدامات مهم، فراخوان جایزه طراحی خدمت در حوزه کسب و کارها بود که طی آن خواسته شد تجربه های عملی محقق شده و الگوهای کسب و کار با قابلیت اجرا خصوصا با بهره گیری از بستره کتابخانه عمومی، در یک بازه ۷ ماهه ارسال شود؛ با این هدف که خدمات کسب و کاری که به شیوه نوآورانه، خلاقانه، مبتنی بر کار گروهی، جاذب مشارکت اجتماعی، الگوپذیر، آموزش محور و تجربه گرایانه که دارای چشم اندازی برای توثعه مشاغل بومی و محلی بودند شناسایی شود. در نتیجه فراخوان، طی این مدت در حدود ۴۱۰ خدمت به دبیرخانه ارسال و از سوی داوران حوزه های کتابداری و کارآفرینی و مدیریت داوری شد که عمده آنها حاصل اجرای طرح در مناطق بومی و محلی بود و به رفع بیکاری و درآمدزایی نیز منتج شده بود.

صنعت جو با اشاره به سخنرانی ها و مقالات این همایش که در قالب ۶ پنل، به صورت حضوری، مجازی و پوستر از سوی متخصصان از ۱۰ کشور ارائه می شود، تصریح کرد: به اعتقاد من این همایش به دلایلی همچون جلب توجه جهانیان و جامعه علمی بین المللی به کتابخانه ها به عنوان نهاد مردم مدار و مردم دار، و توجه به نیازهای اطلاعاتی آنها در ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی در ایران؛ نشان دادن توان  جمهوری اسلامی ایران در عرصه های علمی و  اقتصادی؛ نشان دادن تعاملگری جمهوی اسلامی ایران با دیگر کشورها در عرصه های علمی و رونق بخشی اقتصادی حداقل در سطح جامعه محلی کتابخانه ها هم شهری و هم روستایی، توانسته رسالت های خود را انجام دهد.پ

وی در خاتمه اظهار داشت: هر چند این همایش حاصل بیش از یک سال و اندی تلاش بی وقفه نهاد کتابخانه های عمومی کشور، اداره کل کتابخانه استان خراسان رضوی و همکاری ادارات کتابخانه های دیگر استان ها، حرفه مندان و اعضای هیات علمی دانشگاه ها است، که بسیار قابل تقدیر است؛ اما برگزاری این همایش تنها نقطه عطف و شروعی برای آغاز فعالیت ها به سمت مشتری مداری در کتابخانه ها، کمک به افزایش مهارت ها، شایستگی ها و  توانائی های آنان در کسب درآمد، راه اندازی و توسعه کسب و کار  است. دلیل آن هم برنامه ریزی برای تولید محتوا یا ترجمه عملی دانش کسب شده از همایش، تجربیات و خدمات برای بکارگیری در کتابخانه ها، دانش افزایی کتابداران و جوامع محلی با امتداد وبینارها و مستندسازی تجربیات همایش است. 

شناخت گروه‌های جدید و نوپا یکی از کارکردهای متنوع کتابخانه‌های عمومی است

حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر سبزیان، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان خراسان رضوی و دبیراجرایی دومین همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک» در مراسم افتتاحیه همایش ضمن عرض خیر مقدم به حاضران در این نشست گفت:  لازم می‌دانم به یک نکته اصلی به انضمام چند نکته پیرامونی اشاره کنم. آن نکته مهم در بیان ساده و صریح، ساختار کتابخانه‌های عمومی در دنیا و به تبع آن در کشور ایران است که در حال گذار از شکل سنتی به نسل جدید است. کتابخانه‌های عمومی امروزه و در نسل جدید خود تبدیل به فرهنگسراهای اجتماعی شده و پا را فراتر از کارکردهای سنتی به معنای دسترسی به منابع و اطلاع رسانی، آموزش و سرگرمی گذاشته اند.

دبیر اجرائی همایش بین المللی «کتابخانه‌های عمومی و کسب و کارهای کوچک» گفت: این روزها در فضای کتابخانه‌های عمومی این تغییر رویه با حرکت در مسیر نوآوری و خلاقیت، کاملا مشهود و قابل لمس است. در واقع این مراکز به باشگاه‌های فرهنگی، هنری و اجتماعی تبدیل شده‌اند و با تشخیص نیازهای جامعه امروز به ارائه خدمات متنوع با محوریت کتاب و منابع اطلاعاتی می‌پردازند.

وی گفت: بدون شک این قاعده برای همه کتابخانه‌های عمومی در سراسر دنیا مصداق دارد و به قطعیت تمام می‌توان گفت که بحث نسل جدید کتابخانه‌های عمومی و تعریف خدمات جدید در آن مبحثی جدی است. اگر پذیرفته باشیم که نسل جدید کتابخانه‌های عمومی به عنوان مکان سوم در مقام دانشگاه مردم، مراکز غیر رسمی آموزش و مهارت افزایی و فرهنگسرای اجتماعی هستند؛ باید به این مهم نیز توجه کرد که یکی از مسائل و چالش‌های مهم کشورهای توسعه یافته در دنیای امروز مشکلات اقتصادی و شکل‌گیری کسب و کارهای جدید است. این کسب و کارها نیازهای متنوع و مختلفی در زمینه‌های آموزش، حمایت و پشتیبانی، ترویج و اطلاع رسانی دارند؛ که کتابخانه عمومی به عنوان یک پایگاه مهم می‌تواند نقش حیاتی خود را در این امر به خوبی شناسایی و برای رفع نیازهای این گروه مخاطبان برنامه‌ریزی مناسب و لازم را انجام دهد.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی گفت: این برنامه‌ها می‌تواند با محوریت گفتگوهای علمی و انتقال و اشتراک تجربیات بین افراد و صاحبان کسب و کارها و عرضه محصولات آنها در بستر کتابخانه‌های عمومی شکل گیرد. بیش از هر چیزی ایجاد بستری امن و پذیرا در کتابخانه‌ها با پشتوانه دانشی از مجموعه متناسب و به روز می‌تواند در شکل‌گیری روند موثر و رو به رشد در این حیطه کارساز باشد.

سبزیان برنامه‌های اصلی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور را برای ایجاد و حمایت از کسب و کارهای کوچک را به دو مولفه اصلی برنامه تسهیلگری و آموزش تقسیم کرد و افزود: از جمله فعالیتهای در حال انجام در کتابخانه های عمومی در راستای حمایت از کسب و کارهای کوچک، آموزش ارائه منابع اطلاعاتی، ایجاد محیط تعامل میان کارآفرینان و کتابداران با نهادهای متولی کسب و کارها و نیز با مدیریت زمان و فضای فیزیکی و غیرفیزیکیِ در اختیار است.

وی تصریح کرد: علاوه بر آن در اختیار گذاشتن فضاهای کتابخانه‌ای نیز یکی از اقدامات موثر به منظور رونق، تولید و توسعه کسب و کارهای خانگی در اختیار اعضاء، مربیان و کارآفرینان است. سیاست امروز نهاد کتابخانه‌های عمومی بر تعریف و ایجاد خدمات جدید و متنوع و حرکت به سمت و سوی عضو محوری و توجه به نیاز تمامی اقشار جامعه از جمله: بانوان، کودکان و نوجوانان گروه‌های خاص و غیره است. در این بین شناخت گروه‌های جدید و نوپا مانند کسب و کارهای کوچک استارت آپ‌ها و مشاغل جدید نیز یکی از همین کارکردهای متنوع است.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی گفت: استان بزرگ خراسان رضوی دارای بیش از ۲۵۰ کتابخانه عمومی است که با این سبک جدید و نزدیک به ۳ میلیون منبع کتابخانه‌ای در حال ارائه خدمات متنوع کتابخانه‌ای به تعداد ۲۵۰ هزار نفر عضو فعال هستند. همچنین کتابخانه مرکزی امام خمینی(قدس سره) مشهد نیز به عنوان یکی از بزرگترین کتابخانه‌های عمومی کشور در حال ارائه بیش از ۴۰ خدمت متنوع به تعداد ۲۸ هزار عضو فعال است. قابل ذکر است که استان خراسان رضوی همچنین با ایجاد و راه‌اندازی ۱۱ کتابخانه سیار به عنوان استان پیشرو و نخست در این حوزه در حال پاسخگویی به نیازهای کتابخانه مناطق کم برخوردار و مناطق روستایی و فاقد کتابخانه است.

وی تصریح کرد: توجه به آموزش و مهارت افزایی کاربران و اعضاء برای ایجاد کسب و کارهای کوچک، عرضه آنها و تسهیلگری در ایجاد فضای اشتغال اشتراکی و برگزاری بسش از ۱۴۰ رویداد کتابخانه‌ای توسط کتابداران عزیز استان با محوریت کسب و کارهای کوچک نیز از مهم‌ترین اقدامات بوده است.

علی اکبر سبزیان بیان کرد: همایش بین المللی «کتابخانه‌های عمومی و کسب و کارهای کوچک» با هدف شناسایی راهکارها، ایده‌ها، تجربه‌ها، ضعف‌ها، چالش‌ها و چشم اندازها برای استفاده از ظرفیت کتابخانه‌های عمومی در رونق بخشی اقتصادی با حمایت از اقدامات کارآفرینانه و کسب و کارهای کوچک با مشارکت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و انجمن علمی ارتقاء کتابخانه‌های عمومی ایران شکل گرفت. باعث خوشبختی است که اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی امروز میزبان این رخداد مهم و بزرگ است.

نقش انکارنشدنی کتابخانه‌های عمومی در ترویج و توسعه فرهنگ کارآفرینی و کسب‌وکار

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در آیین افتتاحیه همایش بین المللی کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک که ۲۵ مهرماه برگزار شد، با اشاره به جنایت های رژیم صهیونیستی و حمایت های دنیای اسلام از حماسه مردم فلسطین، گفت: کشور فلسطین، گسترده ترین نقطه جهان از نظر تنوع افراد و ادیان است که متاسفانه اتفاق های دلخراشی و وحشیانه ای در آن روی داده است. در این چند روز اخیر شاهد بویدم که مفاهیم  انسانی درباره مردم فلسطین ذبح می شود و کسانی که مدعی این مفاهیم هستند و خود را سردمدار و پیشرو دراین امور می دانند، توجهی نمی کند. کم لطفی است به حوزه انسانیت، حوزه اخلاق، و حوزه کتاب، کتابدار کتابخانه عمومی که ما دور هم جمع شویم ودرباره مفاهیم ارزشمند صحبت کنیم و به مسائل غزه و حوادث انسانی که در آنجا اتفاق می افتد توجه نکنیم.

مهدی رمضانی افزود: من از فرصت استفاده می کنم و توجه همه انسان هایی که انسانیت و مفاهیم ارزشی باور دارند را به این موضوع جلب می کنم و امیدوارم حضور ما، حضور و حمایت فعالی باشد و بتوانیم اثرگذار باشیم و این مسئله انسانی و اسلامی را هرچه سریع تر به سرانجامی و آنچه به نفع مردم فلسطین هست و راه حل اصلی توسط رهبر انقلاب ارائه شده برسانیم و آن روز، دیر نیست.   

وی در ادامه با بیان به خدمات کتابخانه ها عمومی  عنوان کرد: در حال حاضر،  شش هزار کتابدار ایرانی در ۳۷۰۰ کتابخانه عمومی، صدها هزار ساعت برنامه آموزشی و فرهنگی اجرا می­کنند. این اعداد، تنها بخشی از شواهدِ فرصت و ظرفیت بی­نظیر کتابخانه ­های عمومی جمهوری اسلامی ایران برای رشد و توسعه پایدار است.

مهدی رمضانی با اشاره به رویکردهای نوین رسالت کتابخانه‌های عمومی، گفت: کتابخانه های عمومی با این ظرفیت غنی می‌کوشد، علاوه بر ارائه خدمات مرسوم کتابخانه‌ای، نقش خود را به‌عنوان پایگاه اجتماعی و مرکز آموزش غیررسمی در اقتصاد ایران با معرفی ­کسب‌وکارهای کوچک و حمایت از رونق و توسعه آنها ایفا کند. کسب‌وکارها چه در ابتدای راه باشند چه در میانه، از زمان ایده‌پردازی تا راه‌اندازی، به حمایت‌هایی از جنس فضای فیزیکی، سرمایه مالی، آموزش و شبکه‌های ارتباطی نیاز دارند، و این­ها همان نقاطی است که کتابخانه‌های عمومی می­توانند در آنها نقش‌آفرینی کنند.

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی بر نقش کتابخانه های به‌ عنوان »دانشگاه مردم»، تأکید و تصریح کرد: مباحث کارآفرینی و کسب‌وکارها معمولاً در دانشگاه‌ها تدریس می­شوند و فقط افراد تحصیل‌کرده می­توانند از آن بهره‌مند شوند. این در حالی است که این مباحث ذاتاً منحصر به گروه خاصی نیست و همه افراد، با هر سن و دانش و بینشی می­توانند با آن آشنا شده و در توسعه فردی و شغلی خود آن را به کار گیرند. اینجاست که کتابخانه عمومی، به‌ عنوان »دانشگاه مردم»، می­تواند به شیوه‌ای روشنگرانه، حیات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مردم را دگرگون سازد.

رمضانی با عنوان اینکه خدمات کتابخانه‌های عمومی باید نیازمحور باشد و به زندگی مردم بیندیشد، گفت:  به همین دلیل، نقش آن در  ترویج و توسعه فرهنگ کارآفرینی و کسب‌وکار، به عنوان یکی از واقعی‌ترین جلوه‌های زیست عمومی، انکارنشدنی است. برای برقراریِ پیوند میان جامعه با فرهنگ کارآفرینی باید همه بخش‌های حوزه عمومی در تعامل با یکدیگر باشند و نمی‌توان فقط با الزامات قانونی آن را اجرا کرد؛ به عبارت دیگر، کارآفرینی باید در حوزه عمومی نفوذ کند که لازمه آن فعالیت سازمان‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی مانند کتابخانه عمومی است.

نهاد در راستای ایجاد اجماعی علمی مبتنی بر تجارب بین‌المللی و اقتضائات بومی حرکت می کند

وی افزود: فرهنگ کارآفرینی، مطابق دیدگاه دینی و اخلاقی ما، گستره‌ای است شامل ارزشمندی زندگی، عزت‌مندی، درک تغییر و کشف فرصت، مشارکت، استقلال‌طلبی، مسئولیت‌پذیری، نوآوری و مخاطره‌پذیری. کتابخانه‌های عمومی از طریق فعالیت مشترک با سازمان‌های محلی و منطقه­ای، می‌توانند زمینه‌ساز تحقق این ارزش‌های والا باشند.

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در ادامه با اشاره به دومین همایش بین المللی نهاد عنوان کرد: دومین همایش بین‌المللی کتابخانه­های عمومی با عنوان «کتابخانه‌های عمومی و کسب‌وکارهای کوچک» به دنبال همراه‌کردن همه ذی‌نفعان با جریان خدمات برای کسب‌وکار بود و مخاطبان آن، گروه‌های وسیعی از کتابداران، پژوهشگران، صاحبان کسب‌وکار، مدیران محلی و سیاست‌گذاران ملی است.

رمضانی تصریح کرد: نهاد با برگزاری این همایش،  تلاش کرده است به سمت ایجاد اجماعی علمی مبتنی بر تجارب بین‌المللی و اقتضائات بومی حرکت کند. صمیمانه امیدواریم این اقدام نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بتواند بر تصمیم‌گیری‌های عمومیِ مربوط به کیفیت کلیِ زندگی در جامعه تأثیر بگذارد و اتفاقی فرهنگی را در حوزه عمومی باعث شود.

 عضو شورای فرهنگ عمومی کشور ترویج گفتمان کسب‌وکار و کارآفرینی را از ماموریت های نهاد برشمرد و گفت: کتابداران کتابخانه‌های عمومی، محور اصلی تعامل با مردم و نخستین لایۀ مواجهه با کارآفرینان و صاحبان کسب‌وکارهایی هستند که برای رفع نیازهای اطلاعاتی خود، یا حتی استفاده از امکانات فیزیکی، به سراغ کتابخانه­های عمومی می­آیند؛ بنابراین، یکی از مأموریت‌ها و وظایف کتابخانه عمومی این بوده و هست که با «ترویج گفتمان کسب‌وکار و کارآفرینی» مردم را علاقه‌مند کرده و آگاهی‌های لازم را در اختیارشان قرار دهد.

وی اضافه کرد: مدت حضور و تجربه شغلی هر کتابدار در کتابخانه، از  نظرآشنایی او با ظرفیت‌های بومی، چه از نظر نیروی انسانی و چه از نظر منابع تولیدی، یک امتیاز محسوب می‌شود. کتابدار دغدغه‌مند، به عنوان «مشاور امین» اعضا، می­تواند ایده‌های خوب و کارسازی را به مراجعان پیشنهاد دهد و کمک‌های داوطلبانه برای مربیگری و سرمایه‌گذاری را جذب کند و متقابلاً کاربران مستعد را به صاحبان کسب‌وکار معرفی نماید. قطعاً کتابداران قدیمی در کتابخانه‌های محلی در این زمینه از انگیزه و نفوذ بالاتری برخوردارند. اما همان قدر که تعامل ایشان با مردم قوی‌تر است، آگاهی آنان از حوزه‌های متنوع کسب‌وکار و علم و فناوری را نیز باید غنی‌تر کرد.

«فرهنگ کسب‌وکار» مقدم بر ایجاد زیرساخت‌های سخت‌افزاریِ کسب‌وکار است

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور با تأکید بر اینکه مدیران محلی نقش خود در توسعه فرهنگ کسب‌وکار را به طور کامل ایفا کنند، گفت: «فرهنگ کسب‌وکار» مقدم بر ایجاد زیرساخت‌های سخت‌افزاریِ کسب‌وکار و ارائه خدمات حمایتی و تسهیلاتی است. دو عامل بسیار مهم «آموزش» و «شبکه­سازی» را نباید  فراموش کرد.

وی افزود: کتابخانه‌های عمومی می‌توانند برنامه‌ها و ‌طرح‌های آموزشی را برای توسعه فرهنگ کسب‌وکار در منطقه خود اجرا کنند. این آموزش‌ها، به‌ویژه در مناطقی که کتابخانه عمومی تنها مرکز فرهنگی موجود در آن منطقه است، به ارتقای مهارت‌های کسب‌وکاری، مدیریتی و فنی یاری خواهد رساند. کتابخانه‎های عمومی همچنین می‌توانند فرصت‌ها و فضاهایی را برای شبکه‌سازی و همکاری بین صاحبان کسب‌وکارهای محلی فراهم کنند. مجموعه این برنامه‌ها و اقدامات، تقویت جامعه کسب‌وکار محلی، ایجاد فرصت‌های همکاری و اشتغال محلی و ارتقای سطح رقابتی کسب‌وکارها را موجب خواهد شد.

رمضانی عنوان کرد: امیدوارم دانش و تجربیاتی که در این همایش به اشتراک گذاشته می‌شود، الهام‌بخش ایده‌ها و نوآوری‌های جدیدی در ایران و تمامی کشورهای حاضر در همایش شود.